Dagblaðið Vísir - DV - 05.03.1983, Síða 22

22
DV. LAUGARDAGUR 5, MARS1983.
Helgarvísur
Helgarvísur
Helgarvísur
Helgarvísur
46. þáttur
Stúlka nokkur í Hnífsdal, R.A.I. (hún kýs, að
ég birti ekki fullt nafn sitt), skrifar þættinum og
segir, að botn sinn, sem hún sendir sé frum-
burður sinn í botnagerö. Sannleikurinn er líka
sá, að ég verð að breyta fyrriparti mínum
nokkuö, svo að botn hennar standist kröfur
bragfræðinnar. Aörir geta svo botnaö
fyrripartinn í þeirri gerð, sem hann nú birtist.
En vísan verður svona með botni R.A.I.:
Framagosar hefjast hátt,
hinu og þessu tjalda.
Kosningar nú byrja brátt,
berjast menn til valda.
En þótt R.Á.I. hafi orðiö það á að hyggja ekki
nægilega að endarími annarrar og fjórðu
braglínu, þá hvet ég hana til þess að gefast ekki
upp, aðeins gæta sín betur.
Eg birti nafn „Dáur” á sínum tíma, þrátt
fyrir aö hún segði, að vísumar, sem komu upp
um hið rétta nafn hennar, væru aðeins ætlaðar
mér. Eg lofaði aldrei að birta þær ekki, svo að
kyni þess. H.J.V. segir við hæfi, að seinni
parturinn sé málfræðilega rangur eins og
fyrriparturinn og hann botnar:
Ekki er tídarandskotinn
yfrid blíður núna.
Skúla býður „bragsnilldinn ”
bögu íðilsnúna.
Ég held nú, að H. J.V. hefði fremur átt að finna
fyrriparti mínum það til foráttu, aö þar er blóts-
yrði en að hann sé málfræðilega rangur.
Og H.J.V. botnar, þótt hann segi, að fyrri-
parturinn sé heldur ekki gallalaus:
Ekki’er fjandinn iðjulaus,
oft það sannazt hefur.
Þótt ’ann ,,sitji og hengi haus”
hug að flestu gefur.
H.J.V. yrkir um þingmann, sem „hljóp á milli
flokka”:
Viknar óður, myrkvast mold,
mettar fáa gaufið.
Bliknar gróður, fölnar fold,
fýkur smáa laufið.
Og „Jarlinn” nefnir þessa vísu „Vetrar-
hroll”:
Kvíðinn œrir leiða lund,
lokast fœri bjartri sýn.
Fýkur snœr um freðna grund,
fölskva slœr á mjallar lín.
„Flest brennur upp, öskuhrúgan ein minnir á
þaðsem var,” segir „Jarlinn”:
Burt af veikum brunakveik
blœrinn feykir sálarrónni.
Yfir bleikan lofnar leik
leggur reyk frá öskustónni.
Kjartan Sigurjónsson, skólastjóri á Isafirði
botnar:
Friöriki Jónssyni. Þá segir Jón, að Egill Jónas-
son á Húsavík hafi dvalizt langdvölum á Helga-
stööum meö foreldrum sínum og telji Egill full-
víst, aö vísan sé eftir Friðrik fööur Jóns. Skoðun
sína styður Egill þeim rökum, að hann hafi
iðulega heyrt fööur Jóns fara með vísuna og það
á fleiri en einn veg eins og hann væri að velta því
fyrir sér, hver myndin væri bezt.
Eg skal ekkert fullyrða um höfund vísunnar,
því að mér finnst Jón Friðriksson færa talsverð
rök fyrir máli sínu. En mér var tjáö af fróðum
manni, er ég tók að athuga málið, að vísan væri
ýmsum eignuð, jafnvel manni suður í Rangár-
þingi. En sjálfur hef ég frá barnæsku taliö hana
vara eftir Jón S. Bergmann, enda heyrði ég
hana eignaöa honum.
Ragnar Þorvaldsson botnar:
Árið nýja óska ég
öllum gæfu fœri,
vorsins hlýja vermi leg,
vísdóms frœvu nœri.
Franwgosftr hefjast hátt
hinu og þessu tjaldu
brigzl hennar um svik falla um sjálf sig. „Dáur”
sendir vísur, og birti ég þær allar án þess að
reyna að lagfæra það, sem miður fer í þeim. Eg
læt lesendur um að finna þau braglýti sem í
þeim er að finna:
Jœja, Skúli, skap er mitt
og skinn nú allt í brigðum.
svona’ ertu þá, sviniðþitt,
þú sveikst mig illa í tryggðum.
