Dagur - Tíminn Reykjavík - 08.03.1997, Blaðsíða 8
20 - Laugardagur 8. mars 1997
iDagur-®tntmn
Rambo
...eða kannski lögaa?
Islenskir lögreglumenn lenda
sjaldan eða aldrei í skotbar-
daga og hafa því tiltölulega
litla reynslu af því að skjóta á
menn miðað við starfsbræður
þeirra erlendis. Sem betur fer
hefur enginn íslenskur lög-
regiumaður enn sem komið er
lent í þeirri aðstöðu utan einu
sinni í Neskaupstað fyrr á öld-
inni þegar lögreglumaður varð
að verja sig og skjóta að
mannfjöida enda hefur reynsl-
an erlendis sýnt að lögreglu-
menn þurfa áfallahjálp eftir
slíka reynslu. Þjóðfélagið tekur
örum breytingum og ofbeldið
fer sífellt vaxandi. Það er því
fremur spurningin hvenær en
hvort íslenskir lögreglumenn
verða að beita kunnáttu sinni.
„Á lögreglustöðvunum hafa
alltaf verið til byssur til að nota
í neyð. Skotvopnaþjálfun hefur
hins vegar ekki verið neitt mjög
mikil, þó alltaf einhver gegnum
árin. íslensk lögregla er óvopn-
uð dags daglega. Vopn eru ekki
tekin fram nema upp komi til-
felli þar sem er við að eiga
menn, sem eru vopnaðir skot-
vopnum," segir Jón Bjartmarz,
yfirmaður sérsveitar Lögregl-
unnar í Reykja-
vík,
sem
dag-
legu
tali
köliuð
Víkinga-
sveitin.
Heimil
að að
vopna
alla
Grundvall-
arkunnátta
á skotvopn
þykir nauð-
synleg fyrir
alla lögreglu-
menn í frið-
sældarríkinu
íslandi þó að
löggurnar
þurfi sem betur
fer sjaldan að
grípa til vopna.
I Lögregluskól-
anum læra
menn um skot-
vopn og þjálfa
notkun skamm-
byssu enda hafa
lögreglustjórar
heimild til þess að
vopna alla lög-
menn stunda ekki skotæfingar
og hafa ekki mjög virka skot-
kunnáttu þó þeir hafi tækifæri
til þess að stunda skotfimi hjá
íþróttafélagi lögreglumanna.
í Reykjavík er starfrækt sér-
sveit sem sinnir verkefnum út
um allt land og hafa sérsveitar-
mennirnir aðgang að skamm-
byssum af gerðinni Glock, hríð-
skotabyssum eða handvélbyss-
um af gerðinni Heckler&Kock
MP5, rifflum og haglabyssum af
fínustu gerð. Allir eru sérsveit-
armennirnir vopnaðir skamm-
byssum en ekki eru þeir allir
vopnaðir hríðskotabyssum eða
rifflum enda þarf ákveðna sér-
hæfingu í þá síðastnefndu.
Ákveðin leynd hvílir yfir starf-
semi sérsveitarinnar. Þannig
vill Jón ekki gefa upp hversu
margir sérsveitarmennirnir eru
en talið er að þeir séu um 20
talsins.
Skjóta
í hjartað
„Við erum að llestu leyti með
sambærilegan vopnabúnað á
við aðrar sérsveitir," segir
Jón og
Við erum að flestu leyti með sambærilegan vopnabúnað á við aðrar sérsveitir," segir Jón. Flestallir sérsveitar-
menn í heiminum eru með hríðskotabyssur af sömu gerð og íslendingar og marcjir eru með sams konar skamm-
byssur. Rifflarnir eru hins vegar af sömu gerð og fást í venjulegum veiðibúðum. Islenskir sérsveitarmenn hittast
reglulega til að æfa skotfimi og annað sem nauðsynlegt þykir að þeir hafi á valdi sínu.
reglumennef nauð- Skot
syn krefur að höfðu skóla e aiJS svonasv^aðÞ^; ^aöur Víkmga
samráði við dóms-
málaráðuneytið. Al- Jaidnar þarf hón að ski
mennir lögreglu- sveitarinnar.
bætir við að flestallir sér-
sveitarmenn á Vestur-
löndum séu með hríð-
skotabyssur af sömu
gerð og íslendingar og
margir séu með sams
konar skammbyssur.
Rifflarnir eru hins veg-
ar af sömu gerð og fást
í venjulegum veiðibúð-
um.
Sérsveitarmennirn-
ir sinna samtímis
öðrum störfum innan
iögreglunnar enda
segir Jón að ekki sé
fullt starf að vera í
sveitinni. Erfitt er
að komast í sér-
sveitina enda eru
strangar kröfur
gerðar til sérsveit-
armanna um and-
legt og líkamlegt
atgervi og eru
þeir í reglulegum
æfingum, bæði
líkamsæfingum
og skotæfing-
um. Skotæfing-
arnar eiga sér
stað ýmist á
æfingasvæði
Skotfélags
Kópavogs í
kjallara
Digranes-
skóla eða
Saltvík. Þar
miða menn
á pappír
með
áprentuðum mannslíkama og
skjóta í hjartað, hausinn eða út-
limina allt eftir því á hvað er
miðað.
„Það má eiginlega segja um
svona sveit að því betri sem
hún er því
sjaldnar þarf
hún að skjóta.
Starfið miðast
að því að leysa
málin á sem
farsælastan
hátt. Við höfum
náttúrulega oft
staðið frammi
fyrir vopnuðum
mönnum en
höfum ekki enn
skotið á móti
fólki nema
kannski gas-
skotum. Við
höfum blessun-
arlega sjaldan
þurft að gera
það,“ segir
hann.
Æfa meira
en í út-
löndum
„Við æfum
margt íleira en
að skjóta af
vopnum. Við
æfum alls kyns
taktík og aðferðir. Við lærum til
dæmis ákveðnar aðferðir til að
yfirbuga hnífamenn. Svona sér-
sveit kallar á síþjálfun," segir
Grundvallarkunnátta
á skotvopn þykir
nauðsynleg fyrir
alla lögreglumenn
ífriðsœldarríkinu
Islandi þó að löggurn-
ar þurfi sem betur
fer sjaldan að grípa
til vopna. Menn í
Víkingasveitinni hafa
aðgang að ferns konar
vopnum, meðal
annars skamm-
byssum og hríð-
skotabyssum og
cefa reglulega
meðferð þessara
vopna.
Jón og bendir á að skotæfingum
sérsveitarinnar sé dreift yfir allt
árið. Hann segir að sérsveitar-
menn hórlendis æfi meira en
almennir lögreglumenn úti í
heimi þó að ekki nái þeir sama
æfingamagni
og aðrar sér-
sveitir. Menn-
irnir gangast
undir skotpróf
einu sinni á ári
og verða þá að
ná ákveðnu
lágmarki. Með
viðhaldsþjálfun
gengur það vel
en þeir sem
uppfylla ekki
kröfurnar
detta út úr
sveitinni.
„Lögreglan
mætir alltaf
óvopnuð með-
an mennirnir,
sem hún á að
mæta, eru
óvopnaðir,"
segh Jón. Þeg-
ar minnst er á
Rambó bendir
hann á að það
séu ranghug-
myndir að í
sérsveitum séu
Rambó-týpur.
Svo sé einmitt
alls ekki. Slíkir menn séu ekki
teknir inn í sveitina. „IIC,
■uíib