Dagur - 14.03.1929, Blaðsíða 3

11. tbl.
DAGUR
45
%
Hérmeð tilkynnist vinum og
vandamönnum, að okkar hjartkæra
litla dóttir Erla, andaðist að heim-
ili okkar, Aðalstræti 42, sunnudag-
inn 10. þ. m.
Jaróariörin er ákveðin að fari fram
laugardaginn 16. þ. m., að Munka-
Pverá og hefst kl. 11 f. h. þar á
staðnumi
Akureyri, 13. marz 1929.
Jóhanna Þorvaldsdóttir.
Snœbjörn Þorleifsson.
Hér með tilkynnist, að Páll Por-
lákur, sonur okkar, andaðist í Skriðu
8. þ. m. — Jarðarförin er ákveðin
aó Möðruvöllum fimtudaginn 21.
þ. m. og hefst með húskveðju í
Skriðu kl. 11 f. m.
Þríhyrningi, 12. marz 1929.
Pálina Pálsdóttir.
Gaðmundur Jónsson.
Rvík 13. irutrz.
Erlent: í hinni umfangsmiklu
uppreist í Mexico veitir nú stjórn-
arhernum betur; fullnaðar sigur
hersins talinn líklegur.
Alþingi. Frumvarp um dýrtíð-
áruppbót á launum embættis-
manna og starfsmanna ríkisins
vísað til fjárhagsnefndar. Dýrtíð-
arvísitala, sem nú gildir, er 51%,
og er farið fram á, að embættis-
menn og starfsmenn ríkisins njóti
hennar óskorað í stað 2/3 hluta
hennar nú. útgjöld ríkisins við

Umsjónarmannstarfið
við samkomuhúsið „ Sk/ald-
borg“ er laust til umsóknar
frd 14. Maí n. k.. Umsóknar-
fresiur til 1. Apríl. Upplýsinga,
starfinu viðvíkjandi, ber að
leita til
Guðb. Björnssonar
eða
Jakobs Frímannssonar.
hækkun þessa mundu nema um
300 þús. kr. — Rannsókn togara-
útgerðar er enn á dagskrá, en
önnur mál hafa setið fyrir; fram-
haldsumræður frá fyrri viku hafa
því enn ekki 'farið fram. — Frv.
til laga um vigt á síld er til fyrstu
umræðu í E. d. Eftir því er öllum
bræðsluverksmáðjum gert að
skyldu að vigta þá síld, er þær
kaupa. — Ingvar og Erlingur
bera fram frumv. um loftskeyta-
tæki á botnvörpuskipum, samskon-
ar og það, er dagaði uppi í fyrra.
— Þingmenn Reykjavíkur bera
fram frumv. um stækkun lögsagn-
arumdæmis Reykjavíkur. — Mikl-
ar umræður urðu um frv. um
breytingu á gengisviðaukalögun-
um. Samkvæmt breytingunni á að
miða viðaukann eingöngu við
skattskyldar tekjur manna. Við
umræður þessa máls bar einnig
annað á góma. Nokkrir þingmenn
spurðu forsætisráðh., hvað hæft
væriíþví, að eftirgjöf tekjuskatts-
viðaukans í ár stæðiísambandi við
lausn kaupdeilunnar á botnvörpu-
-ssa Verzlun Péturs
í skóbúðina
nýkomið mikið úrval af
SOKKUM.
Afsláttur af eldri birgðum.
Gólfd ú kar.
skipunum. Forsætisráðherra kvað
tekjuafgang ríkissjóðs reynast
iy2 miljón og því ekki ástæða til
að ganga eftir þessum viðauka.
Hvað farið hefði milli hans og
fulltrúa deiluaðila, yrði hann að
skoða sem trúnaðarmál. Sumum
þingmönnum þótti svarið ófull-
nægjandi.
Fr éttir.
