Dagblaðið Vísir - DV - 28.08.1984, Side 11
DV. ÞRIÐJUDAGUR 28. ÁGUST1984.
11
Fimmtudagsgreinar Magnúsar
Bjarnfreössonar í DV eru jafnan at-
hygli verðar. Þær eru nærri því sem
er aö gerast eöa æxlast í þjóölifinu
hverju sinni. Þó aðallega í pólitík.
Iöni Magnúsar viö þessi greina-
skrif er meö fádæmum í íslensku
fjölmiðlunum þessi árin. Hann er af-
kastamikill og sér um víöa vegu sem
rótgróinn fjölmiðlamaður og áhuga-
maður um alla pólitík.
Ég er ekki efins um aö mat og
ályktanir, dómar og tillögur Magn-
úsar í fimmtudagsgreinunum snerta
ýmsa strengi í þjóðarsálinni og
hjálpa mörgum lesendum hans viö
að móta afstööu sína í þjóðfélags-
málum.
Otvírætt magnast áhrifin af grein-
um hans þegar lesendumir hafa
höfundinn nokkuö reglulega í augun-
um sem fréttaþul sjónvarpsins.
„Vald fjölmiðlanna"
Nú þykir mér sem Magnús hafi
tekið allt of mikið upp í sig og slengt
fram gersamlega órökstuddum full-
yrðingum um flokkspólitíska hlut-
drægni í fréttaskrifum dagblaöanna.
Magnús segir: „Mér finnst stærsti
gallinn á umf jöllun íslensku dagblaö-
anna um fréttir og raunar á vali
frétta og uppsetningu þeirra einnig
vera hinn sterki pólitíski kéimur sem
af þeimer.”
Og: „Ég er þama ekki að tala um
hin beinu pólitísku skrif blaðanna,
forystugreinar og umfjöllun rit-
stjórnar um pólitísk mál, heldur
fréttir og „hlutlausa” umfjöllun um
þær, sem því miöur er oftast nær
sterklituö af pólitískum viöhorfum
starfsmanna og eigerda blaðanna.”
Þetta sagöi Magnú i Bjarnfreösson
í síðustu fimmtudagr grein sinni í DV
og undirstrikaði raunar þennan
hörkudóm sinn meö fleiri oröum.
NÚ SKJÖPLAÐIST
SKÝRUM MAGNÚSI
„Eg met Magnús Bjarnfreðsson það
0 mikils, sem fastan greinaliöfund í DV og
sem fjölmiðlamann, að ég sit ekki undir því
þegjandi þegar hann segir nú að fréttir og hlut-
laus umf jöllun um þær séu oftast nær í sterkum
litum af pólitískum viðhorfum starfsmanna og
eigenda blaðanna.”
HERBERT
GUÐMUNDSSON
BLAÐAMAÐUR
Greinina kallaöi hann „Vald fjöl-
miðlanna” og gaf sér þaö tilefni aö
Þór Vilhjálmsson, forseti Hæstarétt-
ar, haföi sagt það skipta íslenska
blaðamenn meira máli aö forðast fé-
sektir en iöka sannsögli, sem stund-
um er ekki öllum til geös. Hvaö þá
bersögli, þótt sönn sé.
Hvað les Magnús?
Ég undrast þaö hvernig Magnús
Bjamfreösson tengir oröræöu for-
seta Hæstaréttar og alhæfingu sína
um flokkspólitískar fréttir og frétta-
skýringar allra íslensku dagblaö-
anna. Sem hann segir Þjóöviljann
einan viðurkenna.
Orö Þórs eru raunar annaö mál og
sem hann þarf án efa að standa undir
á eigin spýtur, jafnvel þótt enginn ís-
lenskur blaöamaöur nenni að skjóta
þau niöur. Sem er þó alls óvíst, þótt
ummælin séu nánast gáta og utan-
gátta.
En hvaö í ósköpunum les Magnús
sem fyllir hann þessari alhæföu dóm-
hörku yfir fréttum og fréttaskýring-
um allra dagblaðanna? Les hann ef
til vill ekki DV sem hann skrifar þó í
alla fimmtudaga? Eða les hann dag-
blööin meö ööru auganu? Sitt hvoru
þá eftir sínu pólitíska nefi?
Sleggjudómur
Ég met Magnús Bjamfreösson þaö
mikils, sem fastan greinahöfund í
DV og sem fjölmiðlamann, aö ég sit
ekki undir því þegjandi þegar hann
segir nú aö fréttir og hlutlaus um-
fjöllun um þær sé oftast nær í sterk-
um litum af pólitískum viðhorfum
starfsmanna og eigenda blaöanna.
Og alhæfir, nema hnykkir á um aö
Þjóðviljamenn gangist undir sök
sína.
Þetta er slíkur og ótrúlegur
sleggjudómur að ekki er liöandi.
