Dagur - 28.01.1999, Page 11
FIMMTUDÁGUR 28. J AN Ú AR 1999 - 11
ERLENDAR FRÉTTIR
i....... -Ý-í .......
Á Suðurskautslandinu eru 90% af ferskvatnsforða jarðarinnar geymd í ísnum. Ef bráðnun hans verður ör mun líf-
ríkið eins og við þekkjum það verða i útrýmingarhættu.
Hættur vegna lofts-
lagsbreytinga ljósar
Páfl berst gegn
„meraiingu
dauðaus66
Páll páfi II kom til borgarinnar
St. Louis í Bandaríkjunum í gær.
Þar tók Clinton forseti á móti
honum og héldu þeir báðir ræð-
ur og notaði páfi tækifærið til að
messa svolítið yfir Bandaríkja-
mönnum og
brýndi fyrir þeim
að bæta siðgæð-
ismat sitt og bað
þeim blessunar.
I ræðu sinni
réðist hinn aldni
páfi gegn fátækt,
hungri vopnavið-
skiptum, eitur-
lyljaviðskiptum
og kynþáttaríg.
Hann varaði
sterklega við því
sem hann kallar
„menningu
dauðans". Hann
ávarpaði ungu kynslóðina sér-
staklega og brýndi fyrir henni að
taka upp baráttu fyrir gildum
lífsins. Hann minntist sérstak-
lega á fóstureyðingar, sem
kaþólska kirkjan telur glæp gegn
Iífinu, og afskiptaleysi af högum
fátækra og þeirra sem hafa orðið
undir í lífsbaráttunni.
Þeir páfi og Bandaríkjaforseti
minntust báðir á átökin í Irak,
en þeir eru á andstæðu máli um
réttmæti við-
skiptabanns og
vopnaðrar íhlut-
unar þar í landi.
Ekki deildu þeir
samt opinber-
lega um ágrein-
inginn.
Fréttastofum
heimsins þykir
taka því að taka
fram í frétta-
skeytum sínum
að hvorki
Clinton né Páll
páfi 11 hafi
minnst á Mon-
icu Lewinski í ræðum sínum. En
til stóð að öldungadeildin tæki
mikilvæga afstöðu til þeirra mála
sama daginn og höfðingjarnir
hittust og skiptust á skoðunum.
Vísindameim vara við
hækkun hitastigs á
jorðumi.
Ef hitastig á jörðinni hækkar,
eins og nú er útlit fyrir, gæti það
orðið til þess að sjávarhæð
hækkaði um allt að sex metra á
æviskeiði næstu kynslóðar, og
jarðarbúar sæju þá fram á minni
háttar ísöld. Þetta er álit vísinda-
manna sem vinna að rannsókn-
um á Suðurskautslandinu, en
þar er nú haldin ráðstefna þar
sem mættir eru fulltrúar 24 ríkja
af þeim 43 sem eru aðilar að
samningi um verndun heim-
skautsins.
Hitaaukningin vegna gróður-
húsaáhrifa, sem verða vegna
breytinga á efstu lögum loft-
hjúpsins, getur bráðlega farið að
hafa áhrif á bráðnun íshellunnar
við vestanvert Suðurheimskauts-
Iandið. Ef það skeður mun mikið
magn af köldu vatni flæða um
heimshöfin og valda miklum
breytingum á hafstraumum, sem
aftur orsakar það að víða mun
Iofthiti hríðfalla.
ísinn á Suðurskautslandinu er
2.200 metra þykkur og í honum
og íshellunni umhverfis eru
bundin 90% af ferskvatni jarðar-
kúlunnar. Ef hann bráðnar allur
mun yfirborð sjávar hækka um
70 metra. En 5 metra hækkun á
sjónum mun hafa gífurleg áhrif á
flest lönd jarðar.
Útlit er fyrir að á næstu öld
muni hitastig hækka fimm sinn-
um meira en á þeirri öld sem
senn kveður, eða um 3 stig á
celsíus. Ef hitunarferlið nær sér
á strik og stigmagnast mun eng-
inn mannlegur máttur geta
stöðvað þá þróun.
í 6000 ár af þekktri sögu
mannskyns hefur veðurfar og yf-
irborð sjávar verið stöðugt. En
vegna gróðurhúsaáhrifa er það
nú að breytast og munu vanda-
málin aukast á næstu áratugum
og óldum ef heldur sem horfir.
En þjóðir heims heimta hagvöxt
og framfarir, losun hættulegra
efna út í andrúmsloftið eykst
fremur en hitt og gróðurhúsaá-
hrifin magnast. Vísindamennirn-
ir telja að væntingarnar um enn
aukna framleiðslu og efnahags-
vöxt séu ekki raunhæfar og verði
menn að fara að hyggja betur að
umhverfisáhrifum sem vöxturinn
veldur. Þeir segja að Suðurskaut-
ið og ísmagnið þar sé lykillinn að
breyttu veðurfari og að varast
verði að magna þar upp skyndi-
legar breytingar, sem enginn sér
fyrir endann á hvaða áhrif muni
hafa á loftslag og lífríki jarðar.
Ef þau líkön sem unnin hafa
verið um áhrif verðurfarsbreyt-
inga og bráðnun íssins á suður-
hveli reynast rétt getur loftslags-
breytingin orðið mjög hröð þegar
í prófkjörinu á laugardaginn veljum
við þá sem duga best í kosninga-
baráttunni í vor, - fólk með ferskar
hugmyndir í anda sígildrar
jafnaðarstefnu.
ið eigum Islan
Hádegisfundur í Múlakaffí
Mörður Árnason heldur í dag
almennan umræðufund í hádeginu
í Múlakaffi við Hallarmúla.
• Þjóðareign á miðunum
• Gætum hálendisins
• Gegn fátækt og eymd
• Menntir og menning
• Reykvisk viðhorf
Allir velkomnir til hádegisumræðu
í Múlakaffi.
Fjölmennum í prófkjörið
á laugardaginn.
Mörður
2.-3. sæti
Tökuui .
slaginn!
Sfmar: 551 1385 • 515 2555 • 698 1385
netfang: moerdur@mm.is
.UJÍ9ÍH I III
ferlið er hafið. „Við spilum
rússneska rúllettu með veðurfar-
ið,“ sagði einn vísindamannanna
á ráðstefnunni, „og enginn veit
hvenær skotið ríður af.“
www.visir.is
FYRSTUR MEÐ FRÉTTfRNAR
Nýtt útlit - kraftmélii
125 hestafla vél. "
Ný sjálfskipting.
Ný innrétting.
Ný speglaljós.
Nýtt loftnet í hliðarrúðu.
Ný Multi Link fjöðrtm
BSV
Bifreiðaverkstæði
Sigurðar Valdimarssonar
Óseyri 5 - Sími 461 2960 - Akureyri
Nýi Subaru bíUiim verðmr til