Dagblaðið Vísir - DV - 14.01.1986, Blaðsíða 10

10
DV. ÞRIÐJUDAGUR14. JANÚAR1986.
Utlönd Utlönd Uttönd Utlönd Utiönd
Þrjú ný dagblöð hef ja göngu sína:
UMBROTATÍMAR í
BRESKRIBLADAÚTGÁFU
Miklir umbrotatímar eiga sér nú
stað i breskum dagblaðaiðnaði.
Blaðaiðnaðurinn sér nú á næstu
mánuðum fram á mestu breytingar
er átt hafa sér stað í greininni á
öldinni eftir að hafa í áraraðir
árangurslaust reynt að sigrast á
andstöðu verkalýðsfélaga gegn
tækninýjungum á sviði prentiðn-
aðar.
Bretar búast við að á þessu ári
líti þrjú ný dagblöð á landsmæli-
kvarða dagsins ljós.
Nýju dagblöðin koma til með að
tileinka sér nýjustu mögulega
tækni á sviði vinnslu og prentunar
og vegna nýjunganna verður
starfsmannafjöldi í lágmarki.
Einnig er búist við að hafin verði
útgáfa á nýju síðdegisblaði í Lon-
don auk þess sem nýju vikublaði
vinstrimanna verður hleypt af
stokkunum.
Eddie Shah að þakka
Flestir eru sammála um að hið
nýja skeið í breskri blaðaútgáfu sé
mest einum manni að þakka, Eddie
nokkrum Shah, norður-enskum
útgefanda er kunnur varð að bar-
áttu sinni gegn ofurvaldi verka-
lýðsfélaga i prentiðnaði.
Shah varð kunnur um allt Bret-
land fyrir tveim árum fyrir sigur
sinn í langvinnri og stundum blóð-
ugri deilu við öflugt verkalýðsfélag
prentara.
Á þeim tíma var Shah fram-
kvæmdastjóri lítils en ábatasams
útgáfufyrirtækis er einbeitt: sér að
útgáfu nokkurra smárra héraðs-
blaða er dreift var ókeypis og
byggðu afkomu sína á auglýsing-
um.
Today
í mars næstkomandi verður Shah
síðan formlega krýndur sem nýjasti
blaðakóngur Bretlands er dagblaði
hans, Today, verður formlega
hleypt af stokkunum.
Today verður fyrsta dagblað
Bretlands á landsvísu sem tekur í
sína þjónustu nýjustu prenttækni
með daglegri litprentun og gefið
er út sjö daga í viku.
Árangursrík viðleitni Shah í því
að brjóta á bak aftur ofurvald
verkalýðsfélaganna með því að
staðsetja prentsmiðjur sínar og alla
starfsemi hins nýja blaðs utan hins
hefðbundna starfsramma Fleet-
strætis og undirritun samnings er
bannar allar verkfallsboðanir við
hægrisinnað verkalýðsfélag tækni-
manna virðist hafa rutt veginn
fyrir aukinni dagblaðaútgáfu nýrra
fýrirtækja.
Blaðakóngurinn Maxwell
„Nú er tækifærið fyrir bresk
dagblöð að hverfa frá úreltri út-
gáfutækni og duttlungum verka-
lýðsfélaga til nýrrar tæknibylting-
ar er hefur hagkvæmnisjónarmið
að leiðarljósi," segir í nýlegum
leiðara breska vikuritsins Econom-
ist.
Gömlu blaðakóngarnir í Fleet-
stræti, til dæmis Ástralinn Rupert
Murdoch og Tékkinn Robert Max-
well, er þénað hafa milljónir í
breskri dagblaðaútgáfu, eigendur
tveggja vinsælustu æsifréttablaða
Breta, voru fljótir að taka við sér
eftir velgengni Shah.
Nota þeir hana sem tromp á hendi
í endalausri baráttu við íhaldssöm
verkalýðsfélögin er draga vilja í
lengstu lög að samþykkja kröfur
blaðaeigendanna um aukna tækni-
væðingu.
Maxwell hefur löngum átt í úti-
stöðum við verkalýðsforystuna.
Tíð verkföll og yfirvinnubönn
eiga sinn þátt í auknu tapi á rekstri
blaðsins á síðasta ári, verkalýðs-
forystan vill ekki sætta sig við
fjöldauppsagnir í kjölfar tækni-
byltingarinnar.
Hún varð þó að sætta sig við eina
tapaða orrustu í október síðast-
liðnum er félögin samþykktu upp-
sagnir 2.100 félagsmanna í prent-
iðnaði er unnu hjá fyrirtæki Max-
wells.
Maxwell hefur í hyggju að hefja
útgáfu nýs dagblaðs, er prentað
verður í lit, í mars næstkomandi
og þá i beinni samkeppni við Today
er fyrirtæki Shah gefur út.
