Dagur - Tíminn - 17.10.1996, Síða 10

22 - Fimmtudagur 17. október 1996
jDagurÁEínrimT
eiðis.. .
Heimilisfangið er: Dagur-Tíminn, Strandgötu 31, pósthólf 58,602 Akureyri
Á sandölum eða ekki
í skólum á íslandi
er úti um allt
verið að gera góða
og allt upp í
bráðskynsamlega
og merkilega hluti
sem aldrei heyrist
getið um utan
veggja viðkomandi
skóla. Aftur á móti
er mikið skammast
ut í getuleysi skóla
og kennara.
tli félagsfræðingum og
sálfræðingum eða
öðrum slíkum sem
gramsa í hugarfylgsnum
manna og sálarlífi, hafi aldrei
dottið í hug að rannsaka hvers
vegna umræður um menn og
málefni snúast alla jafna miklu
frekar um neikvæðu hliðarnar
en þær jákvæðu?
Nú er ég til dæmis í næstum
30 ár búinn að reyna hvað ég
get til að vera almennilegur,
jafnvel fyndinn og skemmtileg-
ur, við þau börn sem hafa lent í
því að fara gegnum skyldunám
sitt á Grenivík. Aldrei hefur
það þó talist til tíðinda. Eru
enda ekki tíðindi í sjálfu sér.
Ef ég færi hins vegar að
snúa upp á eyrun á þeim sem
gleyma að læra heima eða
rótta þeim kinnhest sem sofa
yfir sig mundi það óðara vera
komið í blöðin sem stórfrétt af
landsbyggðinni.
í skólum á íslandi er úti um
allt verið að gera góða og allt
upp í bráðskynsamlega og
merkilega hluti sem aldrei
heyrist getið um utan veggja
viðkomandi skóla. Aftur á móti
er mikið skammast út í getu-
leysi skóla og kennara. „Skól-
arnir hafa brugðist" er að
verða slagorð sem hægt er að
nota til að finna skýringu á
flestu því sem aflaga fer. „Þess-
ir helvítis kennarar," sagði
konan sem beið árangurslaust
eftir strætisvagninum sínum af
því að strætisvagnstjórarnir
voru komnir í verkfall.
Friðrik Erlingsson rithöf-
undur skrifaði umbúðalaust í
þetta blað 10. sept. sl. Eins og
hans er von og vísa var þetta
góð grein og margt sett þar
fram af skynsamlegu viti. Hún
fjallaði að verulegu leyti um
það að nauðsynlegt væri að
taka upp heimspekikennslu í
grunnskólum. Ef sú skoðun er
ekki laukrétt þá er hún í það
minnsta allrar athugunar virði.
Reyndar er þetta ekki ný bóla.
Heimspeki hefur verið til-
raunakennd í íslenskum skól-
um og hefði að skaðlausu mátt
heyrast meira um þá tilraun.
Og þótt heimspeki sé ekki
kennd sem námsgrein í grunn-
skólum þýðir það ekki að
heimspekilegar umræður eigi
sér ekki stað. Börn eru miklir
heimspekingar og í hverjum
skóla eru kennarar sem fresta
því að leysa jöfnurnar á mánu-
dagsmorgni af því að höfuð
nemendanna eru full af áleitn-
um umhugsunarefnum um
vandamál heimsins sem ekki
verður komist hjá að reyna að
brjóta til mergjar.
Þessu og fleiru jákvæðu sem
gerist innan veggja skólanna
eru skólamenn óduglegir að
koma á framfæri. Þess vegna
fá menn vitneskju sína um
skólamál einatt helst af hinni
almennu umræðu sem oftar en
hitt snýst um það sem miður
fer.
Af þeim sökum er sumt í
fyrrnefndri grein F.E. ekki al-
veg í takt við veruleikann.
