Alþýðublaðið - 02.12.1967, Blaðsíða 10

Syngjandi nunna
Framhald úr opnu.
tók ekki langan tíma. Einu hús-
tnunirnir voru lítið borð með
einni skúffu, harður stóll og
rúmflet-: strádýna á hörðum
fjölum.
Ég vandist því að sofa á þessu
liarða rúmi og kunni brátt vel
við það. Ég get ckki sofið al-
mennilega lengur í mjúkum
rúmum. Það er hollara að sofa
á hörðu, bæði gott fyrir vöxt
og limaburð.
Auk þess unnum við á bú-
garði klaustursins, hreinsuðum
til dæmis hesthúsin eða önnur
gripahús eða stunduðum jarð-
yrkju. Mér fannst mest gam-
an að vinna í matjurtagarðin-
um.
En jafnvel þar ríkti þögnin.
Fyrstu orðin sem við fengum
að segja hver við aðra voru í
hvíldartímanum eftir hádegis-
verðinn. Þá höfðum við einn-
ig eytt klukkutíma í lestur; við
lögðum stund á trúarvísindi,
kynntum okkur sögu reglunnar,
iásum tíðagerðarbækur og heil-
aga ritningu. Síðar um daginn
eyddum við öðrum klukkutíma
í sams konar námsástundan.
Þögnin átti ennfremur að
ríkja milli fjögur og sex á dag-
inn, þegar okkur var leyft að
skipta á nunnuklæðunum og blá-
um samfestingum og leggja
stund á íþróttir.
Það var skemmtilegt. Allar
nunnurnar tóku þáít í því,
jafnt hinar elztu og virðuleg-
ustu sem nýliðarnir. Tennis,
handbolti, hlaup og stökk, —
já, ég lærði meira að segja
júdó í klaustrinu!
f
Eftir kvöldverðinn 'ktukkanj
hálfsjö fórum við aftur í kap-
elluna og báðumst fyrir í hálf-
tíma. En frá sjö til níu var
okkur frjálst að sinna tómstunda-
iðju okkar, teikna, prjóna eða
sauma út, og á meðan máttum
við ræðast við í lágum hljóðum.
Mér var leyft að spila á gít-
arinn minn hálftíma á kvöldi.
Aðrar nunnúr fengu að spila
á píanó eða fiðlu, banjó og
jafnvel munnhörpu. Ýmsar af
nunnunum fóru að taka undir
söngvana mína og raula lágt
með. Ein systirin var frá Kon-
gó, og hún sló skemmtilegt
hljóðfall á stólbak, og önnur
afrísk systir spilaði undir á þrí-
hyrning. Víð hefðum kannski
ekki vakið mikla hrifningu í
poppheiminum, en við urðum af-
skaplega vinsælar innan klaust-
ursins.
En oftast var þó þögnin ríkj-
andi. Alger þögn. Hún var þátt-
ur í sjálfsaga okkar og átti að
stuðla að innra sambandi okkar
við guð.
Klukkan tíu á kvöldin slökkt-
um við öll Ijós og lögðumst til
svefns á hörðu fletunum okkar,
og þögnin var svo djúp, að hún
virist næstum áþreifanleg.
★ „DOMINIQUE” FER
SIGURFÖR UM HEIM-
INN.
i
En líf í hugleiðingu og þögn
var ekki það sem beið mín. —
Dómíníkanareglan er ekki ein-
göngu þagnarregla; hún er einn-
ig trúboðsregla. Frá Fichermont
eru systurnar sendar víðs vegar
um heiminn til að þjóna mann-
kyninu sem læknar eða hjúkr-
unarkonur, kennarar eða pré-
dikarar.
Ég átti að gerast kennari og
fara. til Kongó, en fyrst þurfti
ég að læra meira og átti að
fara í háskólann í Louvain.
En ekki hefur orðið úr því
enn sem komið er.