Fjölmiðlaveldi Murdochs
Rupert Murdoch, Ástraliumaður,
en nú reyndar bandarískur ríkis-
borgari, berst enn fyrir samvinnu
við verkalýðsfélögin í sambandi við
áætlanir sínar um að færa vinnslu
á vinsælasta dagblaði Bretlands-
eyja, The Sun, til nýrrar prent-
smiðju sem byggð var fyrir sjö
árum utan við Fleetstræti en hefur
fram að þessu staðið auð.
Það er haft eftir Andreas Wit-
ham-Smith, einum þriggja aðalrit-
stjóra Daily Telegraph, að með
framtaki Shah hafi honum tekist
að breyta hrörnandi ímynd bresks
blaðaiðnaðar í augum fjárfesting-
araðila í nýja ímynd þar sem aukin
velta, ávöxtun og góðir fjárfesting-
armöguleikar eru mest áberandi.
„Án Eddies hefði okkur ekki
tekist að safna fjármagni til nýju
Blaðakóngurinn Rupert
Murdoch kvartar yfir allt að 300
prósent of mörgum starfs-
mönnum á bresku dagblöðun-
um og „vinnuaðferðirnar eru
skömm fyrir stéttina" segir
hann.
útgáfunnar," sagði Andreas W.
Smith. „Hann gerbreytti andrúms-
loftinu."
Stífni verkalýðsfélaga
Dagblöð við Fleetstræti hafa
fram á þennan dag verið unnin með
tækni er rann sitt skeið á enda fyrir
að minnsta kosti aldarfjórðungi og
hagkvæjjani í rekstri ekki alltaf
setið í fyrirrúmi.
Óhagstæðir samningar við tvö
stærstu verkalýðsfélög prentara
komu að auki í veg fyrir tölvu-
vinnslu og notkun nýrrar tækni í
vinnslu ljósmynda.
I hvert skipti er kjaradeilur voru
i uppsiglingu við dagblaðaeigendur
Blaðaútgefendur kenna stífni
verkalýðsfélaga um hve seint
gengur að tæknivæða vinnslu
dagblaðanna og um úrelta
starfshætti i dagblaðaútgáfu.
hikuðu félögin ekki við verkfalls-
hótanir og vinnustöðvun.
Ef velgengni í blaðaútgáfu hefði
einungis byggst á fjölda seldra
eintaka hefðu bresk blöð ekki lent
í þeirri úlfakreppu er þau hafa
verið í síðustu ár, segja sérfræðing-
arnir.
Dagblöðin níu á Bretlandseyjum,
sem útbreiðslu hafa um allt landið,
hafa viðhaldið lesendafjölda sín-
um óbreyttum á síðustu 25 árum.
Samanlagt hafa þau selt yfir 15
milljónir eintaka á dag.
Fimm þessara dagblaða teljast til
æsifréttablaða er byggja frétta-
flutning sinn á lögreglu- og
hneykslismálum, íþróttum og
nöktu kvenfólki.
Vegna úr sér genginnar tækni og
of margra starfsmanna hafa fæst
dagblöðin skilað hagnaði á síðustu
árum og flest tapað miklum fjár-
munum á skömmum tíma.
Skömm á vinnuaðferðum
Blaðakóngurinn Murdoch kvart-
aði nýverið yfir allt að 300 prósent
of mörgum starfsmönnum á dag-
blöðunum „og vinnuaðferðirnar
eru skömm fyrir stéttina", eins og
hann orðaði það sjálfur.
Murdoch hótar nú að gera sér-
kjarasamninga við tæknimenn þar
sem verkföll eru útilokuð, í sama
dúr og Shah gerði við tæknimenn
sína.
Miklir umbrotatímar hafa einnig
átt sér stað hjá dagblöðunum Daily
Telegraph og Daily Express.
Það stefndi í fjárhagslegt skip-
brot hjá Telegraph á síðasta ári eða
þar til í síðasta mánuði að Conrad
Black, kanadískur viðskiptajöfur,
keypti meirihluta hlutabréfa í fyr-
irtækinu fyrir 43 milljónir dollara.
Það fyrsta sem Black gerði var
að skipa nýjan aðalritstjóra og
setja honum það meginmarkmið að
tæknivæða blaðið í samræmi við
breytta tíma og fækka starfsfólki.
Nýir eigendur tóku einnig við
stjórninni á ritstjórn Daily Express
í október síðastliðnvun.
Nýr stjórnarformaður, David
Stevens, krafðist umsvifalaust 20
prósent fækkunar starfsfólks og
aukin tæknivæðing virðist einnig
í undirbúningi.
Eða eins og vikublað breskra
blaðaútgefenda, U.K. Press Gaz-
ette, sagði í nýlegri forystugrein.
„Já, það virðist ýmislegt vera í
deiglunni í blaðaheiminum, 1986
virðist sannarlega ætla að verða
viðburðaríkt ár.
Bresk dagblöð seljast nú í yfir 15 milljónum eintaka dag hvern og hafa sölutölurnar lítið breyst síðasta aldarfjórðung.
Umsjón: Hannes Heimisson