Hann vitnar í viturleg orð þess
mæta skólamanns Þórarins
Björnssonar skólameistara xnn
að kennarar þurfi að gefa skól-
anum sem mest af sál sinni því
annars verði enginn merkur í
kennarastarfi. Síðan segir í
greininni:
„Ég er hræddur um að það
sé leitun að kennurum í dag
sem bera þennan hug til
vinnustaðar síns: að þeir eigi
að gefa honum af sál sinni.
Kennarastofur landsins virðast
einsetnar af skandinavískum
sandalasauðum sem fengu
enga betri vinnu annars stað-
ar.“
Svo mörg voru þau orð. Ekki
fmnst mér þetta benda til þess
að greinarhöfundur sé kunn-
ugur á mörgum kennarastof-
um. Þetta er a.m.k. ekki sú
mynd sem ég sé á þeim kenn-
arastofum þar sem ég þekki til.
í kennarastéttinni er auðvit-
að eins og annars staðar mis-
jafn sauður í mörgu fé. Kann
jafnvel að vera að hægt sé að
finna einhverja sem kenna má
við skandinavíska sandala. (Ég
skil að vísu ekki alveg samlík-
inguna.)
En mestu máli skiptir hins
vegar það að á hverri einustu
kennarastofu landsins er það
fólk í meirihluta sem vinnur
sitt starf af h'fi og sál. Leitandi
einstaklingar sem leggja sig
fram á hverjum einasta degi
við misjafnar aðstæður.
Þau fjölbreyttu umbótastörf
sem unnin eru í skólum lands-
ins eru ekki í hámælum höfð.
Þau heyra ekki undir það sem
íjölmiðlum þykir fréttnæmt. Þó
eru til gleðilegar undantekn-
ingar frá því.
Núna í haust fékk Ingibjörg
Haraldsdóttir, kennari við
Lundarskóla á Akureyri, gull-
verðlaun í samkeppni á vegum
HELIOS 2, sem er víðtæk sam-
starfsáætlun um málefni fatl-
aðra innan ESB og EFTA.
Verkefni hennar fjallar um nýj-
ar leiðir í aðlögun fatlaðs nem-
anda að venjulegu skólastarfi.
Dómnefndin sagði m.a. í um-
sögn sinni að þarna væri um
að ræða framúrskarandi dæmi
inn góð vinnubrögð og að öll
aðstaða innan skólans og
kennslugögn væru til fyrir-
myndar. Þá var lokið lofsorði á
samstarf kennara og samvinnu
við foreldra.
Þetta verkefni Ingibjargar
og þeirra í Lundarskóla snertir
ekki bara einn fatlaðan ein-
stakling. Það er dæmi um
framsækið og metnaðarfullt
starf sem unnið er af venjuleg-
um kennurum í venjulegum
skóla og sem betur fer ekkert
einsdæmi. Ótal slík dæmi má
finna í því sem sandalasauð-
irnir eru að gera víðs vegar um
landið. Þeirra er bara hvergi
getið af því að þau hafa ekki
fengið gullverðlaun frá ESB.
Þarna barst íjölmiðlum
óvænt hvatning til að kynna
sér hvort e.t.v. mætti finna
fleiri dæmi um merkileg þró-
unarstörf í öðrum skólum.
Ekki hefur mikið bólað á við-
brögðum í þá átt. Aftur á móti
eyddi eitt dagblaðanna ótrú-
lega miklu plássi í að reyna að
gera gera sér mat úr einhverju
leiðindamáli í fámennum skóla
úti á landi þar sem kennararn-
ir og skólabílstjórinn og sveit-
arstjórnin voru upp á kant.
Mál sem átti í rauninni ekkert
erindi á síður dagblaða.
Svona er nú þetta. Fjölmiðl-
ar virðast halda að það fari
betur í fólk að segja frá
einhverju sem má skammast
út af eða hneykslast á heldur
en hinu sem hægt er að lofa.
Þar með sé ég ekki betur en
ég sé farinn að vaða í því feni
sjálfur svo mál er að hætta.
Björn Ingólfsson.