Eitt af skemmtilegustu verk-
efnum okkar í Fichmont var
að taka á móti hópum ungra
stúlkna sem komu til stuttrar
dvalar í klaustrinu. Þær voru
allar káfar og fjörugar, og þeim
fannst mest gaman á kvöldin
þegar við sameinuðum spurn-
ingar og svör um trúmál og
svolitla tónlist. Þetta minnti
mig á gömlu dagana þegar ég
var í skátahreyfingunni.
Oft var ég beðin að syngja og
spila, og ég raulaði gjarnan litlu
lögin mín fyrir þær. Mér til
undrunar urðu þau feiknavinsæl,
og bæði systurnar og aðkomu-
stúlkurnar báðu mig sífellt um
að syngja meira af þeim og
lærðu sjálfar bæði ljóðin og
lögin.
Loks fóru aðkomustúllcurnar
að biðja mig að syngja eithvað
af lögunum mínum inn á plötu,
svo að þær gætu spilað hana til
minningar um dvölina í Ficher-
mont- Fyrst fannst mér hug-
myndin fráleit, en beiðnirnar
urðu æ ákafari og tíðari þangað
til við sáum, að við yrðum að
gera eitthvað í málinu.
Við höfðum lítið segulbands-
tæki sem systurnar notuðu þeg-
ar þær voru að læra ei'lend
tungumál og vildu fylgjast með
framburði sínum. Ein nunnan
hélt á hljóðnemanum meðan ég
söng lítið lag sem ég hafði skírt
„Dominique”. Við tókum upp
nokkur lög í viðbót, og svo fór-
um við og spurðum abbadísina
hvort við mættum tala við eitt-
hvert plötufyrirtæki og biðja
| það að búa til tvö hundruð plöt-
ur eða svo fyrir okkur, svo að
gestir klaustursins gætu eign-
azt minjagrip um dvöl sína hjá
okkur.
Það urðu langar og miklar
umræður um málið — hvort
þetta væri ekki fjarstætt uppá-
tæki og jafnvel óviðeigandi. En
leyfi fékkst að lokum, og ég fór
til Brússel I fylgd fjögurra af
elztu og liáttsettustu nunnum
klaustursins til að leggja fram
beiðni okkar. Tvö plötufyrirtæki
neituðu afdráttarlaust, vildu
meira að segja ekki hlusta á
segulbandsspóluna sem við vor-
um með.
Þriðja tilraun okkar var að
tala við Philips fyrirtækið. Þar
var hlustað með athygli á upp-
tökuna okkar, og við vorum
beðnar að bíða.
Hljóðritunarstjórinn hafði
hrifizt af litlu einföldu lögun-
um mínum, og liann áleit, að
þau ættu erindi á almennan
markað. Fyrirtækið bauðst til
að gera þessar plötur fyrir okk-
ur, en vildi jafnframt fá leyfi
til að senda plötualbúm með
söngvunum mínum á almenna
markaðinn.
Mér stóð alveg á sama. Ég var
sannfærð um, að enginn lifandi
maður myndi kæra sig um að
kaupa plötu sem ég syngi inn
á. Ég hafði hvorki nógu góða
rödd né voru söngvararnir mín-
ir >o merkilegir, áleit ég.
Abbadísin féllst á að leyfa
okkur þetta, og við gerðum
samning um, að gróðinn — ef
nokkur yrði — rynni til klaust-
ursins. Ég þurfti ekki á pening-
unum að halda og kærði mig
ekki um þá. En ég vonaði, að
plötuambúmið seldist meira en
fyrir kostnaði, því að fénu yrði
varið til að vinna fyrir guð og
þjóna börnum hans á jörðinni.
Mig óraði ekki fyrir því, að
„Dominique” fengi aðrar eins
móttökur og raun varð á. Litla
lagið mitt fór sigurför um Evr-
ópu og Ameríku og varð vinsælt
um allan heim.
Auðvitað vakti það fyrst og
fremst athygli af því að það
var nunna sem samdi það og
flutti. Það þótti furðulegt fyrir-
bæri, að nunna skyldi gerast dæg-
urlagasöngkona. Gegn vilja mín-
um varð ég fræg víða um lönd.
