Dagur - 24.05.1923, Blaðsíða 2

Dagur - 24.05.1923, Blaðsíða 2
80 DAOUR 22, tbl. Mönnuœ hér heima mun nú ef til vill þykja þ*ð kynlegt, að þetta dýra- sjúkrahús hefir mörg þau þægindi fyrir dýrin, scm margir menn aldrei njóta t. d. er þar baðhús með öllum nýtízku útbúnaði og eru dýrin böðuð á vissum tímum, einnig hefir sjúkrahúsið geisia lækningar, sem mikið eiu notaðar. Sjúkrahúíið á stóra og rúmgdða bifreið (Bíl) sem hin sjúku dýr eru fiutt f. fram og aítur eftir óskum, Gengur hún um alla Kaupmannahöfn og nágrennið. Daglegur heimsóknartími frá kl. 2—4 e. h. og er sá tími mjög mikið uotaður, mest af áhugasömum dýra- vinum, sem vilja kynna sér starf og fyrirkomulag þeosarar stóru stofnunar. Stofnun þessi ber sig fullkomlega peningalega, rcksturskostnaðurinn er 50754,29. Það sem eigendur dýranna þurfa að borga fyrir sjúkrahúsveruna er tiltöíu- lega mjög lítið, sérstaklega kornast hinir fátækari létt út af þvf. Það er framúrskarandi ánægjulegt, að koma inn f dýrasjúkrahúsið—gést- urinn verður hrifinn af allri þesssri reglusemi, fuiikomnum útbúnaði, snirti- mensku og þrifnaði og framsr öllu öðru þeim mikia dugnaðí og ósér- plægni, sem hefir hrundið slfku stór- virki af stað. — Hvenær skyldum við fslendingar geta sýnt slíkan ávöxt deigingirni og öriætis, í þarfir þessa fagra máfs. Vitanlega erum við fátækir, — það er búið að segja okkur það svo oft. En mun það vera aðalorsökin, að við erum í svo mörgu eftirbátar annara þjóða? Gæti ekki hugsast að eitthvað væri að kenna samtakaieysinu og smá- sálarskapnum, sem er því miður altof algengt hér heima. (Meira). Símskeyti. Rvík 22. maí. Ráöstjórnin í Rússlandi leggur ábyrgðina á morði Vorovskis á hendur Svisslendingum. Ætla að ógilda sérleyfi, er Svisslend- ingar hafa fengið í Rússlandi. Enski verkamannaflokkurinn hefir ráðist á stjórnina út af verslunarsamningunumvið Rússa. Frakkar hafa slitið járnbrauta* sambandi roilli Ruhrhéraðanna og annara hluta Pýskalands. Einnig aukið vegabréfakvöðina. Krassin er í Lundúnum að semja við stjórnina, er heldur fast við fyrri skilyrði sín. Bonar Law farinn til Pýskalands, sér til heilsubótar; hefir sagt af sér stjórnarstörfum, vegna heilsu- Ieysis. Frakkar auka landtökuherinn um 20 púsundir. Hafa lagt undir sig 6 milljónir marka úr útibúi Ríkisbankans í Köblens. Bandaríkin neita að viðurkenna rússnesku ráösljórnina, Rússar hafa afnumið ræðismannaskrif- stofuna í Vladivostok. Fundur 2. alpjóðasambands jafnaðarmanna var settur í Ham- borg á Föstudaginn var. 400 fulltrúar frá 26 ríkjum sækja ajpjóðaráðstefnuna í Kaup- mannahöfn 15 — 17 ágústí sumar. Togararnir afla vel fyrir Vestur- landi. Taugaveiki gengur í Vest- mannaeýjum. Finsk söngkona nýkomin hingað. Fróttaritari Dags. f r é t í i r. Brúðhjdn. Ungfrú Gaðrún Kolbeins- dóttir og Ebenhard Jónsson vélfræð- ingur voru gefin samán ( hjónabsnd 12. þ. ro. af séra Geir Sæmundssyni. Ennfremur voru gefin snman f hjóná- band 19. þ. m. af séra Geir ungfrú Jóhanna Þórðardóttir og Steingrfmur Kristjáns- son bflsíjóri. Hjónaefni. Nýiega hafa birt bjú- skaparheit sitt ungfrú Þorgeiður Sig- tryggsdóttir (Þorateinssonar) hér ( bænum og