Vísir - 28.08.1964, Qupperneq 8

s
VI S IR . Föstudagur 28. ágúst 1964.
VISIR
, Qtgeíandi: Blaðaútgáfan VISIF
Ritstjóri: Gunnar G. Schram.
Aðstoðarritstjóri: Axel Thorsteinson
Fréttastjórar: Þorsteinn Ó. Thorarensen
Björgvin Guðmundsson
Ritstjómarskrifstofur Laugavegi 178
Auglýsingar og afgreiðsla Ingólfsstræti 3
Áskriftargjald er 80 kr. á mánuði.
í lausasölu 5 kr. eint. — Slmi 11660 (5 llnur)
Prentsmiðja VIsis — Edda h.f.
/ mótsögn við sjálfa sig
S^ins og áður hefur verið minnzt á hér í blaðinu, voru
þeir Eysteinn og Hannibal mun hógværari í útvarps-
þættinum um skattamálin á dögunum en búast mátti
við, eftir því sem Tíminn og Þjóðviljinn höfðu látið þá
undanfarið. Hvorugur þeirra treysti sér til að halda
því fram í eyru alþjóðar, að ranglæti hefði verið beitt
álagningunni, né að ríkisstjórnin yrði sökuð um nokk-
irn hlut í því sambandi.
Ræður þeirra Eysteins og Hannibals stungu þannig
ítlveg í stúf við það, sem blöð þeirra höfðu haldið fram
og eru enn að hamra á. Báðir þessir menn og flokkar
þeirra greiddu atkvæði með skatta- og útsvarslögun-
um eins og þeim var breytt á Alþingi s. 1. vor. M. ö. o.
bingmenn allra flokka samþykktu lögin og töldu breyt-
ngarnar fu’. ^iandí a. m. k. um sinn. Framsóknar-
menn höfðu tu vísu verið með einhver yfirboð og leik-
rraskap, eins og þeirra er vandi, en þeir samþykktu
'ögin og bera því ábyrgð á þeim ásamt stjórnarflokk-
mum og kommúnistum, eða m. ö. o. öllum þingheimi.
Hvað var svo annað hægt að géra en að leggja á
;ftir lögunum? Treysta Tíminn og Þjóðviljinn sér til
sð'halda því fram, að rétt hefði verið að virða lögin
j.ð vettugi og leggja á eftir einhverjum tilbúnum regl-
im í þetta sinn? Það er býsna erfitt að fá nokkurn botn
skrif þessara blaða, enda hafa þau margsinnis komizt
mótsögn við sjálf sig og þvaður þeirra verið hrakið
•<ð fyrir lið. svo að þar stendur ekki steinn yfir steini.
Stjórnarandstaðan stagast linnulaust á því, að skatt-
'rnir hafi hækkað og þess vegna sé sýnt að breyting-
mar á skattalögunum hafi verið ófullnægjandi. Af
'iverju hafa skattarnir hækkað? Af þeirri einföldu á-
'tæðu, að almenningur hafði miklu hærri tekjur árið
1963 en nokkru sinni áður En þeir sem kveinka sér nú
ndan gjöldum sínum, ættu að reikna út hver þau
/æru, ef skattalögin hefðu enn verið óbreytt frá tím-
um Eysteinskunnar, og það væru þau enn i dag, ef
r<ramsóknarmenn hefðu farið áfram með þau mál.
Tíðir stórbrunar
Enn hefur orðið stórbruni í Reykjavík. Mjölskemma
( Síldar- og fiskimjölsverksmiðjunnar á Grandagarði,
■ áður Faxaverksmiðjan, gereyðilagðist í eldsvoða.
' Menn spyrja, sem von er, hvað valdi þessum tíðu
• stórbrunum hér á landi. Þeir virðast vera hlutfallslega
niklu tíðari hér en hjá nokkurri annarri þjóð. Árlega
brenna birgðageymslur, netaverkstæði, ýmiss konar
iðnaðarhúsnæði o. s. frv.
