Vísir - 28.02.1967, Blaðsíða 8

3
VI S I R . Þriðjudagur 28. febrúar 1967.
VISIB
(Jtgefandl: Blaðaðtgðfan VISIK
Framkvæmdastjóri: Dagui Jónasson
Ritstjóri: Jónas Kristjánsson
ASstoSarritstjórl: Axei rhorsteinson
Frfttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Auglýsingastjóri: Bergþór Úlfarsson.
Auglýsingan Þingholtsstræti 1, simar 15610 og 15099
Afgreiðsla: Túngðtu 7
Ritstjóm: Laugavegi 178. Simi 11660 (5 llnur)
Áskriftargjald kr. 100.00 A mðnuði innanlands
1 lausasölu kr. 7,00 eintaklð
Prentsmiðja VIsls — Edda h.f.
Op/n frystihús
Eftir nokkra daga mun ríkisstjórnin leggja fram á
Alþingi frumvarp um ráðstafanir til að tryggja rekstr-
argrundvöll útgerðarinnar og hraðfrystihúsanna
vegna hins mikla verðfalls, sem orðið hefu'r í vetur
á frystum fiski. í byrjun janúar samdi ríkisstjórnin
við útgerðina um þá hlið frumvarpsins, sem að henni
snýr, og nú fyrir nokkrum dögum samþykkti Sölu-
miðstöð hraðfrystihúsanna að ganga að tilboði ríkis-
stjórnarinnar um stuðning við frystihúsin. Mun frum-
varpið fela í sér, að ríkissjóður greiði bátum 6% með-
altalsuppbót á afla þeirra og greiði frystihúsunum
töluverðan hluta af verðfalli freðfisks.
Með þessum hætti hefur verið leystur einn mesti
vandi sem íslenzkt atvinnulíf hefur lent í á undanföm-
um árum. Að vísu er of mikið að segja, að allur vandi
hafi verið leystur, því erfiðleikar þessara tveggja
greina munu verða mikli'r á þessu ári, ef fiskverð er-
lendis hækkar ekki aftur. Hins vegar hefur ríkis-
stjórnin gert allt, sem í hennar valdi er, til að styðja
þessar atvinnugreinar, og forráðamenn þeirra telja
ráðstafanir ríkisstjórnarinnar nægilegar til að fyrir-
tækin geti starfað áfram. Báta'r munu því róa og
frystihúsin munu taka við aflanum. Hjól atvinnulífs-
ins munu snúast áfram með eðlilegum hætti.
Samkomulagið við frystihúsin er eitt af meirihátt-
ar skrefum í efnahagsmálum landsins, sem nauðsyn-
legt hefur verið að stíga vegna verðfalls erlendis á
freðfiski og síldarafurðum, helztu útflutningsafurð-
um íslendinga. Strax og verðfallið varð fyrirsjáan-
legt, greip ríkisstjómin til samræmdra aðgerða til að
stöðva verðbólgu innanlands, svo þjóðin kæmist
klakklaust yfir erfiðleikatímabilið. Hún beitti sér fyrir
hóflegu samkomulagi um búvöruverð og greiddi nið-
ur hækkunina, sem það gerði ráð fyrir. Samkomu-
lag náðist um óbreytt síldarverð. Ríkisstjórnin lagði
fram fjárlagafrumvarp, sem var sérstaklega samið
með verðstöðvun í huga, framkvæmdum haldið í hófi
og gert ráð fyrir töluverðum greiðsluafgangi á þessu
ári. Þá var samþykkt verðstöðvunarfrumvarp stjórn-
arinnar, þar sem allar verðhækkanir voru bannaðar,
og virðast allir aðilar hafa virt þau lög. Eftir áramótin
hefur ríkisstjómin síðan haft forustu um að tryggja
áframhaldandi rekstur útgerðar og frystihúsa. Að-
gerðir ríkisstjómarinnar á þeim sviðum munu kosta
mikið fé, en samt er ekki gert ráð fyrir halla á ríkis-
búskapnum á árinu. Greiðsluafgangur var áætlaður
ríflega og kemur nú í Ijós, hve skynsamleg sú ráð-
stöfun var.
Stefna ríkisstjómarinnar í þessum málum hefur
verið markviss. Vandamálin hafa verið tekin föstum
tökum, jafnóðum sem þau hafa komið fram, og sér-
bver k>ta hefur unnizt
Áramótaræða forsæt-
isráðherra og þing-
maðurinn prúði
„Þegar mætir menn láta
það henda sig að segja vís-
vitandi ósatt frá staðreynd-
um, á það oft rót sína í
sektartilfinningu.
