Dagur - 30.09.2000, Page 10

34- LAUGARDAGUR 30. SEPTEMBER 2 000
FRÉTTIR
L
AÐALFUNDUR SSA
Náttúnixvemd ríMsins til
Austurlands
Aðalfundur Sambantls sveitarfélaga í Austurlandskjördæmi telur það
óhjákvæmilegt að fram fari mat á efnahagslegum ávinningi af stofn-
un nýs þjóðgarðs, m.a. með tilliti til starfsemi í ferðaþjónustu, land-
búnaði og byggðaþróun almennt. Markmið með stofnun hans þuríi
að hafa jákvæð áhrif á þessa þætti. Aðalfundurinn ítrekar það álit sitt
frá fvrri fundum að virkjun og orkufrekur iðnaður á Austurlandi er
án efa ein áhrifamesta byggðaaðgerð sem völ er á og stofnun nýs
þjóðgarðs má ekki verða til þess að hindra framkvæmd þeirra áforma.
Eðlilegt verði að telja að stjórnun þjóðgarðs sé á Austurlandi en ekki
verði um neina Ijarstýringu að ræða frá höfuðborgarsvæðinu. I því
sambandi væri ekki óeðlilegt að hugsa sér flutning aðalstöðva Nátt-
úruverndar ríkisins frá Reykjavík.
Samstíga landshlutasamtök í nýju
kjördæmi
Aöalfundur SSA felur stjórn að halda áfram samstarfi við Eyþing,
samtök sveitarfélaga í Eyjafirði og Þingeyjarsýslum, á grundvelli fyrri
samþykkta um samstarfsáætlun. Stefnt skal aö því að landshlutasam-
tökin tvö í væntanlegu Norðausturkjördæmi verði eins samstíga og
unnt er þegar málefni sveitarfélaga eru til umfjöllunar ásamt því að
að þau leitist við að styðja hvort annað þcgar unnið er að staðbundn-
um verkefnum. Lögð skal sérstök áhersla á tenginu Norður- og Aust-
urlands með flugi, jarðgöngum o.fk; samstarf ferðaþjónustuaðila; í
orkumálum; í fræðslumálum s.s. hvað varðar háskólanám, fjarnám,
framhaldsnám og símenntun; samstarfi heilbrigðisstofnana og
sjúkraflug; flutning verkefna hins opinbcra á Norður- og Austurland
og atvinnuþróun.
Nýtt vegastæöi yfir Homafjarðarfljót
Hvatt cr til undirbúnings jarðgangagerðar milli Reyðarfjarðar og Fá-
skrúðsfjarðar og framkvæmdir hafnar sem fvrst. Einnig er hvatt til
þess að rannsoknum á tvennum öðrum göngum verði flýtt, þ.e. milli
Eskiijarðar og Norðfjarðar og undir Hellisheiði milli Norðaustur-
lands og Héraðs. Rúmlega 20 ár eru liðin síðan einu jarðgangafram-
kvæmdirnar á Austurlandi áttu sér stað, þ.e. um Oddsskarð, og því
tímabært að slíkar framkvæmdir heijist að nýju. Ennfremur er hvatt
til rannsókna a nýju vegastæði vfir Hornafjarðarfljót en framkvæmd-
in er orðin aðkallandi í kjölfar sameiningar sveitarfélaga í Austur-
Skaftafellssýslu.
Fjarfimdahúnaður auðveldar aðgengi
að menntastofnmium
Aðalfundur SSA fagnar auknu fjarnámi á háskólastigi með tilkomu
Fræðslunets Austurlands, enda sé gott aðgcngi að háskólamenntun
og endur- og símenntun einn af grundvallarþáttum hagstæðrar
byggðaþróunar. Yfirvöld menntamála eru hvött til að tryggja nægjan-
legt fjármagn til reksturs Fræðslunetsins í samræmi við markmið
þess. Sveitarstjórnir á Austurlandi eru hvattar til að koma upp fjar-
fundabúnaði sem viðast. Slíkur búnaður auðveldar aðgengi að
menntastofnunum í landinu og með stækkandi sveitarfélögum og
auknum samskiptum sveitarfélaga fer meiri tími í ferðalög, m.a.
vegna funda. Með notkun Ijarfundabúnaðar megi auðvelda sveitar-
stjómarmönnum störf þeirra. - GG
Fram er komin tillaga um að komið verði á fót Alþjóðahúsi i miðbæ Reykjavíkur og að ríkið verði aðili að
samningi um stofnun og rekstur hússins.
