Vísir - 20.05.1968, Blaðsíða 1

Mánudagur 20. mal 1968
Blað II
að vera gerð af skynsemi og
fyrirfram ákveðnu skipulagi.
Þetta kvaðst hann hafa rekið
sig á að væri allt of handa-
hófskennt hér hjá mörgum
fyrirtækjum. Hér sætu menn
uppi með stóra og óarðbæra
vörulagera svo að mánuðum
skipti sér til stórtjóns. „Sér
hæfing er krydd menningarinn-
ar“, sagði Femey, „og hér þarf
miklu meiri sérhæfingu, ég sá
hér fyrirtæki, sem virtust fram
leiða óskyldustu hluti, þar var
ýmsu grautað saman, en í
sjálfu sér heföi verið í lagi að
framleiða eina vörutegundina
og þá jafnframt að reka fyrir-
tækið með hagnaði". Þá benti
Ferney á þann ósið okkar hér að
kasta á glæ Urgangi ýmsum. —
T.d. nefndi hann að ullarfeiti
væri óþarfi að kasta, 40 tonn
kostuðu milli 4500 og 5000 pund
það væri peningur líka. Notaðri
bílaolfu væri kastað, og þar
væri um stórfellda fjármuni að
ræða.
„íslenzkt þjóðfélag er mjög
þróað“, sagði Ferney „þið get-
iö lært hvað sem þið viljið. Hins
vegar verður fólkið, og þá ekki
sízt toppamir að gera sér grein
fyrir því að ef iðnaður á að þró
ast hér eftir aldalanga sjósókn
á hin auðugu fiskimið ykkar, þá
verður að gerast hugarfarsbreyt
ing. Það er ekki eins með Is-
lendinga og fbúa margra hinna
nýstofnuðu Afríkuríkja, sem alls
ekki er hægt að hrófla við. Mér
finnst sjálfsagt að Islendingar
snúi sér að fleiru en sjónum,
þótt hann sé auðvitað lfka góð
tekjulind, nú er álverksmiðja
framundan, og • hvers vegna
skiidu Islendingar ekki til dæmis
leggja meiri áherzlu á gólfteppa
»Markaðurinn er nógu stór, — það er ekkert ann-
að en þægileg afsökun að benda alltaf á lítinn mark-
að og segjast ekki geta framleitt á samkeppnis-
hæfu verði, orsakanna er að leita annars staðar“,
sagði enski verkfræðingurinn L.A. Ferney í viðtali
við Vísi fyrir helgina, er hann var á förum til Eng-
lands, þar sem hann ætlar að staldra við í fyrir-
tæki sínu L.A. Ferney Associates í London, en síð-
an lá leiðin til Rússlands, þar sem hann flytur fyrif-
lestra um stjórnunarstörf, en hann er ráðgefandi
um þau málefni og hélt námskeið fyrir Stjórnunar-
félag íslands.
— Já, þetta er staðreyndin,
íslenzkur iðnaður á fyllilega að
geta staðið á eigin fótum og
verið samkeppnishæfur við er-
lendan iðnað, en aðeins ef rétt
stjómun kemur til skjalanna.
Erfiðleikarnir hér eru svipaðir
og með öðrum þjóðum. Þið eruð
að steypa ykkur út í iönaðinn,
en hafið lokazt inni í vítahring,
stjómendur fyrirtækja og op-
inberir aðilar hafa ekki ráðizt
rétt að hlutunum, ekki ráðizt
á vandamálin þar sem lausn
var að finna“ segir Ferney
einbeittur á svip.
Hann segist hafa dvalið aö-
eins stutt, en komizt að fjölda
mörgu, sem sýni að stórkost-
lega megi bæta ýmsa galla I
viðskipta og athafnalffinu. „verð
lagið á iönaðarvarningi er t.d.
allt of hátt hér, — sem stafar
af of háum kostnaði við vinnu-
afl miðað við framleiddar ein-
ingar"
stæðinu, — en hann fær það
margfalt endurgréitt.“
Ég spurði Ferney um álit hans
á afskiptum hins opinbera á
verðlagi. Hann kvað það einmitt
hafa stungið talsvert í augun
hvernig verðlagseftirliti er hátt
að hér og hversu erfitt það virð-
ist gera ýmsum greinum. Hann
kvaðst ekki hafa neitt á móti
verðlagseftirliti f sjálfu sér, en
framkvæmdin yrði að vera ein-
faldari. Hann kvaðst hafa farið
i lyfjabúð í Reykjavík. Lyfja-
fræöingur, dýr starfskraftur með
langa menntun að baki sat þar
með lyfseöil f höndunum. Hann
mæidi út nokkur grömm af einu
dufti, nokkur af öðru o.s.frv. og
tók þetta tæpar 5 mínútur, en
þá var þrautin þyngri eftir, það
voru verðútreikningar og skrif-
finnska, sem tók 6 mínútur. —
Ð FERNEY - „Þægileg afsökun..