1 áramótaræöu sinni til
þjóðarinnar, sem lengst mun
verða minnzt, af því að þar
jafnaði forsætisráðherrann
trú þjóðarinnar á land sitt
við trú frumstæðra manna á
stokka og steina, lét hann
sektartilfinninguna hlaupa
með sig i gönur. Hann sagði,
að meðal merkustu atburða
ársins 1966 hefði verið á-
kvörðunin um Búrfellsvirkj
. un og byggingu álbræðslu.
Þar var vísvitandi rangt
sagt frá“.
Hver skyldi vera hinn „prúði“
höfundur þess, sem hér er vitn-
að til ? í ekki lengra máli er
því tvisvar haldið fram, að for-
sætisráðherra landsins hafi sagt
þjóðinni „visvitandi ósatt“ í ára
mótaboðskap. Ennfremur aö ára
mótaræðu forsætisráðherra
munj lengst verða minnzt, af
því, að forsætisráðherra hafi
jafnað trú þjóðarinnar á landið
við trú frumstæðra manna á
stokka og steina!
Hinn prúði höfundur heitir
Helgi Bergs, er verkfræðingur
að mennt og alþingismaður og
ritari Framsóknarflokksins, en
kaflinn er úr grein með fyrir-
sögninni „Andvaraleysið í raf-
orkumálum“ sem birtist í Tím-
anum 23. febr. sl.
Fyrst er rétt að víkja að hinni
smekklegu staðhæfingu, ag for-
Þingmaðurinn:
vísvitandi ósannindi..
sætisráðherra hafi líkt trú þjóð-
arinnar á land sitt við trú frum-
stæðra manna á stokka og
steina. Eitthvað svipaö þessu
hefur sézt I dálkum Tímans áð-
ur. En nú hefir þessi þingmaöur,
Helgi Bergs, gert þessa túlkun
á áramótaræðu forsætisráðherra
að sinni persónulegu túikun. —
Það er ekki ólíklegt, að þeir,
sem þetta lesa, kunni að spyrja :
Hvað sagði forsætisráðherrann
í áramótaræöunni ? Forsætisráð
herra sagði m. a. það, sem nú
skal orðrétt til vitnaö :
„Menn eru nú i íslenzk-
um stjórnmálum aö mestu
hættir að bregða hvor öðr-
um um föðurlandssvik og
beina óþjóðhollustu. Flestir
skilja, að óiíkar skoðanir
koma af ólíkum sjónarmið-
um, en ekki illvilja. Aftur á
móti gætir einkennilegs hug-
takaruglings * tali sumra um,
að nú eigi að greina á milli
manna eftir þvi, hvort þeir
trúi á landið eða ekki. Is-
lendingar höfðu þegar fyrir
kristnitöku flestir hætt að
trúa á stokka og steina. Og
eitt bezta ættjarðarskáld,
sem hér hefir lifaö, Stein-
grfmur Thorsteinsson, sagði:
Trúðu á tvennt í heimi,
tign, sem hæsta ber,
guð í alheimsgeimi,
guð í sjálfum þér.
Sú trú hefir gefið ótal Is-
lendingum kraft til að vinna
fyrir land og þjóð. Þá vinnu
leggja menn fram ótrauðir
af því, að þeir elska ísland
allir, án skilsmunar, án til-
lits til stöðu eða stéttar,
skoöanaágreinings og flokka-
drátta. Ættjarðarástin hefir
þó ekld blindað hina ágæt-
ustu föðurlandsvini á eigin-
leika íslands. Bjami Thor-
arensen segir:
Fjör kenni oss eldurinn,
frostið oss herði,
fjöll sýni torsóttum gæð-
um að ná.
Vegna þesarar hvatningar
og annarra slikra hefir síð-
ustu kynslóðum tekizt með
vaxandi þekkingu, áræði og
víðsýni að gera ísland að
miklu betra landi en áður
var“.
Þetta var það, sem fórsætis-
ráðherra sagði svo fallega í ára-
mótaræðu sinni til þjóðarinnar !
Og þegar menn hafa lesið þetta,
hvemig má það þá vera, að
menntaður maður og alþingis-
maður i þokkabót, geti skrifað
annað eins bull og vitleysu um
þessa ræðu forsætisráðherra og
Helgi Bergs gerir sig sekan um
f þvf, sem vitnað var til í upp-
hafi úr grein hans ? Slfk með-
ferð og túlkun á jafn einlægum
boðskap forsætisráðherra um
sanna og fagra ættjarðarást er
þvi líkt einsdæmi, að hjá því
getur ekki farið, að þingmann-
inum Helga Bergs verði til mik-
illar minnkunar Ef til vill blygð
ast hann sín fyrir frumhlaupið
og þá væri nokkuð úr bætt.
