Dagur - Tíminn - 20.11.1996, Qupperneq 11

|Dagwr-®immt Miðvikudagur 20. nóvember 1996 -11
Uppskeruhátíð
hestamanna
Uppskeruhátíð hesta-
manna var haldin á Hótel
Sögu 15. nóvember. Há-
tíð þessi er orðin árviss við-
burður í lífi hestamanna. Eins
og fyrr var hún Qölsótt og
skemmtu menn sér hið besta.
Veislustjóri var Sigurgeir Þor-
HESTA-
MÓT
Kári
Arnórsson
geirsson, framkvæmdastjóri
Bændasamtaka íslands.
Á Uppskeruhátíðinni er
ræktunarmaður ársins heiðrað-
ur. Hann er valinn eftir
ákveðnu kerfi, sem samþykkt er
af Bændasamtökum íslands. Að
þessu sinni var það ræktun
Sigurbjörn Bárðarson tekur við verðlaunum sem KNAPI ÁRSINS.
Ræktunarmaður ársins, Þorkell Bjarnason, tekur við verðlaunum úr hendi
Ara Teitssonar, formanns BÍ.
þeirra Laugarvatnsfeðga sem
þessa viðurkenningu hlaut, en
þeirra árangur á þessu ári gaf
langílest stig. Þorkell Bjarnason
sem er upphafsmaður þessarar
ræktunar, þó synir hans hafi nú
að mestu tekið við, veitti verð-
laununum viðtöku. Lesendum
HESTAMÓTA kemur þetta ekki
á óvart, því ræktun þeirra feðga
hefur verið gerð góð skil á þess-
um síðum fyrr á þessu ári og
verður ekki endurtekið hér. En
þeim er óskað innilega til ham-
ingju með verðskuldaða viður-
kenningu.
Næstir í stigum voru Kirkju-
bæjarbræður og þá Magnús
Einarsson í Kjarnholtum.
Knapi ársins
Á þessari hátíð var einnig val-
inn knapi ársins. I þetta sinn
fór HSÍ fram á það við frétta-
menn, sem annast hestafréttir í
fjölmiðlum, að þeir veldu knapa
ársins. Áður hafði verið sú
venja að við þetta tækifæri væri
heiðraður íþróttamaður ársins,
en þar sem þing HÍS, þar sem
íþróttamaður ársins er valinn,
hefur nú verið fært fram í
febrúar, þá kom það ekki heim
og saman við þessa hátíð. Það
var Sigurbjörn Bárðarson sem
þennan titil hlaut og kemur
ekki á óvart, en hann hafði
samanlagt besta árangur hvað
hestaíþróttir varðar hvort held-
ur er hér heima eða erlendis.
Hann ætti einnig að fá verðlaun
fyrir óvenjulangan keppnisferil.
Ætlunin var einnig að verð-
launa Ragnar E. Ágústsson fyrir
glæsilegan árangur á þessu ári,
en það fékkst ekki ieyfi hjá for-
ráðamönnum hátíðarinnar til
þess. Það bíður því annars
tíma.
Míkið rannsóknarstarf í gangi
s
fundi Fagráðs í hrossa-
rækt, sem haldinn var
15. nóvember s.l., gerði
Víkingur Gunnarsson, kennari
á Hólum, grein fyrir því rann-
sóknarstarfi sem er í gangi í
greininni. Víkingur er formaður
rannsóknar- og kennslunefndar
Fagráðs.
Þessar rannsóknir eru á veg-
um bændaskólanna, svo og
Bændasamtakanna, RALA og
fleiri aðila.
Á Hvanneyri er í gangi beit-
arrannsókn, sem m.a. lýtur að
því að kanna hvern veg hross
nýta hagann miðað við plöntu-
val og aðgengi. Þessari rann-
sókn stýrir Anna Guðrún Þór-
hallsdóttir, beitarsérfræðingur
og kennari, á Hvanneyri. Þá er
Hallgrímur Sveinsson með at-
ferlisrannsókn á vegum Hvann-
eyrarskóla. Hún felur í sér
rannsókn á atferli stóðhesta.
Einnig er í gangi rannsókn á
hópatferli hrossa.
Þá er spattrannsókn í gangi,
eins og kunnugt er. Það er Sig-
ríður Björnsdóttir, dýralæknir á
Hólum, sem hefur umsjón með
þeirri rannsókn. Þar er gagna-
vinnslu lokið, en 650 hross voru
skoðuð. Vonandi gefur þessi
rannsókn upplýsingar um hvort
um sé að ræða erfðafræðilegan
galla.
Þá er að fara í gang rann-
sókn á sumarexemi, sem Sig-
ríður mun einnig hafa yfirum-
sjón með. Að þeirri rannsókn
munu margir aðilar koma, m.a.
útlendingar.
Rannsókn á frjósemi stóð-
hesta er í gangi og er það Vík-
ingur Gunnarsson sem heldur
utan um það. í þessari rann-
sókn koma líka fram grunnupp-
lýsingar um frjósemi hryssna.
Þá er hafinn undirbúningur að
tilraunum með flutning á fóst-
urvísum. Það er Guðrún Stef-
ánsdóttir, kennari á Hólum,
sem hefur umsjón með því
verki.
Þá er unnið að þróun aðferð-
ar til að mæla hrossahaga, þ.e.
finna hentuga aðferð til að
kenna mönnum að „lesa land-
ið“. Þetta verkefni er unnið í
samvinnu við RALA og Land-
græðsluna, en greinilegt er að
hrossaeigendur verða að gæta
sín vel hvað varðar umgengni
um landið og hagkvæma nýt-
ingu þess.
