Dagur - Tíminn Reykjavík - 12.02.1997, Blaðsíða 9

Jkgur-'®omrat
PJÓÐMÁL
Miðvikudagur 12. febrúar 1997 - 9
Sandkassaleikur að sköttum
að njóta ávaxta erfiðis síns, og
er þá augljóslega ekki átt við
þá erfiðismenn, sem Ragnar í
Smára gaf málverkin sín. - Með
hliðsjón af sívaxandi tekjumun
í þjóðfélaginu eru svona tillögur
einfaldlega ósvífnar, jafnvel þótt
forsætisráðherra finnist þær
róttækar og athyglisverðar.
...verra réttlæti
SUS vill vekja upp gamlan
draug, og skattleggja fjölskyld-
ur með eina fyrirvinnu miklu
þyngra en hinar. Þetta hróplega
ranglæti, sem bitnaði auðvitað
harðast á foreldrum ungra
barna, viðgekkst hér fram til
1987, en var þá kveðið niður að
mestu, þrátt fyrir harða and-
stöðu Sigríðar Dúnu og kvenna-
listans. Skv. tillögum SUS myndi
íjölskylda með 250 þús kr. mán-
aðartekjur greiða 28.750 krón-
um meira í skatt ef fyrirvmnan
væri ein, en ef þær væru tvær.
Þetta er vissulega í samræmi
við málflutning einhverra sjálf-
stæðra kvenna, sem tekið hafa
upp fallið merki kvennalistans
og vilja nota skattkerfið sem
refsivönd á heimavinnandi kon-
ur í því skyni að hrekja þær út
af heimilunum, en það er und-
arlegt siðferði að kenna þetta
við réttláta skattheimtu.
Vitlaust reiknað
Falleinkunnina fær SUS þó að-
allega fyrir heildaráhrif tillagn-
anna. Formaður SUS upplýsir
að reiknað hafi verið út að kerf-
Skattalækkun SUS
fer hinsvegar hratt
vaxandi eftir því
sem ofar dregur í
tekjustiganum.
ið myndi skila ríkl og sveitarfé-
lögum ura 72% þeirra tekna,
sem núverandi kerfi gefur af
sér. - Vonandi vinnur reikni-
meistari SUS ekki einhvers-
staðar þar sem útreikningar
hans skipta máli, því að þetta
er vitlaus útkoma.
Skattstofninn 1995 var alls
245 milljarðar ki’óna og tekju-
skatturinn skilaði ríki og sveit-
arfélögum 36,5 milljörðum
nettó, eftir afslætti og bætur.
Um 188 milljarðar af þessum
skattstofni hefðu lent í 2% þrepi
í SUS-kerfinu og um 57 mrð. í
25% þrepi, og innheimtan því
orðið 18,0 mrð brúttó. Þar frá
hefðu dregist SUS-barnabætur,
4 mrð. auk afsláttar vegna
húsnæðiskaupa, sem SUS á eftir
að útfæra. Samsvarandi afslátt-
ur var 3,2 mrð. árið ’95 og ef
við gefum okkúr að SUS vilji
lækka hann í 2 mrð, verður út-
koman sú, að SUS-kerfið hefði
skilað 12,0, milljörðúm, eða
32,9% rniðað við núverandi
kerfi.
En SUS reiknar með því að
skattsvik niyndu minnka og
VSK-urinn skila meiru vegna
aukinnar veltu. Skoðum það. Ef
við gefuin okkur að skattsvik
myndu minnka um 10 millj-
arða, og að veltuaukning í land-
inu yrði 22 mrð, samsvarandi
því sem ekki færi lengur í
tekjuskattinn, gætu þessir tveir
póstar skilað tekjuaukningu
upp á 6,2 mrð.
Ileildarútkoman verður þá
þessi: SUS-tekjuskattur 14,5
mrð. + 3,7 mrð. VSK-ur, gerir
samtals 18,2 milljarða.
Endurbætur á
skattkerfinu eru
stórmál, sem verð-
skuldar miklu gáfu
legri umræðu en
þetta, annars er
hætt við því að
þjóðin sifji að iök-
um uppi með enn
eina vitiausu
ákvörðunina um
grundvallaratriði
samfélagsins.
Gáfulegri umræðu,
takk
Þetta er bara helmingur þess
sem núverandi tekjuskattur
gefur af sér, en ekki 72% eins
og reiknimeistari SUS fær út.
SUS-skaltarnir hefðu ekki einu
sinni dugað fyrir útsvari sveit-
arfélaganna og sóknargjöldum,
sem voru 21 mrð. árið '95.
Tekjulækkunin er 18,3 millj-
arðar - hvar ætla ungliðarnir
hjá Friðriki að taka það. sem á
vantar?
Svona tillögm' eru auðvitað
túllkomlega ábyrgðarlausar og
að engu hafandi. Það er mikið
áhyggjuefni að valda- og ahrifa-
menn skuh taka gagnryi
undir málfiutning [ SGIll íiinan,
og hclja liann ine ira að s( ígja tii
skýjanna. Endurl 3ætur a skatt-
kerfinu éru stón nál, sen: i verð-
skuldar miklu ] gáfulegr: i um-
ræðu en þetta, a nnars e r haitt
við því að þjóðin sitji að lokum
uppi með enn eina vi itlausu
ákvörðunina um grundva llarat-
riði samfélagslns.