Þrálátur orðrómur gengur um það, að sumir þessir
irunar hafi orðið fyrir óvarkárni með eld, t. d kviknað
út frá sígarettustubbum, sem menn hafi fleygt frá sér
í hugsunarleysi. Stundum er talað um ófullnægjandi
einangrun á rafmagnsleiðslum o. fl. Er ekki kominn
tími til að herða á eftirliti og aðgæzlu á svona stöðum?
betta eru milljónatjón fyrir þjóðarbúið Og sæta þeir
?ngri ábyrgð, sem sannir reynast að sök um íkveikjur,
if tómu kæruleysi?
¥
Hubert Humphrey varð fyrir
vali sem varaforsetaefni demo-
krata I kosningunum 3. nóvem-
ber næstkomandi. Almennt var
hann talinn Iíklegastur þeirra
þriggja manna, sem helzt komu
til greina, eftir að forsetinn
hafði tilkynnt, að hann myndi
ekki benda á varaforsetaefni úr
flokki ráðherra sinna, en þar
með var óþarft að ræða lengur
um Robert Kennedy dómsmála-
ráðherra sem varaforsetaefni.
Vitað var um hið mikla álit
forsetans á Humphrey sem vara
forsetaefni. Eins og kom fram í
fréttum í gær taldi hann honum
mjög til gildis langa reynslu
f meðferð utanríkismála og að
honum er vel treyst af banda-
mönnum Bandaríkjanna, og ekk
síður, að forsetinn telur hann
bezt fallinn til þess að hafa for-
ustuna f öldungadeildinni, skipa
þar æðsta sess.
Þá er það kunnugt, að forset-
inn þakkar það Humphrey fram
ar öðrum, að það tókst að koma
mannréttindafrumvarpinu gegn-
um þingið, — og að það er nú
orðið að lögum. Þegar forset
inn fyrir nokkru undirritaði lög
in flutti hann ræðu og sendi
Humphrey afrit af ræðunum, og
skrifaði á það: „Til Huberts
Humphrey — án þín hefði mál
ið ekki hafzt fram“.
Það var hinn 2. júlí, sem for-
setinn undirritaði lögin. Hann
eignaði þannig formælanda
Johnson þakkar Humphrey af-
greiðslu mannréttindalaganna
demokrata i öldungadeildinni
heiðurinn af, að frumvarmð
varð að lögum, — en lögin
marka ný og mikil tfmamót f
félagsmálalegri framför og bar
áttunni fyrir jöfnum mannrétr
indum
Humphrey var enginn nýlið’
í baráttunni fyrir bví, að demo
kratar tækju mannréttindamálln
á dagskrá, en bað gerði hann
fyrir 16 árum, er hann var
yngsti þingmaðurinn f öldunga
deildinni. Flokksþingið, sem þá
sat, tók athugasemdir hans til
greina og orðalagi stefnuskrár-
innar um þessi má) var breyft
og eftir breytinguna báru þau
grein'ilega svip skoðana Hump
hreys.
Og jafnvel áður en þetta va"
— eða fyrir flokksþingið 1948
— en þá var hann borgarstjóri
í Minneapolis, lagði hann fyrst-
ur embættisgrundvöll að því, að
blökkumenn væru ekki misrétti
beittir Við vinnuráðningar, he!d
ur væri enginn látinn gjaida
uppruna sfns, hörundslitar eða
trúar.
Árið 1948 bauð Humphrey sig
fram til setu í öldungadeildinní
gegn Joseph H. Ball, republik
ana, sem gaf kost á sér til end
urkjörs. Hann sigraði Ball með
240.000 atkvæða meirihluta, og
varð fyrsti öldungadeildarþing
maðurinn. sem sendur var til
Washington frá Minnesota til
setu í öldungadeild þjóðþings
ins. Humphrey var endurkjörinr'
1954 og 1960.
