Dagblaðið Vísir - DV - 26.07.1990, Side 1

Stöð 2:
Ævi VincentVan Gogh
- framhaldsmynd í fjórum þáttum
Þegar peningaleysi kom i veg fyrir að Van Gogh gæti ráðið til sín fyrir-
sætur lét hann sér nægja að mála sjálfsmyndir. Þessa mynd málaöi
hann síðla árs árið 1889 eftir mesta átakatímann í Arles, eftir að hann
skar af sér eyrað, eins og frægt er orðið.
Um þessar mundir seljast myndir
eftir Vincent Van Gogh á verði sem
ekki á sér neina hliðstaeðu.
Skemmst er að minnast þess er jap-
anskur kaupsýslumaður keypti
myndina, sem Van Gogh málaöi af
Gachet lækni, fyrir upphæð sem
nemur fimm milljörðum íslenskra
króna. Van Gogh bjó sjálfur við
sult og seyru allt sitt líf enda seldi
hann ekki nema eina mynd í lif-
anda lífi og fyrir hana fékk hann
400 belgíska franka eða tæplega 700
íslenskar krónur.
í ár er þess minnst að eitt hundr-
aö ár eru liðin frá dauða Van Gogh
en hann réð sér bana með byssuk-
úlu. Á dánardegi listamannsins,
29.júlí, verður sýndur á Stöð 2 fyrsti
hluti (af fjórum) nýrrar myndar
sem gerð hefur verið um ævi og
Ust Van Gogh. Þótt ævi listamanns-
ins hafi verið stutt í árum talið eða
einungis 37 ár var hún ákaflega
Gróf pensilför, sterkar tilfinningar
og bjartir litir eru helstu einkenni
Van Gogh.
viðburðarík. Reyndar það við-
burðarík að þættirnir fjórir, sem
hver er í klukkustund, ná ekki að
spanna allt lífshlaup hans.
Þættimir segja sögu Vincents
Van Gogh í áratug, frá því í des-
ember árið 1881 og allt til dauða
hans. Framleiðendur þáttanna ein-
blína með öðrum orðum á tímabilið
sem Van Gogh fæst við hstsköpun
að einhverju marki frá fyrstu al-
varlegu tilraunum hans sem teikn-
ara þar til hann blómstrar sem full-
mótaður hstamaður.
í fyrsta þættinum fylgjast áhorf-
endur með Van Gogh í Haag en
þangað fór hann th þess að komast
í kynni við aðra hstamenn og ekki
síst til þess að njóta handleiðslu
frænda síns, listmálarans Mauve.
Áður en Van Gogh fór th Haag
hafði ýmislegt gerst í lífi hans sem
mótaði sterkan persónuleika hans.
Nánast allt sitt hf var hann ákaf-
Útikaffihús í Arles. Myndin var
máluð í september 1888.
lega hrifnæmur og trúr sannfær-
ingu sinni en þegar hann fór að
efast um stöðu sína kollvarpaði
hann lífsmynstri sínu og fór að fást
við aðra og óskylda hluti, verkefni
sem hann taldi sér samboðin.
Van Gogh var hstmunasali og
farsæll í starfl. Eftir fyrstu ástar-
sorg sína gaf hann velgengnina og
framadrauma sína upp á bátinn og
lærði til prests. Prestsnámið gaf
honum ekki þá lífsfylhngu sem
hánn leitaði að og því gerðist hann
trúboði. Hann var sendur í kola-
námuhéruðin í Borinage þar sem
hann boöaði fátækum kolanámu-
fjölskyldum kristna trú. Th þess
að nálgast fólkið tók hann upp lifs-
hætti þess. Hann bjó í kofaskrifli,
svaf á hörðu moldargólfinu og
klæddist hijúfum strigalufsum að
hætti íbúanna í héraðinu. Öll laun
hans runnu th hknarmála meðal
sóknarbama hans. En háttalag
hans átti ekki upp á pallborðið hjá
yflrboðurum hans hjá kirkjunni og
á endanum var hann rekinn úr
þjónustu kirkjunnar. Van Gogh bjó
í kolanámuhéruðunum í nokkurn
tíma eftir að kirkjan losaði sig viö
hann og þar byrjaði hann að teikna.