Slys. Fyrir nokkru voru tveir Mý-
vetningar á refaveiðum. Vildi þá svo ó-
heppilega til að annar skaut úr byssu
á hinn og hugði, að hann hefði ref að
H. Lárussonar.
í B-deild,
nýkomnir óvenjulega góðir
ÁVEXTIR,
varð, heitir Freysteinn Jónsson og á
heima á Gi-ænavatni, en sá, er slysið
henti, heitir Kristján Benediktsson frá
Arnarvatni. Fyrstu fregnir hermdu, að
Freysteini væri naumast ætlað líf, en
eftir síðari fréttum að dæma hefir þetta
verið mjög orðum aukið, því nú er hann
sagður úr allri hættu og á góðum bata-
vegi sem betur fer.
Eins og auglýst hefir verið, verður
aðalfundur Mjólkursamlags K. E. A.
haldinn í samkomuhúsinu Skjaldborg n.
k. laugardag og hefst kl. 1 e. h. Allir
félagar Mjólkursamlagsins velkomnir á
epli og
appelsínur.
Framsóknarfélag Akureyrar heldur fund /
mdnudaginn 18. þ. m. og hefst hann kl.8 e.m. ” SkíaldborS
Efni: 1. Pingfréttir. 2. Atvinnubœtur. 3. Stefnur og flokkar.
Jörðin
Syðra-Krossanes
í Glœsibœjarhreppi er laus til ábúðar frd nœstu fardögum.
Allar upplýsingar jörðinni viðvíkjandi gefur
L. Kristiansen,
Krossanesi.
skotmarki. Maðurinn, sem fyrir slysinu
»
Ferðapistlar.
fyr og nú. Pessi drenglundaði hers-
höfðingi harmaði mjög hrun keis-
aradæmisins, og hélt hann því fram,
að stjórnarfyrirkomulagið gamla ætti
einmitt bezt við með þýzkum þjóð-
um. En þó að hann hefði miklar
mætur á keisarastjórnarfyrirkomulag-
inu, játaði hann, að Ijóður mikill
hefði verið á pólitísku ráði Vilhjálms
II. Raunalegustu mistök hans í
stjórnarsessi taldi hann hafa verið
andstöðuna við Bismarck. Eg hafði
mikla ánægju af að tala við hann
um viðskifti Bismarcks við Rússa
1878, og varð hann að viðurkenna,
þótt hann tignaði Bismarck, að
honum hefði verið meira um að
kenna en nokkrum öðrum Pjóð-
verja, að sundur dró með Rússum
og Pjóðverjum. — Bauer er einn
af áhrifamestu foringjum bindindis-
manna í þýzka ríkinu. Eg spurði
hann, hvort embættisbræður hans
I hernum, bæði fyrrogsíðar, veittu
ekki lítið lið okkar málum. Hann
hristi höfuðið og sagði: Ef til vill
1% af þýzkum herforingjum og
liðsforingjum eru bindindismenn. —
Og álika margir lýðveldismenn af
þeim flokki bætti eg við, dálítið
gletnislega. Hann kvað mig rétt til
geta. Notaði hann þá tækifærið að
benda á, að ýmsir núverandi lýð-
veldissinnar af herforingja og liðs-
foringjaflokki hefðu áður dýpst
beygt sig fyrir keisaranum og þegið
af honum engu síður en aðrir mikil
fríðindi. Pað er altaf nóg_af þeim
í heimi þessum, sem hafa ekki
þrek til þess að vera í minnihluta.
Eg var einmitt 2. Septbr. (Sedan-
daginn) staddur hjá Bauer. — »Eg
fæ eigi skilið, hvernig Hindenburg
getur setið upp í ríkisþingi 11.
Agúst við hliðina á mönnum eins
og Severing og öðrum hans nót-
um og hlustað á lofræóur um lýð-
veldið*, man eg að Bauer sagði,
er tilrætt varð um afmæli lýðveldis-
stjórnarskipulagsins, sem haldið er
hátiðlegt á ári hverju í seipni tíð,
og einkum í Berlín. —
Hindenburg hlýtur að vera mjög
víösýnn maður og sveigjanlegur,
og kunnur er hann að órjúfandi
hollustu, bæði á keisaratímanum og
nú eftir byltinguna. Hann er inte-
ger vitae, eins og latínumenn orða
það. Keisarasinnar skilja ekki, að
Hindenburg skuli geta unað því,
að vera forseti í þingstjórnarríki og
sitja við hliðina á jafnaðarmönnum,
römmum lýðveldíssinnum og öðr-
um harðsnúnum andstæðingum
keisaradæmisins, eins og t. d. á
ríkisþingshátíðinni 11. ágúst.
