Dagur - 01.11.1997, Blaðsíða 3

I
SÖGUR OG SAGNIR
L
LAUGARDAGUR 1. NÓVEMBER 1997 - HI
Gullöldin á Akrauesi
Eftir góðan árangur liðsins árið
1950, voru Skagamenn orðnir
nokkuð bjartsýnir betra gengi í Is-
landsmótinu og það gekk eftir, eins
og síðar verður að vikið. Flestir eru
sammála um að gullöld knatt-
spyrnunnar á Akranesi heíjist árið
1951 og í fyrri þáttum hef ég í stór-
um dráttum vikið að þeim undir-
búningi, sem átti sér stað á Akra-
nesi á árunum 1946 - 1950 og
þátttöku Skagamanna í Islands-
mótinu. Þótt þeir hafi ekki blandað
sér í baráttu efstu liða, fengu
menn reynslu og sjálfstraust í leikj-
unum og sáu að það var hægt að
vera í hópi þeirra bestu.
Ríkaröur snýr
aftur heim
Haustið 1950 lauk Ríkarður
prófi sem húsamálari ákvað hann
að flytja á ný til Akraness, sem
hann gerði vorið 1951, og ganga í
raðir Skagamanna. Þetta virkaði
eins og vítamínssprauta á knatt-
spyrnumennina, því auk þess að
leika með liðinu tók hann að sér
þjálfun þess.
I byijun febrúar árið 1951 hélt
Ríkarður til Þýskalands, en for-
ráðamenn þýska liðsins TuS Neu-
endorf frá Kóblenz sem lék á Is-
landi í boði Fram árið 1950, bauðu
einum knattspyrnumanni til þrigg-
ja mánaða dvalar árið eftir. Enginn
sótti um þetta nema Ríkarður og
fór hann því til Kóblenz í boði fé-
Iagsins í byijun febrúar 1951, eins
og áður er að vikið.
I Kóblenz kynntist Ríkarður
þýsku knattspyrnunni, sem var
verulega frábrugðin þeirri knatt-
spyrnu, sem leikin var á íslandi. ís-
lendingar höfðu lengt af sótt fyrir-
myndina til Englands, þar sem
áherslan var lögð á langar sending-
ar upp kantana og uppí homin, þar
sem knötturinn var gefinn fyrir.
Þjóðveijar voru meira fyrir stuttar
sendingar á næsta mann og að
halda knettinum, því andstæðingar
skora jú ekki mark meðan þeir hafa
ekki knöttinn.
Þegar Ríkarður kom heim úr
þessari ferð, hafði hann Iært fleira
Rfkardur Jónsson. Við komu hans til Akraness færðist fjör í knattspyrnuna. Hann
tók aö sér þjálfun lidsins. Hann var afburða knattsyrnumaður og mjög góður þjálfarí
og innleiddi nýjan stíl í æfingar og leik Skagaliðsins.
Akranesi var þá hópur af ungum og
efnilegum leikmönnum, sem lengi
hafði dreymt um að komast í hóp
þeirra bestu. Þeir höfðu nokkra
reynslu og þeir voru tilbúnir að
leggja það á sig sem þyrfti til þess
að af því gæti orðið.
Það var því mikil ánægja með
Traust forysta
Styrkur knattspymunnar á Akra-
nesi í gegnum árin, hefur ekki ein-
ungis falist í góðum knattspyrnu-
mönnum, heldur hafa forystu-
menn þar jafnan verið í hópi þeir-
ra bestu, duglegir og framsýnir.
Eins hafa bæjarbúar staðið þétt að
baki sínum mönnum og forráða-
menn bæjarfélagsins hafa verið vel
meðvitaðir um sitt hlutverk.
A þessum árum fór Guðmundur
Sveinbjömsson fremstur í flokki
forystumanna. Hann var formaður
IA, hann sat í stjóm KSI frá upp-
hafi og hann sat í bæjarstjórn. Það
er á engan hallað þó sagt sé að
hann hafi unnið manna best að
uppgangi knattspymunnar á Akra-
nesi. Hann var mjög félagslyndur
og aðeins 10 ára gamall var hann í
hópi þeirra drengja, sem stofnuðu
fyrsta knattspymufélagið á Akra-
nesi, Knattspyrnufélagið Kára og
var formaður þess um árabil. Hann
var hinn sanni leiðtogi íþrótta-
hreyfingarinnar á Akranesi. Guð-
mundur lést 9. janúar 1971, tæpra
60 ára.