Þetta er ályktun og dómur án nokk-
urs einasta dæmis, án nokkurra
raka.
A síöustu misserum Vísis og frá
upphafi DV hef ég haft þann sér-
staka starfa þar að skrifa fréttir um
pólitík og efnahagsmál, auk annars,
og fréttaskýringar. Ég hef aldrei
fengiö fyrirskipun né tilmæli um
línuskrif frá einum né neinum og
ætíð eins og alltaf áður leitaö frétta
og fréttaskýringa og skrifaö meö þaö
eina markmiö í huga aö skrifa fréttir
og fréttaskýringar án minnstu
tengsla við hagsmuni nokkurs ein-
staklings, hóps eöa flokks.
Jöfnum höndum hef ég sinnt þessu
verkefni eftir eigin hugmyndum og
tilmælum fréttastjóra eða ritstjóra.
En aldrei eftir neinni flokkspólitískri
línu. Slíkt hefur ætíð verið gersam-
lega útilokað af minni hálfu, og enda
aldreikomiðtil. Svo einfalt er það.
Og ég bekki þess ekki nein önnur
dæmi aö annaö hafi gilt um aöra
blaöamenn á DV.
Misjafnir tímar
Þótt ótrúlegt sé um jafngamal-
reyndan fjölmiðlaref og Magnús
Bjamfreösson þá hef ég helst þá
skýringu á upphlaupi hans í minn
garö og starfsfélaganna aö hann sé
gleyminn á aðrar fréttir en þær sem
birtast dagana áöur en hann sest i
stólinn sinn hverja viku viö aö skrifa
skammtinn í DV á fimmtudögum.
Þó getur sú skýring ekki dugað
nema vegna þess aö helstu pólitísku
fréttirnar má hverju sinni rekja til
þeirra sem hafa yfirhöndina í pólitík-
inniþáogþá.
Sé litið í DV frá tímum annarra
valdhafa en nú eru þeir aöalle ?a í
fréttunum með sín mál. Þetta er iiinn
einfaldi en augljósi gangur í tímans
rás.
1 tilfelli DV, sem ég gjörþekki, full-
yröi ég að Magnúsi Bjamfreðssyni
hefur skjöplast hrapallega í dómi
sinum um að dagblöðin hagi pólitísk-
rnn fréttaskrifum og skýringum I
samræmi viö hagsmuni flokka eða
eigenda blaösins. En oft getur skýr-
umskjöplast.
Herbert Guðmundsson.
„Þessar ströngu gæðakröfur munu án efa hvetja framleiðendur til vöm-
vöndunar eftir því sem kostur er.”
1 tilefni af ritstjórnargrein í DV
miövikudaginn 22. þ.m., þar sem rit-
stjórinn hvetur neytendur til að
forðast að versla viö ákveðin fyrir-
tæki sem versla meö landbúnaðar-
afurðir, er nauösynlegt að vekja
athygli á ýmsum rangfærslum sem
þar koma fram. Það er að vísu ekki
ný bóla aö í skrifum ritstjórans sé
vísvitandi fariö með rangt mál og
þarf ekki aö rekja þaö nánar fyrir
lesendum blaðsins.
Eitt ofangreindra fyrirtækja er
Isegg, dreifingarstöö Sambands
eggjaframl. Ekki er gott aö átta sig á
því í umræddri ritstjórnargrein
hvers vegna neytendur ættu að forö-
ast þetta vörumerki. Enda er þaö nú
orðið erfiðara en áöur fyrir rit-
stjórann að rægja þetta fyrirtæki
eftir aö þaö tók til starfa þar sem
neytendur hafa þegar fengiö
tækifæri til aö kynnast af eigin ráun
hver þeirra hagur er meö tilkomu
fyrirtækisins.
Fram til þessa hefur helsti vandi
framleiöenda veriö sá að þeir hafa
ekki getaö boðið neytendum vöru
sem væri í því ástandi sem þeir heföu
helst kosiö, þ.e. gegnumlýst og
stærðarflokkuð, þannig að eggin séu
sambærileg viö það sem boðið er upp
ál nágrannalöndum okkar og nánast
allstaðar erlendis. Nú hefur þessi
draumur loksins ræst og sýna
viðbrögð neytenda aö þeir kunna vel
að meta þessa þjónustu.
Viðkvæm vara
Það sem um er aö ræöa er að egg
eru miklu viðkvæmari vara en
margir átta sig á. I eggjum geta
verið blóöblettir og aörir gallar sem
neytendur kannast viö og kæra sig
ekki um að sjá þegar þeir brjóta egg
á pönnuna hjá sér. Þá má nefna
sprungin egg sem jafnvel sitja föst í
bökkum. Þessi egg hafa miklu minna
geymsluþol en ógölluö egg. Þessi egg
geta valdið neytendum óþægindum,
aö ekki sé minnst á hættu á jafnvel
h'fshættulegri matareitrun eins og
hér hefur nokkrum sinnum a.m.k.
komið upp.
