Dagur - 08.12.1927, Blaðsíða 3

Dagur - 08.12.1927, Blaðsíða 3
51, tbl. • DA6UB 199 0 0 0 0 0 ©. 0 0 0 0 Hvar gerast beztn jólakanpin ? Allir, sem fyrir jóliu ætla að kaupa smekklegar, og um leið hentugar jólagjafir, munu með því að líta inn í Ryels verzlun brátt sannfærast um, hvar fást góðar og gagnlegar jólagjafir fyrir lægsl verð. Úrvalið, sem Ryel hefir á boðstólnum nú fyrir hátíðar,-fyrirfinst hvergi utan höfuðstaðarins, og verðið er afar lágt, þrátt fyrir hækkandi verð utanlands. Sérhver sparnaðarmaður kaupir bezt hjá BALDUIN RYEL. 0 0 0 0 0- 0 0 0 0 0 0 0 R itf r egn. »Iðunn« 3. hefti XI. árg. Þetta hefti ev fjölbreytt að efni. Hefst það á kvæði: »Uppreisnarmaður«, eftir Carl Snoilsky, sem Magnús Ásgeirsson hefir þýtt., Kvæðið er snjalt. Myndin skýr af efnilegasta skólapiltinum, sem hafði ein- urð til að andmæla latínu-meistaranum, en var síðan rekinn úr skóla, af því að hann vildi ekki auðmýkja sig, og gerð- ist kolamaður í verksmiðju. — Hann átti eigi kost frekari lærdóms heldur auðnuleysis og fékfc' að reyna: »að lær- dömur og líf fer hvort sinn veginn«. Þá kemur langt erindi eftir síra Tryggva Kva/ran; »tvær konur«. Leggur hann út af Parisade kongsdóttur í »Þúsund og einni nótt« og sögunni af kcnu Lots í ritningunni; lætur hann þá fyrnefndu tákna viðreisnaröfl þjóðlífs- ins, en sorinn og spillingin í þjóðfélag- inu telur hann að geri einstaklingana að saltstólpum eins og konu Lots — enda séu þær myndir til viðvörunar. — Fyrri hluti þessa erindis er of langdreginn, en í síðari hlutanum er brugðið skýru ljósi yfir þjóðlífið: Um eirðarleysi og gæfu- leit yngri kynslóðarinnar, segir höf.: »Þjóðin er að verða að flöktandi smá- fygli, sem leitar þangað sem ætið er. Slíkt smáfygli á enga átthaga, p enga ættjörð, engar hugsjónir; það á yfirleitt ekki neitt og er ekki neitt nema gargið og ólætin«. Lífinu í verstöðvunum líkir hann við »gargandi smáfygli yfir síldartorfu«; gullvonin og ætið sé lífshugsjónin; og kjóar og skegl- ur hrifsi þar bráðina af smáfyglinu. — Vöxtur útvegsins á kostnað landbúnað- arins sé að verða þjóðarböl. Sveitirnar tæmist að æsku; þær séu að verða gam- almennahæli. — Þó þorir höf. ekki fylli- lega að hverfa að því ráði, sem getur valdið straumhvörfum; að minka fjár- magnið til útgerðarinnar en veita því til viðreinsnar landbúnaðinum; og er það veikasti kaflinn í erindi hans. — Á hinn bóginn bendir hann réttilega á, að reisa þurfi mentastofnanir sem víðast í sveit- unum, er leggi meiri áherzlu á að glæða hugsjónalíf, framkvæmdaþrek og átt- hagatrygð æskunnar, fremur en að troða í unglinginn sem mestum fróð- leik. Minnist hann reynslu sinnar í Menta- skólanum. Þar hafi skólalífið ekki auk- ið mentaþrána heldur dregið úr henni. Efast hann um að Mentaskólinn hafi orðið nókkrum manni menningarskóli, og sumum hafi hann orðið hið gagn- stæða — Uppeldistakmarkið hafi verið mentun en ekki menning. Fræðsla en ekki þ/óskun. Vanrækt hafi verið að ala upp lifandi menn. Hann telur að markmiðið eigi að vera alþýðuskólar í héruðunum, og er þar sammála Þingeyingum — »þar sem að- aláherzlan væri lögð á að kenna þann vísdóm, að lánið býr í mönnum sjálfum, en ekki yst við sjóndeildarhringinn í fé- t lagsskap við glóandi golþorska og silf- urhreistraða síld.