Vísir - 29.08.1966, Blaðsíða 3
V í S I R . Mánudagur 29. ágúst 1966.
SVÍk .
ynai:
mynclir
STJÖRNUBIO:
,8V2" — snilldarverk
Fellinis í Stjörnubíó
STJÖRNUBÍÓ hefuur margar
góðar kvikmyndir á sýninga-
skrá á næstunni og eru sumar
af þeim líklegar til að vekja
mikla athygli, t.d. hin kunna og
taisvert umdeilda kvikmynd
ítalska meistarans Federicos
Fellinis, „8y2“. Þar leika þau
aðalhiutverkin Marcello Mastro
ianni og Claudia Cardinale, en
Mastroianni er óumdeilanlega
mikilhæfastur þeirra ítölsku
kvikmyndaleikara, sem nú eru
í blóma lífsins. Fagurkerar á
kvikmyndir ásaka kvikmynda-
húsin oft fyrir það, að þau
sýni of sjaldan „úrvalsmyndir"-
þeirra leikstjóra, sem snjallast-
ir eru taldir, og nefna myndir
Fellinis sem dæmi því til sönn-
unar. Ég, sem þessar línur rita,
er að vissu leyti viðriðinn þessa
starfsgrein nógu mikið til þess
að minnsta kosti, að ég veit
að þessar ásakanir eru ekki
með öllu sanngjamar. Þær er-
lendar myndir, sem gagnrýnend
ur telja bera af að listrænu
gildi, hvað efnivið og meðferð
hans snertir, koma hingað vel-
flestar. Annað mál er svo það,
að þær era hér oft seinna á
ferðinni en í stórborgum megin-
landanna, hvað stafar einungis
af því, að kvikmyndahús hér
geta ekki boðið leigusölunum
það gjald, sem þeir krefjast á
meðan þessar myndir eru eftir-
sóttastar, bæði sökum fámenn-
is hér og eins vegna hámarks-
veröákvæða á aðgöngumiðum
— eilendis er alltítt að aðgöngu
miðaverðið er jafnhátt og á
dýrustu leiksýningar, þegar
um nýjar stórmyndir, eða við-
urkenndar úrvalsmyndir er að
ræða. Kvikmyndahúsaeigendur
hér eru því nauðbeygðir til að
bíða unz leigan lækkar. Þetta er
að vísu leitt, og í rauninni dreg
ur það úr áhuga þeirra er sækja
hér kvikmyndahús, þv£ að enda
þótt viðko: andi kvikmynd
haldi öllu sínu verður smám
saman hljóðara um hana, og
áróðurinn hefur alltaf sitt að
segja.
Og enn er að geta þess, að
kvikmyndahús hér hafa ekki
aðstöðu til að rækja „menn-
ingarhlutverk" sitt á sama hátt
og t.d. leikhúsin. Sum kvik-
myndahúsin eruu rekin með það
fyrir augum og standa undir
rekstri annarra stofnana, menn-
ingarstofnana eða h'knarstofn-
ana, og rækja því óbeinlínis
merkilegri menningarhlutverk,
en almenningur gerir sér ljóst,
auk þess sem þau greiða hátt
framlag tii leikstarfsemi — jafn
vel þau, sem standa undir
rekstri áðumefndra stofnana,
svo og vitanlega alla skatta,
sem önnur fyrirtæki. Það gefur
þvl auga leið, að þau geta ekki
miðað myndaval sitt nema að
litlu leyti við smekk fárra
vandlátra, þótt forráðamenn
þeirra fegnir vildu — og það
sýna þeir raunar oftar að þeir
vilja, en margur mundi ætla.
^vM’Mv.v.v.v.ixí<.>:.^sw/.,A\v.v.vv.w.v.v..:.,>;.:.x<sw..A*AS%\v.,.v.1.vN1.vá’.v.4IVO'
Mastroianni og Claudia Cardinale í mynd Fellinis „8y2“.
Kardinálinn" og fleiri stórmyndir —
Cantinflas sem íþróttagarpur!
Það er staðreynd, hvað sem
hver segir, að margar listrænar
kvikmyndir fara fvrir ofan garð
og neðan hjá öllum almenningi,
og séu þær samt sem áður sýnd
ar við góða aðsókn, er það
yfirleitt fyrir það fyrst og
fremst, að þær eru þá að ein-
hverju leyti bendlaðar við
dirfsku eða afbrigðileika I kyn-
ferðismálum en ekki vegna
snilldarinnar. Því er ekki til
að dreifa um snilldarmyndir
Fellinis, að m. k. ekki í sama
skilningi og myndir Bergmans.
En hvað um það — nú fá menn
tækifæri til að skoða þessa við-
urkenndu snilldarmynd hans í
Stjömubíói, og vafalaust mun
mörgum þykja hún forvitnileg.
„Kardínálinn“. stórmynd Ottos
Preminger, sem gerð er eftir
samnefndri metsölubók Henry
Moortons Robinson, er út kom
árið 1950, verður sýnd í Stjömu
bíói áður en langt um líður.
