Dagur - 07.07.1932, Blaðsíða 3

27. tbl.
D'AGUR
107
ráðist í að syngja mjðg torvelda söngvisu
(arie) eftir Verdi, og þekkt brot úr »Val-
kyrju« Wagners, Pessi viðfangsefni voru
hjólbrotin og orkuðu á áheyrendur sem
algjört afskrœmi. Söngvísur úr meiri hátt-
er söngleikjum tjáðar á slíkan hátt, eru
beinllnis óþolandi í söngsaL Þvi miður
tókst ekki stórum betur með hin einföldu
ísienzku lög, sem mörg eru prýðilega
söngbær, né með hin norsku smásöguljóð
(romancer), Hin ljóðrænu áhrii máttu sín
oftast einskis, svo úttaugandi orkaði á á-
heyrendur griðarlegur tónrembingur, gor-
hljóð, raddskjálfti, tónsig, jalskur söngur,
svo að oftvar gjörvallt lagið sungið ýalskt,
vesæll Jramburður, illur flutningur (túlk-
un) eða aðrir gallar. Af þessum ástæðum
~, verður því ekki frekar dæmt um einstaka
; ' söngva. Píanoleikaranum Davíð Dirdal
hafði hlotnast hið erfiða og lítt öfunds-
sr
verður að gjörbreyta stefnunni,
þá ekki of seint.
ef það er
I. H;
endurtaka það, að þessi ummæli ó-
sanna í engu mál mitt um söng E. St.
hér á Akureyri. 5. júní 1932. En til
er einnig önnur hlið á málinu, og
ekki síður verð þess — m.a. vegna
>sómans« — að henni sé gaumur
gefinn. Pau ummæli eru ný af nál-
inni, úr höfuðborg Noregs. Eg leyfi
mér að prenta þau hér í ísl. þýð-
ingu, og þó fyrst — stöðugt með
tilliti til »sómans« — viðtal, er
blaðamaður i Osló átti við hinn
marg umrædda söngvara, daginn
áður en hann söng þar.
Norges Fremtid 15h 1932:
^**")1"* fi'verða starf, að leika undir; aðdáunarvert
l lanainu par scm allir syngja. var hversu vel og lengi hann fékk afboriö
Hinn íslenzki tenór Eggert Stefánsson, avo hraklegan söng. Af góðfýsi klöppuðu
sem nú er gestur i Osló, hefir afráðið að menn söngvaranum lof í lófa, til þess að
syngja í hátíðarial háskólans (Aulaen) á örva hann, en það kom fyrir ekki. Margjr
morgun. björguðu sér á flótta. Niðurstaðan af þess-
— Hlakkiö þér til að syngja fyrir Norð- u«n mæðulega söng er sú, að söngvarinn
menn?
— Já, eg hlakka mjög jtil þess. Mér
finnst að það muni verða gaman að syngja
islenzkar tónsmiðar fyrir Norðmenn. Að
öllu samtöldu þykir mér gott að syngja.
Listamaður af náttúru (En födt kunstner)
elskar list sína,
— Er það rétt, að þér séuð mestur ís-
lenzkra söngmanna? a
— Já, svo er sagt. Það er e. t. v. lítil
hæverska að segja það sjálfur — en eg
get sannað að eg er það.
— Leggja margir stund á þessa list á
Islandi ?
— Já, þar syngja því nær allir.
— Veitið þér nemendum viðtöku?
— Eg ? Nei, nei I Þegar eg hefi Iokið
mér af hér, — heldur hann áfram — fer
eg til Ítalíu. Annars var eg símleiðis
spurður frá Stokkhólmi og Lundúnaborg
hvort eg vildi koma og syngja þar italskar
tónsmiðar. Pað er býsna skemmtilegt
(sjaldgæft s: rart) að biðja íslending að
syngja italskar tónsmiðar, eða hvað?
— Hafið þér borið úr býtum mikinn
orðstir á listabraut yðar?