Ég hafði aldrei kært mig um að
vekja á mér athygli, og ég vildi
bara fá að lifa í friði innan
klaustursins míns þangað til ég
færi út í heiminn sem trúboði
og kennari.
En ég átti eftir að kynnast ó-
skapaganginum sem fylgir vin-
sældum í poppheiminum. —
Klaustrið var umsetið æstum
fréttariturum sem voru vanir að
eltast við hlédrægar stjörnur og
beittu öllum brögðum til að ná
í „gott efni.”
Síminn hringdi frá morgni til
kvölds, og ljósmyndarar og
blaðamenn herjuðu á friðsæld
klaustursins' tíl að fá „sö'gu” og
myndir. Beiðnum þeirra var
jafnan neitað, og þetta er í
fyrsta sinri sern ég segi sögu
mína.
Og dag einn fylltist allt af
ókunnugúm mönnum með kvik-
■ myndavélar, ljóskastara, úpp-
tökutækí og alls kyns vélar. —
Þettá voru sjónvarpsmenn frá
Englandi sem flutt höfðu allan
þennan geysilega farangur yfir
Ermarsund til að taka upp þátt
um Fichermont klausfrið og
mig. Ilvernig þeir fengu leyfi,
veit ég ekki, en skyndilega var
allt komið á ringulreið í kyrr-
láta lífinu okkar. Þarna var mað-
ur að nafni Ed Sullivan sem mér
var sagt, að væri frægur sjón-
varpsmaður í Ameríku. Hann
vildi fá mig til að syngja eitt-
hvað al' Íögunum mínum í þess-
um þætti sínum. Ég neitaði, því
að enginn hafði minnzt neitt á
þetta við mig, og ég sá ekki
nokkra ástæðu til að fara að
syngja fyrir þennan mann. En
vinir mínir hjá Pliilips fyrir-
tækinu báðu mig að endurskoða
ákvörðun mína og töluðu um
alla fyrirhöfnina sem fólkið
hefði lagt á sig til að taka upp
þennan þátt um klaustrið og
mig. Þá lét ég tilleiðast og söng
tvö erindi af „Dominique” og
tvo önnur lög. Þeir virtust ósköp
ánægðir með það.
Næst ákvað kvikmyndaver
sem kallað er MGM að gera
kvikmynd um líf mitt. Raunar
var það ekki hægt, vegna þess
að það er samningur milli kvik-
myndafélaganna í Hollywood og
kaþólsku kirkjunnar að gera ekki
kvikmyndir um þeirrar trúar
fólk sem enn er á lífi. Þá varð
að búa til ímyndaða nunnu, en
lögin mín voru notuð.
Ég sá kvikmyndina einu sinni
í Brussel og sat í ódýrustu sæt-
unum, því að ég hafði ekki efni
á öðru. Ungfrú Debbie Reyn-
olds lék „syngjandi nunnuna”.
Mér fannst myndin ekki eins
slæm og ég hafði búizt við. En
hún átfi ekkert skylt við lífið,
raunveruleikann, trúna eða mig.
Ef til vill halda einhverjir, að
ævi mín hafi verið svona. Ég
get fullvissað þá um, að það er
hrapallegur misskilningur. Líf
nunnunnar er ekki sykur, hun-
ang og rjómi samanhrært, til-
finningasemi og velgjuleg I
væmni. Það er mikil gleði og
fullnægja í að elska guð og
þjóna honum, en það er líka
strit og erfiði. Við lifum ekki í
ímynduðum draumheimi og
syngjum um frið og fegurð jarð-
arinnar; okkur er ljóst, að lífið
er flókið, örðugt og oft bæði
illt og ljótt. En við reynum að
hughreysta sjálfar okkur og
aðra og leggja fram okkar skerf
í baráttunni fyrir liinu góða og
fagra.
