Dagblaðið Vísir - DV - 11.04.1986, Síða 6

6
DV. FÖSTUDAGUR11. APRÍL1986.
Viöskipti
Viðskipti
Viðskipti
Viðskipti
Peningamarkadurinn
Innián með sérkjörum
Alþýðubankinn: Stjörnureikningar eru
fyrir 15 ára og yngri og 65 ára og eldri. Inn-
stæður þeirra yngri eru bundnar þar til þeir
verða fullra 16 ára. 65 74 ára geta losað inn-
stæður með 6 mánaða fyrirvara, 75 ára og
eldri með 3ja mánaða fyrirvara. Reikningarn-
ir eru verðtryggðir og með 8% nafnvöxtum.
Þriggja stjörnu reikningar eru með hvert
innlegg bundið í tvö ár, verðtryggt og með
9% nafnvöxtum.
Lífeyrisbók er fyrir þá sem fá lífeyri frá
lífeyrissjóðum eða almannatryggingum. Inn-
stæður eru óbundnar og óverðtryggðar. Nafn-
vextir eru 15% og ársávöxtun 15%.
Sérbók. Við fyrsta innlegg eru nafnvextir
10% en 2% bætast við eftir hverja þrjá mánuði
án úttektar upp í 16%. Ársávöxtun á óhreyfðri
innstæðu er 13,64% á fyrsta ári.
Búnaðarbankinn: Sparibók með sér-
vöxtum, Gullbókin, er óbundin með 13%
nafnvöxtum og 13,4% ársávöxtun á óhreyfðri
innstæðu eða ávöxtun 3ja mánaða verð-
tryggðs reiknings reynist hún betri. Af hverri
úttekt dragast 0,75% í svonefnda vaxtaleið-
réttingu.
18 mánaða reikningur er með innstæðu
bundna í 18 mánuði á 13,75% nafnvöxtum og
14,2% ársávöxtun, eða ávöxtun 6 mánaða
verðtryggðs reiknings reynist hún betri.
Iðnaðarbankinn: Bónusreikningar eru
annaðhvort með 10,5% nafnvöxtum og 10,8%
ársávöxtun eða verðtryggðir og með 3%
vöxtum. Hærri ávöxtunin gildir hvern mánuð.
Á hreyfðum innstæðum gildir vefðtrygging
auk 1% vaxta í úttektarmánuðinúm. Taka
má út tvisvar á hverju 6 mánaða tímabili án
þess að vaxtakjör skerðist. Vextir eru færðir
30.06. og31.12.
Landsbankinn: Kjörbók er óbundin með
13% nafnvöxtum og 13,4% ársávöxtun eða
ávöxtun 6 mánaða verðtryggðs reiknings
reynist hún betri. Af hverri úttekt dragast
0,7‘X> í svonefnda vaxtaleiðréttingu.
100 ára afmælisreikningur er verötryggð-
ur og bundinn til 15 mánaða. Vextir eru 7,25%
og breytastekki á meðan reikningurinn verð-
ur í gildi.
Samvinnubankinn: Hávaxtareikningur
hefur stighækkandi vexti á hvert innlegg,
fyrst 8%, eftir 2 mánuði 8,25%, 3 mánuði
8,50%, 4 mánuði 9%, 5 mánuði 9,5% og eftir
6 mánuði 12%, eftir 12 mánuði 12,5% og eftir
18 mánuði 13%. Sé ávöxtun betri á 3ja eða 6
mánaða verðtryggðum reikningum gildir hún
um hávaxtareikninginn.
18 og 24 mánaða reikningar eru bundnir
og verðtryggðir og gefíi 7,5 og 8'X, vexti.
Utvegsbankinn: Ábót ber annaðhvort
hæstu ávöxtun óverötryggðra reikninga í
bankanum, nú 12,4%, eða ávöxtun 3ja mán-
aða verðtryggðs reiknings með 1% nafnvöxt-
um sé hún betri. Samanburöur er gerður
mánaðarlega en vcxtir færðir í árslok. Sé
tekið út af reikningnum gilda almennir spari-
sjóðsvextir, 8%, þann mánuð.
