Alþýðublaðið - 15.01.1969, Blaðsíða 6

6 ALÞYÐUBLAÐtÐ 15. janúar 1968

- • .
lieiksmiðjan:
Galdra -Loftur
eftir Jóhann S gurjónsson.
Leikstjóri: Eyvindur Erlends-
son.
Tónlist: Magnús Blöndal Jó-
hainmsson.
Leikmynd og bún ngar: IJna
Coilins og Magnús Pálsson.
Le.ksmiðjan er fyrirtæki
sem vakið hefur eftirtekt í
haust og vetur, einkum og sér
í lagi fyrir það framtak að
ferðast út um land með leik
sýningar á öðrum árstíma en
sumrinu, síldar- og heyskapar
tímanum, í ólmu kappi við
aðra leikflokka. Það er að
skilja að þetta ferðalag bafi
gengið allvel og flokkurinn
fengið góðar undirtektir þar
sem hann kom; og má vera
að ferðalag hans bend. til þess
sem oft hefur verið imprað
á, að þörf sé hér fyrir öflug-
an ferða-leikflokk sem haldi
uppi reglubundnum sýning-
um landið um kring. En ljóst
er, bæði af ávarpsorðum í
leikskránni og ávarpi Ey-
vinds Erlendssonar fyrir sýn
ingu Le ksmiðjunnar í Lind-
arbæ á sunnudagskvöld, að
flokkur'nn ætlar sér miklu
meiri hlut en halda uppi
venjulcgum leiksýningum.
„Okkur er ekkert nóg nema
okkur takist að auka trú sam
landa okkar á sjálfa sig og
sköpunarkraft sinn á nýjan-
leik, ekki aðeins í efnislegum
skilnir.g heldur og andleg-
um, þannig að hver maður í
landinu til sjávar eða sveitar
leikhús
geti á einhvern hátt tal'zt
vinnandi í þeirri smiðju," seg
ir í le kskránni, og í svipaðan
streng tók Eyvindur í leikhús
inu þar sem hann lýsti vinnu
brögðum leikflokksins nokkru
nánar.
Slíkur og þvílíkur ræðumáti
getur auðveldlega orðið hlægi
legur, skammarlega uppblá
inn, og hefði vafalaust orð
það ef sýning hefði rrú
heppnazt á eftir ræðunni. £
svo fór ekki í þetta s r
virð st einkum og sér í la
að þakka Arnari Jónssyni
hlutverki Galdra-Lofts — !
leikstjórn Eyvinds Erlend
sonar. Af Eyvindi hafa mer
átt m kils að vænta allt f:
þvi hann kom heim frá nán
fyrstur manna til að legg
fyrir sig og ljúka leikstjcr
arnámi sérstaklega, en ve:
hans h ngað til, síðast Fyr
heitið í Þjóðleikhúsinu
haust, hafa því miður ek
verið ýkja markverð né g<
ið ne'n ný fyrirheit. Hér n
líggja m;lli hluta hvort fyrs
sýning Leiksmiðjunnar ve
einhver fyrirheit um framl
arstarf leikflokksins eða l&ti
tilteknar vonir rætast; satt
að segja virðist verkefnið
einkennilega valið fyrir fram
sækinni og t lraunasinnaðan
flokk ungra leikara. En sýn
ingin varð áhugaverð og á-
nægjuleg fyrir aðferð þeirra
merki sem hægt er að
treysta fyrir alla vél-
ritun.
KOLOKFILM
ekta kalkipappír fyrir vél-
ritun.
SMITAR EKKI
Hreinar hendur — hrein
afrit — hrein frumrit.
ÓSLÍTANDI
Endist lengur en annar
kalkipappír.
BIÐJIÐ UM
KOLOKFILM
KOLOK
PLASTIC FILM
leturborðar.
KOLOK SILKI —
leturborðar.
KOLOK Superfine
leturborðar.
AGNAR K. HREINSSON
UMBOÐS- OG HEILDVERZLUN
PÓSTHÓLF 654 - SÍMI 16382. - BANKASTRÆTI 10
Arnar Jónsson í hlutverki Galdra-Lofts.
