Dagblaðið Vísir - DV - 28.03.1992, Qupperneq 2

28
Bflar
LAUGARDAGUR 28. MARS 1992.
DV
Harley Davidson „Electra Glide":
Dæmi um sígilda hönnun
- hefur framleitt mótorhjól í nær níutíu ár og annar nú ekki eftirspum
Saga mótorhjólanna fylgir nánast
sögu bílsins og segja má að almenn
útbreiðsla mótorhjóla haíi hafist um
síðustu aldamót eða á fyrstu árum
aldarinnar, á sama tíriia og fyrstu
bílamir fóru almennt að líta dagsins
ljós. Fyrstu mótorhjólin voru lítið
annað en reiðhjól með hjálparvél en
svo fór þó á örfáum árum að hönnun
þeirra sveigðist íijótt inn á sömu línu
og við þekkjum af þessum vélfákum
í dag.
Nú er það svo að undirritaður hef-
ur takmarkaða þekkingu og áhuga á
mótorhjólum en þó skoðað þau úr
hæfilegri fjarlægð í áranna rás. Af
öllum þeim fjölda og margbreytileika
mótorhjóla, sem fyrir augu hefur
borið á liðnum árum, stendur þó
ávallt eitt upp úr og það er Harley
Davidson frá Bandaríkjunum. Flest-
ir þekkja eina gerð þeirra hjóla úr
umferðinni hér í Reykjavík, „Electra
Glide“, sem lögregluembættið í
Reykjavík hefur notað til löggæslu í
rúma hálfa öld, en fyrstu. hjólin
komu til umferðargæslu í Reykjavík
árið 1940, í tíð Agnars Kofoed-Hans-
ens, þáverandi lögreglustjóra.
Harley Davidson hefur raunar
skapað sér þá ímynd að vera lifandi
dæmi um sígilda hönnun, eins og sjá
mátti í sjónvarpsþætti BBC um sí-
gilda hönnun sem Sjónvarpið sýndi
fyrir nokkru.
Nærri níutíu ár
að baki
Saga Harley Davidson hófst fyrir
Erfiðirtímar
í raun ganga allir framleiðendur
mótorhjóla í gegnum erfiða tíma. í
dag er talið að 7,3 milljónir mótor-
hjóla séu á bandarískum vegum sem
er verulegur samdráttur miðað við
7,7 milljónir hjóla árið 1985.
Fyrir einum og hálfum áratug
mátti segja að japönsku mótorhjóla-
framleiðendumir Honda, Yamaha,
Kawasaki og Suzuki væru einráðir á
bandaríska markaðnum. Árið 1969
hafði Harley Davidson sameinast
risasamsteypunni AMF en samein-
ingin reyndist dýrkeypt vegna minni
gæða og minnkandi sölu. Árið 1985
slapp Harley Davidson úr „klóm“
AMF og „kom heim aftur“, eins og
blaðafyrirsagnir sögðu á þeim tíma.
Frá þeim tíma hefur stjama Harley
Davidson risið hratt og nú er svo
komið að verksmiðjurnar anna ekki
eftirspurn.
Ástæðan er að miklum hluta röng
stefna japönsku framleiðendanna á
markaðnum. Þeir einbeittu sér að
kraftmiklum hjólum sem komust 280
kílómetra á klukkustud og voru þess
eðlis að ökumaðurinn varð að sitja í
hnipri og beita sérstakri tækni til að
beygja. I raun má segja að Japanir
haíi verið svo uppteknir af því að
þróa framleiðsluna að þeir
„gleymdu" markaðnum eða, eins og
Gary Christopher hjá Honda í
Bandaríkjunum segir: „Við vorum'
svo uppteknir af því að ná til „upp-
anna“ að við gleymdum sjálfum mót-
orhjólaáhugamönnunum.
Á hverju ári sendu þeir frá sér
nýjar gerðir, mismunandi í útliti og
hraðskreiðari. Þetta þýddi að
„gömlu“ hjólin féllu hratt í verði,
varahlutir voru dýrir og tryggingar
á hjólunum urðu dýrari.
íslandsmeistarakeppni í vélsleðaakstri í Bláfjöllum á morgun:
Sérsmíðaður 200
hestafla vélsleði
meðal 100 sem keppa
Fyrri hluti íslandsmeistaramóts í
vélsleðaakstri verður haldinn í Blá-
fjöllum á morgun, sunnudag. Búist
er við um eitt hundrað keppendum anna í Bláfjöllum, nær Sandskeiði,
en ails verður keppt í sex flokkum. vinstra megin við Bláíjallaveginn
Keppt verður í nágrenni skíðasvæð- þegar ekið er frá Reykjavík.
VÉLSLEÐAR
Toyota extra cab SR 5 EFi '88,
ek. 52.000.
Rocky turbo/dísil '85.
Bronco XLT ’83, ek. 76.000 m.
GMC pickup m/húsi '83.
HEF KAUPENDUR AÐ
’89, ’90 OG ’91
TOYOTA EXTRA CAB
V/MIKILLAR EFTIR-
SPURNAR OG SÖLU.
BUFMEIBASALA ÍSLANDS HF.
BÍLDSHÖFDA 8-112 REYKJA VlK
Sími 675200
Hér eru þeir félagar í HK-þjónustunni, þeir Kristján Bragason og Halldór Jóhannesson, vinstra megin viö sleðann,
en hægra megin er Benedikt Valtýsson sem keppa mun á sleðanum á morgun. Á milli þeirra sést vel vélin heima-
smíðaða sem nú skartar þremur strokkum í stað tveggja venjulega. Ljósmynd tímaritið 3T
Mikið úrvai af nýjum og notuðum véisleðum á verði við allra
hæfi.
Harley Davidson framleiðir fjöldamargar gerðir mótorhjóla en flestar þeirra eru svipaðar í útliti og dæmigerð
„götuhjól".
tæpum 90 árum í Milwaukee í Banda-
ríkjunum sem hefur verið heimili
Harley Davidson fram til þessa. Það
voru þeir William S. Harley, William
A. Davidson, Walter Davidson og
Arthur Davidson sem smíðuðu
fyrsta mótorhjólið í sameiningu í litl-
um skúr á baklóðinni heima hjá
Davidson-fjölskyldunni og urðu að fá
lánuð verkfærin til smíðinnar.
Fyrsta hjóhð var smíðað árið 1903
og síðan hefur stjarna Harley David-
son skinið skært og skapað sér sér-
.stöðu.
Hjól allra stétta
í raun verður ekki annað sagt um
Harley Davidson en að það sé hjól
allra stétta. Kvikmyndastjörnur á
borð við James Dean og Marlon
Brando hófu þessi hjól á æðri stall á
sínum tíma. Auðkýfingurinn Mal-
colm Forbes átti fjöldann allan af
hjólum frá Harley Davidson og þeysti
á einu slíku út í buskann með ekki
ófrægari persónu en Elizabet Taylor
á aftursætinu. Ronald Reagan, for-
seti Bandaríkjanna, heimsótti verk-
smiðjur Harley Davidson og sú heim-
sókn varpaði ljósi á þá staðreynd að
Bandaríkin áttu leik í stöðunni gegn
stöðugri ásælni japanskra framleið-
enda inn á markaðinn.
I
i
I
I
l
■ I