Dagur - Tíminn Reykjavík - 12.02.1997, Blaðsíða 8

8 - Miðvikudagur 12. febrúar 1997
|Oagur-®ímímT
PJÓÐMÁL
JDagim |
Útgáfufélag: Dagsprent hf.
Útgáfustjóri: Eyjólfur Sveinsson
Ritstjóri: Stefán Jón Flafstein
Aðstoðarritstjóri: Birgir Guðmundsson
Framkvæmdastjóri: Marteinn Jónasson
Skrifstofur: Strandgötu 31, Akureyri, Garðarsbraut 7, Húsavík og Þverholti 14, Reykjavík
Símar: 460 6100 og 563 1600
Netfang ritstjórnar: ritstjori@dagur.is
Áskriftargjald m. vsk. 1.600 kr. á mánuði
Lausasöluverð kr. 150 og 200 kr. helgarblað
Prentun: Dagsprent hf./lsafoldarprentsmiðja
Grænt númer: 800 70 80
Fax auglýsingadeildar: 462 2087 - Fax ritstjórnar: 462 7639
Ef ekki nú þá hvenær? Aldrei?
í fyrsta lagi
Nú er Jóhannes í Bónus tilbúinn með samning um
lágmarkslaun upp á 70 þúsund og skilur ekki hvað
tefur á vinnumarkaði, Iðja á Akureyri ályktar um
að óþolandi sé að ekkert gangi og Verslunar-
mannafélag Reykjavíkur kynnir kröfugerð sem
virkar alls ekki ósanngjörn. 17% kjarabætur í fjór-
um áföngum til aldamóta við þær margrómuðu
efnahagsaðstæður sem nú ríkja er ekki neitt sem
steypir íslandi í glötun. Jafnvel þótt innbyggt sé í
kröfuna að atvinnurekendur komi lægstu launum
upp í 70 þúsund á samningstímabilinu - sem er
einmitt sú tala sem kaupmaðurinn í ódýrustu búð
landsins er tilbúinn að borga. Strax.
í öðru lagi
Atvinnurekendur og rtkisvald verða að taka kröf-
una um verulega hækkun lágmarkslauna alvarlega.
Ef ekki nú, þá hvenær? Þref, tafir og þjark eru það
eina sem kemur frá búskussavernd atvinnub'fsins,
öðru nafni VSÍ, sem heldur sinni miðstýrðu vernd-
arhendi yfxr þeim sem lélegust borga laun.
Ríkisvaldið gerir ekkert nema hækka skatta til
að geta skilað þeim seinna „til að liðka fyrir“. Með
tiltölulega hófsömum og útfærðum tillögum hefur
VR sýnt fram á ábyrgð þeirra sem stefna landslýð í
harðvítug verkfallsátök.
í þriðja lagi
Nú er mikil þörf á pólitískri forystu sem tekst á við
það þjóðfélagslega mikilvæga verkefni að hækka
lægstu launin svo um muni. 50-60 þús. króna
mánaðarlaun eru að verða hemill á alla skynsam-
lega þjóðfélagsumræðu og þróun, rétt eins og óða-
verðbólgan á fyrri áratug. Það væri hægt að sætta
sig við miklu meiri launamun í landinu ef lægstu
launin væru ekki svona fáránleg. Með því að horf-
ast ekki í augu við þennan vanda nú, þegar öll efni
standa til að leysa hann, eru ríkisstjórn og at-
vinnurekendur að segja við láglaunafólkið: það er
alveg sama hversu vel gengur, YKKUR MUN
ALDREI LÍÐA VEL.
Stefán Jón Ilafstein.
__________ _________J
Utó
Á að lýsa upp þjóðveginn yfir Hellisheiði?
Þorvarður
Hjaltason
framkvœmdaslj.
Samtaka sunnl.
sveitarfélaga
Alveg tvímælalaust,
þetta er öryggisat-
riði. Þeir peningar
sem í þetta færu væru
smáaurar miðað við það
sem varið er til
samgöngumála í heild
sinni. Þessi framkvæmd
yrði fljót að borga sig
upp, svo mið sé tekið af
mörgum umferðaróhöpp-
um sem þarna hafa orðið
vegna slæmra aðstæðna -
sem lýsing myndi bæta úr.
