Dagblaðið Vísir - DV - 18.09.1990, Page 28

28
ÞRIÐJUDAGUR 18. SEPTEMBER 1990.
Meiming
Fréttir
Vígindi
Vígindi eru vegsömun hins fyrirsjáanlega. Lína
myndar hlykki með reglulegu millibili á leið sinni
umhverfls fyrirfram gefna miðju, uns endar mætast
og ferh lýkur. Sömu formin eru endurtekin án minnstu
tilbrigða uns þau fylla upp í geflnn flöt.
Vígindi, samfellur hreinna lína eða hta, kaha ekki á
úrlausn eða skilning, heldur er þeim ætlað að sefa
undirvitund okkar með endurtekningum öruggrar
vitneskju. Sterkheitir htir auka á unað þessarar seíj-
unar.
En með því að bijóta upp vígindi, afvegaleiða hnur
eða víxla litum, erum við komin á vit hins ófyrirséða,
þar sem mætast hugvit og kenndir skapandi aðha og
vitund áhorfandans. Hiö svokahaða mynstur-málverk
(pattem painting) sem var í tísku eina örskotsstund
fyrir áratug varð einmitt sjálfdautt af fyrirsjáanleika.
Meðvituð spjöll
Áhrifavald myndverka finnsku hstakonunnar Mari
Rantanen, sem nú sýnir í Norræna húsinu, á upptök
sín í togstreitu mynsturs og myndhstar.- Með því að
tefla saman margs konar vígindum, bæði úr vest-
rænni og austrænni skreytihst, með því að snúa út
úr þeim, leggja mynstur ofan á mynstur, eða mála
(eða sletta) yfir endurtekningar sléttra og fehdra
forma, gengur hún þvert á þær væntingar sem vakna
með áhorfandanum við upphaf skoðunar.
Við þessi spjöll á viðteknum vígindum losna úr læð-
ingi formræn eigindi þeirra og verða hstamanninum
uppspretta ríkulegs myndmáls. í fróðlegu viðtah, sem
birt er í sýningarskrá, segir Mari Rantanen: „Þegar
ég hefst handa við málverk hef ég einhver áhugaverð
form í huga. Nýlega til dæmis, var eitt af þeim hom-
rétt „starfræn lína“, einfaldur hlutur en með eigin
hrynjandi og stefnu. Síðan fór ég að leita að ýmsum
andstæðum eða nákvæmar sagt „þverstæðupörum“
fyrir þetta frumform. Samtímis vex fram hugskots-
mynd af litunum. Mig kynni að langa til þess að gera
sæta karamehumynd eða ná fram hátíðlegri birtu eins
og tíðkaðist á fyrri hluta endurreisnartímans."
Mari Rantanen - Breytilegar frásagnir, 1990, akrýl.
Myndlist
Aðalsteinn Ingólfsson
Húmanísk sannfæring
Það er einnig ljóst af því sem listakonan segir að
myndlist hennar er annað og meira en formfræði.
Upprani víginda skiptir hana máh. Með því að fella
saman ólík aöföng, segjum taktfastar bjúghnur úr „art
nouveau“ skreytihst, vígindi persneskra teppa og
formrænar ítrekanir hstmálarans Jasper Johns opin-
berar hún þá húmanísku sannfærinu sína „að margt
ólíkt megi búa hlið við hlið á sama tima...“
Mari Rantanen er heilmikill málari og á án efa eftir
að bæta miklu við sig. Sýning hennar í Norræna hús-
inu myndar sterka og ágenga heild og henni fylgir
fróðleg og fahega úthtandi skrá. Þó hefði alveg mátt
sleppa ólæsilegum texta eftir bandarískan (?) dellum-
akara.
Andlát
Jóhannes L. L. Helgason hæstarétt-
arlögmaður varð bráðkvaddur 15.
september.
Stefán Jónsson rithöfundur og fyrrv.
fréttamaður, lést á heimili sínu, Dun-
haga 21, aðfaranótt 17. septemher.
Andrea Þ. Hraundal lést laugardag-
inn 15. september í Landspítalanum.