Það verður engan veginn sagí
að Humphrey hafi verið brautin
greið upp i þá virðingarstöðu
sem honum hlotnaðist, er hann
varð leiðtogi flokks sfns í deild
inni. Hinum eldri og íhaldssam
ari þingmönnum í flokknum —
þeim „í innsta hringnum“ —
var ekki um hann, og voru bv?
„á verði" gagnvart hinum ungi
öldungadéildarþingmanni, en
Humphrey var þá 37 ára.
En þessir þingmenn, og það
voru þeir, sem mestu réðu, kom-
ust brátt að raun um, að Hump
hrey var maður, sem kynnti sér
málin rækilega og skildi til hlit-
ar lagalega framkvæmd hver„
máls. Þeir sannfærðust líka
brátt um, að hann vann að má'-
um af lagni og festu og undir-
bjó allt vel og skipulega, enda
leið ekki á löngu þar t'il hann
var kominn f „innsta hringinn.“
Meðal áhugamála hans eru ut
anríkismálin, en 1955 varð hann
formaður undirnefndar í utan-
ríkisnefnd,, og var hlutverk
hennar að fjalla um utanríkis-
mál.
Það var að tilhlutan Hump-
hreys, að öldungadeildin sam-
þykkti ályktun, þess efnis, að
hún lýsti sig samþykka frestun
á tilraunum í lofti með kjarn-
orkuvopn. Þetta var 1959. Árið
1963 var hann meðflutningsmað
ur að tillögu, sem var svipaðs
efnis. Tillöguna studdu 34 þing-
menn úr báðum flokkum, og
benti það til, að öldungadeildin
myndi staðfesta samninga um
takmarkað bann við tilraunum í
lofti með kjarnorkuvopn, eins
og líka reyndin varð 24. septem-
ber 1963.
En það voru fleiri alþjóðamá:,
sem Humphrey lét til sín taka.
Hann var fulltrúi Sameinuð.i
þjóðanna á aðalvettvangi Sam-
einuðu þjóðanna í New York
1956—1957 og 1958 var hann
fulltrúi á ráðstefnu Sameinuðu
þjóðanna í París um vfsinda-,
fræðslu- og menningarmál ai-
mennt. Hann hefur jafnan haft
mikinn áhuga á Suður-Amerfku-
ríkjum, umbótum þar í þágu
fólksins, og hann var Kennedv
forseta góður liðsmaður til þess
að koma fram umbótamálum.
Hann varð fyrstur bandarískra
ráðherra til þess að ræða ýtar
lega við Nikita Krúsév forsæt-
isráðherra Sovétríkjanna (1958)
Viðræður þeirra stóðu samtais
8 klukkustundir, og voru þær
hinar gagnlegustu. Eftir að þæi
höfðu átt sér stað gat hann
gefið Eisenhower forseta og
Dulles þáverandi utanríkisráð-
herra bendingu um, að farið
væri að votta fyrir „sprungum
í veggjum" í sovézk-kínverskri
sambúð.
Viðræður Humphreys við
Krúsév drógu að sér þjóðarat-
hygli og hún átti sinn þátt í
að ýta undir hann að sækjast
eftir því, að verða fyrir vali
sem forsetaefni demokrata 1960,
en eftir að John F. Kennedy
sigraði hann í mikilvægri for
kosningu í Vestur-Virginiu, dró
hann sig í hlé úr keppninni, og
eftir það vann hann kappsam-
lega að því, að Kennedy yrði
kjörinn.
Hann var trúnaðarmaður og
náinn samstarfsmaður beggja -
Kennedys og Johnsons — vegna
leiðtogahlutverks síns í öldunga-
deildinni og þar sem hann var
nú leiðtogi meirihlutans í deii l-
inni hafði hann betri skilyrði
en áður til þess að koma málum
fram — öllum þeim mikilvægu
málum, sem náðu fram að
ganga f forsetatíð Kennédys
Humphrey hóf nám f Minoe-
sota-háskóla 1929. Hann stund-
Framh. á bls. 6:
BSBBP'.
■.SÍSUTIWBI