JVleinfuvtnið
r hie. E
ú ert gelgja með filapensla og vaxtarverki
sem hefur hitt kynið á heilanum en fólk
vill fá að vita hvað þú ætlar að leggja fyrir
þig. Hvað ætlar þú að læra?
PÞ
' Ertu 1
f>V:
ofnir
^Þ
r íi nnnr
ú ert að klára langskólanámið, ert að und-
irbúa útskriftarveisluna, en það eina sem
fólk langar að vita er hvort þú hafir vinnu.
Ertu búin/n að fá vinnu?
‘innan er komin og þú ert loksins með
frambærilegan félaga þér við hlið þá spyr
fólk hvenær eigi að fara búa?
ambúðin hafin og steinsteypustríðið komið
á fulla fart en fólki er spurn hvort ekki sé
kominn tími á eitt lítið. Er ekki eitthvað í
ofninum?
að er komið eitt lítið, steinsteypustríðið er í
algleymingi, og fólk spyr hvort ekki sé
annað á leiðinni. Á ekki að fara skella í
annað?
Nýjasta tíska
Landinn er ekki lengi að
uppgötva eitthvað nýtt. Rit-
ari S&S brá sér í burtu
sumarlangt og varla að
hann væri viðræðuhæfur
þegar hann kom til baka.
„Kanntu ekki að dansa
Magarena? Hvar hefur þú
eiginlega verið?“ var svarið
þegar spurst var fyrir um
þetta „Magarena". Og ekki
er eitt æði nóg. Nú er það
„Línudansinn“ sem er það
allra flottasta, a.m.k. á Ak-
ureyri. Flugleiðir farnar að
markaðssetja bæinn sem
kúrekabæ og heyrst hefur
að kúrekastígvél séu að
seljast upp! Hvað ætli komi
næst?
í klippingu
Þessi er nú svolítið gömul
en látum hana flakka. Það
er sagan af ljóskunni sem
fer í klippingu. Hún er að
hlusta á spólu í vasadiskói
og biður hárgreiðsludöm-
una að hrófla alls ekki við
heyrnartólunum. Nú vill
svo til að ljóskan dottar á
meðan verið er að klippa
hana. Sú sem klippir er í
hinum mestu vandræðum
með að klippa í kring um
eyrun út af eyrnartólunum
og ákveður að það hljóti að
vera í lagi að Ijarlægja þau
í smástund. Hún hefur ekki
fyrr tekið tólin af en stein-
líður yfir ljóskuna og hún
fellur í gólfið. Hárgreiðslu-
daman skilur ekki neitt í
neinu og prófar heyrnar-
tólin. Og hvað haldið þið að
hún heyri? „Anda inn,
anda út, anda inn, anda
út...“
Orðaleikir
Nýlega kom út bókin „ís-
lenskt mál“ sem er sýnis-
horn af Morgunblaðsþátt-
um Gísla Jónssonar, fyrr-
verandi menntaskólakenn-
ara. í bókinni kennir
margra grasa og m.a. er
þar að finna nokkur sýnis-
hom af nokkrum „veltum".
Hér koma nokkur dæmi:
Ég var að velta því fyrir
mér...
...hvort leiðinleg blöð
séu ekki dauf í dálkinn.
... hvort stærðfræðikenn-
ari geti nokkurn tíma verið
dæmalaus.
...hvort hús á traustum
grunni geti verið sívalt.
...hvort menn, sem
styggja endur á tjörninni,
séu ekki andstyggilegir.
...hvort góðir spilamenn
fái ekki oft slag.
...hvort trúlofun sé ekki
hringavitleysa.
...hvort gamlir fálkar
geti verið ernir.
...hvort ritmálið í Finn-
landi sé ekki skriffinnska.
...hvort bruggarar þurfi
ekki að læra landafræði.
Og að lokum
...hvernig framsóknar-
menn fari að því að drepa
tímann!
Umsjón:
Auður Ingólfsdóttir