Vísir - 16.10.1964, Qupperneq 9

>0
9
ISIR . Föstudagur 16. október 1664.
Islendin
standa vi
gefin loforð
Eins og frá var skýrt í Vísi
í gær, er þýzki ambassadorinn
á íslandi, Hans Richard Hirsch-
feld, að láta af störfum eftir
nær 8 ára gifturíkt starf, sem
orðið hefur tii þess að hann hef
ur áunnið sér hvers manns
traust og vináttu, sem honum
hafa kynnzt.
— fslendingar eru sæfarar,
sagði Hirsehfeld ambassador
þegar blaðamaður frá Vís'i bað
hann um stutt viðtal f fyrra-
dag. — Mér fannst því hlýða
að koma á skipi til þessarar út-
hafseyju og nú ætla ég líka að
kveðja ísland af skipsfjöl. Ég
fer sennilega með m. s. Detti-
fossi annað kvöld. Konan mín
er farin. Hún fór flugleiðis.
— Þér eruð búinn að vera
lengi á fslandi.
— Já. ég er elztur í hettunni
af starfsbræðrum mfnum. A. m.
k. Engilsaxar hafa líka annan
hátt á um starfsmannahald
utanríkisþjónustunni heldur en
Þjóðverjar. Þeir skipta oftast
um menn á ■tilír’ulega.skömm-
um fresti, en hjá okkur er það
öðruvísi. Ég er búinn að vera
hér hátt á 8. ár og líkað dvölin
á fslandi mæta vel.
Þurfti að byggja
upp á nýjan leik
— Og mörg verkefni, sem
hafa beðið yðar?
— Það er alltaf hægt að hafa
nóg að gera ef maður kærir sig
um Ég fyrir mitt leyti reyndi
af fremsta megni að auka og
efla þá samvinr.u, sem þegar
var fyrir hendi ailli Þjóðverja
og I’slendinga. Á viðskiptasvið-
inu hafði hún staðið með b' ,ia
um fjölmörg ár fyrir stríð og
á menningarsviðinu um aldarað
ir á einn eða annan hátt. Þessi
samvinna fáll af eðlilegum á-
stæðum niður á stríðsárunum
og á þeim árum og þeim fyrstu
á eftir féll allt efnahagslíf Þjóð
verja f rúst. Verzlunarviðskipti
milli þessara t 'eggja þjóða varð
því að byggja upp af grunni.
— Hvernig haldið þér að það
hafi tekizt?
Stóraukin viðskipti
á fáum árum
— Það hefur tekizt með á-
gætum, annað verður ekki sagt.
Sem dæmi um það get ég nefnt
nokkrar staðreyndir, sem sjálfar
tala gleggstu máli. Frá árinu
1955 hefur útflutningur íslend-
inga til Þýzkalands aukizt úr
38.8 •nillj. kr. f 440.8 millj. kr.
á s. 1. ári. Á sama tíma hefur
innflutningur íslendihga frá
Þýzkalandi aukizt úr 127.7 millj.
kr. í 584.8 millj. kr,
Efnahagsaðstoð
Á sama tíma hafa Þjóðverjar
afstöðu og Englendingar að
konar efnahagsþróun og verk-
legar framkvæmdir íslendinga
með lánveitingum. Samtals hafa
þeir lánað íslendingum nokkur
hundruð milljónir króna á því
árabili sem ég hef verið starf-
andi hér á landi.
Þessar lánveitingar hafa stuðl
að að hvers konar verklegum
framkvæmdum í landinu, efna-
hagsþróun og vélvæðingu, ekki
sízt í fiskvinnslustöðvunum og
fiskiðnaðinum yfirleitt. Á því
sviði eiga fslendingar líka mikil
framtíðarverkefni fyrir höndum.
Allt fram til þessa hafið þið
flutt hráefnin að mestu óunnin
úr Iandi, en þið þurfið að nýta
aflann sem mest og bezt sjálfir,
koma upp verksmiðjum og
flytja fullunna og verðmæta
vöru út.