— Hja, svo er að sjá. Eg hefi ætíð
fengið húsfylli, Ler eg hefi sungið. Eg er
eini rnihli söngmaðurínn meðal /slendinga’
Hversu oft ætlið þér að syngja hér?
— Aðeins einu sinni. Tíminn leyfir ekki
meira að sinni. — En eg kem aftur með
haustinu.
— Slikur stórsöngvari verður kannske
ekki var við kreppuna, er nú gengur yfir
oss ?
— Hja, dálítið verður hennar nú vart
er á liður, en ekki ætti það svo að vera.
Eínmitt í bágindatíð þarfnast menn list-
arinnar. Því listin er ljósið — ?
Dagbladet 17h 1932:
Hljómleikar íslendingsins Eggerts Stef-
ánssonar, voru einkenniiega ósamræmir
við undanfarnar skrumauglýsingar (for-
haandsreklame) og blaðdómana, er lofuðu
svo miklu. »Tenórinn« reyndist gjörsam-
lega ðþjálfllð og gróf lágrödd (baryton),
og söngurinn benda af hnigtónum (synk-
ende toner), svo ámátlega fölskum, að
stundum gat það freistað Davíðs Dirdals,
er undir lék, til þess að tónflytja,** Söngv-
arinn kærði sig kollóttan, og skilaði við-
fangsefnum sínum með þeirri velþóknun,
að hún var a. m. k. í fullu samræmi við
skrumauglýsingarnar. E. B.
Morgenbladet 17 h 1932:
Rödd söngvarans, er söng í gær í há-
tíðarsal háskólans, var í öllum undirstöðu-
atriðum svo gölluð að þjálfun, að hún var
óframbœrileg í söngsal. Af undrunarverðum
skorti á sjálfdœmisgáfu hafði söngvarinn
* Auðkennt af blaðamanninum. AUt
annað er auðkennt af mér. S. H. f. H.
** Þ, e. flytja lagið í aðra tóntegund,
, sem bendir til þess að stundum hafi
verið svo falskt sungið aðmunað hafi allt
að hálftónl sbr, ummæli mín um »Pur
dicestic o, fl., en það mun vera það
sem hr. Á, S. kallar dálitla »slekju« i
röddinni 1 S. H, f, H.
Hér er þá svolitil aukageta af
nýjasta >sómanutn<, sem »hinn
mesti — i landinu þar sem allir
syngja«, hefir unnir þjóð sinni til
handa. Par fer hvað eftir öðru, lít-
illætið og afrekið.
Eg held því ekki fram, að þetta
sé i sjálfu sér óræk sönnun þess,
hvernig E. St. söng hér 5. júnf. En
það eru álitlegar líkur fyrir þvi að
það sé ekkihending ein, að það Ifða
ekki fullir 3 mánuðír milli hneykslis-
ins íOsló og hneykslisins á Akureyri.
En máske telur hr. Á. S. þetta »lúa-
lega árás< og ekki annað. Slzt eru
ummæli Oslódómaranna vægari en
mfn. En innilega sammála éru þeir
mér. Enda er það skiljanlegt.J
Pó væri það huggun harmi gegn,
ef þetta væri i eina skiftið, er söng-
ur hr. E. St. hefði álitshnekki beð-
ið erlendis. En þvi er miður að svo
er ekki, þrátt fyrir úrklippur hr. Á.
S. Annars eru þær margar lftils
virði, t. d. »V.-N.-Allehanda«, »Chr.
Sc. Monitor*, o. fl. Pað sem tekið
er úr »Politiken< má kalla falska
mynt, þvi þar er auðsjáanlega um
viðtal að ræða, en ekki dóm söng-
dómara, En einmitt i þvi blaðifékk
hr. E. St. slæma útreið, ef rétt er
munað, og einmitt um likt leyti og
hann ber úr býtum lofið f sænsku
blöðunum, sem er þó likl. hið verð-
mætasta er á hann hefir dropið.
Og .oftar mun hann hafa fengið
»réttu stóra<.
