Dagur - 01.09.1998, Síða 4

20-ÞRlÐJlJDAGUR 1. SEPTEMBER 1998
LÍFIÐ í LANDINU
Dgfjiur
Steingrímur J.
Sigfússon frábiður
sér óþverraskrif
í Degi.
Óþverralearur fyrir
buri ritstjóra Dags
I DAGULAÐIKU
Degi liHJKardíigirm ló.
ágfet sL birliat éveir {»-
leca. óbvgrralegur fac-
irbun írá ritetjóraiium
Stefóai Jóni Ha&tein í
fcBími k#an» ber
fyrirsögnKia Kng-
mannabandalag?
Samkv'iKmt fomúl-
unni í 1., 2. og 3, lap,
sem ritstjórinn skrifar
éftir og ég hef ekki enn
áttóil mig á hvort sé
arfteifð frá Jóni Bald-
vlni eða eígi að vera
fyndið; fjaiiar hamt tan
mógukga stofnun
þingflokks óháðra
þingmauna. Bað er |>eirni þing
Stdngríniur J.
SigfásiMin
lítjfirnaramlrtAju og
«(4cuo eru málin leyat
með MtnkomttUtgi þar
sem hvvr fa*r ti«t
RÍnum hlut míðað við
þingstyrk. Þtí hefur
ekki verið venjan að
sým sjáifetætt sterf-
oÍkíí þmgm&nnutrt eda
litlum þingflokkum sér-
staks óbilgimi við slík
ar aðstæður.
M er eftir þoð se*m
Síefán Jðn Haístein
nefnir i leiðara sínum
og telur óeðlilegt
fóik «*m bafl undir-
strikað máJefnalega
sérsfóðu BÍna getí gfðan
áU Kimleið (þíngflokkt. Það er með
manna sem sæti eiga á Alþingi en óllu ót(mabært að gefa sór að það
ekJci eiga aðiid að stjórnmáiaflokki fólk sem Stefán Jön nefnir eigi erf-
f*ær skuklir em hin.s vegar ( nafni
stjómmálaflokksins Alþýðubanda-
lagsins og hatm cr skuWarimi og
þær eru ekki á vegum eða í nafni
þingflokksins og hafa aldrei verið.
I>riðja lagið
Skrvtimat er þó slaufan á ieiðar-
anum hjá ritatjóranum. f>á snýr
hann allt (einu við blaðinu og fer að
(jalla um mikilvœgi lýðneðísins og
að þingflokkar og atjómmálaflokkar
þurll að hafa nafgjanlegt fé handa á
mtlli tii að geta stundað starfeemi
eína með eðlilegum hætti. Auðvitað
vakmtr strax sú spuraing hvort
þriðja lagið ( leiðara ritstiórang aé
ekki i MlktMnmni-Jmótaðgn^vtii
óþv^rralegar---»ðtiróttjmh»—tetns i
garðflyfagrdttfira stjatsamálananmi
í tveimur ftmá-Wntjnínérðarans.
Undlr éitt og aðelns eiu get óg
Sérstakur
óþvem
Skyldi það hafa komið
fleirum á óvart en undir-
rituðum að þeir fjórir
þingmenn sem harðast
hafa lagst gegn samein-
ingartillögum í flokkum
sínum skuli íhuga að
stofna saman „þingflokk“
óháðra? Þetta eru Krist-
ín Ástgeirsdóttir, Og-
mundur Jónasson, Stein-
grímur J. Sigfússon og
Hjörleifur Guttormsson.
Spurð um þessa frétt
fyrir nokkrum vikum sagði Kristín Ást-
geirsdóttir: „Það sem málið snýst í raun
um er staða okkar í þinginu. Hún yrði
mun sterkari ef við myndum íjögurra
manna þingflokk heldur en að vera fjórir
utanflokka þingmenn. Ef við stofnum
þingflokk og leggjum saman okkar at-
kvæðamagn þá náum við sennilega sjö
nefndarsætum."
Sætin eru sex nú
Viðtöl í fjölmiðlum voru mjög á þennan
veg.
Hér í þessu blaði og fleiri Qölmiðlum
vakti þetta athygli. Ekki síður vegna þess
að með því að stofna þingflokk fengju
þessi fjögur hærri peningastyrki en ella.
(Jafn fáránlegt og það hljómar.) Hvers
vegna athyglisvert? Jú, vegna skulda Al-
þýðubandalagsins. Þær á að greiða að
hluta með ókomnum styrkjum til þing-
flokksins. Og styrkirnir ráðast af IJölda
þingmanna. Þess vegna þótti mörgum
áhugaverð staða komin upp. Aftur. Því í
vetur stóðu Kvennalistakonur í miklum
deilum um hvernig skipta ætti fé „þing-
flokksins" milli þeirra tveggja sem eftir
sátu þegar sú þriðja ákvað að eiga sig
sjálf.
