Dagur - 30.08.2000, Blaðsíða 1
Gullæði í krækl-
mgaræktmni?
Víöir Björnsson telur mikla möguleika bundna við kræklingarækt.Tæknin sem notuð er i Eyjafirði kaiiast línurækt
en krækiingaiirfunum er safnað á kaðlana og uppskeran kemur svo í Ijós eftir tvö ár. Guðrún Erla, dóttir Víðis, er
einnig með á myndinni.
Islendingar taka
kræklingarækt með
trompi þótt margt sá
óljóst varðandi fram-
tíð atvinnugreinar-
innar. Samstarf sagt
of lítið milli aðila.
Mikill áhugi er á kræklingarækt
hérlendis sem stendur og eru til-
raunir til ræktunarinnar gerðar
víða um land. Verð á kræklingi er
gott um þessar mundir en rækt-
unin er tímafrek. Þannig verður
uppskeran hjá þeim sem eru að
leggja „veiðarfærin" í sjó þessa
dagana ekki ljós fyrr en haustið
2002 og ýmislegt fleira er óljóst
varðandi þessa nýju atvinnugrein.
Víðir Björnsson hefur lagt al-
eiguna undir í þessa ræktun að
eigin sögn. Fyrirtæki hans heitir
Norðlenskur kræklingur og er
ræktunarsvæðið við Nunnu-
hólma og Dagverðareyri við vest-
anverðan Eyjafjörð. Hrygningar-
tíminn er í ágúst og sest kræk-
lingurinn nokkrum vikum eftir
hrygninguna. Víðir segir full-
snemmt að segja til um árangur-
inn en hann vonast til þess að
framleiðslan geti skapað tugi
starfa. Spár fræðimanna séu að
ekki takist að metta kræklinga-
markaðinn næstu 10-15 árin en
á hinn bóginn telur Víðir að hið
opinbera styðji ekki við bakið á
mönnum sem skyldi. T.d. hafi
Nýsköpunarsjóður Byggðasjóðs
ekki viljað veita áhættufé til
greinarinnar.
í dag kemur sérfræðingur frá
Hafrannsóknastofnun til að
meta aðstæður hjá Víði. Þör-
ungablómi getur eitrað krækling-
inn og hlutverk Hafrannsókna-
stofnunar verður ekki síst að
kanna hvort þörungablómi muni
skaða ræktunina í Eyjafirði.
Stórir erlendir framleiðendur
hafa hætt starfrækslu undanfar-
ið vegna mengunar.
Álitlegt í Eyjafirði
Kanadískur sjávarlíffræðingur
kafaði í Eyjafirði um hvítasunn-
una og taldi hann að Eyjafjörður
væri hentugasti staður landsins
fyrir kræklingarækt, að sögn Víð-
is. Reynt var að rækta krækling
við Hvalfjörð fyrir nokkrum árum
en fallið var frá því. Síðan hefur
markaðsverð Ijórfaldast og flutn-
ingssamgöngur gjörbreyst til hins
betra. Margir sjá gróðavon í nýju
greininni sem stendur og þannig
er kræklingarækt nú hafin á öðr-
um stað við Eyjaijörð, einnig í
Arnarfirði, Hvalfirði og Mjóafirði.
Víðir segir að ein þeirra spurn-
inga sem greinin standi frammi
fyrir núna sé hvort ríkið eða
rekstraraðilar greiði fyrir svokall-
að heilnæmismat, en sá kostnað-
ur nemur milljónum árlega.
Hann segir almennan rann-
sóknarkostnað mikinn og telur
einnig að gott hefði verið fyrir
greinina að framleiðendur
myndu bindast einhverjum sam-
tökum en því miður hafi al-
mennur vilji ekki reynst fyrir því.
Spurningin sem vaknar er hvort
gullæðisórar séu runnir á Iands-
menn sem svo hugsanlega endi
með ósköpum sbr. sögu laxeldis
og loðdýra. „Auðvitað verða
menn að fara varlega í þessu,“
svarar Víðir.