Þá skal vikið aö hinni endur-
teknu staðhæfingu Helga Bergs,
að forsætisráöherra hafi sagt
„vísvitandi ósatt frá staðreynd-
um‘V eöa „sagt vísvitandi rangt
frá“ í áramótaræðunni.
Þessi „vísvitandi ósannindi"
sem Helgi Bergs talar um, eiga
að vera fólgin í þvf að forsæt-
isráðherra kvað „ákvörðunina
um Búrfellsvirkjun" vera meöal
merkustu atburða ársins 1966.
En það er bara full-
komlega sannleikanum sam-
kvæmt, aö ákvörðunin um Búr-
fellsvirkjun er tekin á árinu
1966. Helgi Bergs segir í grein
sinni: „Alþingi afgreiddi lögin
um Landsvirkjun, sem fólu í sér
ákvörðun um 210 M.w. virkjun
í Þjórsá við Búrfell í apríl 1965“
Þaö er rétt aö lög um Lands-
virkjun voru afgreidd á Alþingi
1965. En það er rangt, að þau
hafi falið í sér „ákvörðun“ um
Búrfellsvirkjun. Samkvæmt 6.
gr. laganna fólu þau í sér heim-
ild til að reisa allt að 210 M.w.
raforkuver f Þjórsá við Búrfeil
En til að nota þessa heimild
þurfti Landsvirkjun leyfi ráð-
herra. Og endanleg ákvörðun
Landsvirkjunar sjálfrar um að
Forsætisráðherrann:
„. . . frostið oss herði...“
nota heimildina og leyfi ráð-
herra til framkvæmda á þeirri
ákvörðun á sér stað 1966, alveg
eins og forsætisráðherra rétti-
lega sagði f áramótaræðu sinni.
Þann 24. marz 1966 er sam-
þykkt ályktun í stjórn Lands-
virkjunar um, að Búrfelisvirkj-
un sé hagkvæmasta virkjunar-
leiðin, og þá einnig samþykkt að
gera rafmagnssamninginn við ál
félagið, ef Alþingi lögfesti samn
ingsgerð ríkisstjómarinnar við
Aluswisse. Þann 4. aprU er sam-
þykkt í stjóm Landsvirkjunar
að taka tilboöi Fosskraft f virkj-
unarframkvæmdir og 5. apríl
samþvkkir ráðherra þessar á-
kvarðanir og Fosskraft er til-
kynnt þar um.
Auðvitað skiptir raunar ekki
minnsta máli, hvort hér hefði
verið um árið 1965 eða 1966 að
ræða. En það virðist harla ó-
þarft fyrir siðameistarann Helga
Bergs að stimpla forsætisráð-
herra tvisvar vísvitandi ósann-
indamann, þegar það er þing-
manninum sjálfum, sem skjátl-
ast!
Það mætti svo bæta stuttum
eftirmála við umvöndun þessa
þingmanns um „andvaraleysió i
raforkumálum“, sem hann sakar
núverandi ríkisstjórn um Hann
segir, að það hefði þurft að
hefjast handa um Búrfeilsvirkj-
un tveimur til þremur árum fyrr
Hvort þaö er réttur dómur skal
ósagt. En minna má á það, að
langur tími fór f rannsóknir á
Dettifossvirkjun og hafði Al-
þingi gert ályktanir þar um. Og
ef átt hefði að hefjast handa um
Búrfelisvirkjun tveimur til þrem
ur árum fvrr, þá hefði ráölierra
Framsóknarflokksins, sem fór
með raforkumál frá miðju ári
1956 til ársloka 1958 þurft að
láta hefjast handa um rannsókn
ir á Búrfellsvirkjun, en það var
ekki gert. Haustið 1959 er am-
eríska verkfræðingafirmaö
Harza beðið að gera yfirlitsá-
ætlun um Hvítár- og Þjórsár-
svæðið og vorið 1960 byrja svo
raunhæfar rannsóknir á virkjun
í Þjórsá við Búrfell.
Það skyldi ekki vera að sú
„sektartilfinning“ sem Helgi
Bergs víkur að í grein sinni, sé
alvarlega farin aö ónáöa þenn-
an þingmann Framsóknarflokks
ins eins og kannski fleiri flokks-
bræður hans, vegna frammi-
stöðu þeirra í sambandi við stór
virkjanir og stóriðju.