Dagblaðið Vísir - DV - 23.03.1984, Blaðsíða 2

DV. FÖSTUDAGUR 23. MARS1984.

Frumvarpið um virðisaukaskatt andvana fætt, áhuginn beinist
að undanþágulausum söluskatti
Undanþáguskóg
urinn grísjað-
ur nú þegar
I væntanlegum bandormi til
bjargar ríkissjóöi má búast við aö
undanþágum frá greiöslu söluskatts
veröi fækkaö. Það er í samræmi viö
nýjustu viöhorf skattasérfræðinga
sem margir hverjir vilja stefna aö
undanþágulausum söluskatti og hafna
virðisaukaskatti í hans staö. En frum-
varp um hann er nú loks komiö fram
á Alþingi eftir margra ára undirbún-
ing.
Fækkun undanþága frá söluskatti
mun strax draga nokkuö upp í fjár-
lagagatiö. Hins vegar verður hún
varla hljóöaiaus því aö undanþágum-
ar eru orönar sh'kur frumskógur að
söluskattseftirlit er illframkvæman-
legt. Söluskatturinn er um 40% af
skatttekjum ríkissjóðs og taliö aö
samt komi háar upphæðir ekki til
skila. Meö færri undanþágum og auö-
veldara eftirliti er hætt við að margur
telji sig missa spón úr aski sínum.
Þau viöhorf að halda söluskattinum
og fella niður allar undanþágur í staö
þess aö taka upp virðisaukaskatt eru
ekki séríslensk. Víöa í nágranna-
löndunum hefur viröisaukaskatturinn
verið reyndur um árabil og þar eru
nú uppi tilburðir um aö skipta aftur í
söluskattinn. Viröisaukaskatturinn er
að kæfa allt og alla i pappirsflóöi og
óhóflegum kostnaöl
Meö undanþágulausum söluskatti
þarf aö finna upp greiðvirkt endur-
greiðslukerfi vegna útflutningsfram-
leiðslunnar og á móti helstu ipp-
söfnunaráhrifum þannig aö neytand-
inn borgi ekki söluskatt ofan á sölu-
skatt. En virðisaukaskatturinn snýst
aöallega um þaö.
Hann felur á hinn bóginn í sér að
tvöfalt fleiri en nú greiöa söluskatt
yröu aö færa hann fram og til baka í
bókhaldi sínu og standa á honum skil.
1 eftirliti yröi einnig aö skoða jafnt
gjöld og tekjur en nú nægir aö skoöa
tekjumar og þannig myndu atriöi til
skoðunar minnst f jórfaldast.
HERB
KAFARAR GÆSLUNNAR
AFTUR TIL STARFA
Gerö kjarasamninga og öryggis-
reglna fyrir kafara Landhelgisgæsl-
unnar er nú á lokastigi og er búist viö
aö kafaramir taki aftur til starfa inn-
an skamms. Þessar upplýsingar gaf
Jón Helgason dómsmálaráðherra við
fyrirspurn Péturs Sigurðssonar á Al-
þingi.
Kafarar Landhelgisgæslunnar
sögðu upp samkomulagi við fjármála-
stjóra skipareksturs ríkisins áriö
1982. Eftir árangurslausar samninga-
viöræður hættu þeir aö sinna köfun og
hafa síðan engir kafarar veriö starf-
andi á skipum Landhelgisgæslunnar.
Dómsmálaráðherra upplýsti aö veriö
væri að leggja siöustu hönd á starfs-
og öryggisreglur fyrir kafara en vönt-
un þeirra var liöur í þessum ágrein-
ingi. Er einn liður beirra að tveir
kafarar séu til staöar á skipi þar sem
kafað er til þess aö ekki sé lagt í of
mikla hættu fyrir einn mann. Ráö-
herra sagöist jafnframt vonast til aö
samkomulag tækist um kjörin á næst-
unni þannig aö deila þessi yröi þar
meö úr sögunni. Sagöi hann aö stjórn
Landhelgisgæslunnar væri ljóst
hversu mikilvægt þaö væri aö á skip-
um Landhelgisgæslunnar væm ætíö
til reiðu vel þjálfaöir kafarar og hún
muni þvi leggja sig fram um aö þetta
samkomulag takist. ÚEF
Franska þyrlan Dauphin.
