Alþýðublaðið - 12.11.1968, Blaðsíða 6

6 ALÞYÐUBLAÐKÐ 12. nóvember 1968
Heinrích
Lubke
FORSETI
Fyrir tæpum mánuði, er HEINRICH LtÍBKE for-
seti Vestur-Þýzkalands varð 74 ára gamall, tilkynnti
hann þá ákvörðun sína að láta af embætti 30. júní
næsta vor, en sitja ekki til 12. september, eins og
lög stóðu til. Þetta þýðir að forsetakosningar verða
látnar fara fram í Vestur-Þýzkalandi þegar í vor,
nokkrum mánuðum áður en þingkosningar verða í
landinu, en venjan hefur verið sú að forsetakosn-
ingarnar væru í tengslum við þær.
Liibke 'hefur sætt mikillí
gagnrýni undanfarin ár. í öll-
um löndum tíðkast það, að þjóð
höfðinginn er vemdaður með
lögum fyrir alls lags misjöfnu
umtali, og í Vestur-Þýzkalandi
var ekki orði á hann hallað
fyrra kjört'ímabilið, sem hann
sat að völdum, 1959—64. En
þegar kom að endurkjöri hans
giltí þeíta ekki lengur. Hjá því
fór ekki að mótframbjóðendur
kæmu til greina og þá Iþurfti
auðvitað að ræða kosti þeirra
og galla.
Kunnur sagnfræðingur ritaði
þá grein, þar sem hann taldj
upp þær kröfur, sem gera yrði
til forseta landsins. Til þess að
hann gæti komið fram á virðu-
legan hátt sem fulltrúi 'þýzku
þjóðarinnar, varð hann að vera
afburðamaður. Hann varð aö
vera góður ræðumaður, og ef
hann gæti ekki samið ræður
sínar sjálfur skyldi hann láta
færa menn annast það verk
fyrir sig. Og hann varð að vera
fær um að persónugera á lif-
andi hátt sambandið milli
þýzkrar menningar og menn-
ingar annarra þjóða.
Vikublaðið Der Spiegel sagði
að þessi grein væri listi yfir
þá eiginleika, sem Liibke skort.i.
Að einu leyti stenzt Lúbke
þó þær kröfur, sem sagnfræð-
ingurinn setur þarna fram.
'Hann lætur yfirleitt semja ræð
ur fyrir sig. En það kemur oft
fyrir að hann víkur frá hand-
ritjnu, og þessi frávik 'hans hafa
orðið til þess að margir af
ræðuhöfundum hans hafa geng-
ið úr vistinni, til þess að þejr
yrðu ekki grunaðir um að hafa
samið það, sem forsetinn sagðj.
Þessar einkahugleiðingar for-
setans hafa sumar orðið all-
frægar, enda flytur hann oft
ræður yfir stórum áheyrenda
fjölda. Fyrir fáeinum árum
flutti hann ræðu í Hamborg um
málefni Austur-Asíu, þar sem
viðstaddir voru fjölmargir sendi
herrar Asíulanda og sérfræð-
ingar í málefnum Austurlanda.
Lúbke sagði þar frá ferð sinni
til Asíu og minntist á að hann
hefði tekið eftir því að ibúar í
Teheran hefðu verið vel þvegn-
ir. Hann hafði ennfremur kom-
izt að því að í Indónesíu væru
eyjar, suniar fyrir norðan, aðr-
ar fvrir sunnan miðbaug, en á
milli þeirra mikið haf.
í Bonn hefur Iþað komizt f
tízku að skemmta sér við að
þróa það tungumál, sem kallað
er ,.Lúbke-enska“. Sú nýsmiði
sem þar verður til, jafnast þó
sjaldnast á við það, sem Lúbke
lætur út úr sér sjálfur við
ýmis- tækifæri. Þegar Elísabot
Englandsdrottning kom í heim-
sókn til Bonn fyrir nokkrum
árum, voru haldnir hljómleik-
ar henni til heiðurs. Því seink-
aði aðeins að hljómleikarnir
hæfust, og Lúbke ætlaði að
segja drottningunni að þeir
hæfust rétt strax. Á þýzku
hefði setningin verið: „gleich
geht es los“, en sér til mikill-
ar undrunar heyrði drottningin
forsetann segja: „equal goes
it loose".
En þótt Lúbke sé ekki sterk-
ari enskumaður en þetta, not-
ar hann öll hugsanleg tækifæri
til að tala málið, og það eins
þótt hann hafi góða túlka jafn-
an við hendina.
Lúbke fæddist í Westfalen
10. október 1894 og ólst upp í
Þvzko.landi keisaratímans og
vandist þeim lífsskoðunum
sem þar voru ríkjandi: tak-
markalausri íhaldssemi, strangri
stéítaskiptingu, smáborgara-
móral og ekki |þó sízt mikílli
andúð á öllum vinstristefnum.
Og þetta hefur allt setið í
Lúbke allt til þessa dags.
Fyrir fáeinum árum ætlaði
franska stjórnin að sæma
Klöru Fassbender prófessor á
áttræðsafmæli hennar heiðurs-
merki fyrir þýðingar hennar á
frönskum ljóðum. Slík erlend
heiðursmerki mega þýzkir borg
arar ekki þiggja nema með sam-
þykki forsetans, og Lúbke sagðj
nei. Hann leit svo á að Klara
Fassbender væri kommúnisti,
af því hún hefur tekið þátt í
friðarhreyfingu Vestur-Þýzka
lands. Og ekki alls fyrir löngu
skýrði Brandt utanríkisráðherra
forsetanum frá því að hann ætl
aði að borða miðdegisverð með
rithöfundinum Gúnther Grass;
þá sagði Lúbke; ,,En hann skrif-
ar svo óviðurkvæmilega hluti,
að ekki einu sinni hjón geta
rætt þá 'S'ín á milli“.
,Lúbke gekk í búnaðarskóla í
æsku og varð stofnandi og for-
ystumaður í samt.ökum þýzkra
bænda árið 1926. 1931 var hann
kjörinn í prússneska þingið og
ótti þar sæti, þar til nazistar
tóku völdin árið 1933. Bænda-
samtökin voru leyst upp og
Lúbke tekinn höndum, en hon-
um var fljótlega sleppt aftur.
5. febrúar 1934 var hann þó
aftur tekinn höndum og þá sat
hann 20 mánuði í fangelsi.
Framhald á 15. síðu.
!JÁ OKKUR
R ÚRVALIÐ
Höfum jafnan fyrirliggjandi mikið úrval af
fallegum SVEFNHERBERGISHÚSGÖGNUM
Hinir viðurkenndu greiðsluskilmálar okkar
gera öllum kleift að eignast
SVEFNHERBERGISHÚSGÖGN
Kynnið yður hið fjölbreytta húsgagnaúrval
og hin hagstæðu kjör. — Þér aukið gildi
peninganna með því að verzla hjá okkur.