Dagur - 13.10.1927, Side 3

43. tbl.
DAGUR
163
0
0
0
0
í§)
(©
0
0
0
m
0
0
©.
Nýkomið hjá Ryel:
Silkikjólar frá kr. 6.90 hvít léreft frá 0.60 metr, afp., gardínur hv. og misl.
frá 6.90 fagið, herra axlabönd frá 1 00 parið, mjög falleg dívanteppi frá
14.00, röndóttar karlm. buxur 9 75, rúmstæði 22.00, grammofónar frá 10 50,
kaffiflöskur 1.65, nýmóðins strástólar frá 18.00, flibbar frá 0.40, ágætar
vetrarkvenbuxur 2-75, barnabuxur frá 1,25, fyrirtaks sængurveratau 1.00 m.t.
smekksvuntur frá 2.85, afar fallegir dömunáttkjólar frá 4.90, hv. kven-
skyrtur á 3.25, ágset tvíbreið madressuboldang á 2.60 met. fallegt hv.
gardinutau á 1.00 met. nýmóðins alullar golftreyjur á 7.50, drg. peysur frá
3.00, nýmóðins karlm. pullovers á 6.25, afar stórt úrval af altvíbreiðum
kápu og ulstertauum frá 6.90, met., fatatau altvíbreið frá 6.00, met. bindi
frá 0.75, ferðakoffort frá 6 75, karlm. skinnhúfur á 6.90, loðskinnshúfur á
25.00, stóra ullartrefla á 1.50, morgunkjóla á 3.50.
BALDUIN RYEL.
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
skapgerðarinnar, hinni eiginlegu
tamningu.
Það þarf andlega herzlu til
þess, að verða máttugur maður.
Vér þurfum að eignast eitthvað af
skÆrleik og hörku demantsins í
skapgerð vora og sál. Það var
mikið af þeirri skínandi hörku í
skapgerð Jesú Krists. En skær-
lefkur og harka demantsins kem-
ur af því, að öllum ögnum hans
hefir verið raðað innbyrðis eftir
órjúfandi lögmáli. Slík harka
verður ekki sköpuð nema við
fastatök og þrýsting. Og oss þyk-
ir þrýstingur óþægilegur, fasta-
tökin lýjandi. Vér kjósum' heldur
að láta skeika að sköpuðu uim mót-
un skapgerðar vorrar. Herzlan er
í því fólgin að beita árvekni vorri
og orku sleitulaust til þess, að
knýja sjálfa oss til samræmis og
hlýðni við þær niðurstöður, sem
sjálfskönnunin hefir leitt oss til.
Á hverjum einasta degi mun
meðfædd tregða kveðja oss til
drottinsvika og undansláttar við
hinn mikla tilgang. Á hverjum
einasta degi munu óþjálar hvatir
kveina og mögla undan því, að
verða að hneygjast til stuðnings
við hann. Alt þetta verðum vér að
sigra. Og sigurinn er vís, ef ekki
þrýtur elju sjálfra vor. Og vilji
vor, sem í fyrstunni verður að
stjórna öllum hinum uppreisnar-
sömu starfsdeildum persónu vorr-
ar með hlífðarleysi og óbilgirni
harðstjórans, mun að lokum verða
hinn brosandi leiðtogi, sem þær
auðsýna samræma, fagnandi þjón-
ustu.
Og þá kem eg loks að síðasta at-
riðinu. Það er einbeiting, einbeit-
ing allra hæfileika vorra að því,
sem er allsherjar mark vort og
mið. Eg held að vér leggjuni ekki
nógu mikla áherzlu á einbeitingu
í lífi voru, og enn fremur, að því
máli hafi ekki verið sint til nauð-
synlegrar hlýtar í uppeldisaðferð-
um vorum. Það er einhver eirðar-
laus, flögrandi léttúð yfir andleg-
um vinnubrögðum margra af oss,
og” eitthvert ráðvilt þolleysi í at-
höfnum vorum. Það er mælt, að
oss íslendingum gangi flestum
miður að hlýða, og það er nokkuð
hæft í því. En er það ekki af því,
að í uppeldismálum vorum hefir
oflítil áherzla verið lögð á einbeit-
ingu allra hæfileika barnsins?