SAMIÐ UM SMÍÐI
BJÖRGUNARÞYRLU
FYRIR MÁNAÐAMÖT?
Þyrlumál Landhelgisgæslunnar hann var spuröur um það sama.
eru í biðstööu. Tillaga dómsmála- Hann upplýsti að tilboð þau, sem
ráöherra, um aö haldið veröi áfram borist heföu um þyrlukaup, giltu
aö undirbúa kaup á björgunarþyrlu flest fram aö næstu mánaöamótum.
í staö þeirrar sem fórst í Jökulfjörö- „Eg efast ekkert um að þaö veröur
um í nóvember siöastliönum, Uggur leitaö einhverra samninga fyrir
fyrir ríkisstjórninnL Búist er við aö næstu mánaðamót,” sagði forstjór-
málið verði tekiö fyrir fljótlega. inn.
„Þaö er margt óljóst ennþá. Þaö Líklegt er að byrjað veröi á aö
er ekki hægt aö segja neitt um þetta leita samninga við frönsku Aero-
á þessu stigi,” sagöi Jón Helgason spatiale-verksmiöjumar um smiöi á
dómsmálaráðherra er DV spuröi einni eða jafnvel tveimur Dauphin-
hann hvenær Landhelgisgæslan gæti þyrlum. Ekki er útilokað aö notuð
búist viö þvi að fá nýja þyrlu. þyrla fáist að láni þar til smíöi er
Ráðherrann taldi þó hugsanlegt að lokið.
það gæti orðið á þessu árL Alþingi hefur þegar heimilað
„Þetta er bara timaspursmál,” ríkisstjóminni aö taka lán til kaupa
sagði Gunnar Bergsteinsson, for- á björgunarþyrlu fyrir Landhelgis-
stjóri Landhelgisgæslunnar, þegar gæsluna. -KMU.
Menning Menning Menning Menning
SETT A ODDINN
Fimmtudagskvöld — ekkert
sjónvarp — myndbandaleigurnar
fuUar af leitandi augum, hvaö bíöur í
rekkunum, „en ég hef séö þetta
aUt!” Og næstu augu svara: „förum
baraá bíó.”
Þaö liti betur í æsispennandi dag-
skrá hljóðvarpsins á rás eitt. Þetta
kvöld leikur leiklistardeildin lausum
hala á öldum ljósvakans og diUar
sér, eins og hennar er háttur: þá er
tími útvarpsleikrita.
Þaö gerist aUt fyrir hugskot-
sjónum: Hjördís, Guðrún og Ragnar
heita þau sem masa illkvittnislega
um Sörmu vinkonu sína, og í bak
heyrist létt músik, því nóttin er ung
og viö erum í Kjallaranum. Þau em
aö drekka koníak og fá sér langa
smóka og djúpa, og daöra meðan
spjaUaö er um hana sem ekki er
komin — Sörmu. Þetta viröist vera
skverleg pía, aUa vega er Ragnar
spenntur fýrir henni.og viö reyndar
lika. Og svo kemur daman.
Þetta var svona í gærkvöldL fyrra
leikritið af tveim stuttum eftir Odd
Björnsson, nú oröiö löngu þekkt og
viðurkennt leikskáld. Þessi þáttur,
sem hét reyndar Sarma, haföi allt
sér til ágætis: hann var snyrtilega
fluttur, prýöilega hljóðsettur, ágæt-
lega saminn, en gaf lítiö af sér, þrátt
' fyrir ágæta slaufu í síðustu setning-
unni. Efniö var einfalt og fljótt af-
greitt í huga manns. Hvers vegna?
Sarma sjálf reyndist þegar til kom
ekki ýkja spennandi og þrautir
hennar hræröu ekki streng í brjósti
manns. Henni var heldur ekki gefin
sú dýpt sem skapstórri konu, sem
Leiklist
Páll Baldvin
Baldvinsson
ætla má að hún hafi verið, fyrst hún
stútaði elskhuga sínum af svo veik-
byggöum grun um framhjáhald,
þannig aö viö heyröum skap hennar í
talinu og málblæ Helgu Jónsdóttur.
