Dagur - 07.03.1998, Blaðsíða 19
Fluguveiðar að vetrí (60)
Sigurðun Bogi
Sævarsson
skrifar
Landogþjóð
Flugslysið. Mynd þessi var tekin við sjúkraflutn-
inga eftir flugslys á Mosfellsheiði í desember
1979. Þar brotlenti fjögurra sæta einkaflugvél og
þrir farþegar, auk flugmanns, sem I vélinni voru
slösuðust nokkuð. Þeir voru fluttir á brott með
þyrlu. Hvert varö framhald máls/ns?
Tilraunabú. Þessi mynd var tekin á fyrri hluta
aldarinnar á tilraunabúi á Suðurlandi, þar sem
gerðar voru nýstárlegar tilraunir I kornrækt, þó
búiö sé aflagt i dag. Hvar var þetta bú?
Fyrir vestan. Þessi mynd er frá ísafirði og sýnir
þann hluta kaupstaðarins sem er á Eyrinni. Til
deilna kom I bæjarmálum / Isafjarðarbæ seint á sl.
ári og enduðu þær með að bæjarstjórinn, Kristján
Þór Júlíusson, lét af störfum og tveir bæjarfulltrú-
ar tóku við starfinu og munu gegna því það sem
eftir iifir kjörtímabils. Hverjir eru þeir?
Falleg kirkja. Hér sést á mynd Háteigskirkja I
Reykjavík. Spurt er hvaða arkitekt teiknaði þessa
kirkju - en mörg þau hús sem hann teiknaði voru
kannski ekki svo ólik kirkju þessari - til að mynda
einbýlishús hans vestur á Ægissiðu. Maðurinn,
sem um er spurt var umsvifamikiH I atvinnulífinu
og var um skeið formaður stjórnar Eimskips?
Söngkonan. Um margra ára skeið hefur hún
verið ein vinsælasta söngkona - ekki einasta ís-
lands - heldur heimsins alls. Hver er þessi söng-
kona sem hér sést á mynd frá æskuárum sínum?
1. Um margra ára skeið var leitað hins svonefnda
Gullskips, sem strandaði austur á Skeiðarár-
sandi þann 19. september 1667. Aldrei fannst
skipið. Hvað hét skipið réttilega?
2. Hvað heitir höfðinn mikli sem ekið er um og
yfir þegar farið er frá Grundarlirði og þaðan
áfram vestur í Olafsvíkr
3. Hún var fædd árið 1873 og Iést 108 árum síðar
- og er því ein þeirra kvenna sem náð hafa hæst-
um aldri hérlendis. Húnvetningur var hún og
verður hennar ef til vill fyrst og fremst minnst
sakir starfa sinna á sviði heimilisiðnaðar. Hver
var hún?
4. Hvaða sögulegi atburður hér á landi er það sem
kallaður hefur verið í annálum Hvíta stríðið?
5. Sámsstaðir, Rútsstaðir, Bringa, Stóri-Hamar,
Kambur, Litli-Hamar, Rifkelsstaðir og Munka-
þverá. Hvar á landinu eru þessir bæir?
6. Ríó-Tríóið úr Kópavogi spilaði fyrst og söng árið
1964. Hveijir voru liðsmenn þess í fyrstu og
hver kom í stað þess sem heltist úr lestinni.
7. Hann var fæddur norður í Fljótum árið 1913 og
var lengi þingmaður Norðlendinga hinna vestri.
Var lögfræðingur að mennt og varð einn af fær-
ustu mönnum þjóðarinnar á sínu sviði. Hann
gegndi embætti forsætisráðherra í tvígang -
meðal annars f ríkisstjórn sem lagði sérstaka
áherslu á skuttogaravæðinu til eflingar lands-
byggðinni. Hann lést árið 1984. Hver var hann?
8. Kaupfélag Eyfirðinga, sem var stofnað árið
1886, komst í fréttir í sl. viku þegar til þess var
ráðinn nýr kaupfélagsstjóri. Hverjir hafa gegnt
því starfi frá upphafi?
9. Mikil hrina sjóslysa gekk yfir hér \ið land í
febrúar 1968 og fórust þá nokkrir togarar á
Vestfjarðasvæðinu. Togarinn Ross Cleverland
sökk af völdum ísingar og tókst þremur skipverj-
um að komast um borð í bjögunarbát. Einn
þeirra lifði af og fannst við sumarhús innst í
Seyðisfirði í Djúpi og varð björgun hans forsíðu-
efni heimsblaða. Hvað hét þessi sjómaður?
10. Hvar á Iandinu er Salthöfði.
Svör:
* Framhald málsins varð að þyrlan, sem var frá
Varnarliðinu brotlenti, og þá slösuðust íluglið-
ar og læknar - og enn fólkið sem hafði verið
um borð í litlu flugvélinni.