« — í skólunum á að innræta unglingunum, að meira er um vert að gera lítinn blett að ræktaðri blómajörð, heldur en vinna að því að landið verði alþjóðleg veiðistöð — þar sem allskonar oddborgaraháttur dafnar í skjóli íslenzks eftirhermuskapar. »Dagur« leyfir sér að benda höf. á, að það verður að þora að framfygja þessum góðu áformum á þjóðmálasvið- inu, þoi’a að verja veltufé þjóðarinnar í ræktun landsins og byggingu sveitabýla og til stofnunar og reksturs alþýðuskóla í sveitum. Horfir nú beinast við, að fylgja Framsóknarflokknum fast að þessum stefnumálum hans, sem höf. hefir mælt svo vel með í þessu »Iðun- ar«-erindi sínu. Einai' Þorkelsson segir átakanlega smásögu sem heitir »Vængbrotna lóan«. Þórólfur Sigurðsson lýsir »Öskju í Dyngjufjöllum«, eftir síðasta eldgosið þar í Júní 1926, ferðamannaleiðum þangað og umhverfinu. Fylgja grein- inni fimm myndir úr Öskju. Einan' H. Kvaran svarar enn Sigurði Nordal. Þessi ritdeila þeirra er nú far- in að snúast meira um aukaatriði held- ur en lífsskoðanir. Beita þeir ritleikni sinni nú orðið einkum til þess, að snúa sig út úr ýmsu af því, sem þeir höfðu áður sagt og leita aftur höggstaðar hvor á öðrum. Hulda birtir gott kvæði, sem nefnist »Ingólfur fagri«. Þá er ennfremur í heftinu þýdd smá- saga »Mannsbarn« eftir Henrik Allari í mjög óvenjulegu foi-mi; er það ófögur lýsing á uppeldi, kjörum og örlögum stórborgaskrílsins erlendis. Þ (bergur) Þ(órðarson) og H. H. þýddu úr esper- antó. Ásgeir Magnússon ritar nokkrar smá- greinir: »Rúm og tími«, og er það ýmis- konar fróðleikur um rannsóknir í him- ingeimnum. Síðast í heftinu eru stökur eftir Jó- liann Sveinsson. ---------0------- Frú Lizzie Þórarinsson frá Halldors- stöðum í Laxárdal, söng fyrir troðfullu húsi í Akureyrar Bíó þ. 24. f. m. og þótti takast mjög vel. Söngur hennar er látlaus og blátt áfram eins og öll sönn list. Söng hún nokkur af beztu lögum íslendinga og nokkur útlend smálög, flest hreinar perlur. Hr. Vigfús Sigur- geirsson lék undir á slaghörpu. Símskeyti. Rvík 7. Des. Innflutningsbann það, sem stjórn- in auglýsti nýlega vegna Oin- og klaufnaveikinnar í Danmörku og Svíþjóð, nær einnig fyrst um sinn, til Hollands, Belgfu, Pýzkalands, Sviss, Frakklands og Tjekkoslovakiu. Fjárhagsáætlun Reykjavíkurbæjar er nú til umræðu. Útsvarsupphæðin er 263 þús- kr., eða 20%, hærri en síðastl. ár. Borgarstjóri gerir ráð fyrir að útsvarsálögur verði fult svo þungar næsta ár. Þriðjungur af tekjum bæjarins fer til fátækra- framfæris. Ráð þjóðabandalagsins heldur nú fund í Genf. Litvinov fulltrúi Rússa og Briand hafa átt tal saman um öryggissamn- ing milli Rússa og Frakka; og ennfremur hafa Litvinov og Cham- berlain rætt um sættir milli Rússa og Breta, endurnýjuð viðskifti og öryggissamning. Briand hefir tekist á hendur að reyna að jafna deiluna milli Póllands og Lithauen. ------o------ F r é 11 i r. Leiðrétting: 1 síðasta bl., þar sem get- ið var um lát 'Hermanns á Varðgjá, var eigi rétt skýrt frá tveimur atriðum. Kona hans, Margrét, var Kristjánsdótt- ir frá Sigríðarstöðum í Ljósavatns- skarði, og bjuggu þau hjónin lengst af á Syðri-Varðgjá. »Fálkinn« — íslenzki kaffibætirinn, sem auglýstur hefir