Dagur - 06.12.1932, Síða 2

192
DAGUR
48. tbL
MfmRKHKfHffHHIgj
K „Krefft“emaillciailar elfaiélar 3
eru nú komnar aftur.
w
eru nu
Krefft" eldavélarnar
þekktar hér efiir fleiri ára noíkun, sem
mjög kolasparar og i alla siaði ágœiar
eldavélar. Pó er verðið mikið lœgra en á
öllum öðrum emailleruðum eldavélum.
Kaupfélag Eyfirðinga.
Byggingarvörudeildin.
laMMMiHMHIMIMMIMi
My ndastofan
Oránufélagsgötu 21 er opin alla
daga frá kl. 10—6.
Guðr. Funch-Rasmussen.
að semja slíka bók jafnlítið og ís-
lenzkan er þjálfuð við náttúru-
fræðilega hugsun. Hygg ég þó
höfundi hafi einnig vel tekizt á
því sviði. Hann hefir allvíða orðið
að búa til nöfn á dýrategundum
þeim, er hann talar um, eða grafa
upp gömul heiti er nota mætti.
Virðist mér þar hafi víðast vel
tekizt, enda þótt skiftar kunni að
verða skoðanir um sum heitin.
Að öllu samtöldu er bókin prýði-
leg og á'hið fyllsta erindi til ís-
lendinga, jafn ófróð og alþýða
manna er um mörg frumatriði
míttúrufrseðinnar. Kann ég höf-
undi hinar beztu þakkir fyrir rit
sitt.
En harður áfellisdómur er það
um lestrarfýsn og smekk manna,
ef bók þessi verður ekki keypt og
lesfn, á því sama herrans ári, og
menn næstum rífast um að ná í
»Leyndardóm Reykjavíkur« og
aðrar slíkar ruslbækur, sem mok-
að er út á markaðinn.
Akureyri 22. nóv. 1932.
Steindór Steindórsson.
-----o----
Dómur í málinu:
Réttvísin gegn:
Carsten Behrens,
Magnúsi Guðmundssyni
og Niels Mancher.
(Niðurlag),
Ákærður Magnús Guðmundsson.
Hin almenna umboðsmennska
málafærslumanna liggur venju-
lega í því, að færa eignayfirfærsl-
una í form og gera aðra samn-
inga, án þess að kynnast nákvæm-
lega eða að nokkru leyti efnahag
umbjóðandans. Hér stóð hinsveg-
ar þannig á, að ákærður C. Beh-
rens sneri sér til ákærðs Magnús-
ar Guðmundssonar og bað hann
að ráðleggja sér, hvað hann ætti
að gera, er H. Tofte heimtaði
eigaiayfirfærsluna. Virðist ákærð-
ur C. Behrens hafa talið þess
mikla þörf að hafa lögfræðing
með sér í ráðum, þar sem ákærður
N. Manscher, er gengið hafði frá
efnahagsreikningnum taldi eigna-
yfirfærsluna vafasama, vegna
annara skuldheimtumanna ákærðs
C. Behrens er samningaumleitan-
ir byrjuðu. En ákærður Magnús
Guðmundsson fékk nú efnahags-
reikning ákærðs C. Behrens til at-
hugunar og ráðlagði síðan ákærð-
um C. Behrens eignayfirfærsluna,
samkvæmt því sem hann hefir
sjálfur játað undir rannsókn
málsins.
Spurningin er því sú, hvort á-
kærður N. Manscher hefir með
efnahagsreikningnum 28./10. og
skýringum á honum, gefið ákærð-
um Magnúsi Guðmundssyni svo
ófullnægjandi eða rangar upplýs-
ingar um efnahag ákærðs C. Beh-
rens, að hann hafi þessvegna ekki
haft aðstöðu til að sjá hinn raun-
verulega fjárhag og að gjaldþrot-
ið var eins og fyrr segir alveg yf-
irvofandi.
Þetta hefir því verið rannsakað
allrækilega. — í því sambandi
hefir ákærður N. Manscher lagt
áherzlu á það, að efnahagsreikn-
ingurinn frá 28./10. sé gerður
samkvæmt bókum ákærðs C. Beh-
rens, »en jafnframt«, segir ákærð-
ur N. Manscher, »var gert allt,
sem hægt var, eftir beiðni þeirra
Magnúsar Guðmundssonar og H.