Isegg reynir aö fyrirbyggja
vandamál af þessu tagi og sýnir
reynsla aö í stööinni eru tínd úr allt
að 10% af þeim eggjum sem hingaö
til hafa fariö á markað. Þessi vanda-
mál eiga að vera liðin tíð og tilheyra
þeim tíma þegar þjónusta viö neyt-
endur var miklu frumstæðari og 6-
f ullkomnari en hún er í dag.
Tilraunir DV-ritstjórans til að
snúa klukkunni afturábak eru því
ekki geröar meö hagsmuni neytenda
aöleiöarljósi.
I dreifingarmiöstööinni eru öll egg
stæröarflokkuð og gegnumlýst í
fullkomnustu tækjum sem nú eru á
markaðinum. Við stæröarflokkun
eru stærstu og minnstu eggin tekin
frá þeim eggjum sem fara á al-
mennan neytendamarkað og eggin
sem þangað fara eru seld í þremur
stæröarflokkum. I hverri öskju eru
nújafnstóregg.
Viö gegnumlýsingu eru tekin frá
öll sprungin egg, egg meö
óhreinindaklessum, svo og egg meö
skurngöllum, blóðegg og egg meö
ýmsum öörum göllum sem fram
koma við gegnumlýsinguna og fólk
sér ekki meö berum augum. Þannig
fáum viö um þaö bil 8% betri egg á
markað en áöur. Því hingaö til hafa
nær öll þessi egg, ef ekki öll, farið í
neytendaumbúðir og þar með til
neytenda. Ef DV-ritstjóranum er
umhugaö aö fá þessi egg til neyslu
eins og leiðari hans bendir til skal ég
fúslega kanna möguleika á þvi að
selja honum shk egg persónulega
og þaö á niðursettu veröi.
Þessar ströngu gæðakröfur munu
án efa hvetja framleiðendur til
vöruvöndunar eftir því sem kostur
er.
Rangfærslur
I áðurnefndum leiðara eru margar
rangfærslur, tel ég ekki ástæðu til aö
rekja þær allar, enda sumar óviö-
komandi Iseggi. Eitt þeirra atriða
sem ritstjórinn snýr vísvitandi viö
EYÞÓR ELÍASSON,
FRAMKVÆMDASTJÓRI ÍSEGGS
eru varöandi lán og styrki úr Kjam-
fóöursjóöi. Styrkir til fuglaslátur-
húsanna Isfugls og Dímons
(sláturhúss Holtabúsins) eru köhuö
lán þrátt fyrir að blaöamaöur DV
hafi upplýst ekki aUs fyrir löngu að
þaö væri nú loks orðiö á hreinu hjá
DV að þama væri ekki um lán að
ræða heldur styrk. Þegar ritstjórinn
kemur aö Sambandi eggjafram-
leiöenda er annaö upp á teningnum
þá kallar hann lánið úr Kjarnfóöur-
sjóöi styrk.
Eins og eflaust alhr vita hefur
Samband eggjaframleiðenda nú
stofnað sérstakt fyrirtæki til að ann-
ast dreifingu á eggjum félagsmanna
sinna. Samband eggjaframleiðenda
starfar sem frjáls félagasamtök
flestra eggjaframleiöenda og starfar
óháð öUum opinberam aðilum, þar
meö tahö framleiðsluráði.
Það er nánast daglegur viðburður
hér á landi að stofnað sé fyrirtæki og
flest fyrirtækin sækja sér lán í
viðkomandi opinbera sjóöi eftir
starfsemi, s.s. iönfyrirtæki tU Iðn-
lánasjóðs eða Iðnþróunarsjóös, út-
gerðarfyrirtæki tU Fiskveiðasjóðs og
svo mætti lengi telja.
Þaö hefur vakiö meiri athygli en
aörar lánveitingar úr opinberum
sjóöum aö Kjarnfóöursjóöur lánaði 4
miUjónir til byggingar þessa
fyrirtækis og tU að gera máhð meira
krassandi yiröist ritstjórinn taka það
ráö aö kaUa þetta lán styrk. Eg vil
benda ritstjóra DV á að það er mikUl
munur á því aö taka lán sem greiða
þarf aftur með veröbættum krónum
og vöxtum eða fá afturkræfan fjár-
styrk.
• „í áðurnefndum leiðara eru margar rang-
færslur, tel ég ekki ástæðu til að rekja þær
allar, enda sumar óviðkomandi íseggi: Eitt
þeirra atriða sem ritstjórinn snýr vísvitandi
við eru varðandi lán og styrki úr Kjarnfóður-
sjóði.”