Guðrún Lilja Þorkelsdóttir hjúk-
runarfræðingur andaðist að morgni
sunnudagsins 16. september á öldr-
unardehd Landspítalans, Hátúni lOb.
Hjörleifur Diðriksson, Hverfisgötu
87, Reykjavík, lést í Landakotsspítala
16. september.
Albert Þorgeirsson vélstjóri andaðist
í Hrafnistu í Reykjavík 16. septemb-
er.
Jarðarfarir
Útför Andrésar Fjeldsted Sveinsson-
ar, Ægisíðu 72, Reykjavík, sem lést
10. september, verður gerð frá Dóm-
kirkjunni í dag, þriðjudaginn 18.
september, kl. 13.30.
Útíor Meyvants Sigurðssonar frá
Eiði fer fram .frá Dómkirkjunni í
Reykjavik miðvikudaginn 19. sept-
ember kl. 13.30.
Kristján V. Jakobsson frá Patreks-
firði, Jökulgranni 1-B, Reykjavík,
verður jarðsunginn frá Fossvogs-
kirkju miðvikudaginn 19. september
kl. 13.30.
Ólöf Helgadóttir lést 8. september.
Hún fæddist 21. nóvember 1924 í Segl-
búðum, dóttir hjónanna Gyðríðar
Pálsdóttur og Helga Jónssonar. Ólöf
gtítíst Bimi Bergsteini Bjömssyni en
hann lést árið 1986. Þau hjónin eign-
uðust fjögur böm. Árið 1966 stofnuðu
þau fatahreinsunina Snögg og vann
Ólöf þar meðan þau ráku hana. Útför
hennar verður gerð frá Langholts-
kirkju í dag kl. 15.
Margrét Hálfdánardóttir lést 7. sept-
ember. Hún var fædd að Hesti í Hest-
firði við ísafjarðardjúp 6. janúar árið
1901, dóttír hjónanna Daðeyjar Daða-
dóttur og Hátídánar Einarssonar.
Margrét gtítist Ólafi M. Ólafssyni, en
hann lést árið 1974. Þau hjónin eign-
uðust fimm höm. Útför Margrétar
verður gerð frá Fossvogskirkju í dag
kl. 15.
Karl J. Eiríks lést 9. septemher. Hann
var fæddur að Skálholtí í Biskups-
tungum þann 15. júlí 1920. Foreldrar
hans vora Jón Ólafur Gunnlaugsson
og Ragnhildur Magnúsdóttir. Hann
var ungur tekinn í fóstur af þeim sr.
Hvammstangi:
Hlutafjársöf nun til
bjargar Vertshúsinu
Gísli Emaissan, DV, Hvammslanga:
Allar líkur era á að hótel- og veit-
ingahúsið Vertshúsið á Hvamms-
tanga hefji aftur starfsemi á næst-
unni. Rekstur þess hefur legið niðri
um nokkurra vikna skeið. Sparisjóð-
ur V-Húnavatnssýslu keypti Verts-
húsiö á nauðungarappboði í ágúst
síðastiiðnum.
Starfandi hefur verið hópur áhuga-
manna um áframhaldandi rekstur
Vertshússins. Að sögn Karls Sigur-
geirssonar, starfsmanns átaksverk-
efnisins, hefur verið unnið að athug-
un og undirbúningi á þessum málum
um nokkurt skeið. Lokapunkturinn
í því starfi var svo fundur nýlega til
að kanna möguleika á stofnun hluta-
félags um kaup eigna Vertshússins
af Sparisjóðnum. Samþykkt var að
hefja söfnun hlutafiár meðal heima-
manna, allt að 9 milljónum sem
nægia munu fyrir kaupverði og end-
urbótum.
Hvammstangahreppur, Kaupfélag
V-Húnavatnssýslu og nokkrir ein-
staklingar hafa þegar lýst sig tilbúna
til að gerast eigendur í hinu nýja
hlutafélagi. Á fundinum var enn-
fremur ákveðið að óska eftír því við
Sparisjóðinn að hann frestaði sölu til
1. desember svo að tími gæfist til
hlutafiársöfnunar. Kosin var fimm
manna undirbúningsnefnd á fundin-
um sem leita mun leiða til að starf-
semin getí hafist sem allra fyrst.