Finnur
Birgisson
arkitekt
skrifar
Allir vita nú orðið að
tekjuskattkerfi okkar er
óheilbrigt og vanlíðan
þjóðarinnar útaf þessu vex
stöðugt. Fæstir vita þó ná-
kvæmlega hvað er að og læknis-
ráð ríkisstjórnarinnar láta á
sér standa. í svona heilbrigðis-
ástandi hættir mönnum til að
gerast ginnkeyptir fyrir ráðum
skottulækna, og þeir sjá sér leik
á borði.
í síðustu viku lögðu ungliðar
í Sjálfstæðisflokknum fram til-
lögur um stórfellda lækkun á
skattprósentu, sérsköttun án
millifærslu, afnám barnabóta-
auka en fastar barnabætur, af-
nám persónu- og sjómannaaf-
sláttar og 4% iðgjaldsfrádráttar,
og eitthvert nýtt fyrirkomulag
vaxtaafsláttar, sem enginn veit
hvert er. Það ískyggilega gerð-
ist, að framtaki ungliðanna var
tekið fagnandi af mesta valds-
manni þjóðarinnar og nokkrir
leiðarahöfundar, sem hingað til
hafa verið taldir sæmilega
skynugir, hafa fallið í þá gryfju
að lofsyngja þessar tillögur úr
sandkassa Sjálfstæðisflokksins
sem skref í rétta átt.
Vont ranglæti ...
Tillögur SUS fela í sér mikla
heildarlækkun á tekjuskatti.
Hann myndi þó ekki lækka hjá
öllum, hjá þeim tekjulægstu
myndi skatturinn nefnilega
hækka og mest hjá þeinr sem
hafa börn á framfær
bætist að ríkið yröi v
að mæta tekjutapi
stórauknum neysl
þannig að kjör
yrðu til muna hr
eru nú. - Skattal
hinsvegar hratt
því sem ofar dregur í tekjus.tig-
anum. Lækkunin yrði 27.500 kr.
hjá útivinnandi hjóiíum með
200 þús. kr./nrán., 54.300 við
300 þús. kr. tekjur og 84.900
við 500 þús kr. mánaðartekjur.
Þetta heitir á máli SUS að fá
Opið bréf til heilbrigðisráðherra
Frá Félagi íslenskra lækna um
heilsugæslu í Noregi og Sví-
þjóð:
Við íslenskir sérfræðingar í
heimihslækningum í Nor-
egi og Svíþjóð viljum með
bréfi þessu lýsa yfir áhyggjum
okkar vegna þeirrar alvarlegu
stöðu sem mál heimilislækninga
eru nú komin í á íslandi og lýs-
um eftir aðgerðum ráðuneytis-
ins til lausnar á þessum vanda.
Æðstu stjórnvöld landsins
hafa á undanförnum misserum
daufheyrst við röddum heimilis-
lækna um úrbætur, sem endaði
með því að nánast allir sem
einn sögðu upp og yfirgáfu störf
sín á haustdögum. Ekki er ætl-
un okkar hér að tíunda ágrein-
ingsefnin eða atburðarás þá
sem liggur hér að baki, það hef-
ur þegar verið gert af kollegum
okkar á ísiandi.
í viðkvæmri stöðu mála
heima fyrir, meðan beðið er úr-
skurðar kjaranefndar, þá kem-
ur það okkur spánskt fyrir sjón-
ir þegar stjórnvöld hafa sam-
tímis í frammi tilburði til að
vega að kjörum sérfræðinga í
heimilislækningum, t.d. með
svokölluðum húsamálum
lækna, bflamálum og möguleik-
um til endur- og símenntunar.
Við heimilislæknar í Noregi
og Svíþjóð þekkjum vel til þess
óróa og öryggisleysis sem gætir
hjá kollegum okkar vegna
þessa ástands heima fyrir. Við
sjáum einnig þann dreifbýlis-
flótta sem á sér stað á landinu.
Að það séu hátt á þriðja tug
Við heimilislæknar
í Noregi og Svíþjóð
þekkjum vel til
þess óróa og
öryggisleysis sem
gætir hjá kollegum
okkar vegna
þessa ástands
heima fyrir.
lausar stöður heima fyrir í ekki
stærra landi en íslandi og að
stöðugt fer þeim læknuin fækk-
andi sem velja þessa sérgrein.
Sérfræðingar í heimilislækning-
um í Læknafélagi íslands eru
núna einungis um 20% félags-
manna. Þetta ætti að vera okk-
ur öllum ákveðin vísbending
um að eitthvað er að.
Hvernig yfirvöld bregðast við
þessum vanda kemur ekki ein-
ungis til með að hafa áhrif á þá
kollega okkar heima sem eftir
sitja í héraði, heldur hefur það
einnig afgerandi áhrif á ákvarð-
anir manna hér úti um hugsan-
lega heimflutninga. Sérstaklega
þegar kjör og öll starfsaðstaða
er miklu fremri hér í Skandin-
avíu.
Við gerum þá kröfu til ís-
lenskra heilbrigðisyfirvalda að
þau taki heils hugar á þessum
viðkvæmu málum og að með
samvinnu við forystu lækna-
samtakanna vinni þau að heill
og uppbyggingu heimilislækn-
inga á íslandi. Því það er hagur
allra.
Virðingárfyllst,
f.h. Félags íslenskra lækna
um heilsugæslu í Noregi og Sví-
þjóð,
Guðmundur Karl
Snæbjörnsson,
Ásgeir H. Bjarnason,
Magnús Geirsson