★ EFASEMDIR GERA
VART VIÐ SIG
Ég hafði enga löngun til að
verða fræg. Vinsældir þær sem
plöturnar mínar hlutu komu
mér á óvart og urðu mér satt
að segja til óþæginda. Fyrsta
albúmið seldist svo vel, að ég
varð brátt að senda frá mér
annað. Ég fékk leyfi til að eyða
tímanum sem annars fór í störf
á búgarðinum og húsverkin í
að semja ný lög, og mér tókst
að varðveita bænastundir mín-
ar ótrpflaðar. Ég þurfti að fá
að vera ein til að ná sambandi
við guð og gera mér grein fyr-
ir hugsunum mínum.
Því var ekki að neita, að mat
mitt á hlutunum hafði breytzt
að sumu leyti og var stöðugt
að breytast. Einu sinnj hélt ég,
að það nægði að ganga í regl-
una, og þar með öll vanda-
mál leyst. Ég myndi eyða hverrj
stúnd ævi minnar til bænaiðk-
ana og þjónustu, og ekkert
myndi raska ró minni og and-
legu jafnvægi. En Hfið var ekki
lengur svo einfalt. Ég varð að
sameina lífið í ytra heiminum
og hið kyrrláta klausturiíf, og
það var annað en auðvelt.
Auk þess voru skoðanir mínar
á hinu hefðbundna klausturlífi
smám saman að breytast. Ég gat
ekki séð, að það væri guði þókn-
anlegt að fórna þeim persónu-
leika sem hann hefur gefið okk-
ur og gera sig að persónulegri
vélbrúðu er tæki hugsunarlaust
við öllu sem að henni væri rétt
og notaði ekki skynsemi sína til
að fnynda sér eigin skoðanir.
Við skulum taka nunnubún-
inginn sem dæmi. Hvers vegna
eigum við að klæða okkur eins
og gcrt var á miðöldum í stað
þess að fylgjast með rás tím-
ans? Kuflinn er óþægilegur og
stirðbusalegur, og það tekur
daga að hreinsa hann almenni-
lega. Hvers vegna ekki að ganga
í léttari kjölum, ljósum á lit,
úr efnum sem auðvelt er að
halda hreinum? Hvers vegna
ekki að stytta pilsin ofurlítið,
svo að þau flækist ekki alltaf
fyrir?
Og fyrir utan óþægindin við
að ganga í þessum klæðum og
erfiðleikana við að hreinsa þau
er eitt enn, og það er hálfu mik-
ilvægara atriði. Búningurinn
myndar sálfræðilegan múr
milli nunnunnar og fólksins sem
hún vill gjarnan komast í sam-
band við. Við skerum okkur úr,
og fólk fbr hálfi-yj.'f/r.vnj hj^
sér í návist okkar, finnst það
allt í einu þurfi að vanda fram-
komu sína og vera öðruvísi en
því er eðlilegt. Ég fann þetta oft
þegar ég var byrjuð í háskól-
anum í Louvain. Samstúdentar
mínir urðu vandræðalegir þeg-
ar ég var viðstödd, og það var
einungis ytra fatnaði mínum að
kenna. Hann skildi mig frá
þeim.
Hvers vegna að ganga um í
„einkennisbúningi” sem gerir
manni erfiðara fyrir í samskipt-
um við meðbræður sína? Ekki
þurfti Jesús á neinum einkenn-
isbúningi að halda þegar hann
var að útbreiða fagnaðarerind-
ið!
Þetta var eitt af mörgu sem
ég ræddi um við abbadísina og
klaustursystur mínar. Skoðanir
mínar mættu ekki miklum skiln-
ingi og þóttu of byltingarkennd-
ar. En það þarf alltaf á bylt-
ingu að halda til að umbreyta
rótgrónum venjum. Aðalatriðið
Framhald á bls 11.
♦--------------------------------------
setting lotion
cleansing milk
bubble bath
hand-lotion
eg- shampoo
Halldór Jónsson ”
Hafnarstræti 18
simi 22170 -4 .línur
2. desember 1967 — ALÞÝÐUBLAÐIÐ