Lítill markaður?
— En hvað skal til bragös taka?
„Nota „bónus“kerfið, það
er hinn rauði þráður f öllum
iðnaði erlendis, t.d. i Englandi.
Á sumum stöðum, þar sem þetta
kerfi hefur verið notað í langan
aldur, þarf ekki að greiða leng
ur eftir kerfinu, heldur er
borgað fast kaup, því að fyrir
tækin vita með hverju má reikna
frá viðkomandi starfsmanni".
Ég mundi segja að með þessu
móti ætti að vera hægt að
auka afköstin um 50% hjá
starfsfólkinu. Þetta segir sig
sjálft, — fólkið hagnast á því
að framleiða sem mest, fyrir-
tækið fær fleiri einingar af unn-
inni vöru, og á lægra verði,
sem aftur gerir því kleift að
framleiða á lægra og samkeppn
ishæfara verði en fyrr. Ég varð
satt að segja undrandi á að
þetta kerfi skyldi ekki vera
komið í gagnið hér meira en
það er“.
„Mér er sagt, og ég hef raun
ar kynnzt því sjálfur, að Is-^
lendingar séu sérstaklega sjálf-
stæðir í eðli sínu“. — segir
Ferney og sannar að gestsaug-
að er glöggt. „Þetta held ég
að komi til af því að íslending
ar hafa löngum stundað sjóinn,
þar sem þeir hafa þurft að
treysta meira á sjálfa sig en
aðra. Það virðist á mörgu, sem
ég hef kynnzt hér að erfitt sé
að koma á vinnuhagræðingu
milli fyrirtækja og stofnana
vegna þessa. Þetta er mjög
mikilvægt fyrir þjóð. sem ætl-
ar sér út í iðnað. enda tíðkast
það erlendis að fyrirtæki miðli
hvert öðru eins og hægt er og
þannig reksturskostnað og auka
ef til vill afköst með ein-
hverju móti. Kannski missir Is-
lendingurinn eitthvað af sjálf-
afsökun44
— segir brezki stjórnunarsé rfræðingurinn, L.A. Ferney
Meira en hejmingur tímans hjá barnabuxur frá Hong Kong borg aði væri nauðsyn að auka fram-
þessum dýra starfskrafti fór aði sig að kaupa frá Hamborg leiðsluna með bónuskerfinu eins
sem sagt í hluti, sem I rauninni gegnum milliliði!
voru ekki tilheyrandi starfinu. Um fjárhagsvandamál fyrir-
Þá kynntist hann innflutningi, tækjanna sagði Femey að í iðn-
og áður getur en ekki væri minni
vandi á höndum varðandi inn
kaup til fyrirtækja. Þau yrðu
BÓNUSGREIÐSLUR mundu leysa vandann fyrir ísl. iðnað, segh Ferney.
iðnað svo að eitthvað sé nefnt.
Sjáðu þetta þykka og fallega
gólfteppi, það er íslenzkt, og
fyrsta flokks gæðavara, það get
um við séð. Er hægt að lækka
framleiðslukostnaðinn? Það er
eflaust hægt, og þá ættu íslend-
ingar alls ekki að þurfa að flytja
inn teppi, sem eru síður en svo
betri en innlend. Framleiðslu-
magn, sem yrði afgangs mætti
áreiðanlega koma á erledan
markað.“
En sem sagt, allt tal um of
lítinn markað er hjal eitt. 1
skipasmíði geta íslendingar jafn
vel gert stóra hluti. og það ekki
bara fyrir sjálfa sig heldur ætti
að vera möguleiki á að flytja út
togara til Vestur Indía, þar sem
enn er fiskað með fomaldar-
vinnubrögðum. Nú ætla þeir að
eignast togara og þurfa að fá
þá smíðaða. Og þeir gætu borg
að aftur f sykri, rommi og ýmsu
fleiru. I Bretlandi stendur sam
keppnin við Bandaríkjamenn,
ekki Rússa, sem em þó stærri
þjóð. Engu að síður erum við
ekki samkeppnisfærir við t.d.
Svía, mun minni þjóð, í skipa-
smiðum. Þannig ganga viðskipt-
in fyrir sig. „Aðalatriðið er að
muna að hermenn undir góðri
stjóm geta einir framkvaemt
hið ómögulega."