Afljjóðahús
i miðhæmn
Sveitarfélög á höfuð-
borgarsvæðinu, ríld
og atvinnulíf. Kostar
65 milljómr á ári.
Samstarfsvettvangur
fólks af innlendum og
erlendum uppruna.
Borgarráð hefur samþykkt að
íéla borgarstjóra í samvinnu við
sveitarfélög a höfuðborgarsvæð-
inu til að taka upp viðræöur við
rikisvaldið um málefni nýbúa og
samstarf og skyldur n'kis og sveit-
arfélaga á svæðinu í þeim efnum.
I þeim viðræðum verði m.a. rætt
tillaga forsvarsmanna sveitarfé-
laga á höfuðborgarsvæðinu um
að komið verði á fót Alþjóðahúsi
í miðbæ Revkjavíkur og aö ríldð
verði aðili að samningi um stofn-
un og rekstur hússins. Húsið yrði
vettvangur samstarfs milli fólks
af innlendum og erlendum upp-
runa, miðstöð þekkingar á fjöl-
menningarlegu samfélagi og veit-
ti sérhæfða þjónustu til nýbúa og
útlendinga.
Ábyrgð atvúmulifs
Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson borg-
arfulltrúi segir að það komi vel til
álita að atvinnurekendur komi að
einhvcrjum mæli að rekstri Al-
þjóðahússins. Það sé m.a. vegna
þess að þeir séu að flvtja inn er-
lent vinnuafl og því sé spurning
hvort atvinnulífiö eigi ekki að
bera einhverjar skyldur í þeim
efnum en eklti aðeins sveitarfé-
lögin á svæöinu og ríkið. Hann
segir að málefni Alþjóðahúss séu
enn í skoðun. Meðal annars hef-
ur verið rætt um að það verði
rekið sem sjáifseignarstofnun
eins og fram kemur í greinargerð
starfshóps sveitarfélaga á höfuð-
borgarsvæöinu. Slíkt rekstrar-
form gefur möguleika á því að
fleiri sveitarfélög, félagasamtök
og jafnvel fyrirtæki geti gerst að-
ilar að Alþjóðahúsinu. Þá sé mik-
ilvægt að fulltrúi útlendinga
komi að stjórn hússins.
65 milljónir á ári
I drög að kostnaðaráætlun er
gert ráð fvrir að heildarkostnaður
geti numið alltr að 65 milljónum
króna á ári. Þar af væri hlutur
sveitarfélaganna 48 milljónir
króna og aðrar tekjur eins og t.d.
útseld vinna sé um 17 milljónir á
ári. Miöað er við að húsið verði
um 500 fermetrar að stærð með
1 2 stöðugildum. Gert er ráð fvrir
að skipulag starfseminnar verði
fjórþætt og skiptist í túlkaþjón-
ustu, móttöku. sérhæfða ráðgjöf
og upplýsinga- og þróunarstarf. I
greinargerðinni er m.a. bent á er-
lcndum ríkisborgurum hefur
fjölgað mjög á landinu og í árslok
í íyrra hcfðu þeir verið rúmlega 7
þúsund. A sl. ári fjölgaði þeim
um 11,5% og um 7% á fvrri
helmingi þessa árs. Athvgli er
vakin á því að 60% erlendra ríkis-
borgara búa á höfuðborgarsvæð-'
inu. jafnframt er bent á að ís-
land sé orðið hluti af alþjóðlegu
samfélagi og þeim íbúum fjölgar
stöðugt sem hafa afar takmark-
aða þekkingu á íslensku samfé-
lagi og tala ekld íslensku. Þá sé
neikvætt viðhorf til útlendinga
oft byggt á vanþekkingu sem
hægt sé að draga úr með fyrir-
byggjandi starfi. - GRH
INNLENT
Nýtt björgimarskip tH ísafjarðar
I dag ld. 14.00 verður nýtt björgunarskip Slysavarnafélagsins Lands-
bjargar vígt við hátíðlega athöfn í Sundahöfn á Isafirði. Nýja skipið,
sem er af gerðinni ARUN, er fyrsta „hraðbjörgunarskipið" sem teikn-
að var sérstaklega fyrir Konunglega björgunarbátafélagið (Royal
National Lifeboat Institution). Ganghraði skipsins er um 18 hnútar
og langdrægnin um 230 sjómílur. Nýja björgunarskipið tekur við af
björgunarbátnum Gunnari Friðrikssyni, sem kom til Isafjarðar í maí-
mánuði 1997 en var smíðaður úr áli í Þýskalandi árið 1969. Gunnar
Friðriksson hefur á þeim tíma farið í um 90 útköll og margsannað
gildi þess að vera öflugt björgunarskip á þessu svæði. Nýja skipið er
nokkru stærra, smíðað úr plasti árið 1978 en einna mest um vert er
að rekstraröryggið eykst til muna enda fjölmörg skip af þessari teg-
und enn í notkun á Bretlandseyjum.