Verslunarbankinn: Kaskórcikningur er
óbundinn. f»á ársíjóröunga, sem innstæða er
óhreyfð eða aðeins hefur verið tekiö út einu
sinni, eru reiknaðir hæstu vextir sparifjár-
reikninga í bankanum. Nú er ársávöxtun
annaðhvort 12,9% eða eins ogá verðtryggöum
6 mánaða reikningum. með 3% nafnvöxtum.
Af úttekinni upphæð reiknast almerinir
sparisjóðsvextir, 8,5‘X>, og eins á alla innstæð-
una innan þess ársfjórðungs þegar tekið hefur
verið út oftar en einu sinni. Innlegg fær strax
hæstu ávöxtun sé það óhreyft næsta heila
ársfjórðung. Vextir færast fjórum sinnum á
ári og leggjast við höfúðstól. í>eir eru alltaf
lausir til útborgunar.
Sparisjóðir: Trompreikningur er verð-
tryggður og með ávöxtun 6 mánaða reikninga
með 3% nafnvöxtum. Sé reiknfngur oröinn
3ja mánaða er gerður samanburöur á ávöxtun
ineð svokölluöum trompvöxtum. 12.5%, með
13% ársávöxtun. Miðað er við lægstu inn-
stæðu í hverjum ársfjórðungi. Reynist tromp-
vextir gefa betri ávöxtun er þeim mun bætt
á vaxtareikninginn. Hreyfðar innstæður inn-
an mánaðar bera trompvexti sé innstæðan
eldri en 3ja mánaða. annars almenna spari-
sjóðsvexti. 8‘X>- Vextir færast misserislega.
12 mánaða reikningur hjá Sparisjóði
vélstjóra er með innstæðu bundna í 12 mán-
uði, óverötryggða en á 15,5% nafnvöxtum.
í>eir eru færðir einu sinni á ári og ársávöxtun
er því einnig 15,5%.
18 mánaða reikningar 5 sparisjóða eru
með innstæðu bundna óverðtryggða í 18
mánuði en á 14,5% nafnvöxtum og 15,2%
ársávöxtun. Sparisjóðirnir í Keflavík. Hafn-
arfirði, Kópavogi, Borgamesi og Sparisjóður
Reykjavíkur bjóða þessa reikninga.
Spariskírteini
Spariskírteini Ríkissjóðs íslands eru seld f
Seðlabankanum, viðskiptabönkum, sparisjóð-
um, hjá verðbréfasölum og í pósthúsum.
Nýjustu skírteinin eru að nafnverði 5, 10 og
100 þúsund krónur, nema vaxtamiðabréf sem
em 50 þúsund áð nafnverði.
í>au em: Hefðbundin, til mest 14 ára. Með
þriggja ára binditíma em ársvextir 7%, fjög-
urra ára 8,5% og sex ára 9%. Verðbætur,
vextir og vaxtavextir greiðast með höfuðstól
við innlausn. Með vaxtamiðum, til mest 14
ára, innleysanleg eftir fjögur ár. Ársávöxtun
er 8,16% á verðbættan höfuðstól hverju sinni
og vextir greiðast út 10.01. og 10.07. ár hvert.
Við innlausn greiðast verðbætur með höfuð-
stól. Gengistryggð skírteini em til fimm ára.
I>au eru bundin safngjaldeyrinum SDR (til-
tekin samsetning af dollar, pundi, yeni, þýsku
marki og frönskum franka). Vextir em 8,5%.
Höfuðstóll, vextir og vaxtavextir greiðast í
einu lagi við innlausn.
