Dagblaðið Vísir - DV - 23.02.1985, Blaðsíða 4
44
DV. LAUGARDAGUR 23. FEBRUAR1985.
Bjöm í Reynhólum, eins og hann er
jafnan kallaður, er hundrað ára i dag.
Hann dvelst nú á sjúkrahúsinu á
Hvammstanga, sem er jafnframt
dvalarheimili aldraðra. Hann er við
sæmilega heilsu, en farinn að tapa
sjón; hann getur hvorki lesið né skrifað
lengur. Hann vill spara sjónina og
horfir þess vegna ekki á sjónvarp. En
minninu hefur litið hrakaö. Ég tók
Björn tali, og fer samtal okkar hér á
eftir:
Viltu segja mér eitthvaö um ætt þina
og uppruna, Björn?
Ég er Miðfirðingur og skammast min
ekkert fyrir það. Ég er fæddur á Þverá i
Núpsdal. Faðir minn var Guðmundur
Jóhannesson, Ólafssonar, Vilhjálms-
sonar frá Bjargi i Miðfirði. Móðir mín
hét Þorbjörg Jónasdóttir, ættuð úr
Eyjafirði, en ólst upp i Viðidal i Vestur-
Húnavatnssýslu. Ég er ekki ættfróður
maður, þótt ég hefði áhuga á að stunda
ættfræði, þegar ég var ungur.
Langaði mikið tíi
að veröa leíkari
Foreldrar minir fiuttust að Svertings-
stöðum, þegar ég var á öðru árinu.
Móðir mín dó árið 1903, og brá þá fað-
ir minn búi. Ég var lausamaöur i Reyn-
hólum eftir það til ársins 1909. Ungur
kynntist ég Jóni S. Bergmann, hann
ólst upp á Króksstöðum. Það var stutt
milli bæjanna, og við vorum hálfgerðir
fóstbræður. Við hittumst m.a. á glimu-
fundum; það var mikið glimt þá.
Ég hafði mikinn áhuga á leiklist og
eitt sinn lék ég Skugga-Svein. Það var
leikið i Núpsdalstungu. Þessi sýning'
var lengi í minnum höfð i Miðfirði.
Mig langaði mikið til að verða leikari.
Ég stundaði nám í Flensborg i
Hafnarfirði 1909 til 1912. Það voru
bestu og skemmtilegustu ár ævi
minnar. Þar voru með mér Miðfirðing-
arnir Jón Pálsson frá Heggstöðum og
Halldór Jóhannsson frá Haugi. Svo
voru auðvitað þarna menn viðs vegar
af landinu. Einna kunnastur þeirra
varð Bjarni Bjarnason, sem síðar varð
skólastjóri á Laugarvatni.
Þarna voru ágætir kennarar. Þar má
fyrst nefna ögmund Sigurðsson skóla-
stjóra, mikinn ágætismann. Þá var
þarna hinn merki skóiamaður Helgi
Valtýsson. Þá voru þeir kennarar við
Flensborg séra Janus Jónsson og séra
Guðmundur Einarsson frá Flekkudal í
Kjós. Mér likaði prýðisvel viö þá alla,
þeir voru miklir ágætismenn allir.
Taugaveiki /
Flensborg
Hvaö er þér minnisstæöast frá skóla-
árunum?
Það gaus upp taugaveiki i skóianum
á miðjum vetri annað skólaár mitt.
Mötuneyti var 1 skólanum, og við feng-
um eitrað kjöt úr Hraunum. Margir
urðu veikir og lágu lengi. Ég slapp, og
var ég ráðinn til þess að hjúkra hinum
sjúku. Þarna var Bernharð Stefánsson,
hann var reyndar í öðrum skóla í
Hafnarfirði, en boröaði með okkur i
mötuneytinu. Mér fannst mjög
skemmtilegt að hjúkra hinum siúku og
tala við þá.
Annað, sem mér er minnisstætt og
varð mér örlagaríkt, var það, að tveir
Miðfirðingar komu viö hjá okkur i
Flensborg. Það voru þeir Ólafur Hall-
dórsson og Magnús F. Jónsson frá
Torfustöðum. Það voru kátir karlar,
þó ekki sé meira sagt. Þeir voru á leið
til sjóróöra á Suðurnesjum. Við
fylgdum þeim áleiðs suður að Straums-
vik, þrír eða fjórir skólapiltar. Þegar
við snerum heimleiðis, datt okkur i hug
að reyna með okkur, hver væri fljótast-
ur að hlaupa. Við drógum ekki af okk-
ur. Ég hafði vinninginn. En nokkrum
dögum siðar veiktist ég af brjósthimnu-
bólgu og fékk 42ja stiga hita. Héraðs-
læknirinn, Þórður Edílonsson, stund-
aði mig og undraðist hann að ég skyldi
lifa þetta af.
Steinhissa 6 að
óg skyldi Hfa af
Skólastjórahjónin tóku mig inn á
heimilið og lánuðu mér herbergi sitt og
ágætt rúm. En það var kalt, hriöaði inn
um gluggann. Matthias Einarsson
læknir kom til min og honum til að-
stoðar var Guðmundur Thoroddsen.
Þeir stungu með nálpipum i brjósthol
mér og töppuðu af vatni. Þeir voru,
eins og Þórður, steinhissa á að ég
skyldi lifa þetta af.