En þótt hr. Á. S. hafi meðþess-
um skrifum sínum gert sig beran
að ankannalegri fáfræði um nálega
allt er lýtur að réttdæmi á söng,
(og þrátt fyrir það, að hr. E. St.
einhverntíma kynni að hafa verð-
skuldað fremur lof en last fyrir söng
sinn), ætti heilbrigð skynsemi hans þó
að hafagetað komið honum í skilning
um, að E. St. hefir aldrei og mun
aldrei verða talinn meðal mikilla
söngmanna. Eða hvar hefir hann
komizt að meiri háttar söngleika-
húsum, svo að hann hafi getið sér
orðstir? Frá hvaða stórborg hefir
hann farið með fullar hendur fjár
og frægðar úr söngsölunum sem
hann hefir fyllt kvöld eftir kvöld?
í hvaða stórborg hefir hann verið
yndi og eftirlæti söngelskra áheyr-
enda? (En slík er braut allra mikilla
SÖngvara, því þeir tala alþjóðamáli til
allra hjartna, og gengur öllum öðr-
um listamönnum betur að gera arð
úr fþrótt sinni).
Miklu meira mætti um þetta sið-
ast talda segja, og óvist að hr. Á.
S. og skjólstæðingur hans græddu
meira á þeim umræðum, en á vit-
leysu hins fyrnefnda um hneyksli
hins siðarnefnda hér á Akureyri
síðast. En að sinni læt eg þetta
nægja.
Sigfús Halldórs Irð Höfnum.
---O......
Að utan.
(Framh.).
Laugardaginn, 4. júni, raufHind-
enburg rikisþingið og boðaði til
nýrra kosninga. Er álitið að þær
muni fram fara 17. júli, en hugsan-
legt þó að það dragist til 24. eða
31, júlf. Búast allir flokkar með of-
urkappi til kosninganna, og ergert
ráð fyrir harðvitugri kosningabaráttu
en nokkru sinni fyr.
í Mecklenburg-Schwerin fóru fram
daginn eftir (sunnudaginn 5. júnl),
kosningar til landsþingsins þar.
Fengu Hitlersmenn langflest þing-
sæti, 29, en höfðu áður 2. Pýzkir
þjóðernissinnar fengu 5, höfðu áð-
ur 12. Sðsialdemókratar 18; áður
20. Kommúnistar 4; áður 3.
Pótt Hitler hafi þarna mjög unn-
ið á, og menn telji þessar kosn-
ingar muni benda til úrslita rikis-
kosninganna, þá telja margir að eigi
hafi hann þarna svo stórt skarð
böggvið f flokka andstæðinga sinna
sem þyrfti, eigi hann að vænta sér
sigurs f ríkiskosningunum. Ber það
til þess, að eigi fékk flokkur hans
helming atkvæða við þessar kosn-
ingar, þótt hann hreppti helming
þingsæta. Pó var hann talinn standa
þarna sérlega vel að vigi, þar sem
ibúar M.-Schw. lifa langflestir á
landbúnaði, en mikill hiuti jarða er
i höndum óðalshölda, er allir fylla
flokk Hitlers. Ennfremur dregur það
úr sigri Hitlers að þarna eru allir
íbúarnir mótmælendatrúar, svo að
flokkur Brúnings, miðflokkurinn
(Centrum), á engan þingfulltrúa þar
í landi. En viða annarsstaðar, sér-
staklega á Suður-Pýzkalandi er sá
flokkur mjög öflugur. —
Hins nýja rikiskanzlara hefir að
engu verið áður getið sem stjórn-
málarnanns. En á ófriðarárunum
gat hann sér orðstír, sem þó var
þannig vaxinn, að fiestir telja i
meira lagi vafasamt, að heilladrjúg-
ur muni Pýzkalandi reynast einmitt
á þessum timum.
Árið 1915 var von Papen her-
málaritari þýzka sendiherrans i
Washington. Bandarikin voru þá
hlutlaus, og vakti það því afar mikla
eftirtekt, er Wilson forseti i árslok
krafðist þess af þýzku stjórninni
að hún kallaði von Papen heim.