Vægast sagt óþægilegt
Það var vægast sagt óþægilegt að fylgjast
með þessum þremur sómakonum slást
um milljónir frammi fyrir alþjóð. Þær
stóðu fyrir allt annað í hugum okkar.
Nú gildir það sama um þá Ijóra óháðu
sem rætt hafa um að stofna þingflokk.
Þar fer sómafólk sem stendur fyrir miklu
betri hlutum í hugum okkar en leðjuslag
af því tagi sem fór fram í vetur milli
kvennanna. Undirritaður hefur verið mál-
kunnugur þessu fólki í nokkur ár og veit
jafn vel og allir aðrir, að engum - alls eng-
um - dettur í hug að fjórmenningarnir
marki sína pólitísku sérstöðu út frá pen-
ingavon á Alþingi. Það er fráleit tilhugsun
og von að Steingrími J. blöskri sú túlkun,
sem er hans eigin, á leiðara sem hér birt-
ist í blaðinu á dögunum. Þar skrifaði
undirritaður: „Getur bandalag óháðra
þingmanna staðist sem „þingflokkur11?
Enginn frýr þeim Steingrími J., Hjörleifi,
Ögmundi og Kristínu Ástgeirs vits. En
hvernig má það vera að þau eigi samleið í
sérstakri stofnun á Alþingi til að að
tryggja hagsmuni sína til valda og pen-
inga umfram stöðu hvers um sig sem
óháðir þingmenn"?
Tilefnið var að sjálfsögðu viðtöl við
Kristínu Ástgeirsdóttur um þetta efni, í
eitt þeirra vitnað hér að framan. Enginn
hafði heyrt né séð að þessi „þingflokkur“
yrði til á hugmyndafræðilegum, málefna-
legum eða pólitískum forsendum, enda
hefur ekki verið reynt að halda því fram.
Þetta hljómaði mjög ankannalega í eyr-
um okkar sem höfum vanist því að þing-
flokkur byggist á pólitískum forsendum,
fyrst og fremst.
Og hvers vegna að reifa þetta mál í
blaði? Jú, í Ijósi reynslunnar yrði það
kvíðvænlegt svo ekki sé meira sagt, að
eiga von á endurteknu efni um peninga-
málin.
Þessi kvíði setti að leiðarahöfundi
þessa blaðs hroll, sem Steingrími J. Sig-
fússyni þykir mjög óþverralegur, og Krist-
ínu líka.
Þessi vottur af umhyggju var sem sagt
misskilinn.
Svo allt sé á ltreinu
Flestum hygg ég að sé svo farið að sjá
þingflokk myndaðan um einhverja mál-
efnalega stöðu, en ekki sem rekstrarein-
ingu til að taka á móti fundarboðum og
skipuleggja vinnutíma. í blaðagreinum
hafa bæði Kristín og Steingrímur lagt
höfuðáherslu á að umræddur „þingflokk-
ur“ gegndi fyrst og fremst því hlutverki að
láta þau vita hvenær eigi að mæta á fundi
- svo maður flytji stutta endursögn. Ef
Pétur Blöndal yrði óháður þingmaður
fengi hann væntanlega afnot af þessari
þjónustu til að vita af næturfundum? Er
virkilega þörf á „þingflokki" fyrir þá skrif-
finnsku? Sé svo, þá geta óinnvígiðir í siði
Aiþingis ekki gert ágreining.
I deilunni í vetur rökstuddi Kristín
kröfur sínar með tilvísun í bókarútgáfu
sem hún taldi sig þurfa fé til. Mörgum
held ég að hafi þótt skrítið að Kristín vildi
fá styrk frá Alþingi til að gefa út „bók um
sagnfræðileg málefni", eins og komist var
að orði í hinum óþverralega leiðara. Nú
hefur hún útskýrt í ítarlegu máli að aldrei
hafi staðið til að bókin væri „sagnfræði-
leg“, heldur um íslenska kvennabaráttu,
og telur mikinn mun á. Er Alþingi bóka-
útgáfa fyrir þingmenn? Nefnt var í leiðara
að bæði Hjörleifur og Steingrímur hafa
gefið út ágætisrit af dugnaði á eigin veg-
um, sá fyrrnefndi frábæra bók um Vatna-
jökul, Steingrímur ritgerð um sjávarút-
vegsmál. Einhvern veginn hljómar það
undarlega, svo ekki sé meira sagt, að út-
gáfustyrkir löggjafarvaidsins til þingflokka
séu notaðir til bókaútgáfu í nafni ein-
stakra þingmanna. Kannski er það ekki
svo galið þegar grannt er skoðað, en sé
svo: hvaða reglufesta er á slíkri útgáfu?