Hæfileikar barnsins. og gáfur eru
villigróður. Ef hér er ekki goldið
varhuga við, rceður tilviljunin ein
hvað úr möguleikum þess verður.
En tilviljunin er blind og slysför-
ul. Skapferli barnsins er ekki
tamið til hlýðni við stjórn annara,
og það lætur heldur ekki að stjórn
þess eigin vilja, er fram í sækir.
Einbeiting hæfileikanna er fólg-
in í þeim trúnaði við mark sitt og
mið, sem sleppir öllum hjámiðum,
hversu rnikla sjálfsafneitun sem
það kann að kosta, þeim trúnaði,
sem leyfir sér aldrei að leggja
neitt til hliðar af mætti sjálfs sín
eða getu, til þess að leika sér með
í öðrum tilgangi, þeirri mann-
rænu og hörku, sem kastar ser
allri til hvers þess er vinna skal.
Þér þekkið öll úr eðlisfræðinni,
það lögmál, að lýsandi hlutur
sendir geisla í allar áttir. Ef
brennigleiú er haldið við skini
slíks hlutar, þá brýtur það alla þá
geisla, er á því lenda, og verpur
þeim öllum í einn depil. Þar kem-
ur fram mynd af hlutnum. Nú er
alt framleiðsli, öll sköpun í því
fólgin, að leiða fram mynd þess, er
fyrir huganum vakir, á þeim
svæðurn er skynfæri manna ná
yfir. Og þér getið aldrei skapað
neitt, ekki einu sinni breytt því
sem er í betra horf, nema þér
megnið að sigrast á tregðu og al-
deyfu efnisins. En til þess þurfið
þér að safna öllum orkugeislum
yðar, öllu viti yðar og vilja, allri
kunnandi yðar og mætti, og varpa
því í einn depil, eins og lýsandi
geislastaf. Þá er þess mjög að
vænta, að myndin komi fram.
Þetta er það, sem átt er við með
einbeitingu.
Og nú fer yður að skiljast, hvað
eg meina með orðunum máttugur
maður. Það er maður, sem teflir orku
sinni fram gegn tregðu og aldeyfu
efnisins, og sigrar. Það er ekki þetta,
sem liggur í orðum Jesú frá Nazaret,
um manninn, sem segir við Móberja-
tréð: »Ríf þig upp með rótum«. Ein-
mitt þetta, er leyndardómur þess, að
umbreyta og skapa á þeim svæðum,
er skynfæri vor ná að greina.
Þeir, sem eitthvað hafa um uppeld-
ismál fjallað, virða mér til vorkunnar
þótt ekki vinnist tími til að fara nánari
orðum um þessi mál í stuttu erindi. —
Eg hefi bent yður á fjögur meginat-
riði í sjálfsuppeldi þess, er verða vill
máttugur maður. Eg get heilsað yður
frá æskulýð annara landa, og borið
yður þau orð, að einnig þar er æskan
að leggja í þennan bratta. Og það,
sem knýr hana á hina erfiðu leið, og
einnig ætti að geta lyft yður, er sú
vissa, að á næstu árum verði tilhögun
alls mannlífs lögð í glóandi deiglu og
brædd upp og brend. Og þá kemur
sá dagur, að vér þurfum máttugra
manna, engu síður en þeir »Einnig
hér undir eyðingu, áþján og neyð
blunda áranna kröfur við heiði og
strönd«. Land vort og þjóð, kirkja
vor og menning hrópa á máttuga
menn. Á þeirri leið, sem nú hefir
verið lýst, munuð þér á sýnum tíma
rekja harðspora þeirra, sem kallinu
gegna. Og sjálfir eigið þér að læra að
nema kallið, svo sem kallað væri til
yðar. Þér eigið að búa yður undir, að
verða hugsjón þessarar þjóðar og
heyrn, samvizka hennar og armleggur.
Eg óska yður til heilla og gengis með
það hlutverk. Eg óska yður þess, að
þér verðið máttugir menn, menn, sem
tefla andlegum mætti sínum fram gegn.
tregðu og aldeyfu efnis og umhverfis,
og sigra.
------o------
Oróðrarrannsóknir
eftir
Ingimar óskarsson.
(Framh.).
Á Eskifirði er töluvert um
blómaiækt, og virtust bæjarbúar
þeir, sem eg hitti að máli hafa vel
viðunandi áhuga í þeim efnum.
