Dagblaðið Vísir - DV - 05.05.1989, Blaðsíða 6

6
FÖSTUDAGUR 5. MAÍ 1989.
Viðskipti
Sláturfélag Suðurlands:
Steinþór brátt rukkaður
vegna stóru orðanna
\/avA. DAII
Eigendur Sláturfélags Suöurlands,
bændurnir á Suöur- og Vesturlandi,
gerðu byltingu í fyrravor þegar þeir
heimtuðu aö félagið drægi sig sem
mest út úr verslunarrekstri og legði
alia áherslu á slátrun og kjötvinnslu.
Þetta varð til þess aö bomba fél) í
byltingunni, Jón H. Bergs, forstjóri
SS í 31 ár, hætti. Við starfi forstjór-
ans tók 29 ára verkfræðingur, Stein-
þór Skúlason. Hann lofaði á söguleg-
um aöalfundi félagsins á Hvolsvelli
í apríl í fyrra að gera SS að yfirburða-
fyrirtæki. „SS þarf að endurfæðast.
Það á að vera skólabókardæmi um
þaö hvemig reka á fyrirtæki," sagði
hann við bændurna. Stór orð. Ari
eftir byltinguna á SS samt í vandræð-
um vegna mikils fjármagnskostnað-
ar af kaupum félagsins á Nýjabæ á
Seltjarnarnesi, endurbóta á slátur-
og kjötvinnslum á Suðurlandi, auk
stóra SS-bitans sem er smíði kjöt-
vinnslunnar í Laugarnesi. Þessir bit-
ar, alhr í einu á tímum verðtrygg-
inga, voru of vænir. Bara smíði kjöt-
vinnslunnar í Laugamesi hefur þeg-
ar kostað um 400 milljónir króna á
verðlagi þessa árs.
Rætt um að selja
stóra SS-bitann
„Það hefur verið rætt um að selja
bygginguna í Laugarnesi ef tryggur
kaupandi finnst, ég get ekki neitaö
því. En það hafa engar ákvarðanir
verið teknar. Það sem togast á er að
byggingin í Laugarnesi hefur reynst
félaginu mjög dýr. Á móti kemur að
aðalmarkaður SS er á höfuðborgar-
svæðinu þar sem samkeppnin er
grimmilega hörð, þess vegna er mjög
mikilvægt fyrir félagið að vera með
sterka aðstöðu í Reykjavík," segir
Páll Lýðsson, stjómarformaður SS.
Tap á síðasta ári
Tap varð á rekstri SS á síðasta ári
en SS-menn segja að þetta ár hafi
fariö betur af stað en áætlanir gerðu
ráð fyrir. Það sem Steinþór Skúlason,
forstjóri SS, ætlar því að gera á aðal-
fundinum í júni er að segja bændun-
um að tap hafi orðið á síðasta ári en
árið í ár líti betur út en menn reikn-
uðu með.
Á vissan hátt hlýtur nokkur
spenna að ríkja hjá Steinþóri í kring-
um aðalfund félagsins að þessu sinni.
Hann lofaði og tók stórt upp í sig
fyrir ári. „SS á að vera skólabókar-
dæmi um það hvemig eigi að reka
fyrirtæki," sagði hann. Steinþór
bætti þó við í fyrra að vart yrði kom-
ist undan því að taprekstur yrði á
árinu 1988. Jafnframt að árið 1989
yrði í jafnvægi en búast mætti við
gróða á árinu 1990.
Mikilvægt að Sláturfélagið
græði
Hjalti Hjaltason, íjármálastjóri SS,
sagði á þessum sama fundi í fyrra
að mikilvægt væri að Sláturfélagið
færi að græða svo þaö næði fyrri fjár-
hagsstöðu. „Fyrirtækið hefur staöið
í miklum og dýmm fjárfestingum og
þess vegna er það bráðnauösynlegt
að dýrt fjármagn sé sett í arðvænleg-
ar fjárfestingar en ekki þann tap-
rekstur sem orðið hefur af verslun-
arrekstri félagsins,“ sagði Hjalti fyrir
ári.
Bæði Hjalti og Steinþór munu á
aðalfundinum í júní komandi benda
á slæma afkomu smásöluverslunar á
síðasta ári sem árangur af þeim aö-
gerðum sem hafist var handa við í
fyrravor með því að láta SS draga sig
út úr verslunarrekstrinum í Reykja-
vík og leggja áherslu á framleiðslu
matvara. Það má nefnilega ekki
gleyma því aö SS tapaði 164 milljón-
um króna á fimm ára tímabili frá og
með 1983 til 1987, reiknað á aprílverð-
lagi ársins 1988.
Vinnslustöð SS í Laugarnesi. Búið er að henda í hana fleiri hundruð miiljónum króna. Nú er félagið tilbúið að
selja þessa stöð og nýta vinnslustöðvar sínar á Selfossi og Hvolsvelli betur. SS kemst þó aldrei undan því að
hafa sterka dreifingarstöð á höfuðborgarsvæðinu.
margra ára. Leigutekjur og það að
sleppa við taprekstur af versluninni
eru af hinu góða. Best hefði samt
verið fyrir SS að selja þetta húsnæði
til að grynnka á skuldunum og þar
með lækka fjármagnskostnaðinn.