Stóra málið stendur samt eftir: tug-
milljóna skuldir Alþýðubandalagsins
(stjórnmálaflokksins) sem þingflokkurinn
hefur ábyrgst að greiða uppí með þeim
framlögum sem Alþingi skenkir honum í
framtíðinni. Nú geta menn haft ýmsar
skoðanir á þeirri tilhögun. Hún virðist
„sérkennileg", eins og forsætisráðherra
myndi orða það. Kannski er ókunnug-
leika að kenna. Þá eru fáir betur til fallnir
að útskýra málið en Steingrímur J. Sig-
fússon, varaformaður flokksins meðan
hluta skuldanna var safnað og samið um
greiðslur. Hann sleppti því samt í grein
sinni. Kannski er óþverralegt að setja
þetta svona fram. Það var óviljandi. Því
hætta er á miklu meiri óþverra. Það væri
nefnilega átakanlegt ef mál yxu á sama
veg í Alþýðubandalaginu og við höfum því
miður forsmekk af frá þeim ágætu kon-
um sem skipuðu þingflokk Kvennalistans.
EkM veldur...
...sá er varar. Pólitískt uppgjör er eitt,
peningar annað. Eins og sannast á hjóna-
skilnuðum ævilangra elskenda geta pen-
ingar og völd breytt besta fólki í villidýr.
Því er það ekki „sérkennilega slaufa“ hjá
Ieiðarahöfundi sem reifar þessi mál að
óska eftir því að íjármálum stjórnmála-
manna, innan flokka og utan, verði skip-
að á eðlilegan hátt. Til þess er brýn
nauðsyn.
UMBÚDA-
LAUST
Andrés vinur mtnn
Loksins sáu dagblöðin manni fyr-
ir almennilegu lesefni og vitan-
lega var það Morgunblaðið sem
skaut öðrum blöðum ref fyrir
rass með því að láta Andrésblað
fylgja Iaugardagsútgáfu sinni. Eg
sá blaðið ekki iyrr en á Díönu-
daginn, sama dag og þessi pistill
er skrifaður. Þann dag settist ég
við tölvuna mína, og reyndi að
koma litla Evrópusambands-fán-
anum á skrifborðinu mínu í hálfa
stöng. Það tókst ekki en í hjarta
mínu var samt flaggað í hálfa
stöng. Ég hugsaði hlýlega til
tveggja félaga minna á DV sem
MENIUINGAR
VAKTIN
Kolbrún
Bergþórsdóttir
skrifar
hafa
Díönu fyrir augum dag hvern því
hún er bakgrunnsmynd í vinnu-
tölvu þeirra. En þar sem ég sat í
Díönu-bolnum mínum, sem á
stendur „Born a princess, died a
saint“ og drakk úr Díönu-könn-
unni minni og fletti laugardags-
mogganum kom ég auga á Andr-
ésblaðið - sennilega geðugasta
fylgihlut sem stærsta blað lands-
ins hefur sent frá sér til þessa.
Ég hafði ætlað mér að skrifa
pistil um prinsessuna, vinkonu
mína, og afundna fjölmiðlaum-
Qöllun síðustu daga frá þeim
sömu fjölmiðlum sem eftir iát prinsess-
unar lögðu sig alla fram við að gera
hana að dýrlingi. En þegar ég sá Andrés-
blaðið hlýnaði mér svo um hjartarætur
að ég ákvað að gerast ekki fýld í þeirra
garð með orðum. Andrés er nefnilega
vinur minn. Þessi ódrepandi baráttu- og
bjartsýnismaður kenndi mér dönsku og
mér var hlýtt til danskrar tungu allt þar
til í menntaskóla. Þetta var um miðjan
áttunda áratuginn og þá voru allir
menntaskólakennarar kommar og Iögðu
sig fram um að innræta okkur ung-
mennunum rétta hugmyndafræði. Við
lásum danskar raunsæisbókmenntir um
vonda kapítalista, kúgaðar húsmæður
og vansvefta verkafólk þar til ekkert var
eftir af dönskuáhuganum. En nú er
Andrés kominn til mín aftur. Að vísu á
íslensku en ekki dönsku og það er ekki
alveg það sama. Samt komst ég í gegn-
um erfiðan Díönudag, þökk sé þessari
geðugu hálfdönsku önd.
„Samt kemst ég ígegnum erfiðan Díönudag,
þökk sé þessari geðugu hálfdönsku önd.“