Almenn veröbréf
Fastcignatryggð verðbréf eru til sölu hjá
verðbréfasölum. I>au eru almennt tryggð með
veði undir 60% af brunabótamati fasteign-
anna. Bréfin em ýmist verðtryggð eða óverð-
tryggð og með mismunandi nafnvöxtum. Þau
em scld með afföllum og ársávöxtun er al-
mennt 12 16% umfram verðtryggingu.
Húsnæðislán
Nýbyggingarlán frá Byggingarsjóði ríkis-
ins, F-lán, nema á 1. ársfjórðungi 1986: Til
einstaklinga 782 þúsundum króna, 2 4 manna
fjölskyldna 994 þúsundum, 5 manna og fleiri
1.161 þúsundum, 7,manna og fleiri (í sértilvik-
um) 1.341 þúsundum. Lánin em til 31 árs.
Lán til kaupa á eldri íbúðum, G-lán, nema
á 1. ársfjórðungi 1986: Til kaupa í fyrsta sinn
er hámark 391 þúsund krónur til einstaklings.
annars mest 195 þúsund. 2 4 manna fjölskvlda
fær mest 497 þúsund til fyrstu kaupa, annars
mest 248 þúsund. 5 manna fjölskylda eða
stærri fær mest 580 þúsundir til fyrstu kaupa.
annars mest 290 þúsund. Lánstími er 21 ár.
Húsnæðislánin em verðtryggð með láns-
kjaravísitölu og með 3,5% nafnvöxtum.
Fyrstu tvö árin er ekki greitt af höfuðstól.
aðeins vextir og verðbætur.
Útlán lífeyrissjóða
Um 90 lífeyrissjóðir eru í landinu. Hver
sjóðurákveður sjóðfélögum lánsrétt, lánsupp-
hæðir, vexti og lánstíma. Stysti tími að láns-
rétti er 30 60 mánuðir. Sumir sjóðir bjóða
aukinn lánsrétt eftir lengra starf og áunnin
stig. Lán ém á bilinu 150 1000 þúsund eftir
sjóðum, starfstíma og stigum. Lánin em verð-
tryggð og með 5% vöxtum. Lánstími er 15 42
ár.
Biðtími eftir lánum er mjög breytilegur.
Hægt er að færa lánsrétt við flutning milli
sjóða eða safna lánsrétti frá fyrri sjóðum.
Nafnvextir, ársávöxtun
Nafnvextir eru vextir í heilt ár og reiknaðir
í einu lagi yfir þann tíma. Séu vextir reiknaðir
og lagðir við höfuðstól oftar á ári verða til
vaxtavextir og ársávöxtunin verður þá hærri
en nafnvextirnir.
Ef l(XK) krónur liggja inni í 12 mánuði á
. 10% nafnvöxtum verður innstæðan í lok
tímabilsins 1100 krónur. Ársávöxtunin verður
því 10%. Sé innstæðan óverðtrvggð í verð-
bólgu dregur úr raunávöxtun sem því nemur
og hún getur jafnvel orðið neikvæð.
Liggi 1000 krónurnar inni í 6 + 6 mánuði á
10% nafnvöxtum reiknast fyrst 5% vextir eftir
6 rnánuði. I>á verður upphæðin 1050 krónur
og ofan á þá upphæð leggjast 5% vextir seinni
6 mánuðina. Á endanum verður innstæðan
því 1.102.50 og ársávöxtunin 10,25%.
Dráttarvextir
Dráttarvextir em frá 01.04.1986 2,25% á
mánuði eða 27% á ári.
Vísitölur
Lánskjaravisitala í apríl 1986 er 1425 stig
en var í mars 1428, stig og í febrúar 1396 og
janúar 1364 stig. Miðað er við gmnninn 100
íjúní 1979.
Byggingarvísitala á 2. ársfjórðungi 1986
er 265 stig á grunninum 100 frá 1983 en 3924
stig á grunni 100 frá 1975.