Haildór Friðriksson að Heiga8töðum í Reykjadai í Þingeyjar- sýalu. Veöuráttan. Með sumarkomunni brá til vetrartíðar með þráiátum norðan og norðaustan kuldasteytum og úr- komuhiyðjum. Hafa þessir kuldar staðið á 5. viku og reynst banvænir þeim álitlega gróðri, sem kominn var um sumarmálin. Á þriðjudaginn skiiti um átt og brá tii sunnan þíðuvinda. í dag er aftur norðanhald með nokkurri úr- komu en hlýrra en áður. Freyr. Marz-aprd hefti er nýkomið. Freyr hefir alt af vcrið gott búnaðar- biað, en í höndunum á Valtý Stefánr- syni hefir hann tekið þann íjörsprett, að stórum ber af. Eru nú aliar bliðar búnaðarins ræddar af meira víðsýni og íramsækni en áður og er Freyr for- taksiaust það rit, sem hver einasti ís- lenzkur bóndi þarf að lesa. Fiskimarkaður. Eins og kunnugt er sendi stjórnin hr. Pétur A. Ólafs- son, bróður Ragnars Ölafssonar, til Suður Ameríku tii þess að kynnast þar markaðshorfum. Hann hefir nú gert ítailega grein fyrir erindi sfnu með skýrsiu til stjórnarráðsins. Birtist skýrsla 'þe3si f 3.—4 heíti Ægis þ. á. Teiur hann að takast megi að fá sæmilega góðan markað fyrir ísienzk- an fisk i Braz'líu. Dánardægur. Sigurður Sigurðsson bóksali andaðist á heimili sínu hér f bænum ki. 11 & þriðjudagskvöldið var. Hann hafði stundað bókband og bók- sölu lengi hér ( bæ og var vel mctinn maður. Láðst hefir að geta um lát tveggja ungra manna og efniiegra, sem eru nýlega látnir f Þingeyjarsýslu. Heigi Jakobsson andaðist að heimili s(nu Skriðuiandi og Sveinbjörn Jón- atansson frá Norðurhlíð andaðist f Sjúkrahúainu á Akureyri. Enn er ný* Gagnfræðaskólinn á Akureyri. Sökum skipaferða verða nýjurn gagnfræðingum afhent próf- skírteini mánudaginn 28. maí kl. 8 síödegis. Flutt verður erindi um mentaskóla á Norðurlandi. Sigurður Guðmundsson. lálin Guðrún Jóseísdóttir, systir Bene- dikts bónda á Breiðumýri, öidruð kona og ógift. Hennar verður getið sfðar. Misprentutl herfileg varð ( sfðasta biaði f tiikynningu nm jarðarför Jóns Davíðssonar. Stóð þar að hún ætti að fara fram 24. marz, en átti auðvitað að vera 24. maí og fer jarðarförin fram í dag. Knattspyrnumót var háð hér á Akureyri dagana 21 — 23 þ- m. Þátt- takendur vorti þessi félög: Magni, Höfðahverfi, Mjölnir, U. M F. A. og Þór öil á Akureyri. Úrslit urðu þessi: Þór Magni Mjölnir U. M. F. A, fékk 5 stig. — 4 — — o — Þór vann þvi silfurknöttinn í annað sinn. Verður knötturinn eign þess íélags, sem vinnur hann 3 skifti í röð. I A víðavangi. Sultarhljóð. í 20, tbl. ísl. Iýsir »Gamall kaupfélagsmaður* þvi mjög átakanlega, hversu samvinnumenn ger- ist harðsæknir í samkepainni og veizlu- djarfir. Hann lfkir þeim við Þorstein matgogg, en telur þá ganga honum framar, að þvf leyti sem þeir ryðjist inn að háborðinu og ieggi freksn toll á ö!l veizluföng. »Þetta verða þeir, sem við borðhaidið sitja, að gera sjer að góðu, það er árangurslaust sð kvarta, og afleiðingin verður sú, að þeir máttarminni ganga út úr ve:zlu- salnum með hálfan kvið matart. — Það cr ekki f fyrsta sinni, sem isl. kvartar um sult kaupmannanna. Það orkar ekki tvímælis, að f þeBsu falli eru þeir hin- ir »máttarminni< f samkepninni, sem láta hrekjast út úr