Dagur - 24.04.1929, Blaðsíða 1

DAOUR
kemur út á hverjum fimtu-
degi. Kostar kr. 6.00 árg.
Gjálddagi fyrir 1. júlí.
Gjaldkeri: Árni Jóhanns-
sea í Kaupfélagi Eyfirð-
inga.
XII. ár.
T
Afgreiðslan
er hjá Jóni Þ. Þór,
Norðurgötu 3. Talsími 112.
Uppsögn, bundin við ára-
mót, sé komin til af-
gi-eiðslumanns fyrir 1. des.
• • • • • • • ••••••• • • • •-• • • •
Akureyri, 24. Apríl 1929.

f-t f-f-.

í
17. tbl.
Kaupfélag Eyfirðinga.
Aðalfundur félagsins var hald-
inn hér á Akureyri 18.—20. þ. m.
og stóð þannig yfir í 3 daga.
Fundarstjóri var kosinn Eiður
Guðmundsson bóndi á Þúfnavöll-
um og varafundarstjóri Valdimai'
Pálsson bóndi á Möðruvöllum.
Skrifarar fundarins voru Björn
Jóhannsson bóndi á Syðra-Lauga-
landi og Tryggvi Konráðsson
bóndi í Bragholti. Á fundinum
voru mættir um 80 fulltrúar frá
deildum félagsins. Auk þess voru
mættir 3 menn úr stjórn félags-
ins, framkvæmdastjóri þess og
endurskoðendur og enn sátu fund-
inn margir aðrir kaupfélagsmenn.
Framkvæmdastjóri lagði fram
endurskoðaða reikninga félagsins
fyrir síðasta ár og gerði ítarlega
grein fyrir hag þess og ástæðum.
Innstæður í sjóðum félagsins
voru sem hér segir:
í árslok 1927. í árslok 1928. Vöxtur á árinu.
Varasjóður ............ 107 þús. kr. 139 þús. kr. 32 þús. kr.
Tryggingarsjóður ....... 45 þús. kr. 45 þús. kr.
Skuldtryggingarsjóður 2 þús. kr. 3 þús. kr. 1 þús. kr.
Fyimingarsjóður ........ 75 þús. kr. 87 þús. kr. 12 þús. kr.
Sambandsstofnsjóður ... 72 þús. kr. 85 þús. kr. 13 þús. kr.
Byggingasjóður ......... 21 þús. kr. 64 þús. kr. 43 þús. kr.
Stofnsjóður ........... 430 þús. kr. 495 þús. kr. 65 þús. kr.
Samtals ... 752 þús. kr. 918 þús. kr. 166 þús. kr.
Eru þá samanlágðar innstæður
þessara sjóða farnar að nálgast 1
milj. króna.
Innstæða Innlánsdeildar var í
árslok 1927 323 þús. kr. Á síðasta
ári hefir upphæð þessi vaxið um
79 þús. kr. Er þá innstæða Inn-
lánsdeildar í árslok 1928 402 þús.
kr.
Innieignir félagsmanna á við-
skiftareikningum voru við reikn-
ingslok síðasta árs 193 þús. kr.
Þegar dregið er saman í eitt
innstæða Innlánsdeildar og inni-
eignir , félagsmanna í viðskifta-
reikningum, nemur sú upphæð
595 þús. kr. Er það dálaglegur
skildingur og bendir á batnandi
efnahag félagsmanna.
Við áramótin síðustu átti Kaup-
félag Eyf. inni hjá S. í. S. í við-
skiftareikningum 343 þús. kr. og
innieign félagsins í bönkum og
sparisjóðum var á sama tíma 10
þús. kr.
Peningar í sjóði félagsins um
áramót voru 219 þús. kr.
Gamlar skuldir (frá 1921) fé-
lagsmanna voru í árslok 1927 60
þús. kr., en hafa lækkað á árinu
um þriðjung, eða niður í 40 þús.
kr. Er nú úr þessu ekki nema
herzlumunurinn eftir, svo að þær
hverfi með öllu.
Vöruvelta félagsins var á árinu
sem hér segir:
Innlendar vörur voru seldar fyr-
ir 1,750 þús. kr., en erlendar vör-
harð alþm. Stefánsson og var end-
urkosinn með miklum meirihluta.
Ennfremur var, samkvæmt breyt-
ingu, er fundurinn gerði á sam-
þyktum félagsins, kosinn 2. vara-
maður í stjórn, og hlaut kosningu
Eiður Guðmundsson. 2. endur-
skoðandi, í stað Bjarna sál. Bene-
diktssonar, var kosinn Hólmgeir
Þorsteinsson bóndi á Grund og;l.
varaendurskoðandi í stað Hólm-
geirs var kosinn Valdimar Páls-
son bóndi á Möðruvöllum.
Til þess að mæta sem fulltrúar
félagsins á aðalfundi S. i. S. voru
kosnir Vilhjálmur Þór fram-
kvæmdastjóri, Ingimundur Árna-
son verzlunarmaður og bændurnir
Vaidimar Pálsson og Ágúst Jónas-
son.
Kaupfélag Eyfirðinga hefir
aldrei staðið jafn-f.östum fótum
og nú, og skjóta hin þróttmiklu og
föstu samtök félagsins víða rót-
um. Þær rætur eru sterkari en
svo, að þrifnaðarlaus dusilmenni
fái á þeim unnið með nagdýrseðli
sínu.
ur fyrir 1,900 þús. kr. Var því
samanlögð vöruvelta félagsins 3
miljónir og 650 þús. kr.
Til samanburðar má geta þess,
að samanlögð vöruvelta félagsins
árið 1927 var 2,660 þús. kr. Hefir
hún því vaxið á síðastliðnu ári um