Húsaleiguvísitala hækkaði um 5% 01.04.
en um 10% næst þar áður, frá 01.01. Þessi
vísitala mælir aðeins hækkun húsaleigu þar
sem við hana er miðað sérstaklega í samning-
um leigusala og leigjenda.
VEXTIR BflNKA 0G SPARISJÓÐA (%) 01. -10.04. 1986
INNLÁN MEÐ sérkjúrum SJÁ SÉRLISTA l| X s ll ii 31 II ii Samvinnu- bankmn II li)L
INNLAN 0VERÐTRYGGÐ
SPARISJÓÐSBÆKUR Óbundin innstæða 9.0 9.0 8.0 8.5 8,0 9.0 8.0 8.0 8.5 8.0
SPARIREIKNINGAR 3ja mán. uppsögn 10,0 10.25 10.0 9.0 8.5 10.0 8.5 9.0 10.0 9.0
6 mán.uppsögn 12.5 12.9 12.5 9.5 10.5 10.0 10.0 12.0 10.0
12mán. uppsögn 14.0 14.9 14.0 11.0 12.0 12.0
SPARNAÐUR - LANSRÉTTURSparað3-5mán. 13.0 13.0 8.5 10.0 8.0 9.0 10.0 9.0
Sp. 6mán. ogm. 13.0 13.0 9.0 11.0 10.0 10.0
TÉKKAREIKNINGAR Ávisanareikningar 6.0 6.0 2.5 3.0 4.0 4.0 3.0 3.0 3.0
Hlaupareikningar 4.0 3.0 2.5 3.0 4.0 4.0 3.0 3.0 3.0
INNLÁN VEROTRYGGÐ
SPARIREIKNINGAR 3ja mán. uppsögn 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0
6 mán.uppsögn 3,5 2.5 2.5 3.0 3.5 2.5 3.0 3.0 3.0
INNLAN GENGISTRYGGÐ
GJALDEYRISREIKNINGAR Bandaríkjadollarar 8.0 8.0 7.0 7.0 6.5 7.5 7.0 7.0 7,5
Sterlingspund 11.5 11.5 10.5 11.0 11.5 11.5 11.5 11.5 10.5
Vestur-þýsk mörk 4.5 4.5 3.5 4.0 3.5 4.0 3.5 3.5 4.0
Danskar krónur 9.5 9.5 7.0 8.0 7.0 7.5 7.0 7.0 8.0
útlAn óverðtryggð
ALMENNIR VlXLAR (forvextír) 15,25 15.0 15,25 15.25 15,25 15.25 15.25 15.25 15.25
VIÐSKIPTAVlXLAR 3) (forvextir) kge 19.5 kge 19.5 kge kge kge kge
AIMENN SKULDABRÉF 2) 15.5 15.5 15,5 15.5 15.5 15,5 15.5 15,5 15.5
VIÐSKIPTASKULDABRÉF 3) kge 20.0 kge 20,0 kge kge kge kgc
HLAUPAREIKNINGAR YFIRDRÁTTUR 9.0 9.0 9.0 9.0 7.0 9.0 9.0 9.0 9 0
ÚTLANVERÐTRYGGÐ
SKULDABRÉF Að21/2 ári 4.0 4.0 4.0 4.0 4.0 4.0 4.0 4.0 4,0
Lengri en2 1/2 ár 5.0 5.0 5.0 5,0 5.0 5.0 5.0 5.0 5.0
ÚTLÁN TIL FRAMLEIÐSLU
sjAnedanmAlsij
l)Lán til framleiðslu á innanlandsmarkað eru á 15,0% vöxtum. Vegna útflutnings, í
SDR 9,25%, í Bandaríkjadollurum 9,0%, í sterlingspundum 13,25%, í vestur-þýskum
mörkum 5,75%. 2)Vaxtaálag á skuldabréf til uppgjörs vanskilalána er 2%, bæði á
verðtryggð og óverðtryggð lán. 3) Við kaup á viðskiptavíxlum og viðskiptaskuldabréfúm,
á þriðja aðila, er miðað við sérstakt kaupgengi, kge, hjá þeim bönkum sem þannig er
merktvið, einnig hjáQcstj^tgpUtspamiáaupum^ .