Eitt af því sem SS hefur gert að
undanfornu til að koma til móts viö
bændur vegna 75 prósent skilanna
af kjötverðinu er breytt krítarkort
fyrirtækisins. Nú geta bændurnir
með kortið upp á vasann tekið út
vörur í fjölmörgum vérslunum. Út-
tektin kemur út sem skfi SS við þá.
Það sem er hagur SS af þessu er að
það losnar við aö greiða með pening-
um afganginn af skilaverðinu. Sumir
bændur nota hins vegar ekki kortin
Páll Lýðsson, stjórnarformaður SS.
Hann var i eldlínunni á aðalfundi
SS í fyrra. Á komandi aðalfundi
verður kosið um hann í stjórn SS.
Ouppgert núna við bændur
Sláturfélag Suðurlands er sam-
vinnufélag í eigu bænda sem meðal
annars gerðu byltinguna í fyrra
vegna þess að þeir höfðu ekki fengið
uppgert að fullu eftir að uppgjörs-
dagurinn 15. desember 1987 var lið-
inn. Á þeim degi höfðu þeir fengið
80 prósent af kjötinu gert upp. Nú
er ástandið hins vegar þannig að
þeir hafa fengið 75 prósent gert upp.
Bændumir höfðu orð á því í fyrra
að viturlegra væri að fá gert upp á
réttum tíma í stað þess að standa í
einhverju brölti á verslunarsviðinu
í Reykjavík. Og þeir byltu.
Steinþór Skúlason forstjóri verður
örugglega minntur á uppgjörið og
spurður að þvi hvernig standi á því
að SS hefur ekki gert upp að fullu
við eigendur sína, bænduma. Svarið
við þessu er sú staðreynd að SS býr
enn við lausafjárerfiðleika þrátt fyrir
að eiginfjárstaöan sé sterk.
SS tókst ekki að selja Nýjabæ
SS tókst ekki að selja Nýjabæ í
fyrra á viðunandi verði og greip því
til þess ráðs að leigja Hagkaupi og
fleiri fyrirtækjum húsnæðið til
Fréttaljós
Jón G. Hauksson
og segjast ekki taka við neinu nema
peningum.
Þetta er svolítið mál fyrir Sláturfé-
lagið vegna þess að það hefur hingað
til státað sig af að greiða bændum
með peningum en ekki að þeir taki
út vörur fyrir kjötinu. Vömskipti
hafa ekki verið stíll SS hingað til.
103 milljóna tap á slátrun
Nokkrar sögur hafa gengið að und-
aníomu um að afurðastöðvar um
allt land eigi erfitt með að gera upp
við bændur. Stjórnarformaöur SS,
Páll Lýðsson, kveðst hafa heyrt þess-
ar sögur og segir að staðreyndin sé
sú að afurðastöðvar hafi verið svelt-
ar undanfarin ár hvað verðlagningu
á slátmn og heilsölu snertir. Segir
Páll að tap Sláturfélagsins af slátur-
kostnaði nemi um 103 milljónum
króna frá því búvörulögin frá 1985
gengu í gildi.
Samvinnufélög eiga erfitt með að
nálgast nýtt fiármagn öðruvísi en
með lánum og að grípa til varasjóða
sem felst þá í því að losa um peninga
með sölu eigna. Vanti hlutafélag hins
vegar fiármagn er einn kosturinn sá
að vera með hlutafiárútboð. Sam-
vinnufélagið Sláturfélag Suðurlands
stendur nú fyrir þeim vanda aö geta
Verður Páll endurkosinn?
Á aðalfundi SS í júní verður einn
stjórnarmaður kosinn. Hann er eng-
inn annar en sjálfur stjómarformað-
urinn, Páll Lýðsson. Páll vakti raun-
ar athygli í spuningakeppni fram-
haldsskólanna síðasthðinn vetur og
í fyrravetur sem dómari í keppninni
en hann er menntaður sagnfræðing-
ur frá Háskóla íslands, útskrifaðist
áriö 1959. Sagnfræðin segir að aðal-
fundir séu söguleg stund.
-JGH
Peningamarkaður
Hinn ungi forstjóri SS, Steinþór
Skúlason. Hann tók stórt upp í sig á
aðalfundinum í fyrra. Nú verður
hann rukkaður um árangurinn.
ekki nælt sér í nýtt fiármagn með
auknu hlutafé.
Sterk eiginfjárstaða
Sláturfélag Suðurlands er ekki að
fara á hausinn. Það bráövantar hins
vegar lausafé. Eigið fé þess var um
428 milljónir í lok síðasta árs. Stór
hluti af þessu eiginfé hefur myndast
vegna endurmats á eignum sam-
kvæmt þeim reikingsskilavenjum
sem tíðkast vegna skattalaganna.
Endurmatsreikningurinn er inni í
eigin fénu.