íslendingar efna
öll Ioforð
Og einmitt á þesr. j sviði hef,
ég reyn't að snúast á sveif með
ykkur og eftir fremsta megni
stuðlað að því að landar mínir
veiti ykkur lán og aðra aðstoð.
Þegar ég hef verið spurður
hvort þorandi sé að veita fs-
lendingu/n lán, hef ég Iltaf
svarið á reiðum höndum: fs-
lendingar standa við öll sín lof-
orð. Þeir eru stolt þjóð og setja
metnað sinn í það að standa við
skuldbindingar sínar í einu og
öllu. Og þetta hef ég ævinlega
'sagt af einlægni og af því ég
veit að þetta er rétt, enda væri
mér ekki stætt á því að segja
annað en það sem ég veit sann-
ast og réttast, því hingað var
lenzkum fiskiðnaði í betra horf
og fullkomnara en verið hefur.
Þá hefur þetta starf ekki verið
til einskís unnið.
Þjóðverjar virtu
Iandhelgina
— Þér voruð komnir til fs-
lands áður en þorskastríðið
-hófst.
— Já, ég var tiltölulega ný-
kominn áður en það hófst. Það
hefði í senn valdið mér erfið-
Ie'ikum og vonbrigðum ef þýzka
ríkisstjórnin hefði tekið sömu
af stöðu og Englendingar að
beita íslendinga valdi. Nei, sem
betur fór kom aldrei t'il þess,
þvert á móti eru öllum þýzkum
togurum gefnar strangar fyrir-
skipanir um að virða ákvarðan-
ir íslendinga um stækkun land-
helginnar í hvívetna. Ég er líka
stoltur af því fyrir hönd landa
minna að frá þvf er ég kom
i tif.islaíid'i Qg landhelgin var
i fær.ð út, hafa þýzkir togaraskip’
stjórar virt íslenzka landhelgi
og ekki einn einasti verið stað-
inn að landhelgisbrotum.
Meiri skógrælct og
varnir gegn uppblæstri
— Þér hafið kynnzt íslenzk-
um landbúnaði eitthvað líka.
— Já, ég er sjálfur eins kon-
ar I ’ .di, auk þess bóndasonur
og hef alltaf haft áhuga á bú-
skap í sérhverri mynd. íslenzkir
bændur eiga, vegna legu lands-
ins og óhagstæðs tíðarfars, við
erfiðari aðstöðu að búa en bænd
ur í þeim löndum sem ég þekki
Hans Richard Hirschfeld.
urinn og fr.ekari iandeyðingu.
Fyrir því vérðúr að berjást með
ráðum og dáð, hvað sem tautar.
Annars hvað snertir afskipti
mín af skógræktarmálum, þá er
það meira einkamál okkar Há-
konar Bjarnasonar skógræktar-
stjóra, og hans að skýra frá
því ef hann kærir sig um.
Styrkir til íslenzkra
námsmanna
— Við höfum rætt nokkuð
um efnahags- og viðskiptasam-
vinnu Þjóðverja og Islendinga í
starfstíð yðar, en hvað segið
þér mér um menningartengsl
þessara þjóða hin síðustu ár?
Segir Hirschfeld ambassador Þjóðverja
sem nú er á förum frá ÍSLANDI
ég sendur til að annast hags-
muni minnar eigin þjóðar.
Stunda nám við
þýzk iðnfyrirtæki.
— Þér hafið líka stuðlað að
því að senda unga fslendinga
til verklegs náms f Þýzkalandi?