Valdimar
Hafsteinsson
framkvœmdastjóri
Kjöríss
Engin spurning og
þetta yrði mikil
samgöngubót.
Þarna geta skollið fyrir-
varalaust á óveður, svo
menn sjá ekki handa
sinna skil. Einasta er að
menn sjái í ljósastaurana,
sem myndu bjarga þeim.
Bílar frá Kjörís fara
þarna um daglega og í
vondum veðrum finnst
mér stundum mikið í
lagt, þó bílstjórarnir sóu
öllu vanir.
♦
♦-
Jón
Kristjánsson
alþingismaður
Austurlands og for-
maöur Jjárlaganefndar
að er hið þarfasta
mál og vafalítið
æskilegt. Hins vegar
benti ég á að í valdi þing-
manna Sunnlendinga er
að forgangsraða fram-
kvæmdum í sínu kjör-
dæmi, en ætla að öðru
leyti ekki að blanda mór í
málið. Veit reyndar að
Suðurlandsþingmenn
hafa í mörg horn að líta
hvað varðar framkvæmd-
ir í vegamálum.
Ásta Ragnheiður
Jóhannesdóttir
þingmaöur Regk-
víkinga og fulltr. í
samgöngunefnd
Það teldi ég æskilegt.
Þessi fjölfarna leið
er oft eriið yfirferð-
ar á vetrum, enda er
þetta þjóðbrautin á Suð-
urlandi og austur á land.
Það er þarft mál að lýsa
leiðina upp, ekki síður en
Reykjanesbrautina.
Velferðarkerji til að hirða upp
hrœin...
„Fólk tekur ekki einu sinni
ábyrgð á eigin heilsu. Það hegð-
ar sér á heilsuspillandi hátt.
Það reykir og drekkur og étur
sykur. Það hreyfir sig ekki. Svo
ætlast það til að til skjalanna
komi velferðarkerfi og hirði upp
hræið til lyfjameðferðar og upp-
skurðar á sjúkrahúsum."
- Jónas Kristjánsson skóf ekki utan af
hlutunum í leiðaranum „Fólkið segir
pass.“
Þegar ilmurinn endar ífýlu...
„Ég mundi banna notkun ilm-
vatns á almannafæri. Það er
óbærilegt að fara innan um fólk
og vera að kafna úr dauninum
af tugum rándýrra ilmvatnsteg-
unda,“
- svaraði Kolfinna Baldvinsdóttir, spurð
af Vikublaðinu; ef þú mættir setja lög
hver yrðu þau?
Hvar er samkeppnin...?
„Nú geta olíufélögin ekki lengur
borið það fyrir sig að þau verði
að kaupa alla olíu og bensín frá
Rússlandi vegna viðskipta-
samninga....Þau verða að út-
skýra fyrir viðskiptamönnum
sínum hvað valdi því að þeir
eru með nákvæmlega sama
verð. Eru þeir enn að kaupa
þessa vöru frá sama aðila? Eru
þeir enn að flytja vöruna inn
með sömu skipunum? Eru þeir
enn með sömu álagningu, öll
fyrirtækin þrjú? Er ómögulegt
að koma frjálsri samkeppni og
eðlilegum viðskiptaháttum á í
olíu- og bensínviðskiptum?
- Víkverji í Mbl.
Tíðindalaust á kjaravígstöðvunum
Miklar fréttir hafa borist um
nokkurra mánaða skeið af
samningamálum og kjaradeil-
um aðila vinnumarkaðar. Vinnuveitend-
ur opinberra starfsmanna eru víst ekki
aðilar vinnumarkaðar samkvæmt þeim
postillum sem vísa veginn í kjarabarátt-
unni miklu. En fréttir af bágum högum
þeirra opinberu og staðfastri baráttu
þeirra við óvinveitt ríkisvald og fjárvana
sveitarstjórnir fylla ekki síður rúm og
tíma fjölmiðlanna. En hvar samningar
eru á vegi staddir getur ekki nokkur
mannvera útskýrt svo að nokkurt
vitrænt samhengi fáist í alla kjaramála-
upplýsinguna.