Kílóið af kræklingi kostar um
þessar mundir frá 110 - 140
krónur upp úr sjó en áætlanir
Vfðis miðast við að 160 tonn fá-
ist út fyrstu uppskeru. Ef hærri
talan er margfölduð með upp-
skeruspánni kemur út talan 22
milljónir og 400 þúsund. -BÞ
Þarf ekld áramótaskaup!
„Menn höfðu á orði að nú þyrfti
ekki að búa til neitt ára-
mótaskaup, það væri bara hægt
að nota þennan sögulega frétta-
tíma frá síðasta laugardegi!" seg-
ir Elín Hirst fréttamaður sem
verið hefur fréttaþulur í Sjón-
varpinu þau tvö kvöld sem allt
hefur farið úrskeiðis við útsend-
ingu aðalfréttatímans.
„Eg man frckar lítið eftir
fréttatímanum síðasta laugardag
en vissulega tók hann töluvert á
en ég var svo upptekin við að
koma hlutunum frá mér að ég
hafði ekki mikinn tíma til að
hugsa um í
hverju ég væri
lent. Eg er
búin að vera í
þessu starfi í
10 -11 ár og
...... auðvitað hefur
Eimjbrst. manni ,ærst að
fara ekki á taugum heldur halda
andlitinu á hverju sem gengur og
sýna stillingu. En svitinn bogaði
af mér þegar ég kom út úr mynd-
verinu hálftíma seinna," segir
Elín.
Sjd viðtal í Ltfinu í landinu
á bls. 16
Grimmir
hundar
leggjast á fé
Það var óhugnanleg aðkoma
sem blasti við Guðmundi Omari
Helgasyni, bónda í Lambhaga í
Rangárvallasýslu, þegar hann í
gærdag fór að vitja um fé sitt.
Guðmundur var látinn vita af
höltu lambi og fór því af stað að
athuga málið. Þegar hann kom í
beitargirðingu við Strönd mætti
honum ófögur sjón en tveir
hundar höfðu króað af um 450
ær. Allt í kring lá ósjálfbjarga
eða dautt fé. Þeir sem að komu
töldu að trúlega hafi hundarnir
verið við þessa iðju nokkuð lengi
því féð var orðið mjög dasað og
svæðið allt fótum troðið. Alls
drápust um 60 kindur, mest
lömb. Ekki var féð allt dautt
þegar að var komið en margt af
því var það illa sært að eftir að
dýralæknar höfðu skoðað féð var
tekin ákvörðun um að aflífa
sumt af því á staðnum. Hund-
arnir höfðu hreinlega rifið það á
hol. Guðmundur elti hundana,
sem voru blendingar, heim til
þeirra þar sem þeir voru aflífað-
ir. Lögreglan hefur málið til
rannsóknar en Ijóst er að eig-
endur fjársins hafa orðið fyrir
miklu tjóni og alls óvíst hver
bætir það tjón. - GJ
Fá rautt á
inoti KR
Þegar sextán umferðum er lokið í
Landssímadeild karla í knatt-
spymu hafa dómarar alls þijátíu
sinnum veifað rauða spjaldinu í
þeim 160 leikjum sem lokið er.
Liðsmenn Grindavíkur og Kefla-
víkur, þar með taldir þjálfarar og
aðstoðarmenn, hafa oftast fengið
að líta spjaldið, eða alls fimm sinn-
um og næstir koma liðsmenn
Breiðabliks og ÍBV, sem hafa feng-
ið að líta spjaldið ljómm sinnum.
Það er athyglisvert að lang oft-
ast, eða alls tíu sinnum, hafa
andstæðingar KR-inga fengið að
Iíta rauða spjaldið.
Sjá samantekt á bls. 9
(D
inDesu
Töff hönnun frá Ítalíu
Þvottavél og þurrkari
tvö tæki á aðeins
59.800 kr.stgr.
Ýmsir greiðslumöguleikar