— Já, einmitt í fiskiðnaðin-
um I fyrra gat ég komið því
til vegar með góðum vilja og
skilningi í heimalandi mínu, að
héðan mætti senda 8—10 unga
menn til kynna sér niður-
suðu á fiski og annan fiskiðnað
í Norður-Þýzkalandi, þar sem
slíkan iðnað er að finna. Þessi
hópur hefur nú-senn verið eitt
ár ytra og starfað í verksmiðj-
um og ky..nt sér fyrir.„„mulag
allt og rekstur. Þegar þeir koma
aftur má vænta bess að þeir
hagnýti sér kunnáttu rina og
reynslu með því að koma ís-
til. Hins vegar gæti ég trúað
því að ýmsu mætti breyta til
batnaðar, ekki sízt með auk-
inni skógrækt og ræktun skjól-
belta fyrir akra. Korn ætti að
geta þrifizt hér, a. m. k. til
skepnufóðurs, ef skjólbeltum
yrði komið upp. Það hefur
reynzlan í Gunnarsholti sann-
að
— Einnig á sviði skógræktar
hafið þér stuðlað að aðstoð af
hálfu Þjóðverjá.
— Skógrækt er hugðarefni
mitt og hefur verið það lengi.
Ég held að íslendingar þurfi
ekki að vera neitt uppnæmir
fyrir því þótt barrskógarreitir
skjóti upp kollinum hingað og
þangað, Þeir þurfa ekkert að
kvfða þvf að skógurinn hylji,
annars nakin, fjöllin þeirra
fyrst um sinn. Mest af öllu
finnst mér þó um vert að unnt
sé að koma í veg fyrir uppblást-
— Á því sviði hefur ævin-
lega verið auðveld leið til sam-
vinnu milli Þjóðverja og íslend-
inga. Hún er að meira eða
minna leyti aldagömul og hana
er auðvelt að byggja upp á
nýjan leik, enda þótt strfðsárin
hafi gert smávegis strik í reikn-
inginn.
Um það bil sem ég kom til
Islands voru mennir^artengslin
milli þessara þjóða hafin að
nýju og íslenzkir námsmenn.
einkum stúdentar, teknir að
:efja framhaldsnám við þýzka
skóla á nýjan leik. Þeim hefur
stöðugt farið fjölgandi með
hverju árinu síðan sem það hafa
' gert. Það var heldur ekhi erfið-
ieikum bundið að koma því til
vegar að ákveðnum hóp ís-
lenzkra stúdenta er nú boðinn
styrkur af hálfu þýzka ríkisins
til dvalar og náms við þýzka
háskóla. Nú orðið eru það 8—10
styrkir sem íslenzkum stúdent-
um standa árlega t'il boða, og
sérstakri nefnd falið að velja úr
hópi umsækjenda.
Mesta bókaþjóð
i heimi
En menningarsamskiptin hafa
á ýmsan hátt komið í ljós, m.
a. með boðsferðum ísl. prófess-
ora til Þýzkalands eða þýzkra
til íslands, ýmis konar boðs-
ferðum annarra aðila o. s. frv.
Á sviði lista og bókmennta
hafa hvers konar samskipti átt
sér stað, t.d. með útvegun
hljómlistarmanna hingað til
Iands, gagnkvæmum sýningum
o. fl.
Sérstaklega vil ég minnast á
tvær þýzkar bókasýningar,
sem hér hafa verið haldnar,
önnur 1958, en hin f fyrra, sem
báðar virtust hafa hlotið næst-
um einstæðan hljómgrunn í hug-
um íslendinga. Svo mikið er
vfst að hvergi hafa þýzkar
bókasýningar, hvar sem þær
hafa verið haldnar f heiminum,
verið hlutfallslega jafnvel sótt-
ar sem á Islandi. Það vakti lfka
athygli þýzkra forráðamanna,
sem að henni stóðu, hvað ís-
lendingar virtust öðrum fremur
beina huganum að bókunum og
innihaldi þeirra, lifa sig blátt
áfram inn í efni þeirra og útlit.
Það er ekki að ófyrirsynju né
ástæðulausu að íslendingar eru
nefndir mesta bókaþjóð ver-
aldar.
Nú að lokum má svo geta
þess, að ég hef af fremsta
megni reynt að greiða fyrir er-
indur Rikisútvarpsins í heima-
landi mfnu þegar þess hefur
verið óskað og líka nokkuð
reynt að hjálpa til við undir-
búning fyrirhugaðs sjónvarps á
fslandi, að svo miklu leyti sem
Framhald a bls. 10
ne