Pá víkur sögunni aftur til Kassel.
Bauer hershöfðingi leiðbeindi mér
fyrirtaksvel þar í borginni, og kom
eg til hans kveldið eftir, eins og
hann hafði óskað. Hann benti mér
á, að eg mætti ekki láta farast fyrir
að skreppa til Eisenach og sjá
Wartburg, úr því að eg væri kom-
inn til Kassel. Eg tók þeirri bend-
ingu, og iðrar mig þess ekki. Seint
um kvöldið kvaddi eg þennan vin
minn og fólk hans, og snemma
morguninn eftir fór eg með lest-
inni til Eisenach. Var eg kominn
þangað að aflíðandi dagmálum. Bær-
inn er fremur lítill, liggur í Sach-
sen-Weimar, er áður var stórher-
togadæmi, nálægt hinum mikla
Pýringaskógi (Thúringer Wald), í
tallegum dal, umkringdum búsæld-
arsveitum og skóglendum miklum.
Ferðamannastraumur mikiil er til
bæjarins, og orkar Wartburg mestu
um það. Hún er gamall kastali og var
aðsetursstaður landgreifa í Thúring-
en. Liggur kastalinn fyrir ofan bæ-
inn, og er þangað hér um bil
klukkustundar gangur. Var unaðs-
legt að reika gegnum skóginn, en
bratt var upp að ganga. Pegar eg
var kominn upp að síðustu brekk-
unni, sá eg rétt vió veginn nokkra
söólaða hesta, mjög litla, og marga
asna, og ætlaði eg ekki að komast
undan karlinum, sem átti þá, og
stóð þar á verði og sat um ferða-
langana, eins og skrattinn um sál.
Hann vildi leigja mér hest eða
asna upp að kastalanum, en eg
kaus heldur að iabba i hægðum
mínum. Dýrleg útsýn blasti við,
þegar upp var komið í kastalann.
Emstigi var þar upp að ganga, og
þverhníptur klettur á alla vegu.
Kastalinn er reistur á síðari hluta
11. aldar, stíllinn rómanskur og
einkarfagur. Var Wartburg fyrrum
óvinnandi vígi. Hér eru óteljandi
minjar. Wartburg er sögunnar óðal
og ævintýrahöll í þjóðsögnum þýzk-
um. Fornfræg málverk prýða vegg-
ina og ótal minninga er bundið
við hvern sal. Fjöldí mynda og
haglega gerðra húsmuna blasir við
hvarvetna. Leiðsögumaður okkar
geymdi okkur hið bezta, þangað
til síðast. Pað var Lúthersstofan. í
þessari litlu stofu bjó Lúther í 10
mánuði, frá 4. Mat 1521 til 3.
Marts 1522, og gekk undir nafninu
Georg junkari. Útlægur var hann
ger úr ríkjum öllum og þjóðlöndum
Karls keisara fimta í Worms. A
leiðinni þaðan lét verndari Lúters
og vinur, Friðrik vitri, kjörfursti
Saxa, taka hann og flytja til Wart-
burg. Hér hóf Lúther að snara
heilagri ritningu á þýzka tungu og
lauk hér við nýjatestamentið. —
Parna var rúmstæðið hans, skrif-
borðið, myndir af foreldrum hans
og vini hans Melanchton, lítill bóka-
skápur, tveir stólar, stór ofn og
kista. Tveir litlir gluggar eru á
stofunni. Peir eru hættir við að
sýna blekklessuna á þilinul
Wartburg varð háborg lúthersku
stefnunnar í heiminum og vígi
þýzkrar tungu. — Mikill var sigur
Lúthers í Worms, en i Wartburg
hagnýtti hann tímann, til þess að
neyta sigursins sem bezt. Verður
Wartburg því jafnan 4órjúfanlega
tengd Lúther og stefnu þeirri, er
hann beittist fyrir, andlegu frelsi.