Ætlunin er að leigja reksturinn út.
Karl sagði að það væri talið af hinu
góða að heimamenn hefðu áhrtí á
starfsemina og nauðsynlegt sé að
þessi þjónusta verði til staðar fyrir
heimamenn og ferðafólk. Verður
þess væntanlega ekki langt að bíða
að Húnvetningar sem aðrir lands-
menn geti gætt sér á gómsætum
kræsingum í vistlegum salarkynn-
um Vertshússins.
Leiðrétting
Þau mistök urðu í DV í gær að föð-
umafn Brynjars Kristmundssonar,
skipstjóra á Steinunni SH 160, sem
gerð er út frá Ólafsvík, misritaðist
og var Brynjar sagður Kristinsson.
Eru hlutaðeigendur beðnir velvirð-
ingar á þessu.
-J.Mar
Eiríki Þ. Stefánssyni og konu hans,
frú Sigurlaugu Erlendsdóttur. Karl
lauk kennaraprófi 1944. Gerðist hann
skrtístofumaður hjá Kaupfélagi Ár-
nesinga á Setíossi sama ár og gegndi
því starfi til ársloka 1981. Skrtístofu-
maöur í brunadeild Samvinnutrygg-
inga í Reykjavík var hann frá í árs-
byrjun 1982 til starfsloka. Hann
kvæntist Helgu Guðmundsdóttur og
eignuðust þau tvö böra. Útför Karls
verður gerð frá Hafnarfiaröarkirkju
í dag kl. 13.30.
Tilkyimingar
Kristján Fr. Guðmundsson
sýnir verk sín
Kristján Fr. Guðmundsson sýnir um 10
málverk á Biminum, Njálsgötu 49. Einn-
ig eru á sýningunni eftirprentanir af
málverki hans af Fremra-Hálsi í Kjós.
Sýningin er opin á opnunartima Bjamar-
ins, kl. 9-20.
Kvenféiag Kópavogs
Spilað verður í kvöld, 18. september, í
Félagsheimili Kópavogs. Byrjað verður
að spila kl. 20.30. AUir velkomnir.
Bæklingur fyrir erlenda ferða-
menn
um íslenskar matvörur
Markaðsnefnd landbúnaðarins hefur gef-
iö út vandaðan bækling fyrir erlenda
ferðamenn um íslenskar matvörur, þann
fyrsta sinnar tegundar á íslandi. Bækl-
ingurinn færir erlendum ferðamönnum,
heim sanninn um hið gífurlega matvöm-
úrval hér á landi auk þess að auðvelda
þeim innkaup í verslunum. í bæklingn-
um er fjallað um náttúrulegan uppruna
íslenskrar matvöm. Hann er á fjórum
tungumálum, ensku, þýsku, frönsku og
sænsku, auk þess sem tegundar- og vöm-
heiti er á íslensku. Hann er 34 bls. í hand-
hægu vasabroti og er honum skipt í átta
megin-matvömtegundir. Markaðsnefnd
landbúnaðarins annaðist útgáfu bækl-
ingsins og verður honum dreift fyrir
næsta sumar á ferðaskrifstofur erlendis,
helstu ferðamiðstöðvar og bilaleigur svo
að dæmi séu nefnd.
„Árin sem koma á óvart“
Foreldrabókin „Árin sem koma á óvart“
er líklega besta handbók í uppeldisfræði
fyrir foreldra sem gefm hefur verið út á
íslensku. Hún gefúr foreldrum ráð til
lausnar á hvers kyns vandamálum í
umgengni foreldra og bama, einkum þeg-
ar komið er fram á unglingsárin og bam-
ið, sem áður var svo þægt, verður ólíkt
sjálfú sér og jafnvel erfitt í umgengni.