Enn mælast birkifrjókom
Samkvæmt mælingum Náttúrufræðistofnunar lslands mældist að-
eins eitt grasfrjókorn f Reykjavík vikuna 18. til 24. september sl. Eng-
in fijókorn frá birki eða súrum mældust. Þetta er mun minna en kom
í frjómæli Náttúrufræðistofnunar Islands á Akureyri vikuna 11. til
17. september sl. en þá mældust þrjú birkifrjókorn, tólf grasfrjó en
engin súrufrjó. - gg
Rjúpa Mðuð við Eyjafjörð
Rjúpnastofmnn er
víða í fækkim eða
kyrrstöðu og aðeins á
Austfjörðum yftr með-
allagi og líklega á vest-
auverðu Norðurlandi.
Rjúpnastofnar voru undir meðal-
lagi að stærð og í fækkun eða
kyrrstöðu á Suður- Vestur- og
Norðurlandi. Einu landsvæðin
þar sem ijúpnastofn er yfir með-
allagi er Austuriand og líklega
einnig um vestanvert Norðurland
segir í tilkynningu Náttúrufræði-
stofnunar um ástand rjúpna-
stofnsins haustið 2000. Náttúru-
fræðistofnun mun rannsaka
rjúpnastofninn við utanverðan
Eyjafjörð næstu 2 vetur og hefur
umhverfisráðuneytið nú friðað
rjúpupuna fyrir skotvciðimönn-
um á landssvæði austan fjarðar-
ins í haust og síðan vestan fjarð-
arins 2001. I nágrenni Reykjavík-
ur og Mosfellsbæjar (730 km2
svæði) verður rjúpan friðuð
áfram haustið 2000 og 2001.
Gripið var til þeirrar friðunar í
fyrra vegna ofveiði.
Radiómerktar rjúpur við
Eyjafjörð
Megintilgangur rannsóknanna
við Eyjafjörð er líka sá að rann-
saka áhrif skotveiða á vetraraf-
föll. Náttúrfræðistofnun segir nú
búið að radíómerkja 140 rjúpur á
rannsóknarsvæðinu á þessu
hausti og verður þeim fylgt eftir í
vetur. Allar rannsóknir sem
byggja á merkingum fugla og
endurheimtum merkjum hvíla að
sjálfsögðu á góðu samstarfi við
almenning og veiðimenn um skil
á merkjum og upplýsingum um
fund þeira. Stofnunin hvetur því
veiðimenn og aðra sem finna
merkta fugla að skila merkinu
þangað (Pósthólf 5320-125
Reykjavík). Finnandinn fær þá
sendar til baka upplýsingar um
hvar og hvenær fuglinn var
merktur.
Síðast í hámarki 1998
Ungatalningar síðsumars sýndu
að vanda góða frjósemi hjá ijúp-
unni svo ástand stofnsins að
hausti endurspeglast að mestu af
stærð varpstofnsins, sem var eins
og áður er lýst í fækkun eða kyrr-
stöðu. Islenski rjúpnastofninn
sveiflast mikið og getur orðið 3-
faldur til 10-faldur munur milli
há- og lágmarksára. Síðasta há-
mark var 1997 og 1998. „Rann-
sóknir sýna að vetrarafföll ráða
stofnbreytingum", segir Náttúru-
fræðistofnun. - HEI