990 þús. kr., eða í'ast að 1 miljón
kr.
úthlutaður arður til félags-
manna af ágóðaskyldri vöru var
12%. Er það nokkru hærra en á
undanförnum árum.
í félagið gengu á árinu 133
menn.
Félagið hefir verið athafnamik-
ið síðastl. ár. Það hefir reist ný-
tízku slátrunarhús á lóð sinni á.
Oddeyrartanga, keypt stórhýsið
nr. 93, með tilheyrandi lóð, við
Hafnarstræti, sett á stofn Mjólk-
ursamlagið 0. fl. í sumar ætlar fé-
lagið að reisa stórt og vandað
verzlunarhús á lóð sinni á Torfu-
nefi og ennfremur nýtt sláturhús
á Dalvík.
Auk hinna margvíslegu félags-
mála, er rædd voru á fundinum,
voru þar fluttir tveir fyrirlestrar:
Sigurður Sigurðsson búnaðar-
málastjóri um nýrækt og Páll
Zophóníasson ráðunautur um
naMtgriparækt og ncuutgriparækt-
arfélög. Var gerður að báðum
þeim erindum ágætur rómur,
enda báðir flytjendur þeirra þaul-
æfðir ræðumenn.
Úr félagsstjórninni gekk Bern-
Um uppeldismál.
Eftir
Jón Sigurðsson kennara.
(Framh.).
Ef foreldrar missa vald á börnum
sínum, eða ef börnin fara á bak for-
eldrunum, þá stafar það venjulega af
því, að börnin eru hætt að treysta
foreldrunum. í fyrstu stafar þetta venju-
lega af því, að þegar börnin bera ein-
hver áhugamál sín upp fyrir foreldrun-
um eða hefir orðið eitthvað á, þá
mæta foreldrarnir börnunum ekki með
nógu mikilli nærgætni eða skilningi.
Þau fá siðaprédikanir og hótanir í stað
samúðar og hluttekningar. En hætti
börnin að taka tillit til foreldra sinna
eða finna hjá þeim traust og vernd,
þegar freistingar og hættur steðja að
þeim, þá eru þau komin út á hinn
hála ís mannlegs siðferðis, og enginn
getur vitað hvenær atvikin kunna að
varpa þeim niður um vakir ósiðsemi
og ómensku.
Viðreisn þjóð-
anna og fram-
för.
Eins og bent
er á hér að fram-
an, grundvaliast
uppeldið og mót-
un skapgerðar æsk-
unnar á heimilunum og skólunnm. En
viðreisn og framför hverrar þjóðar
verður að byrja og eflast á heimilun-
úm sjálfum. Skólarnir virðast nauðsyn-
legir til að hjálpa heimilunum, en
— — — — — w w w w—W 'W w ■ w .
Gleðilegt sumar!
Lítið Ijóð um vind og vor.
Þú mildi vorsins vindur
sem vekur hjartans mál,
og sveig úr blómum bindur
og bræöir svellin hál.
Þú yljar eyöilendur,
þú ert af Gndöi sendur,
viÖ bjartrar sólar bál.
Þig tignar grund og tbidur,
hver tötrum hjúpuð sál.
Nú Ijettist hmd og sporiö,
nú Ijómar dagwr nýr. N
Alt er sem endurbonð
er aftur. myrkriö snýr.
Því sólarkyngi kraftur
' er kominn hingaö aftur
meö allskyns æfintýr.
— Því syng eg söng um vonð,
er svarta nóttin flýr.
R.
skólinn getur aldrei orðið fyrstur í
uppeldi barnsins, það verður heimilið.
Og kennarinn getur aldrei, hversu ást-
sæll sem hann er hjá bömunum, orð-
ið nema annar í röðinni inn að hjarta
barnsins. Gott heimili hlýtur altaf að
verða fyrirmynd barnaskólans, og eins
getur kennarinn jafnan tekið sér stjórn-
sama, vitra og kærleiksríka móður til
fyrirmyndar.
Það er eftir-
tektavert, sem einn
allra viðurkendasti
uppeldisfræðingur
18—19 aldar, Pestalozzi, sagði um
þetta atriði:
»Sú þjóð, sem á bezta skólana, er
fremsta þjóðin. Sé hún það ekki í dag,
verður hún það á morgun.«
Eg veit að allir skilja, að ekki er
svo mjög komið undir hverjir eða
hvar þessir skólar eru, eða hvaða nafni
kennarinn heitir. Aðalatriðið er að
þama séu góð skilyrði fyrir hendi um
það, að hið bezta og farsælasta hjá
barninu geti notið sín og þroskast að
eðlilegum hætti. Eg tel að mikil skil-
yrði séu veitt með velútbúnu skóla
húsi, góðum kenslutækjum og álitleg-
um kennurum. En þó að stjórnskip-
aður kennari kenni í góðri skólastofu
og með fullkomnum kenslutækjum, þá
er engin vissa fyrir því að bamið
auðgist néitt að mentun eða þroska
í kenslustundinni, og það þó að kenn-
arinn hafi borið einhvern vissan fróð-
feiksforða fyrir börnin. Eg nefni hér
af ásettu ráði mentun og þroska og
fræðslu sem mögulegar andstæður, því
Ummœli Pesta-
lozzi.