verið hér í blaðinu, þykir gefast mjög vel. Hann hefir mik- ið verið reyndur hér í bænum og um- hverfinu, og þykir sérstaklega drjúgur og’ þéttur í sér. Er hann á borð við, beztu tegundir af erlendum kaffibæti, en þó ódýrari. Af því að hér er um ís- lenzka iðnaðarvöru að ræða, hljóta * menn að grípa fyrsta tækifæri til þess að kaupa hann og reyna. Hann fæst í matvöruverzlunum hér í bænum. Galdra-Loftur verður leikinn næst- komandi Laugardags- og Sunnudags- kvöld, og hefst kl. 814 s. d. Sigurður Sigurðsson járnsmiður varð bráðkvaddur þ. *6. þ. m. á heimili frú Vilhelmínu dóttur sinnar hér í bænum. Hann var 73 úra gamall og hafði búið hér á Akureyri í 49 ár og altaf starfað að járnsmíði. Rak hann sérstakt járn- smíðaverkstæði þangað til 1916. Sig- urður var f. á Hæringsstöðum í Svarf- aðardal. Hann var giftur Soffíu Þor- valdsdóttur frá Krossum, og lifir hún mann sinn ásamt þremur börnum þeirra hjóna. Eru 2 þeirra búsett hér í bæn- úm, Þorvaldur og Vilhelmína. Tunglmyrkvi sást héðan í kvöld kl. 5 —6 og virtist tunglið nálega almyrkvað um stund. »Dr. Alexandrine« kom hingað 4. þ. m. og fór aftur að kveldi sama dag’s, austur um til útlanda. Adam Poulsen leikari var með skipinu og las hann upp leikritið »Sérhver« í Samkomuhúsinu kl. 4 á Sunnud. var, við góða aðsókn. Séra Friðrik Rafnar kom um síðustu helgi, 'til að taka við brauðinu hér. Hann býr á Ráðhússtíg 4. Vinum og vandamönnum tilkynn- ist hérmeð, að Sigurður Sigurðsson járnsmiður andaðist að heimili sínu Þriðjudaginn 6. þ. m. Jarðarförin er ákveðin Föstudaginn 16. þ. m. og hefst með húskveðju frá heimili hins látna í Hafnarstræti 92. (Gud- mannshúsi) kl. 1 e. h. Ekkja og börn. GBEP á allskonar hluti s. s. frakkaskildi, signet, dyraskylti, minnispeninga, brjóstnælur o. sfr. Hlutir þessir jafnan fyrirliggjandi. Vönduð vinna. Fljót afgreiðsla. Jón Guðmann. Barnaskór í miklu úrvali alveg nýjar teg. úr lakkskinni og chevro, einlitir og tvilitir, fallegir og ódýrir. Hvantibergsbrœður Skóverzlun. GOLFTREYJUR úr alull, eru góð jólagjöf, fæst hjá Jóni Guðmann. Ódýrt! Smekksvuntur kven frá kr. 1.75. Morgunkjólar — — — 3.25. Kvenkjölar úr ull og Crepe de Cine með gjafverði. Kvennœrfðt tricotine, góð falleg ódýr. Náttkjólar úr lérefti og flónpli. Kvenskyrtur, iérefts og bómullar. Kvenbuxur, þykkar, misl. frá kr. 2.65. Dívanteppi, frá kr. 10.00. Rekkjuvoðir, dökkleitar frá kr. 2 00. Regnhlífar, mjög smekklegar frá kr. 7.50. Khakiskyrtur, grænröndóttar, frá kr. 5.75. Taubuxur, röndóttar frá kr. 9.00. Reiðjakkar, waterpr.-24.00 — og m. fl. — Ath 10 tii 20°/o afsláttur af vetrarfrökkum til jóla. Brauns Verslun. Páll Sigurgeirsson. Jólaavexti skuluð þið ekki kaupa, fyr en þið hafið athugað verð og gæði hjá Jóni Guðmann. Til jólanna fæst margt ódýrt, sem að undanförnu hjá Jóni Suðmann. Deilunni við Einar Jónasson sýslu- mann á Patreksfirði lauk þannig, að sýslum. hætti allri mótspyrnu og ósk- aði að mega skila af sér embættmu í næði. Ástæður fyrir afsetningunni kváðu vera margar og miklar, og munu nánari fregnir af því væntanl. bráðlega. %

x

Dagur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagur
https://timarit.is/publication/256

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.