Ástæðuna kvað Wilson vera »ósæmi-
lega starfsemi i sambandi við starf-
semi hers og flúta< (í Bandarikjun-
um).
Samkvæmt ófriðarsðgu enska
gtórblaðsins »Times«, voru alvar-
legar sakir á höndum von Papen.
Hann hafði, í samráði við atarfs-
bróður sinn og Ianda, Boy-Ed,
flotamálaritara þýzka sendiherrans,
komið á fót samsæri til þess að
eyðileggja skotfæraverksmiðjur i
Bandarikjunum og Canada; til þess
að eyðileggja Welland skipaskurðinn
mikla frá stórvötnunum amerfsku
til St. L&wrencefljóts, og til þess
að hvetja til allskonar uppþota og
til þess að leggja sprengjur í kaup-
skip Bandamanna, er i förum voru
til Ameríku. Sömuleiðis voru þeir
sakaðir um að hafa gengist fyrir
stórkostlegum vegabréfafölsunum i
þarfir njósnara. Austurríski sendi-
herrann f Washington, von Dumba,
flæktist líka í málið og var einnig
kallaður heim, að ósk Wilsons.
Englendingar rannsökuðu skilriki
von Papens á heimleiðinni, og kváð-
ust meðal annars hafa fengið sann-
anir fyrir þvi fávisanabók hans, að
hann hefði greitt fé til manna, er
höfðu sprengt i loft upp járnbrautar-
brú f Maine riki i Bandaríkjunum
og skotfæraverksmiðju í borginni
Seattle.
Hvort von Papen var sannur að
sök, verður ekki vitað með vissu.
En orðstírinn lifir, og má mikið
vera, ef hann verður ekki Pýzka-
landi bagalegur. Nú stendur Lau-
sannefundurinn yfir, og þar ríður
Pjóðverjum á miklu að komast að
sem beztum samningum við lánar-
drottna sfna. Miklar vonir gerðu
menn sér varla áður um að það
tækist. En vafalaust enn minni nú,
er von Papen kemur þar fyrir hönd
Pýzkalands f umboði Nazistanna.
Pá er og þesa að gæta, að Banda-
rfkin taka að visu ekki þátt i Lau-
sannefundinum, en hafa jafnframt
tjáð sig fús til þátttöku f öðrum
fundi, er haldinn kunni að verða á
eftir, el »Evrópa komi sér saman
um innbyrðis mál sfn<. En fullvfst
er, að það verða Bandaríkin sem
úrslitum ráða um ófriðarskuldirnar
og skaðabótagreiðslurnar. Og þá leik-
ur nokkur vafi á þvi hversu taumliðug
þau muni verða viðPýzkaland.erþað
sem æðsta fulltrúa sinn, sendir
fornkunningja þeirra, von Papen,
til þeirra málfunda. —
(Framh.).
Sigfús Halldúrs Irá Höfnum.
Arngrímur ðrnason, verkamanns Frlðriks-
sonar hér í bæ, andaðist í Reykjavík i
fimmttidaginn var. Hann fðr með íþrótta-
flokknum suður, en veiktist af Iungua-
bólgu, sem varð honum að bana. — Arn-
grímur var tvítugur að aldri, prýðilega vel
kynntur piltur.
Skólabörnin.er héðan fóru austuríÞing-
eyjarsýslu, komu heim á Iaugardaginn
var. Voru þau óheppin uieð veður i ferð-
innL Ýtarleg frásögn um förina, eftir
Magnús Pétursson kennara, verður að biða
næsta blaðs sökum rúmleysis.
Trúlofun: Ungfrú Hildigunnur Magnús-
dóttir frá Litladal og Oarðar Jóhannesion
frá Gilsá.
Fregn frá Reykjavík hermir, að Sveinn
Benediktsson stjórnarnefndarmaður rikis-
verksmiðjunnar hafi ætlað að fara með
Oullfossi norður á Siglufjörð með um 50
manna flokk með sér, sem hann hafi ætl-
ast til að færi að vinna við verksmiðjuna,
en að förin hafi verið stöðvuð af verklýðs-
mönnum f Rvik,