Þá má minna á þróunarstarf
vegna útflutnings á hrossakjöti.
Auk þess, sem hér hefur ver-
ið getið, eru einstaklingar með
rannsóknir og athuganir í
gangi. Gunnar Örn Guðmunds-
son, dýralæknir á Hvanneyri, er
að rannsaka og gera tilraunir
með djúpfrystingu sæðis. Þá eru
fyrirhugaðar sæðisrannsóknir á
stóðhestastöðinni í Gunnars-
holti. Þá hefur Ingimar Sveins-
son, kennari á Hvanneyri, verið
með rannsóknir um níu ára
skeið á vaxtarhraða og þroska
folalda og tryppa.
Björn Steinbjörnsson dýra-
læknir er með í gangi atferlis-
rannsóknir á stóðhestum. Þær
byggjast á því að skoða atferli
við mismunandi aðstæður hjá
hestumun. Skoðað er atferli hjá
tömdum hesti, sem kemur í
tamið stóð. Þá er skoðað hvern-
ig unghestur hegðar sér, þegar
hann kemur í fyrsta sinn í stóð,
og síðast en ekki síst er athug-
aður nánast villtur stóðhestur í
villtu stóði, þ.e. ótaminn full-
orðinn stóðhestur í ótömdu
stóði, sem hann er með allan
ársins hring (Það finnst ennþá á
íslandi). Atferlisrannsóknir á
stóðhestum er óvíða hægt að
framkvæma annars staðar en á
íslandi, því hestunum þarf að
fylgja eftir allan sólarhringinn
og það er ekki hægt að gera
nema þar sem eru Ijósar nætur.
Það mun óhætt að slá því
föstu að aldrei hefur annar eins
Qöldi rannsókna verið í gangi í
hrossaræktinni. Við eigum nú-
orðið ijölmarga menntaða
menn og konur, sem slíkar
rannsóknir geta stundað. Það
er líka mjög nauðsynlegt, nú
þegar hrossaræktin er að hasla
sér völl sem alvöru búgrein.
Fyrirkomulag dóma
Á Fagráðsfundinum urðu mikl-
ar umræður um fyrirkomulag
vinnunnar við dóma á þessu
ári. Kristinn Hugason, sem er
formaður kynbótanefndar
Fagráðs, opnaði þessa umræðu
og gerði grein fyrir framkvæmd
og þeim breytingum sem hann
taldi að þyrfti að gera. Gat
hann þess að íslenska dómkerf-
ið hefði nú þegar hlotið mikla
viðurkenningu í Evrópu. Það
byggði á grunni frá 1950, en þá
var farið að gefa einkunnir fyrir
einstaka þætti bæði í byggingu
og hæfileikum, sem á þeirri tíð
hefði verið einstakt í heiminum.
Eins og menn muna, þá var í
sumar horfið að því ráði að
hafa þrjá dómara, sem hver
dæmdi fyrir sig, og skyldu þeir
ekkert samráð hafa sín í milli.
Að loknum dómstörfum gæfi
hver sína einkunn og síðan yrði
meðaltal látið ráða.
Dr. Ágúst Sigurðsson kyn-
bótafræðingur sýndi með tölu-
legum upplýsingum og h'nurit-
um hvernig þessir dómar komu
út. Það sem var mest sláandi
var hvað miðlægni í dómum
hafði aukist. Þannig skein það
út úr þessum upplýsingum að
þeir sem óvanari voru að dæma
voru ragari við að nota teygn-
ina í skalanum. Áður hafði
komið fram að þetta fyrirkomu-
Iag er miklu dýrara en það sem
fyrr var notað. Niðurstaða
varðandi dóma fyrir næsta ár
varð sú að menn skrifuðu niður
dóm hver fyrir sig, en bæru síð-
an saman bækur sínar. Yrðu
menn ekki sammála, þá réði
meðaltal.
Fagráðið er þannig skipað að
hrossabændur tilnefna íjóra
menn og skal einn þeirra til-
nefndur í samráði við LH. Þeir
eru Bergur Pálsson, sem er for-
maður ráðsins, Þórir ísólfsson,
Bjarni Maronsson og Guðmund-
ur Jónsson, sem er tilnefndur af
LH. Frá bændaskólunum er
Víkingur Gunnarsson, frá
Bændasamtökum íslands
Hrafnkell Karlsson og frá Leið-
beiningarþjónustunni í hrossa-
rækt Kristinn Hugason, sem er
framkvæmdastjóri ráðsins.
Félagsfundur
HÍDÍ
Stjórn Hestaíþróttadómara-
félagsins hefur ákveðið að
halda félagsfund sunnu-
daginn 24. nóvember n.k. kl.
13:30 í húsakynnum ÍSÍ,
íþróttamiðstöðinni í Laugardal.
Þar sem nokkuð hefur borið á
gagnrýni á störf dómara á und-
anförnum árum, hafa dómarar
ákveðið að fá til skrafs og ráða-
gerða nokkra valinkunna
knapa, svo sem Trausta Þór
Guðmundsson, Atla Guðmunds-
son, Erling Sigurðsson, Sigur-
björn Bárðarson o.fl. Þetta mun
vera í fyrsta sinn sem fundur
með þessu sniði er haldinn. Því
vill stjórnin hvetja félagsmenn
til að mæta og ræða málin.