Dagblaðið Vísir - DV - 16.08.1988, Page 34

34
ÞRIÐJUDAGUR 16. ÁGÚST 1988.
T .ífggtffl
Eymabólgur geta verið arfgengar
„Eymabólgur stafa ef til vill af
umhleypingasömu veðurfari og
kannski eru þær arfgengar.
Þar sem veðurfar er umhleypinga-
samt er slímhúðin alltaf að aðlaga
sig nýju og nýju hitastigi á ioftinu.
Slímhúðin getur þá svarað með því
að mynda meira og meira slím sem
getur með timanum orðið gróðrar-
stía fyrir bakteríur.
Á sama hátt og börn geta líkst ætt-
ingjum sínum í útliti geta þau einnig
líkst þeim innvortis. Það getur því
miðeyrans eru fullþroskuð. Full-
orðnir geta einnig fengið eymabólg-
ur en það er mun sjaldgæfara.
Ástæðan fyrir því að börnum er ef
til vill mun hættara viö eymabólgum
en fullorðnum er sú að kokhlust
þeirra er ekki þroskuð og nefkoks-
eitlarnir, sem hverfa venjulega á
gelgjuskeiðinu, geta verið stórir og
fyllt út í nefkokið og valdið sýkingum
Kokhlustirnar em einnig mun styttri
svo að veirur og bakteríur eiga auð-
I innra eyranu eru mörg holrúm,
sem klædd em himnum og fyllt
vökva. Skipta má því í tvo megin-
hluta, völundarhús og kuðung. í
innra eyranu eru jafnvægisstöðvar
en auk þess er það jafnmikilvægt og
aðrir hlutar eyrans fyrir meginhlut-
verk þess, heyrnina.
Óværð og roði á hljóðhimnu
„Bam sem er með eyrnabólgur er
yfirleitt óvært og fálmar mikið í eyr-
un á sér. Þegar stutt er á eyrað
i
Ef foreldrar hafa grun um að bam þeirra þjáist af sýkingu i eyra ættu þeir að leita læknis hið fyrsta.
verið ákveðin hætta á að böm for-
eldra sem þjáðust af eyrnabólgum á
unga aldri geri það einnig á meðan
þau eru að þroskast," segir Einar
Thoroddsén, sérfræðingur í háls- nef
og eyrnasjúkdómum.
Talið er að minnsta kosti helming-
ur allra barna fái sýkingu í miðeyra
einhvem tímann á ævinni. Yfirleitt
fá böm ekki eyrnabólgur fyrr en um
hálfsársaldurinn en þau eru ekki
öragg gagnvart þeim fyrr en líffæri
Einar Thoroddsen sérfræðingur í háls- nef og eyrnasjúkdomum.
DV-mynd S.
Þaðgeturverið
ákveðinhættaáað
börnforeldrasem
þjáðustafeyma-
bólgum á unga aldri
geriþaðeinnigá
meðanþaueruað
þroskast
veldara með aö komast úr nefkokinu
upp til miðeyrans.
Þrískipting eyrans
Eyrað skiptist í þrjá hluta, ytra
eyra, miðeyra og innra eyra. Ytra
eyrað er sá hluti eyrans sem er sjáan-
legur og hlustin sem nær inn aö
hfjóðhimnunni.
Miðeyrað er lítið holrúm milli
hljóðhimnunnar og innra eyrans,
sem brúað er af þremur litlum, sam-
tengdum beinum, það er hamri,
steðja og ístaöi. Hamarinn er fastur
við innra borð hljóðhimnunnar og
ístaðið við himnu, sem þekur egglaga
óp og opnast inn í innra eyrað. Mið-
eyrað opnast inn í loftholur stikil-
hyrnunnar inn í innra eyrað og með
göngum sem kallast kokhlust inn í
nefkokið. Meginhlutverk kokhlust-
arinnar er að hleypa lofti milli nefs
og miöeyra þannig að sami þrýsting-
ur sé innan og utan hljóðhimnunnar.
Barnsemermeð
eyrnabólgureryfír-
leittóværtogfálm-
armikiðíeyruná
sér.Þegarstutterá
niðséroggrætur.
Eyrnabólgum fylgir yfirleitt mikil óværð hjá börnum.
E 1
íiunoeocArto j
Nú er hægt að hringja inn
smáauglýsingar og greiða
með korti.
