Dagblaðið Vísir - DV - 26.03.1984, Blaðsíða 6

6
DV. MANUDAGUR 26. MARS1984.
Neytendur
Neytendur
Neytendur
Neytendur
Ef þetta er satt gæti þetta verið iausnin fyrir hjón sem sjá á eftir
mikium peningum árlega i tóbaksnautnina.
Tóbakið hækkar:
Kjarabót að hætta
þessarí nautn
Það hefur líklega ekki farið fram-
hjá neinum reykingamanninum að
tóbaksverðið steig allnokkuð fyrir
skömmu. Nú kostar einn pakki af
sígarettum 53,Sð krónur en kostaði
áður 44,10 svo hækkunin var um 20
prósent. Það ætti að vera tilvalinn
tími til að hætta þessari fíkn núna
þegar svona miklar hækkanir eiga
sér stað. Fyrir reykingamenn yrði
það mikil kjarabót en tekjurýrnun
fyrir ríkið. Það er þó ekki öruggt að
tekjutap ríkisins yrði svo mikiö því
algengt er aö ríkið þurfi að standa
fyrir miklum fjárútlátum þegar
reykingamennimir fá illkynja sjúk-
dóma.
Til þeirra sem hafa hug á að hætta
reykingum getum við upplýst að sá
sem reykir einn pakka á dag borgar
nákvæmlega 19.527,50 krónur á einu
ári. Ef tveir pakkar erú reyktir á
dag tvöfaldast upphæðin og verður-
39.055 krónur á ári. Sá sem hefur
15.000 krónur í mánaðartgkjur og
reykir einn pakka á dag getur hækk-
að launin sín um tæp 11 prósent með
þvi að hætta aö reyk ja og sá sem hef-
ur 20.000 krónur á mánuði um 8 pró-
sent. Þessa peninga mætti t.d. nota
til að greiða niður skuldir eða jafnvel
til að fara í sólarlandaferð, svo eitt-
hvað sénefnt.
Þetta var bara smáhugvekja til
þeirra sem hafa ánetjast þessari
nautn. -APH
Fermingarveislur:
Bflbelti:
Allir bflar ættu
að hafa bflbelti
- segir Óli H. Þórðarson hjá Umferðarráði
I reglugerð um notkun bílbelta
segir: 1 fólksbifreiöum fýrir 8 farþega
og færri og vörubifreiðum sem skráöar
eru fyrir allt að 1000 kg farm (sendi-
ferðabifreiðar) og skráðar eru í fyrsta
sinn eftir 1. janúar 1969 skulu vera
öryggisbelti fyrir ökumann og farþega
í framsæti. Þetta eru þær reglur er
gilda um notkun bílbelta. Það er sem
sagt farþegafjöldinn og farmþyngdin
sem segja til um hvort skyld sé að nota
bílbeltieðaekki.
Astæðan fyrir því að reglumar eru
rifjaðar upp hér er sú að okkur barst til
eyrna aö i ákveðnum tegundum af
bifreiðum sem oft eru nefndar
„pickup” sé ekki skylt að hafa bilbelti.
Hjá viðkomandi umboði fengum við
þær upplýsingar að það væri Bifreiða-
eftirlitið sem sæi um að ákvaröa hvort
bílbelti ættu að vera eða ekki. Þessi
ákveðni tóD er skráður fyrir um 900 kg
farm og ætti því að vera með bílbelti.
Jafnframt fengust þær upplýsingar
hjá þessu umboöi að framvegis yröu
allir bflar af þessari tegund með bfl-
belti. Það er að sjálfsögðu gott að
heyra. Hjá Bifreiðaeftirlitinu var hins
vegar ekki mögulegt að ganga úr
skugga um það hvort þessum bílum
hefði verið heimilað að vera ekki með
bílbelti. Þar var okkur sagt að þeir
bílar sem skráöir væru fyrir minna en
1000 kg farm ættu að vera með belti
sem er samkvæmt framangreindum
reglum.
Þörf á breytingum
,,Það ættu aö vera bilbelti i öllum
bílum. Það skiptir ekki máli hversu
stór bíilinn er þegar árekstur á sér stað.