Nýr birningiir
Áður en lengra er haldið, langar
til að minnast á að árið 1950 bjug-
gu um 2500 manns á Akranesi. At-
vinnulíf tengdist að mestu sjó-
mennsku og fiskvinnu, auk þess
sem iðnaðarmenn voru þar fjöl-
mennir. Á þessum árum var skortur
á ýmsum vörum því Evrópa var rétt
að ná sér eftir hildarleik síðari
heimstyijaldarinnar. Eitt af því sem
erfitt var að fá var íþróttafatnaður.
Akumesingar höfðu til þessa leikið
í venjulegum hvítum skyrtum og
bláum buxum. Þegar verið var að
undirbúa þátttöku liðsins fyrir ís-
Iandsmótið 1951 þótti mönnum
rétt, að reyna að útvega nýjan bún-
ing á Iiðið, en hann var ekki að fá
hér í verslunum.
Guðmundur Sveinbjörnsson
hafði því samband við Karl Guð-
mundsson, sem þá var við nám við
íþróttaskólann í Köln og bað hann
að útvega fallegan búning á liðið og
þá helst einhvem lit, sem ekki væri
í notkun hjá öðrum Iiðum. Karl,
sem var góður knattspyrnumaður,
sem kunnugt er og vel kunnugur á
Akranesi, þar sem hann hafði verið
þjálfari þar á árum áður með góð-
um árangri tók þetta að sér og
hann kom um vorið með gular
uppbyggt að tveir og tveir unnu
saman í stöðvaþjálfun. Á undan
þrekæfingunum var alltaf farið í
gegnum ákveðnar leikfimi og
teygjuæfingar. Leikmennirnir voru
almennt vel á sig komnir og meiðs-
Ii voru ekki algeng á þessum fyrstu
árum. - Þetta sagði Ríkarður í stór-
um dráttum um æfingarnar.
Þegar Ríkarður kemur aftur til
Akraness var ekki eins og hann
kæmi að tómum kofanum, því á
en breytta leikaðferð, því hann
breytti öllum æfingum leikmanna
og þeir sem æfðu með liðinu á
þessum árum eru sammála um að
allar æfingar hafi verið miklu
skemmtilegri en áður, sérstaklega
þó þrekæfingarnar.
Viö æfðum stíft
Við skulum sjá hvað Ríkarður
sagði um þetta í bókinni Skaga-
menn skoruðu mörkin, sem kom
út árið 1984: - Við byijuðum að
æfa í janúar og það var æft stíft þar
til þar til Islandsmótið byijaði. Eg
á erfitt með að sjá strákana æfa í 5-
6 mánuði án þess að keppa nokkru
sinni á þeim tíma. Þetta hafði þó
sína ákveðnu kosti. Við vorum að
æfa eitthvað markvisst kerfi eða
eitthvað annað. Við æfðum alltaf
tvisar í viku inni og og úti um helg-
ar fram að páskum. Þá var inniæf-
ingum fækkað og útiæfingum
Ijölgað að sama skapi. Við æfðum
eftir þrekkerfi, sem ég bjó til og lét-
um meira að segja búa til sérstök
tæki fyrir okkur. Kerfið var þannig
Guðmundur Sveinbjörnsson var einn
helsti forystumaður íþróttamála á
Akranesi um árabil og vann manna
best að uppgangi knattspyrnunnar þar
í bæ.
aHELGI
DANÍELSSON
SKKIIAR

Knattspyrna í gamla iþróttahúsinu við Laugarbraut. Það er Ríkarður sem er að skalla knöttin frá markinu.
Þótt Skagamenn hafi lagt höfuðáhersluna á tefla fram same/ginlegu liði á þessum
árum, voru leikir milli KA og Kára árlegur viöburður og ekkert gefið eftir. Á myn-
dinni er Sveinn Teitsson fyrirliði KA að taka við Skaftabikarnum úr hendi
Guðmundar Sveinbjörnssonar formanns ÍA.
endurkomu Ríkarðs og þær æfing- peysur og svartar buxur. Þarna var
ar, sem hann bauð uppá voru nýj- þá kominn sá búningur, sem er enn
ung í þjálfun knattspyrnumanna í notkun og hefur verið eitt helsta
hér á landi. einkenni Skagamanna.