Mikið er fjallað um rammasamninga,
allsherjarsamninga, sérkjarasamninga,
fyrirtækjasamninga og hverskyns teg-
undir samninga og samningaviðræðna,
sem eru alla tíð á afar viðkvæmu stigi og
má helst ekki ræða um samningagerð til
að styggja ekki þetta afar viðkvæma
geðslag samningamanna.
Smámunir
Liðið er vel á annan mánuð síðan samn-
ingstímabili lauk og sýnist ekkert hafa
gerst á þeim tíma, nema að kjaramála-
kempur kasta einstaka hnútum hver að
öðrum og hóta verkföllum og óðaverð-
bólgum á víxl, og er ekki vitað til að nokk-
ur manneskja taki hið minnsta mark á,
fremur en hverjum öðrum ómagaorðum.
Lítið er vitað hvað launafólk fer fram
á og ekki meira hvað vinnuveitendur
þeirra telja sig geta borgað. Slíkir smá-
munir virðast aukaatriði í kjarasamn-
ingum. Það er loks
eftir dúk og disk sem
kviðdregnir verslun-
armenn í Reykjavík
opinbera hvað þeir
ætlast fyrir í kjara-
málum og leggja
fram kröfur. Þeim er
auðvitað hafnað á stundinni án þess að
nokkurt tilboð komi á móti.
Forkólfar launþega komast upp með
að endurtaka í sífellu útjaskaða frasa
um að hækka laun þeirra lægstlaunuðu
og viðsemjendur taka undir og tilkynna
um leið að því miður sé það ekki hægt,
því að þegar til kastana kemur séu allir
lægst launaðir og þurfi sínar prósentur
og engar refjar.
Upp á þetta bull er boðið ár eftir ár
með venjubundnum yfir- og undirboð-
um stjórnmálagarpa af öllum sortum og
gerðum. Og þeir lægstlaunuðu halda
áfram að vera lægstlaunaðir.
Slakir aðilar
Samninganefndir hittast annað slagið,
maula sætabrauð fyrir framan sjón-
varpsvélar, og hafa ekkert að segja af
gangi mála, enda
gengur þar hvorki
né rekur, þar sem
ekki er til þess ætl-
ast, að málin þokist í
eina átt eða aðra.
Menn láta eins og
að beðið sé eftir út-
spilum en enginn vill sýna hvaða
hunda hann hefur á hendi. Opinberir
starfsmenn, kennarar og bankamenn
vita vel að það er ekkert sniðugt að
vera fyrstur til að semja og vilja láta
„aðila vinnumarkaðarins" gera það
eins og venjulega og hnykkja svo á eig-
in kröfum. Aðilarnir bíða eftir þeim
opinberu og að ríkisstjórnin slái út sín-
um spilum, ef hún á einhver. Sátta-
semjari skráir niður hverjir eiga í
vinnudeilum og býður samninganefnd-
um í kaffi og bakkelsi.
Dýrvitlausir fréttastjórar heimta
fréttir af kjaramálunum og ijölmiöl-
arnir skýra frá kröfum og loforðum
um bætur til handa þeim lægstlaunuðu
vikum og mánuðum saman, og raunar
áratugum ef útí það er farið.
Enginn þarf að vera hissa þótt at-
vinnuvegirnir séu á vonarvöld, eins og
stjórnendur þeirra halda fram og að
vinnuaflið standi ekki undir nema
lægstu kauptöxtum í Evrópu (sleppum
pólitískum vesældarríkjum), ef eins illa
er staðið að rekstri þeirra og fulltrúar
vinnumarkaða gera í kjaraviðræðum
sín á milli.
Marklaus og slöpp vinnubrögð,
stefnulausar og gangslausar viðræður
ófrjótt þref um keisarans skegg eru
einkenni allra kjarasamninga. Svo er
verið að segja fréttir af svona þvælu og
skrifa pistil eins og þennan, sem und-
iritaður er búinn að endurtaka annað
slagið í áratug. Eða eru þeir tveir eða
þrír?