Að fyrst vegur ótt og hart
og ekkert við mig kannast.
Eykur svo gráu oná svart,
þú œttir eiþáttinn að annast.
Við ofstuðlun ég ekkert ræð,
þetta ’ œxlast bara svona.
Að opnist bráðum andans æð
ég aðeins bið og vona.
Ég efast ekki um eyrað þitt,
þar allt erpottþétt hjá þér,
en kenndu mér nú krúttið mitt
að koma því réttu frá mér.
Það er um þessar vísur „Dáur” að segja, að
ofstuðlað er í hverri vísu nema hinni fyrstu.
Maöur nokkur á Sveinseyri gefur aöeins upp
nafnnúmer sitt: 5920—4971. Ég nenni ekki
lengur að vera að grafast fyrir um nöfn þeirra,
sem skrifa aðeins undir nafnnúmeri, enda kost-
ar það mig fyrirhöfn. En ég skil ekki, hvers
vegna menn eru að gefa upp nafnnúmer, fyrst
þeir geta ekki skrifað sitt rétta nafn undir
bréfin. En þessi Sveinseyringur botnar:
Leikur sér við litla tjörn
lambahjörðin fríða. (
Ennþá verða bœkluð börn
við bágindi að stríða.
Fennirúti, finnst mér kalt,
flestum hroll það vekur.
Frostið hrellið, frelsið valt,
finnst hér margur sekur.
Meira er ekki birtandi úr bréfi 5920—4971, —
og finnst kannski sumum nóg komið.
Og mér finnst ekki úr vegi aö birta hér botn
eftir tíu ára stúlku — eftir það, sem á undan er
komiö. Hún heitir Þórey Ingimundardóttir,
Vatnsenda í Villingaholtshreppi, og er hún eins
og fyrr segir aðeins tíu ára:
Leikur sér við litla tjörn
lambahjörðin fríða.
Hlaupa þangað lítil börn.
Setur að þeim kvíða.
H.J.V. finnur að því, að ég segi í fyrriparti
mínum að tíðarandinn sé ekki blíður. Hann vill
orða það svo, að tíðarandskotinn sé ekki blíð.
Ekki.er ég H.J.V. sammála í þessum efnum. Eg
held, að síðari hluti samsetta orðsins „ráöi”
Margan lokkar löngun slík,
erlítt nær okkar hylli,
allra flokka orðin tík,
er á skokkar milli.
Rússa brást ei boðunum,
bolsa hlaðinn veiru,
skaðvaldur í skoðunum,
skrílœsingu og fleiru.
„Flokksformaöurinn, sem hlaut 7. sæti,”
segirH.J.V.:
Allt í haginn ekki gekk,
,,Erég úr máta glaður, ”
sjöunda er sætið fékk
sæmdum rúinn maður.
„Eftir fund um Blönduvirkjun”:
Mörgum verður vegur háll,
við svo bar íþetta sinn,
ef Höllustaða hefur Páll
hlaupið af sérþingmanninn.
Sigurður Brynjólfsson segir: „Einhver brögð
munu aö því, að Eggert Haukdal sé nefndur
„Lundinn” í kjördæmi sínu. Allir vita um skipti
hans viö sóknarprest sinn. Þessa vísu hef ég
heyrt eignaða Oddgeiri Guöjónssyni í Tungu í
Fljótshlíð”:
Lundinn er kominn, og loftið er blátt,
og líklega hafið þið séð hann.
Geldfugl er hann og gargar hátt,
og Guð er í vandrœðum með hann.
Ekki birti ég alla botna eða vísur „Jarlsins” á
sínum tíma. Hann botnar:
Sólin hátt mun svlfa brátt,
syngjum kátt um bjarta nátt.
Lífið sátt við geðið grátt
gengur dátt í rétta átt.
Eöa:
Heiðið blátt við austurátt
efnirþátt í nýjan mátt.
Sérðu ekki, að sólin hækkar,
syngja allir fuglar dátt.
Vellir gróa, fönnum fækkar,
flug erþreytt í norðurátt.
Bráðum jólaklukkur klingja,
klýfur sólin myrkrahjúp.
Látum vonir andann yngja
yfir lífsins regindjúp.