W&m HBHi
¥Í5A
Þú gefur okkur upp:
Nafn þitt og heimilisfang,
slma, nafnnúmer og
gildistima og númer
greiðsiukorts.
•
Hámark kortaúttektar
í síma kr. 5.000,-
•

HlZi SMÁAUGLÝSINGADEILD ÞVERHOLTI 11 VíSA
SÍMI 27022
kveinkar barnið sér og grætur. Sótt-
hiti getur fylgt í kjölfarið.
Sýking í miðeyranu stafar af því
að bakteríur eða veirur komast inn
í miðeyrað og valda þar bólgum. Við
bakteríusýkingar myndast svo gröft-
ur í holrúmi miðeyrans. Þetta gerist
oft í Kjölfar inflúensu eða kvefs.
Taliðeraðminnsta
kostihelmingur
aUrabamafáisýk-
inguímiðeyraein-
hvemtímanná
ævinni. Yfírleittfá
börn ekkieyrnabólg-
urfyrrenumhálfs
ársaldurinnenþau
eruekkiörugggagn-
vartþeimfyrrenlíf-
færimiðeyranseru
Of stórir nefkirtlar geta einnig or-
sakað eyrnabólgur. Þeir geta lokað
fyrir kokhlustina eða framleitt of
mikið af slími sem verður gróðrarst-
ía fyrir bakteríur.
Eymabólgur geta verið hættuleg-
ar. Það getur komið sýking í frauð-
bein á bak við eyrað og hún getur
orsakað króniska eyrnabólgu. Síðan
getur húðvefur vaxið inn á miðeyrað
og einnig valdið krónískri bólgu. Ef
ekkert er að gert getur slík sýking
borist inn í heila eða innra eyra og
valdið heymarskaða eða svima. En
slíkt gerist einungis í undantekning-
artilfellum."
Sprungin hljóðhimna
„Eymabólgur gera orsakað þaö að
hijóðhimnan rifni eða springi. Því
þegar gröfturinn safnast upp verður
mikill þrýstingur og þar sem fyrir-
staöan er minnst rifnar hljóöhimn-
an. Það er í sjálfu sér ekki hættulegt
því hljóðhimnan grær aftur á nokkr-
um dögum og barnið hlýtur ekki
neinn skaða af,“ segir Einar.
„Þegar komið er með barn, sem
talið er að þjáist af eyrnabólgum, til
læknis er það meðhöndlað á þann
hátt sem taíinn er viðeigandi í hvert
skipti. Fúkkalyf era gjaman gefin
gegn eymabólgum hjá bömum en
þau hefta bólgur."
- Nú hefur það verið gagnrýnt
mjög á síðustu misseram hversu
gjarnir læknar eru á að gefa slík lyf.
Geta fylgt því einhverjar hættur að
gefa bömum fúkkalyf?
„í sjálfu sér er það ekki hættulegt.
Hins vegar geta slík lyf haft þau áhrif
á líkamann að þau dragi úr ónæmis-
vörnum hans. Það er fúkkalyfin taka
yfir ýmsar þær varnir sem líkaminn
ætti að sjá um. Því getur barninu
verið hættara við ýmsiss konar öðr-
um sýkingum þegar það hættir að
taka lyfin. Sífelldur austur af sömu
fúkkalyfjunum í langan tíma getur
einnig ýaldið tannskaða.“
Rör
„Önnur lækningaaðferð við eyma-
bólgum er að stinga gat á hljóð-
himnuna og stinga röri þar í gegn.
Áður þarf þó að sjúga í burtu allan
vökva og gröft úr eyranu. Þetta er
gert til að lofti um eyrað en ferskt
loft er versti óvinur baktería. En rör-
in hafa einnig þann kost að þrýsting-
urinn á hljóðhimnuna minnkar.
Þetta hefur engar aukaverkanir í fór
með sér nema að það komi sýking í
sárið þar sem rörinu var stungiö í
gegn og þá þarf að gefa lyf til að drepa
hana,“ segir Einar aö lokum.
Eymabólgur valda yfirleitt ekki
neinum skaða á heilsu bama og þær
ganga yfir. Samt sem áður skal það
brýnt fyrir foreldram að leita læknis
hafi þeir grun um að bam þeirra sé
með sýkingu í eyrum.
-J.Mar
(Heimildir: Nursing Times, oct 1983.
Heimilislæknirinn og fleiri)