Krafturinn er sá sami hjá öllum far-
þegum í ölium tegundum bíla þegar
þeir hendast í framrúðuna við
árekstur,” sagði Oli H. Þórðarson,
framkvæmdastjóri Umferðarráðs,
þegar DV spurði hann álits á þessum
reglum. Oli sagði að ástæöa væri til að
breyta þessum reglum er gilda un
notkun bílbelta, heist ættu allir bílar aö
ver skyldugir 'að hafa bílbeti. Hann
sagði að þeir innflytjendur sem flyttu
inn bifreiðir sem væru á mörkum þess
að þurfa að hafa bílbelti ættu skilyröis-
laust aö setja sjálfir bílbelti i þessa
bíla. -APH
MARGIR AÐILAR
MISMUN-
ANDIVERD
Síðastliðinn fimmtudag birtum viö
yfirlit yfir nokkra aðila sem bjóða upp
á matarkræsingar fyrir fermingar-
veislur. Nú fer senn að líða að því aö
þessar veislur hefjist. Segja má að
þær séu eins konar vorvertíð fyrir mat-
reiöslustaði.
Veitingahúsið Árberg hafði sam-
band við okkur og tjáöi okkur aö ferm-
ingarborðið sem þeir byðu upp á kost-
aði 365 krónur fyrir manninn. Þetta
fermingarborð samanstendur af for-
rétti, aðalrétti og eftirrétti. Forréttur-
inn er graflax meö sinnepssósu og
brauði. Þrír aðalréttir. Kalt roastbeef
meö kartöflusalati og remúlaði, kaldur
kjúklingur með grænmeti, heitur
lambapottréttur með salati og hris-
grjónum. I eftirrétt er síðan hægt að
velja sérrítriffli eða ananasfrómas.
Diskar og glös eru lánuð með ef til þarf
og akstursgjald er innifaiiö í þessu
verði.
Snittur og brauðtertur
Þá er einnig sá möguleiki fyrir
hendi að bjóöa veislugestunum upp á
snittur og brauðtertur. Fjölmargir
aðilar bjóöa upp á slíkt. Til að gera sér
grein fyrir verði á þess konar mat
höfðum við samband við Nesti hf. Þar
kosta snittur 19 krónur stykkið. I boði
eru brauötertur fyrir 8 manns og 12
manns. Brauðterta með rækjum fyrir
8 manns kostar 550 krónur og fyrir 12,
640 krónur. Brauðtertur meö laxi eru
nokkuö dýrari, fyrir 8 manns kosta þær
670 krónur og fyrir 12,800 krónur.
Margir aðilar
Við höfum ekki tök á að birta verð
hjá öllum sem sjá um þessa þjónustu
fyrir fermingarveislur. Þaö sem er
þýðingarmikið fyrir þá sem standa í
slíku veisluhaldi er að kanna verð á
sem flestum stöðum. Það getur tekið
einhvem tíma en getur orðið ágætt
tímakaup út úr því. -APH
Hverserábyrgðin?
Konur mestu
vinnuþjarkamir
Annar hver strákur og þriðja hver
stúlka taka aldrei þátt i heimilis-
störfum. Móðirin hugsar um heim-
ilishaldið á meðan faðirinn og bömln
sinna sínum áhugamálum.
Þetta er meðal annars niðurstaða
könnunar sem nýlega var blrt i
sænska neytendablaðinu Rád&Rön.
I barnafjölskyldum tekur heima-
vinnan lengri tima en fyrirvinnu-
starfið utan veggja heimilisins. Og
heimavinnan hvílir að mestu á móð-
urinni. Hún vinnur lengur við hetmD-
isstörf og það sem að þeim lýtur en
faðirinn úti á vinnumarkaðnum. Þar
fyrir utan vinnur hún að meðaltali 20
klukkustundir á viku utan heimills,
sem sagt á vinnumarkaðnum. Það
era um það bil jafnmargar stundir
og faðlrinn tekur þátt í heimilisstörf-
unum.
Hér eru I raun niðurstöður þriggja
kannana sem framkvæmdar voru af
aðilum frá neytendasamtökum og
embættismönnum innan ríkisgreir-
ans. Kannanirnar náðu til tvö
þúsund einstaklinga 16 og 17 ára
unglinga. Aldur foreldra var frá 25—
44 ára. Fyrsta könnunin fór fram
haustið 1982, önnur seinni hluta
vetrar 1983 og sú þriðja og síðasta vorið
1983.