veiziusainum. hl. hefir áður kvartað um þennan sult. I vetur deiidi hann á vetkamenn Akur- eyrar, fyrir það, að þeir skyldu ekki sýna þvllíkt göfuglyndi sera siglfirzkir verkamenn, sem bjóða kaupmönnum á Siglufirði til borðhaids einu sinni & ári. Af þesBu verður að ráða, að kaup- menn yfir höfuð lifi við mjög skorinn skamt og er leitt til þess að vita, ef satt er. Væri það rétt gcrt af sam- vinnumönnum og f samræmi við lífs- stefnu þeirra að seðja þessa aumu menn, sem idta bera fram i blaði sfnu slfkar ftrekaðaj umkvartanir Dýr verzlun. Einhver tváungí, sem er ekki sendibréfsfær en fuligóðör rit- höfundur handð islendingi, skrifar f 20. tbl. þ. á. grein með yfirskriftinni »Matgoggar*. Er þar gerð tilraun, að halda uppi marg-endurteknum rógi og blekkingum um samvinnuVeizlun bænda og telja þeim trú um, að verzl- unarfyrirkomulagið sé afardýrt, vegna þess fólksfjöida er vinni að verzlun- innt. Vegna strjálbygðar og örðugrar aðstöðu verður verzlunin íslendingum alt af dýr, tiltölulega. En þeir, sem alt af þykjast þurfa að hressa upp á málatað kaupmenskunnar á þann nei- kvæða hátt, að níða samvinnuna, ættu að láta sér hugkvæmast það seinasl af öllu, að leggja út f samanbuið á kostnsðathliðum þessara tveggja verzl- unarstefna, sem um er deilt. Sá sam- anburður hlýtur að verða þjóðinni uadrunarefni og skapraunarefni. En jafnframt verður hann söguleg skýring á þeirri byltingu, sem orðið hefir f verzlun landsins á síðastliðnum 40 árum. — Það er ekki tilviljun ein eða geðþóttamál, að kaupmenn landsins bafa mist alt að helming verzlunarinn- ar f hendurnar á bændum sjálfum. í atuttu máli verður aðeins bent á fáa höfuðdrætti í þessum merkiiega sam- anburði. Á Iandinu eru 40—50 kaup- félög og sölufélög. Yfir 40 þeirra eru í sambandi, hafa sameiginlega erind- reka í Danmörku og Englandi, til þess að annast vörusölu og vörukaup, sam- eiginlega miðstjórn í Reykjavík og sameiginlega endurskoðun. Síðan er fulltrúafundum neytendanna sjálfra ár- lega gerð grein fyrir þvf, hvernig verziunin er rekin, hvað hún hefir kostað og hvern hagnað er árlega unt að leggja í sjóði íélagsmanna. Lft- um svo á hina hliðina. Á landinu munu vera mörg hnndruð kaupmenn. (Á Akureyti einni eru 50—60) Þeir hafa enga vinnusparandi samvinnu, enga sameiginiega erindreka, enga endurskoðun, jafnvel sumir ekkert reikntngshald, þeir skamta sér launin sjálfir, þeir gera þjóðinni aidrei grein fyrir, hvað þeir leggja á vöruna, hvað veizlun þeirra kostar þjóðina. En flest- ir renna grun f, að sú verziun hijóti að verða nokkuð dýr, sem svo mikill sægur annast og hefir af lffsviðurværi ásamt skylduliði þeirra manna. Árlega fara nokktir hundruð kaupmanna dýr- ar ferðir til útlanda, til þess að kaupa inn vöruslatta hver fyrir sfna verzlun. Þ#r sem engin reikningsfærsla er, en handahóf ræður, eins og tfðkast mun hjá nokkuð mörgum kacpmönnum, er atvinnuvegurinn orðinn skipulagslaust rán og rupl á vfðavangi þjóðfélagsins. Menn geta nú bugsað um þaS stund-

x

Dagur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagur
https://timarit.is/publication/256

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.