Við nánari heyrn, en ég braut reglur
útvarpsins og tók þetta upp til aö
hlusta á þaö allt aftur, í heild og í bút-
um, kom ekkert meir í ljós. Allt var
sagt. Helga flutti þetta annars ágæt-
lega, ég held ekki aö neitt sé við hana
aö sakast. Né heldur hin, Hjalta
Rögnvaldsson, Margréti Akadóttur
og Lilju Guörúnu Þorvaldsdóttur.
Oddur getur greinilega tekist á viö
öll sérkenni þessa miðils, en mikiö
væri gaman ef sagan væri lengri og
ítarlegri.
Seinni þátturinn, Söngur nætur-
drottningarinnar, var öllu magnaðri,
þó stuttur væri. Hér sagði af nætur-
fundi og uppgjöri. Rithöfundurinn
sagði farir sínar ekki sléttar. A ferð í
regnveðri austur á Þingvöll tekur
hann konu upp í bílinn, niðurrignda
og fálega í tali. Hún leiðir hann að
dimmu húsi þar sem hann hittir forn-
an ástvin sinn. Og uppgjörið við
Næturdrottninguna hefst, martröö
líkast.
Eg segi ekki meir, í þeirri von að
deildin endurtaki þessa þætti snart
aftur. Og þú, lesandi góöur, leggir þá
við hlustir. Herdís Þorvaldsdóttir lék
Næturdrottninguna af fáheyrðum
bravör. Þessa illu og hefnigjömu
konu, sem býður gömlum og svikul-
um ástmanni tvo vonda kosti, báöa
banvæna, tók Disa slikum tökum aö
manni var hreint ekki um sel:
formælingar og iskrandi hatriö voru
ismeygilega fram borin, fóru henni
vel í munni, eins og prýöilega illa
sungin tóndæmin sem hún söng úr
Töfraflautunni. Var valiö á Herdísi í
rulluna hárrétt, ekki síst vegna
eiginda raddar hennar, sem féll vel
aö hugmyndinni um köttinn, en í
þessari martröð var mikið um ketti,
og mjálmaöi Ketill Larsen ágætlega,
þegarviðátti.
Þessi safaríki þáttur hefur ugg-
laust góða möguleika á aö veröa út-
flutningsvara, skirskotun hans var
afar ljós þegar upp var staðið: allir
gefá sig jú einhvers konar Nætur-
drottningu á vald, ekki síst þegar þeir
eru komnir á miöjan aldur, einhvers
konar dauöadis. En hér var líka gáð
að því að gera atburðina lifandi fyrir
hugskotsjónum áheyranda, efnið
bauð upp á spennu og hún komst til
skila.
Siguröur Pálsson leikstýrði
þessum þáttum og fórst verkið vel úr
hendi. Mér hefur að vísu alltaf þótt
vanta á sannfærandi rúmhljóm í
upptökum útvarpsins, hvort þar má
kenna hljóöverunum á Skúlagötu um
veit ég ekki. En þessa gætir einkum
þegar leikandinn hverfur frá
hljóðnemanum, og reynir aö gefa til
kynna húsakynnin eða opinn vett-
vang þegar það á við. Þá heyrum við
alltaf gamla herbergishljóöið, sama
hvemig tekst til meö hljóötjöldin.
Þeir sem þetta heyrðu í gærkvöldi
hafa máski hlustað áfram á dag-
skrána. Eg er hræddur um aö
útvarpið fari ekki nógu víða, veröi
undir í samkeppni, meöal annars
vegna þess aö þaö kynnir sjálft ekki
nógu ítarlega sína dagskrá. Þar má
leiklistarstjórinn bæta um.
Verkefnin eiga það ágætlega skiliö,
flest hver. Því stund við rás eitt
getur oft veitt betri skemmtan en
margt sem hærra lætur.
Sá,
BLM
erkomiim