Arnars og Eyvinds að efninu,
viðleitni þeirra að prófa upp
á nýtt viðtekirn le'kmáta,
„hefð“ Galdra-Lofts í leik-
hús nu. Sú endurskoðun er
markverð og tímabær m.a.
vegna þess að hún kemut’
heim við fyrirætlun Jóhanns
Sigurjónssonar með verki
sínu sem hinn hefðbundni
leikmát Lofts hefur varla
virt sem skyldi. Eftir .Tó-
hanni er m.a. haft (Helge
Toldberg í bók sinni um Jó-
han«) að Loftur sé ekkert ís-
lenzkt Fást-afbrigð , Fástúlus
á Hólum, heldur fyrst og
fremst venjulegur unglingur,
gæddur hrifnæmum skáld-
huga, óvenjulegum gáfum,
samfara mikilli viðkvæmni,
og und rlagður trú og hjálrú,
þekkingu og vanþekkingu
sinrar samtíðar. ekki hinn
„demóníski sn llingur“ hefð-
bu'nd nna sýninga.
Þessari aðferð, að færa
Loft niður á jörðina, til ann-
arra manna og samtíðar s;nn
ar, fylg;r vitaskuld sú áhætta
að lýsing Lofts verð eintóm
geðveikislýsing, „case-study“.
Náttúrlega verður ekki hjá
því litið að Loftur er raun-
verulega sjúkur á geðsmun-
um, þessum skiln ngi skilinn.
En sé áherzlan einhliða á af-
brigðileika Lofts, geðveiki
hans, er hætt v ð að mikið af
skáldskap verksins fari for-
görðum, hið algilda og sam-
mannlega í fari Lofts. Allt á
litið þótti mér Amari Jóns-
syni takast merkilega vel að
forðast þessa þröngu tak
mörkun hlutverksins, og er
það vafalaust að þakka á-
herzlu leikarans á æsku I.ofts,
óþreyju og leiða á öllu sem
orð ð er venjubundið og
hversdagslegt, taumlausU
hugarflugi og sjálfshyggju
hans. Arnar stillti lýsingu
sinni í hóf, gætti alls ráun-
sæis í framgöngu Lofts á svið
inu, hins sérsinna en hug-
þekka unglings — og gat
veitt ofsa hans útrás að því
skapi í átakamestu atriðun-
um, sær ngunum í lok annars
þáttar og leikslokin. En vera
má að hófstilling hlutverks-
ins hafi torveldað leikaran-
um að fylgja fram til hlítar
ofsa t lfinninganna sem alla
tíð ólga undir niðri í Lofti,
lostafullri ástríðu hans til
Steinunnar, tilbe.ðslukenndri
ást á Dísu. Enda bætti ekki
úr skák að bæði þessi hlutverk
voru harla vanskipuð í sýn
ingu Le ksmiðjunnar. Sólveig
Hauksdótt. r er alveg ranglega
valin í hiutverk Dísu, sem
jaðraði við skopfærslu í með
förum Leiksmiðjunnar. Og
Margréti Helgu Jóhannsdótt
ur brestur bæði reynslu og
kunnáttu t .1 að gera Steinunni
viðhlítandi skil, þótt réttur
skilningur v rtist lagður í
hlutverkið og leikkonan legði
sig augljóslega fram við það.
Arnar Jónsson bar sýninguna
uppi, Galdra-Loftur tvímæla
laust mesta og bezta verk
le karans til þessa, en hann
hefur frá því hanr. kom fvrst
fram verið í hóp efnilegustu
og áhugaverðustu leikara
okkar. Galdra-Loftur hans
mundi án efa njóta sín til
miklu me ri hlítar í fullgi.kl-
ari sýningu en Leiksrmðjan
megnaði. Og er raunar vand
séð að Galdra-Loftur verði
færður upp að nýju án hlið-
sjónar af lýs ngu Arnars og
aðferð þessarar sýningar.
Skilningur Lofts bregður
birtu á umhverfi hans í leikn
um. Aukið raunsæi í með-
ferð Lofts ve tir öðrum hlut-
verkum, einkum ráðsmannin-
um, hinum kappsfulla föður
Lofts, og Ólafi sem talar máli
skynseminnar í leiknum,
breytta áherzlu og aukið sv.g
' : Framhald á.10. siðu.