Kom greinilegur f jörkippur í störf
karlanna á heimavelli í haust- og
vorkönnunum. Þá eyddu þeir sínum
frítímum frekar í snatt og snúss í
kringum biiana, bátana og í görðun-
um. Og reyndar einnig viðhald hús-
næöis.
Fyrirmyndirnar bregðast?
Aö meðaltali miöast þátttaka
sænskra barna í heimilisstörfum viö
tvær klukkusundir á viku eða um
fimmtán mínútur á dag. Og aftur er
miðaö við meðaltal þegar fullyrt er
aö stúlkur sinni heimilisstörfum
einni klukkustund lengur á viku en
strákar.
A meðal bama, 5—10 ára, er lítill
munur á vinnuafköstum á milli
kynja, á þeim aldri virðast sænsk
böm vera alin upp eftir jafnréttis-
hugsjónum. En þegar eftir 11 ára
aldurinn fer að halla á strákana.
I greininni segir að þessar niöur-
stööur bendi aUs ekki til að for-
eldrum hafi tekist vel upp í jafnvæg-
isUstinni á jafnréttisslánni. Enda
ekki furða, er sagt, þar sem
„heimUisfaðirinn” taki ekki sinn
þátt í ábyrgðinni á heimUisrekstrin-
um.
Eru börnin svona löt? er spurt.
Eða er heimanámið mikiö og áhuga-
málin mörg þannig að enginn timi sé
tU heimilisstarfa? Eða hafa upp-
alendumir ekki gefið bömunum tæki-
færi á þátttöku í þessum rekstri? Það
þekkja það flestir foreldrar að á
meðan börnin eru ung getur verið
tafsamt að hafa þau með í verkum.
En ef þau venjast þvi á unga aldri aö
hjálpa til við ræstingar, innkaup og
matseld t.d. , kemur að því að þessi
verk veröa hluti af tUverunni.
Börnin og maturinn
tímafrekustu viðfangsefnin
Matseldin tekur einna mesta tíma
konunnar á heimiUnu eða niu klukku-
stundir á vtóu. Kariinn skUar tveim-
ur klukkustundum á vUcu við kabyss-
una. Reyndar fara jafnmargar
klukkustundir í umsýslu í kringum
börnin hjá konunni og við elda-
mennskuna, eöa niu tímar á viku en
fjórir hjá karUnum. Viö uppþvottinn
ver konan þremur timum á viku en
karlinn einum, við þvotta er hún
einnig bundin þrjá tíma á viku en
hann 0,4 klst. Hann horfir á sjónvarp
eöa video í 10 klukkustundir á viku en
húnátta.
Samtals vinnur konan fjörutíu
klukkustundir á viku við hvers konar
störf innan heimiUsins en karlinn
tuttugu og eina klukkustund. Hann
vinnur utan heimilis 33 klukkustundir á
viku en hún 20, bæði verja þau tveimur
tímumávikuínám.
Er þetta rangt
Þessi dæmi eru frá Sviþjóð. Og
hafi einhver karlmaöur sem hér er
kominn í lestri þessarar greinar lam-
ið í boröiö og sagt: vitieysa er þetta,
svona er þetta ekki hjá okkur, getur
vel verið að sá hinn sami hafi rétt
fyrir sér. SUkar kannanir hafa ekki
okkur vitanlega verið framkvæmdar
hér á landi. Aftur á móti grunar okk-
ur að margar konur séu þessum
sænsku niðurstööum sammáia...
Þá má geta þess að nýlega var
frétt í PoUtiken um orsakir skUnaðar
danskra hjóna. I flestum tilfellum
eru það konumar sem sækja um
skilnaö og þær nefna ótai ástæður.
Ein helsta ástæðan sem þær nefna er
aö þær beri einar ábyrgðina af
bamauppeldi, heimiUshaldi og öðm
varðandi heimUisUfið. En karlarnir
dönsku hafa flestir Utið öðrum
augum á sUfrið, þaö er heimiUsstörf-
in og ábyrgðina. Þeir hafa flestir litið
á ábyrgðina á beggja herðum. Það
gera sænskir karlmenn líka.
-ÞG.