„Jarlinn” segist hafa ort síðastliöiö haust, er
hann hafi veriö að taka saman heystæður á
túninu hjá sér og þar hafi verið nokkrar heiðlóur
á rjátli, ókyrrar og angurværar. Eg sé ekki
betur en þetta sé sléttubandavísa:
Þó að hver sinn djöful dragi,
dugar ekki ’ að víla hót,
enda sé það allt í lagi,
ef ég hef minn þriðja fót.
„Loki” yrkir í tilefni vísu Sigurgeirs Þor-
valdssonar, þar sem hann endar vísuna á
orðunum: „standa. (ásama).”
Gleðja mann að gömlum sið
guðaveigar bland og — dama.
Að Sigurgeiri’er lítið lið
löngu hœtt að stand’á — sama.
Sveinn Skorri Höskuldsson prófessor lét mér í
té þessa vísu eftir föður sinn, Höskuld Einarsson
frá Vatnshorni í Skorradal. Höskuldur orti
vísuna um náunga sinn:
Þjáður ótta um eigin hag
andans flóttamaður,
bœði nótt og nýtan dag
nirfils sóttþvingaður.
I „Þinglyndi” Þjóðviljans eru þeir á tali Jón
Baldvin Hannibalsson og Jóhann Einvarösson.
Þetta átti aö hafa verið í þann mund, er
Vilmundur klauf Alþýðuflokkinn. Jón er látinn
segja:
,, Vært hef ég á verði sofið,
vakna upp við hanagal.
Jóhann er látinn svara:
,,Þaðgeta fleiri Kratar klofið
en karlanginn í Selárdal. ”
Ragna S. Gunnarsdóttir, Fífuhvammsvegi 11,
Kópavogi, sendir bréf og kvartar yfir því, að
ekki fáist neitt birt eftir höfunda, sem yrkja
stuðlað og rímað. Ljóðabréf hennar er svo mikið
að vöxtum, að ég get ekki birt það allt strax. En
hún lýkur bréfi sínu meö þessum vísum:
Virðum mörkin, vörumst stys,
vlða er hætta á ferðum,
látum aldrei ys néþys
okkar stjórna gerðum.
Bíllinn í lagi, beltin spennt,
börnin í aftursœti,
ökuljós tendruð, því alltgetur hent
og ekillinn keyrslunnar gæti.
Jón Friðriksson, Hömrum, Reykjadal, 641
Húsavík, skrifar og telur, aö ég hafi rangfeðrað
visuna „Harmur berst um hyggjusvið”, sem ég
tel vera eftir Jón S. Bergmann. Jón Friöriksson
segir, aö vísan sé í vísnasafni Siguröar Jóns-
sonar frá Haukagili og þar eignuð föður sínum,
Líttu yfir liðna tíð
og löngu gengin sporin.
Þú hefur logið langa hríð,
lyginni sáð á vorin.
Þó að hver sinn djöful dragi,
dugar ekki að víla hót.
Haldi ég mínu háttalagi,
hress ég kæmi áþorrablót.
Sigmundur Jónsson, Furugerði 1, sendir vísur
í tilefni verðlaunanna, sem hann hlaut fyrir
bezta botninn, sem barst fyrir nýár. Hann
kveður:
Oft mig skortir orðagnótt,
allt ípati hjá mér.
Vöktu bœði vilja og þrótt
verðlaun komin frá þér.
Nú sem stendur stálheppinn
stuðla hendinguna.
Láttu endast þáltinn þinn.
Þakka sendinguna.
Meðan endist œvin hér,
eins þó falli tjaldið,
viðurkenning oftast er
einna bezta gjaldið.
Þá botnar Sigmundur:
Tíminn græðir opna und,
eins þótt blœði núna,
þvískalglæða á þrautastund
þolinmœði og trúna.
Upp til heiða hulin þrá
hugann leiðir víða,
stafar seiður fjöllum frá
og flosabreiðum hlíða.
Og Sigmundur lýkur bréfi sínu með „Stöku”:
Ýmsir bitrir iðka strit,
opna slitinn túla.
Aðrir sitja og semja ,,Rit ”,
sækja vit til Skúla.
Og þá er hér einn fyrripartur:
Erfitt er að feðra fyrir
fjöllyndi í vísnamálum.
Eins og lesendur sjá, er ég í hraki með fyrri
parta. Bætið úr þeim skorti í öllum bænum.
Skúli Ben,
Pósthólf 161
230 Keflavik.