Þótt Van Gogh hafi verið farsæh
í starfi listmunasala og hafi boðað
trú af miklu offorsi var offorsið enn
meira hjá honum sem teiknara og
síðar sem málara. Þótt Van Gogh
efaðist endrum og sinnum um eigið
ágæti var hann ekki í nokkrum
vafa um að lífsfyllinguna fengi
hann með því að mála. Alla sína
ævi lagði hann lag sitt við utan-
garðsfólk. Þótt hann væri af virtri
og efnaðri ætt fannst honum hann
eiga meira sameiginlegt með hinni
vinnandi alþýðu. Þetta hugarfar
hans kemur vel í ljós í fyrsta þætt-
inum um ævi hans því aö þrátt fyr-
ir hneykslun annarra hstamanna
og fjölskyldu sinnar fer hann að
búa með vændiskonu. Þetta hátt-
emi hans verður th þess að hluti
vina hans og fjölskyldu útskúfar
honum en Theo, bróðir hans, held-
ur áfram tryggð við hann þrátt fyr-
ir að vændiskonan sé fjárhagslegur
baggi á þeim bræðrum. Theo hafði
mikla trú á bróöur sínum og hélt
honum uppi fjárhagslega.
Fyrsti hluti framhaldsmyndar-
innar um. Van Gogh er á dagskrá
Stöðvar 2 á sunnudagskvöldið kl.
21.20, annar hluti á mánudag kl.
22.00, sá þriðji á þriðjudag kl. 22.10
og lokahlutinn er á dagskrá á mið-
vikudag kl. 22.15.
Sjónvarp á sunnudag:
Vegurinn heim
legu thliti. Stjómarfar dregur nú æ nú rýmra svigrúm en verða vænt-
Nú er öldin önnur eftir þau um-
skipti sem orðið hafa í Austur-
ríkari dám af lýðræðí Vesturlanda
og þeir hstamenn sem áður voru
litnir hornauga af yfirvöldum fá
anlega að finna sér nýja fótfestu
og ný viðfangsefni í breyttu sam-
félagi.
Meðal þessara hstamanna er Bor-
is Grebenshikov, einn frægasti
rokktónhstarmaður Sovétríkjanna
sem fyrstum slíkra tónlistarmanna
var leyft að ferðast, búa og starfa
á Vesturlöndum þegar hann undir-
ritaði hljómplötusamning við CBS
útgáfufyrirtækið í New York árið
1988.
Á sunnudag kl. 22.35 sýnir Sjón-
varpið enska mynd sem gerð var í
fyrra og nefnist Vegurinn heim.
Þar er rakin saga þessa einstæða
tónhstarmanns og raeðal annars er
sýnd upptaka frá tónleikum hans í
Leningrad 1988 þar sem Boris lék
ásamt hljómsveit sinni Aquarium
og tónhstarmönnum frá Vesturl-
öndum, þ.á.m. Dave Stewart og
Annie Lennox úr Eurythmics og
Chrissie Hynde úr Pretenders.
-GRS
Evrópu undanfarin misseri, bæði í
stjórnarfarslegu- og menningar-
Sjónvarpið synlr á sunnudagskvöld enska mynd um sovéska tónlistar
mannlnn Boris Grebenshikov.
Stöð 2 á laugardag:
Sagan um Karen
Carpenter
Ein af myndum Stöðvar 2 á laugar-
dagskvöldið er Sagan um Karen Car-
penter. Myndin, sem byggð er á
sannsögulegum atburðum, segir frá
frægri söngkönu sem átti í baráttu
við lystarstol (anorexia nervosa) sem
að lokum leiddi hana til dauöa.
í myndinni segir frá sérstöku sam-
bandi systkinanna Richards og Kar-
enar en það varð lykilhnn að vel-
gengni þeirra seinna meir. í upphafi
var það Richard sem krækti í
áheymarpróf hjá hljómplötuútgáfu
en það var rödd Karenar sem gerði
út um það að þau fengu samning.
Umrædd hljómplötuútgáfa lagði síð-
ar upp laupana og þá lagðist Carpent-
er-fjölskyldan á eitt um aö útvega
annan hljómplötuútgefanda. Elju-
semi fjölskyldunnar bar árangur og
fyrir tilstilli Herb Alpert skrifuðu
þau undir samning við A&M hljóm-
plötuútgáfuna.. Frægðarsóhn skein
hátt og systkinin áttu miklum vin-
sældum aö fagna. Á þessum tíma
fengu þau þó htinn frið fyrir blaða-
snápum sem gáfu Karen viðurnefnið
Chubby. Karen ákvað aö ef hún ætl-
að að verða stjama yrði hún að vera
Mitchell Anderson og Cynthia Gibb
leika Carpenter-systkinin.
tággrönn. Karen fékk þyngd sína á
heilann og hóf að svelta sig og þegar
hún loks samþykkti að hún væri
hjálpar þurfi var það orðið of seint.
í helstu hlutverkum em Cynthia
Gibb, Mitcheh Anderson og Peter
Michael Goetz. Leikstjóri er Joseph
Sargent. -GRS