Taka bílaum-
boð okurvexti?
„Það segir skýrt í okurlögunum
að ekki megi taka meiri kostnað af
þeim sem þú ert að lána en hæstu
lögleyfðu vexti,“ sagði Gísli Gísla-
son stud.jur. í samtali við DV, en
hann hefur kært til rannsóknarlög-
reglunnar, fyrir hönd umbjóðanda
síns, vegna meints brots ó okurlög-
um hjá bílaumboðinu Sveini Egils-
syni. Er hér um að ræða kaup á
nýjum bíl, Fiat Panda, þar sem 60%
af andvirðinu er lánað til tveggja
ára á skuldabréfum. Ofan á upphæð
skuldabréfsins er bætt, auk
lögleyfðra vaxta, s.k. kostnaðar- og
ábyrgðarþóknun sem nemur um
12% af eftirstöðvunum. Samkvæmt
upplýsingum DV er hægt að fá sömu
greiðsluskilmála hjó fleiri bílaum-
boðum, þ.e að eftirstöðvar bílverðs
sé borgað ó allt að tveimur árum
og er affollum af skuldabréfum bætt
inn á til hækkunar á upphæðinni á
skuldabréfinu.
„Það hefur tíðkast lengi að við-
skipti væru gerð á þennan veg.
Notast er við sérstakan skala yfir
það hvað það kosti að taka lán sem
þessi hjó bílaumboðunum. Þeir vilja
að kaupendur borgi afföllinn af
skuldabréfunum þegar þau eru seld
aftur, annaðhvort í banka eða á
hinum almenna markaði.“
Gísli sagði að sama hvaða nafni
kostnaðurinn væri nefndur, hann
mætti ekki vera hærri en sem svar-
ar hæstu lögleyfðu vöxtum á
hveijum tíma í viðskiptum sem
þessum. Bréfin bæru hæstu
lögleyfðu vexti og því væri ekki
hægt að bæta við öðrum kostnaði
en kostnaði við að þinglýsa og út-
búa bréfíð. Hann sagði að það skipti
engu máli þótt kaupendur bifreiða
undirgengjust sjálfviljugir þessa
Stangast það á við okurlögin að láta kaupendur bíla borga fyrirfram fyrir
afföll á skuldabréfum?
Myndin sýnir Fiat Panda eins og kærumálið snýst um. DV-mynd KAE
skilmála. „Þeir sem fengu lánað hjá
Hermanni Björgvinssyni gengust
líka sjálfviljugir undir þá skilmála
sem fylgdu því að fá lánið,“ sagði
Gísli.
DV hafði samband við Jóhannes
Ástvaldsson, framkvæmdastjóra hjá
Sveini Egilssyni hf. Hann sagðist
ekkert vilja um málið segja en fyrir-
tækið sendi í gær frá sér svohljóð-
andi tilkynningu vegna þessa máls:
„Þegar bílar eru greiddir að hluta
með skuldabréfum hjá okkur er
fjármagnskostnaður vegna skulda-
bréfanna reiknaður í samræmi við
þann kostnað sem fellur til við söiu
bréfanna í banka. Er þessi kostnað-
ur hjá okkur í samræmi við það sem
gerist í almennum bankaviðskipt-
um í dag. Við höfum lagt fram gögn
um þessi viðskipti hjá viðkomandi
yfirvöldum og við þau hafa ekki
verið gerðar athugasemdir."