Þar sá eg ræktaða sækvönn
(haloscias scoticum) í garði ein-
um; en því miður gat eigandinn
ekki fiætt mig um það, hvaðan
plantan væri komin, hélt helzt að
hún hefði verið tekin í nágrenni
kauptúnsins, ásamt öðrum teg-
unduim, sem í garðinn voru flutt-
ar. Sé svo, sem eg efast stórlega
um, þá væri tegundin ný fyrir
Austurland. Á Norðurlandi þekk-
ist sæhvönnin ekki heldur; en í
öðrum landshlutum vex hún á all-
mörgum stöðum framan í sjávar-
bökkum og í varpeyjum.
Frá Eskifirði krókaði eg mig
út með firðinum. Annan sprettinn
var eg niður við sjóinn, hinn
sprettinn uppi í miðjum hlíðum.
Hér er landið með líðandi halla á
breiðu belti með firði fram, en of-
an til eru hlíðarnar brattar, og
gróðrarfeldurinn víða gisinn.
Víða eru laglegar brekkur og
gróðrarhvilftir miðhlíðis og tók
eg mér þar allgóða slæpu við og
við, því veður var hlýtt og gott
sem endranær og ýmislegt fáséð
að skoða. í hlíðinni milli Sigmund-
arhúsa og Sellátra óx jarðar-
berjalyng; sömuleiðis mikið af
mjög fágætri starartegund carex
pilutifera, er þetta þriðji hérlend-
ur fundarstaður hennar. Lyng-
gróður er hér hverfandi lítill og
birkið horfið svo að segja fyrir
fult og alt.
Nýjar vörur!
■ Karlm. fatnaðir.
■ Ungl. og drg. fatnaðir.
S Kvenkápur.
; Oolftreyjur. ■
S Peysur karlm. og drg.
| Pullovers karlm. og drg.
S Taubuxur frá 9.00 kr.
| Khakiskyrtur frá kr. 5.75.
Vattteppi frá kr. 20.00.
í Rúmteppi hv. frá 4.85.
| Rúmteppi misl. frá 3.00.
■ Rekkjuvoðir hv. frá 3.25.
I Sængurveraefni margar teg.
; Sængurdúkar ágætir.
I Dúnléreft. Fiðurléreft.
■ Höriéreft — Dowlas.
j Norsk vaðmál frá 6.75 mt.
| Kvensvuntur frá kr. 1.75.
! Regnhlífar frá 7.50.
| Ferðatöskur frá 5.50.
f Hálstau. Húfur. Hattar.
■ Trefiar. Sokkar.
! Vasaklútar. Axlabönd.
■ Kasketter drg. 2.75.
S Sportbuxur frá kr. 13.00
; og ótal margt fleira, sem of ;
langt yrði upp að telja.
s
I Braun býður beztar vörur j
fyrir lægst verð.
Brauns Verzlun.
s Pdll Sigurgeirsson.
Á Helgustöðum dvaldi eg í tvo
daga. Þetta eru þær Helgustaðir,
sem löngu eru orðnir landfleygir
(og meira en það), vegna silfur-
bergsins, er fundist hefir kipp-
korn í austur frá bænum; í Helgu-
staðafjalli segja bækurnar, en eg
segi í Helgustaðahlíð, því náman
er í lítt brattri hlíð, kippkorn
frá firðinum, og langt til
fjalla. Mér datt í hug Kínverjinn
í sögunni »Eiríkur Hansson«,
þegar eg kom fram á námubarm-
inn. En sú voðagryfja, ó, ó! Nú
er búið að grafa göng úr námunni
og fram í gegnum hlíðina og eru
að því mikil þægindi og minni
hætta við námugröftinn, því ó-
hemju stórir bingir af úrgangs-
bergi hefir safnast fyrir, um-
hverfis námuopið. í sumar var
ekkert fengist við námugröftinn,
sem líklega stafar af því, að
meira hefir aflast af silfurberg-
inu að undanförnu en markaður-
inn getur tekið á móti. Bezta teg-
und silfurbergs er sprungulaus
og tær sem gler; Gerði eg mér far
um að finna þannig mola um-
hverfis námuna, þar sem haugar
liggja alf hálf-gegnsæju berginu
en að því var ekki auðhlaupið.
Hafði Helgi Hermann, námufræð-