* Þetta fræga tilraunabú var að Sámsstöðum í
Fljótshlíð og því veitti Klemens Kristinsson
forstöðu.
* Þeir menn scm nú deila með sér starfi bæjar-
stjóra á Isafirði eru þeir Jónas Olafsson, bæjar-
fulltrúi Sjálfstæðisflokks, sem í áratugi var
sveitarstjóri á Þingeyri, og Kristján Jón Jóns-
son, bæjarfulltrúi Framsóknarflokks.
* Halldór H. Jónsson.
* Björk Guðmundsdóttir.
1. Het Wapen van Amsterdam hét skipið.
2. Búlandshöfði.
3. Haíldóra Bjarnadóttir.
4. Hvíta stríðið var háð 1921 um hvort Olafur
Friðriksson, form. Alþýðuflokksins, mætti hafa
í fóstri muðnaðarlausan rússncskan dreng sem
hafði orðið á vegi hans ytra. Drengurinn var
haldinn augnveiki og vildu stjórnvöld hann úr
landi þess vcgna, en Qöldi stuðningsmanna
Ólafs kom hónum til hjálpar og háði stríð við
lögreglu - sem hún á endanum vann. Var
drengurinn fluttur úr landi af nefndum ástæð-
um.
5. Allir þessir bæir eru í Evjafjarðarsveit, það cr
þeim hluta hennar sem áður var Öngulsstaða-
hreppur.
6. Ríó-Tríóið var upphaflega skipað þeim Helga
Féturssyni, Ólafi Þórðarsyni og Halldóri Fann-
ar. Sá síðastncfndi í þessum hópi hætti fljót-
lega og í hans stað kom Agúst Atlason, sem
starfað hefur með Ríó-Tríóinu allt fram á
þennan dag.
7. Ólafur Jóhannesson.
8. Fyrsti kaupfélagsstjóri KEA var Hallgrímur
Kristinsson og á eftir honum kom Sigurður
bróðir hans, þá Vilhjámur Þór, næstur Jakob
Frímannsson, þá Valur Arnþórsson, svo Magn-
ús Gauti Gautason, sem senn lætur af störf-
um, en við við tckur Eiríkur Jóhannsson, nú-
verandi útibústjóri Landsbanka Islands hf. á
Akureyri.
9. Harry Eddom.
10. Salthöfði er í Öræfasveit, skammt frá Fagur-
hólsmýri.
Draugurinn sem ég hnýtti í vikunni. Vængurinn hvítur, skegg og skott gul. Margir munu finna aö þessari út-
færslu, en bíðið bara.
Svarti draugurinn
Og fleiri...
Já, menn hnýta drauginn á ýmsa
vegu. Sumir nota meira appel-
sínugult en gult í skegg og skott.
Eg var jafnvel að pæla í að blanda
smá appelsínugulu marabou í
gulu hárin. Og já. Marabou. Ég
hef hnýtt Drauginn með mara-
bou-íjöðrum í stað hára. Þá liðast
hún svo fagurlega í straumi, og
með glitþráðum í bland verður
hún sérlega þokkafull. Stór
bleikja tók hana einu sinni hjá mér.
Ef maður mætti velja sér eina
flugu til að veiða með fyrir lífs-
tíð? Hvaða flugu myndi maður
velja sem lífsförunaut? Svar mitt,
og margra annarra yrði sjálfsagt
Black Ghost. Svarti draugurinn.
Það var í vikunni. Veðurstofan
með norðanhrfðarspá og gadd.
Akureyri á kafi í snjó og ekki
kjaftur á ferli þegar við fórum af
kvöldvaktinni. I íbúðinni beið
fluguhnýtingadótið og þvingan
var komin á borðið áður en þulan í sjón-
varpinu hafi fengið ráðrúm til að segja að
ekkert væri á dagskrá. Ég var með hug-
ann við fyrsta stóra veiðitúrinn í Laxá,
Hvítasunnuhelgina, ég stefni á að vera
fyrstur út í á og er búinn að fá Geldinga-
ey. Ég hef alltaf stóran Black Ghost við
hendina þegar ég fer í urriðaveiði að vori.
Og oftar. Sjóbleilqan tekur Svarta draug-
inn með offorsi þegar sá gállinn er á henni.
Ég verð að hafa nokkra smáa drauga með
mér í Vatnsdalsána. Þá er ekki útilokað að
ég skreppi dagspart í Rangámar ef heppnin
er með: laxinn þar hefur margoft tekið
Black Ghost hjá mér, og hann ekki smáan.
Og sá fúisaði nú ekki við Svarta draugnum
fyrsti Iaxinn minn upp úr Selá. Það var
mikilvægur fiskur. Og risaurriðinn sem
kom úr djúpinu í Hraunsvötnum í Veiði-
vötnum til að skoða fluguna mína stendur
mér ljóslifandi fýrir hugskotssjónum - það
var títtnendur draugur sem særði hann úr
fylgsni sínu þótt hann hefði vit á að hverfa
frá.