Það er dýrt aö byggja og taka dýr
lán. Það er þaö sem SS hefur fundið
mest fyrir á síðustu árum. Vinnslu-
stööin í Laugarnesi hefur verið nokk-
ur ár í byggingu og er enn ekki farin
að skila tekjum. Stjórnendur SS
standa nú frammi fyrir því hvort
þeir eigi að henda meiri peningum í
bygginguna og gera hana þar með
mjög sérhæfða eða að nota tækifærið
núna og selja hana á núverandi bygg-
ingarstigi, einmitt á meðan hún nýt-
ist undir annan atvinnurekstur en
kjötvinnslu.
Hugmyndin er sú að nýta kjöt-
vinnslur félagsins á Hvolsvelh og
Selfossi betur og losna þar með við
Laugamesið. Kröftug dreifingarstöð
SS yrði samt að vera í Reykjavík.
INNLÁNSVEXTIR (%) hæst
Innlán óverðtryggð
Sparisjóðsbækurób. 14-15 Vb.Ab,-
Sp.Lb
Sparireikningar
3ja mán. uppsögn 14-y Vb
6 mán. uppsögn 15-19 Vb
12mán.uppsögn 15-16,5 Ab
18mán. uppsögn 32 Ib
Tékkareikningar, alm. 3-8 Vb.lb,- Ab.Sp,- Lb
Sértékkareikningar 4-17 Vb
Innlán verötryggö Sparireikningar.
3ja mán. uppsögn 1-2 Vb
6mán. uppsögn 2-3 Allir nema Úb
Innlán meðsérkjörum 23,5-27 Lb.Bb,- Úb.Vb,- Sb
Innlán gengistryggð
Bandaríkjadalir 8,75-9 lb,V- b.Ab.S-
Sterlingspund 11,75-12 Sb.Ab,- Vb.Bb
Vestur-þýskmörk 4,75-5,5 Ab
Danskar krónur 6,75-7,5 Bb.Sp
ÚTLÁNSVEXTIR (%) lægst
Útlán óverðtryggð
Almennirvíxlar(forv.) 25-27,5 Lb
Viðskiptavixlar(forv.)(1) kaupgengi
Almennskuldabréf 26,5-30 Lb.Úb
Viðskip' .skuldabréf(1) kaupgengi Allir
Hlaupa ikningar(yfirdr.) 28,5-31 Lb
Utlán verótryggð
Skuldabréf 7,25-9,25 Lb.
Utlán til framleiðslu
isl. krónur 25-29,5 Lb
SDR 9,75-10 Lb
Bandaríkjadalir 11,75 Allir
Sterlingspund 14,5-14,75 Sb
Vestur-þýsk mörk 7,75-8 Allir nema Sb
Húsnæðislán 3,5
Lifeyrissjóðslán 5-9
Dráttarvextir 33,6
MEÐALVEXTIR
óverðtr. maí89 27,6
Verðtr. maí 89 7.9
VÍSITÖLUR
Lánskjaravísitala maí 2433 stig
Byggingavisitala maí 445stig
Byggingavisitalamaí 139 stig
Húsaleiguvisitala 1,25% hækkun 1. april
VERÐBRÉFASJÓÐIR
Gengi bréfa verðbréfasjóða
Einingabréf 1 3,783
Einingabréf 2 2,109
Einingabréf 3 2,475
Skammtímabréf 1,307
Lífeyrisbréf 1,902
Gengisbréf 1,697
Kjarabréf 3,767
Markbréf 1,998
Tekjubréf 1,666
Skyndibréf 1,146
Fjölþjóðabréf 1,268
Sjóðsbréf 1 1,817
Sjóðsbréf 2 1.493
Sjóðsbréf 3 1,286
Sjóðsbréf 4 1,070
Vaxtasjóðsbréf 1,2770
HLUTABREF
Söluverð að lokinni jöfnun m.v. 100 nafnv
Sjóvá-Almennar hf. 278 kr.
Eimskip 340 kr.
Flugleiðir 162 kr.
Hampiðjan 158 kr.
Hlutabréfasjóður 122 kr.
Iðnaðarbankinn 147 kr.
Skagstrendingur hf. 247 kr.
Útvegsbankinn hf. 134 kr.
Verslunarbankinn 134 kr.
Tollvörugeymslan hf. 103 kr.
(1) Við kaup á viöskiptavíxlum
og við-skiptaskuldabréfum, útgefnum af
þriðja aðila, er miðað við sérstakt kaup-
gengi, kge. Búnaðarbanki og Samvinnu-
banki kaupa viðskiptavixla gegn 31%
ársvöxtum og nokkrir sparisj. 30,5%.
Skammstafanir: Ab = Alþýðubankinn,
Bb = Búnaðarbankinn, lb = lðnaðar-
bankinn, Lb= Landsbankinn, Sb =
Samvinnubankinn, Úb= Útvegsbankinn,
Vb = Verslunarbankinn, Sp = Sparisjóð-
irnir.
Nánari upplýsingar um peningamarkað-
inn birtast i DV á fimmtudögum.