Preminger hefur gert margar
SUBE Y
Bfl/4
, „Exódus“ og
Tristesse". Þessi
Cantiflas er líka f stangveiðifélag inu.
frægar stórmyndir, svo sem
„Carmen Jones
„Bonjour
kvikmynd er tekin í Bandaríkj-
unum og Evrópu, með snjöll-
ustu leikurum, Tom Tyron,
Romy Sihneider, Carol Linley,
Jill Harworth og John Huston,
svo nokkrir séu nefndir. Kvik-
mynd þessi, sem fjallar meðal
annars lim átök kaþólsku kirkj-
unnar við nazismanum, hefur
fengið frábæra dóma erlendis,
báðum megin hafsins.
„Dr Strangelove" með hinn
fræga gamanleikara Peter Sell-
ers í aðalhlutverki, er að vlsu
af allt öðrum flokki — en frá-
bær kvikmvnd I sinni röð engu
að síður, sem hlotið hefur mikla
viðurkenningu gagnrýnenda.
Enda þótt þetta sé fyrst og
fremst sprenghlægileg gaman-
mynd, er alvara á bak við; bit-
urt háö á áberandi svipdrætti
á ásjónu samtíðarinnar, sem
hæfir beint I mark. Leikstjóri
er Stanley Kubrick, og auk
Sellers hefur George C. Scott
þama stórt hlutverk, sem hann
leikur af mikilli snilli.
„Ást um víða veröld" heitir
ítölsk stórmynd, sem Stjörnu-
bíó sýnir á næstunni. Myndin
er gerð undir leiðsögn þriggja
kunnra ítalskra kvikmyndaleik-
stjóra en Isa Bartalini veitir
þeim og aðstoð. Hún er tekin
I helztu stórborgum heims, og
leikendumir það fólk, sem þeir
beina að auga myndavélarinnar.
Hún fjallar um ástir fólks af
öllu þjóðerni — er að vissu
leyti I stíl við „Konur um víða
veröld“ og þær myndir. „Konan
eltir karlmanninn þangað til
hann nær henni“, hefði þessi
kvikmynd líka getað heitið —
og verið samnefni.
„Sigurvegaramir" heitir mik-
il mynd, sem Carl Foreman
stjórnar, en hann hafði og leik-
stjóm myndarinnar „Byssurnar
I Navarone“ Vincent Edwards,
Albert Finney og George Ham-
ilton leika aðalhlutverkin, en
kvenhlutverkin eru skipuð „sex
fegurstu kvikmyndaleikkonum
Evrópu“ — Melina Mercouri,
Jeanne Moreau, Rosannia
Schaffino, Romy Schneider,
Elka Sommer og Senta Berger.
Þrátt fyrir þessa fegurðardísa-
sýningu er þarna á ferðinni
raunsæ styrjaldarmynd, sem
sýnir heimsku og grimmd stríðs
ins á eftirminnilegan hátt og
hefur hlotið mikla viðurkenn-
ingu gagnrýnenda.
„Majór Dundee" heitir mikil
kvikmynd, sem gerist I suð-
vesturfylkjum Bandaríkjanna á
árum Þrælastríðsins. Charlton
Heston og Richard Harris leika
aðalhlutverkin, og að sjálfsögðu
eru þarna háðar orrustur harð-
ar. Þá er önnur mynd, íburðar-
mikil og litrík, „Jason“, byggð
á grísku hetjusögninni af þeim
fræga garpi, sem leikinn er af
Tedd Armstrong, en Nancy
Kovock leikur Medu. Skip
Jasonar, „Argo“ sem róið er I
kvikmyndinni fimmtíu árum á
borð, er sögð nákvæm eftirltk-
ing griskra fornskipa, gerð I
Anzio á ítaliu, og kvað hafa
kostað 25.000 dollara — og
verður heldur lítið úr fleyi
Fáfnisbana austur á Dvrhólaósi
I samanburði við það.
Yfirleitt fer fólk I kvik-
myndahús til að slaka á eftir
erfiði dagsins og vill þá gjama
sjá léttar gamanmyndir — og
Stjömubló getur boðið slíkar
hvíldarstundir I rikum mæli.
„Góði nágranninn" með Jack
Lemmon og Romy Schneider;
hinn óviðjafnanlegi Cantinflas
sem íþróttagarpur í spreng-,
hlægilegri gamanmynd; „Undir
youm-youmtrénu“, þar sem
ílack Lemmon er enn á ferðinni;
„Næturklúbburinn“ þar sem
Danny Kay er heldur betur i
essinu sínu — — og loks er
hörkuspennandi mynd, „Fail
Safe“, bvggð á samnefndri
metsölubök sem segir frá því
er styrjöld hefst með Banda-
ríkjum og Rússum — fyrir
tæknilegan misskilning.
Þá eru taldar nokkrar af
þeim kvikmyndum, sem Stjörnu
bíó býður gestum sínum á næst-
unni og þó margra ógetið, sök-
um rúmleysis.
L