Black Ghost var önnur tveggja flugna
sem Ivolbeinn Grímsson sendi mig með í
lyrsta alvöru veiðitúrinn. Þarf frelcar vitn-
anna við?
Ótal afbrigði
Afhrigðin af þessari góðu flugu eru ijöl-
mörg - og mikilvægt að kunna nokkur. Sú
sem ég hnýtti þetta kalda dimma vetrar-
kvöld í vikunni er stórfiskaflugan. Fyrir
kalt, skolað straumvatn, að vori. Ég nota
straumfluguöngla númer 4 og hef gula
skottið úr hárum. Búkurinn er venjulega
úr grófu svörtu ullargarni, en stundum
nota ég chenille til að fá bústnari áferð,
tinselvafningarnir breiðir. Skeggið er úr
sömu grófu hárunum og nær langt aftur
svo það samlagist skottinu. Hárvængur-
inn úr löngum hvítum hárum og nær al-
veg aftur fyrir skott. Þetta er klassískt. Og
svo „nýjungin" sem margir hafa tileinkað
sér: leggja 4-5 glitþræði ofan á vænginn.
Ég hef séð hvernig þeir ljá flugunni sér-
stakan blæ þegar sólargeislar hellast allt í
einu jíir - og góðir fluguveiðimenn: ég
hef séð stóran urriða koma og gleypa þá
flugu einmitt á því andartaki!
Séð hef ég flugur hjá mönnum sem
hnýta Drauginn mun stærri en ég, á Iang-
an öngul númer tvö, og leggja sérlega
mikið í búkinn. Og þó að klassíska upp-
skriftin sé sú að hárvængurinn hvíti sé
ráðandi afl í uppbyggingu flugunnar, þá
gerði ég mér leik að því þetta vetrarkvöld
í vikunni að sætta mig við auknar áhersl-
ur á skegg og skott, gula litinn, í
nokkrum flugum sem ég hnýtti. Það er
alltaf gott að eiga afbrigði.
KK-aíbrigöið
KK er mikill Black Ghost unnandi. Hann
mælir með henni í lax „og allt“. Ég brosti í
kampinn eitt sinn þegar ég kom upp úr
Hofsstaðaey í Laxá og fann flugu sem
hafði verið lögð til hliðar á valinn stað.
Otrúlega falleg Black Ghost, hnýtt á öngul
númer 8. Fínlegur búkur, frábærlega vaf-
inn hárfi'nu tinseli, vængurinn tvær hvítar
fjaðrir, og kinnar úr íjöðrum frumskógar-
hanans. Nett og falleg fluga, alveg gjörólík
„dúndurafbrigðinu" sem ég var að hnýta í
vikunni. Ég var eins og gamall indíána-
höfðingi sem les fótspor dýra þegar ég tók
fi'nu fluguna upp og glotti til félagans: „KK
var hér.“ Seinna veiddi ég á hana.
Matuka
Góðir hnýtingamenn kunna að hnýta
matuka-afbrigðið, og Black Ghost er al-
veg stórfín þannig. Þá eru skegg og skott
úr gulum fönum, en vængurinn lagður
saman úr tveimur fallegum hvítum fjöðr-
um og hnýttur á matuka-veg. (Sjá fræði-
rit). Ekki gleymi ég þegar Kolbeinn kom
úr veiðiferð úr Laxá og ég var að ferðbú-
ast, við hittumst á tröppunum og hann
sóaði engum tíma: „Það er matukan."
Það er virkilega ánægjlegt að kasta
matukahnýttum Draug númer 6 eða 8 á
fögrum sumardegi. Þá er stíll á mínum
manni.
Haus
Sumir vefja vænan svartan haus og mála
gul augu á. Það er snjallt. Aðrir leggja
meiri áherslu á kinnar úr hinum dýr-
mætu fjöðrum frumskógarhanans. Það er
listrænt. Sjálfur er ég nú yfirleitt með
svartan haus, en legg meiri áherslu á glit-
þræði í væng. Eitt sinn hnýtti ég Draug
með kúluhaus. Það var ekki svo galið,
vegna framþungans svnti hann ruglings-
lega með slaka línu, og kal’aði slcrykkjótt,
eins og sært síli. Og þegar ég var í sjóbirt-
ingnum í haust með Sigurði Pálssyni sá
ég í boxinu hans enn eitt afbrigðið:
Draugur með skæran appeisínugulan
haus. Mig grunar að margir setji appel-
sínugular áherlsur á sína drauga í laumi.
Hattagerðarkona
Það er skemmtilegt til þess að hugsa að
þessa frábæru flugu hannaði hattagerðar-
kona. Black Ghost er skrítið nafn: hún er
hvít á væng. En búkurinn er svartur. Hún
er eins og draugur sem ber hvíta skikkju
og á eftir honum gulur slæðingur. Dýrleg
fluga.