Þorsteinn Guðnason hjá Fjárfest-
ingarfélaginu sagði í samtali við
DV að viðskiptahættir eins og hér
væri um að ræða tíðkuðust alls
staðar í viðskiptum. Rætt væri um
s.k. staðgreiðsluverð og greiðslu-
kjaraverð sem væri hærra. Þor-
steinn sagði að slíkt gilti ekki
eingöngu í bílaviðskiptum heldur í
öllum greiðslukjaraviðskiptum. „Ef
þú kaupir þér ískáp gilda þessir
skilmólar,“sagði Þorsteinn.
-EH
Fjármál fasteignakaupenda:
Kaupgeta eykst
um 15% ef út-
borgun lækkar
Hækkun opinberra lána til kaupa
á notuð húsnæði mun hafa tak-
mörkuð áhrif á kaupgetu fasteigna-
kaupenda á meðan greiðslukjör eru
jafnslæm og raun ber vitni. Svo seg-
ir í síðustu Markaðsfréttum frá
Fasteignamati ríkisins þar sem
fjallað er um könnun á fjármögnun
fasteignakaupa sem Félagsvísinda-
deild Háskólans gerði í fyrra. Þar
kemur fram að áhrifaríkasta að-
ferðin til að auka kaupgetuna sé
að lækka útborgunarhlutfallið.
Bent er á að með því að lækka út-
borgun í 50% mundi kaupgetan á
markaðnum í heild aukast um 15%.
í könnuninni voru fasteignakaup-
endur, sem festu sér eign í apríl,
maí eða júní 1984, spurðir um kaup
sín. Glögg skil komu í ljós á milli
þeirra sem eru að kaupa sína fyrstu
eign og hinna sem eru að skipta um
íbúð. Fjármál þessara hópa voru
mjög ólík. Kaupendur sem voru að
festa kaup á sinni fyrstu eign voru
34% af fjöldanum en réðu aðeins
yfír 26% af veltunni. Meðalaldurinn
í þessum hópi var 26 ár. Þeir sem
voru að skipta um húsnæði voru
66% af fjöldanum og réðu yfir 74%
af veltunni. Meðalaldur þessa hóps
var 35 ár.
útborguninni.
I könnuninni kom einnig fram að
óvissa ríkir um hvernig kaupendur
Fjármögnun útborgunar: Fyrstu kaup Eignaskipti Allir
Útborgun úrfyrrieign 0 2.838 millj. 2.838 millj.
Lán frá lánastofnunun 798 millj. 588- 1.386
- Eigið fé 343- 175- 518
- Annaðfjármagn 238- 273- 511-
Eftirst. og yfirtekin lán:
Óverðtryggð skuldabréf 235- 644- 879
- Yfirtekin verðtryggð lán 166- 464- 630
- Önnur áhvilandi lán 60- 178- 238-
Samtals: 1.840- 5.160- 7.000
Á töflunni sést að útborgun eldri
íbúða stendur undir 73,3% af út-
borgun Þetta hóa hlutfall lýsir því
að fasteignaviðskipti felast að miklu
leyti í einskonar vöruskiptum. Þeir
sem skipta um íbúð láta eldri eign
sína ganga upp í kaup nýrrar. Kaup
þeirra sem ekki eiga íbúð fyrir eru
þó hrein peningaviðskipti. Athygli
vekur að eigið fé þeirra er til jafiiaðar
19% af kaupverði. Það er hátt hlut-
fafl og myndi víða nægja fyrir allri
í-.—. ■ ■
geti fjármagnað stóran hluta af láns-
fjárþörfinni. Þegar litið er á markað-
inn í heild er óvissa um hvemig 21%
af lánsfjárþörfinni er fjármagnað.
Fyrstu kaup Eignaskipti Allir
Bankalón 164 millj. 193 millj. 357
millj. Lífeyrissjóðslán 319 - 192 - 511
- Húsnæðisstjómarlán 315 - 203 - 518
- önnur lán 68 - 43 - 111 - Óviss fjár-
mögnun 170 - 230 - 400 - Lánsfjárþörf
1.036 millj. 861 millj. 1.897 millj. -EH