Bókin er gefin út í samvinnu Vímulausr-
ar æsku - foreldrasamtaka, Lionshreyf-
ingarinnar á íslandi og menntamála-
ráðuneytisins. Það er athyglisverð nýj-
ung að þetta er fyrsta „kennslubókin"
handa foreldmm sem gefin er út um leið
og námsefiú handa bömum. AUir foreldr-
ar sem eiga böm í Lions-Quest námi í
grunnskólum fá bókina afhenta sér að
kostnaðarlausu. Upphaflega var aflað
fjár til þessarar starfsemi með fjársöfnun
á útvarpsstöðinni Bylgjunni fýrir u.þ.b.
tveimur árum en til þess að halda megi
henni áfram er nauðsynlegt að afla ijár
með sölu bókarinnar á almennum mark-
aði. Bókin er boðin á kostnaðarverði, kr.
900 eintakið.
Fundir
JC Reykjavik
heldur kynningarfúnd í kvöld, 18. sept-
ember, að laugavegi 178,2. hæð, kl. 20.30.
Þar verður kynnt starfsemi JC hreyfing-
arinnar.
Kvennadeild Barðstrendinga-
félagsins
heldur fund á Hallveigarstöðum kl. 20 í
kvöld, þriðjudag.
ITC deildin Irpa
heldur fund í kvöld, 18. september, kl.
20.30 að Brautarholti 30,2. haeð. Fundur-
inn er öllum opinn.
Fjölmidlar
ItWÍlC'gCir þakkir flyt ég öllum þeim fjölmörgu
hvaðanceva af landinu sem fögnuðu með mér og heiðr-
uðu mig á sjötugsafmceli mínu með hlómum, skeytum,
gjöfum, sönggleðiogsamvistum.
Sérstakar þakkir vil égfcera bœjarstjórn Kópavogs
fyrirfrábcera rausn og höfðingsskap í minngarð.
Allur þessi hlýhugur og velvildgladdi mig ósegjanlega
oggerði mér daginn ógleymanlegan.
Guð blessi ykkur öll
Sigfás Halldórsson
Eitt af þ ví sem gert er í of ríkvun
mæli á öldum Ijósvakans er að lesa
úr dagblöðum. Sérstaklega er þetta
hvimleitt í morgunþáttunum en það
virðist vera álit allra sem stjóma
morgunútvarpi að almenningur
vilji fá lesið úr dagblöðunum.
Þessl siður er Iangt frá að vera nýr
af nálinni, Þegar gamia gufan var
ein og sér var á vallt lesið úr leiður-
um dagbiaðanna og er það enn gert.
Þessi lestur úr dagblöðum hefur
aukist svo mjög að ekki þykir nóg
aö lesa helstu fréttir blaöanna í
morgunsárið heidur era einstaka
„dagskrárgerðarmenn“ famir aö
lesa slúðurfréttir af erlendu þotu-
fóiki sem birtist í þar til geröum
dálkum í dagblöðunum.
Það getur vel verið að þáttagerðar-
mennirnir hafi gaman af að glugga
í blöðin á morgnana, þaö hafa sjálf-
sagf flestir landsmenn, en blöð eru
og veröa ávallt iestrareihi fyrir
auguen ekkieyru.
A meðan Ijósvakamir auglýsa
dagblöðin þá hamast sjónvarps-
stöðvarnar við aö auglýsa sjálfar
sig. Sérstaklega er þessi stefha vin-
sæi hjá forráðmönnum á Stöð 2 og
er ekki nóg með að þeir séu með
sérstaka dagskrárgeröþar sem allt
efhi, sem framundan er, er lofaö í
hástert heldur er skotiö inn á milli
hvers einasta dagskrárliðar sýnis-
horni úr einhverju sem er á dagskrá
ánæstunni.
Þótt Stöð 2 sé sýnu verri en ríkis-
útvarpiði þessum efnum þá eru
þeirþjáríkinu langtfrá aðvera
saklausir. Þótt ekki sé eins og áður
þáttur sem ber heitið Ðagskrá
næstu viku þá er skotiö inn á milh
auglýsingum og sýnishomum um
efni þegar rúm leyfir og stundum í
jafnmiklu óhófi og Stöö 2 gerir.
Hilmar KarJsson