Tofte, til þess, að þeir kæm-
ist að raun um hið rétta ástand
efnahagsinsc.
Viðvíkjandi útistandandi skuld-
um hefir ákærður N. Manscher
meðal annars sýnt fram á, að skrá
hafi verið samin yfir skuldirnar
og lögð fyrir þá Magnús Guð-
mundsson og H. Tofte, til þess að
þeir gætu sjálfir myndað sér skoð-
un á því, hvers virði skuldirnar
væru í raun og sannleika. Þetta
hefir ákærður Magnús Guðmunds-
son kannast við.
Ákærður N. Manscher hefir
upplýst, að þannig hafi verið at-
hugaður nákvæmlega hver ein-
stakur eignaliður, sem nokkru
máli skifti, til þess að sjá, hvers
virði hann væri í raun og veru.
Hann kveðst hafa verið á mörgum
fundum með þeim H. Tofte og á-
kærðum Magnúsi Guðmundssyni,
einmitt til þess að athuga og út-
skýra efnahaginn,
Ákærður Magnús Guðmundsson
hefir í aðalatriðum játað þetta
rétt vera, en kveðst ekki minnast
þess að þessar athuganir á efna-
hagsreikningnum hafi breytt neitt
heildarniðurstöðu hans.
Af því sem að framan segir, er
það upplýst, að ákærður Magnús
Guðmundsson fékk áður en hann
ráðlagði eignayfirfærsluna full-
komna aðstöðu til þess að vita um
hinn rétta efnahag ákærðs. Á-
kærður Magnús Guðmundsson
hlaut því af sömu ástæðum og á-
kærður C. Behrens sjálfur að sjá,
að eignirnar á efnahagsreikningn-
um 28./10. voru færðar með svo
háu verði, að það var ekki sann-
virði þessara eigna. Má þar nefna
fasteignina og útistandandi skuld-
ir, og liggur að nokkru fyrir í
málinu, hvemig ákærður Magnús
Guðmundsson hefir metið þessar
eignir, sbr. ummæli hans um fast-
eignina í bréfinu til skuldheimtu-
manna vorið 1930 og að hann
skömmu síðar hjálpaði ákærðum
C. Behrens til að selja þessa fast-
eign fyrir kr. 53200.00. Úrvalið af
útistandandi skuldum ákærðs C.
Behrens gengur ákærður Magnús
Guðmundsson inn á að afhenda
með talsverðum afslætti, sbr.
samninginn frá 7. nóvember og
kr. 10454.56, sem er aðallega hluti
sömu skuldanna, sem taldar eru í
efnahagsreikningnum 28./10., tcl-
ur hann samkvæmt upplýsingum
frá ákærðum C. Behrens, um 2000
króna virði. —
Ákærður Magnús Guðmundsson
sá það því, að ákærður C. Behrens
skuldaði raunverulega mikið um-
fram eignir, er hann gerði samn-
inginn 7. nóvember og það þó að
þær skuldir, er hinir ákærðu telja
að hafi mátt sleppa og gefnar
hafi verið eftir af H. Tofte f. h.
C. Höepfner séu ekki taldar á-
kærðum C. Behrens til skulda.
En það er og upplýst, að hús-
gögn ákærðs C. Behrens, sem talin
eru til eigna á efanhagsreikningn-
um 28./10., kr. 1458.15, voru veð-
sett Ivar Behrens fyrir skuld, sem
haldið er fram að ekki hafi þurft
að taka tillit til, og versnaði fjár-
hagur ákærðs C. Behrens enn við
það frá því sem efnahagsreikning-
urinn sýnir.
Eins og upplýst er áður, gekk
ákærður Magnús Guðmundsson
frá samningnum 7. nóvember og
undirbjó hann, og hann vissi því,
að 6000 króna eftirgjöfin var að-
eins á yfirborðinu, þar sem jafn-
framt voru færðar ákærðum til
skuldar ýmsar nýjar upphæðir,
sem voru samtals talsvert hærri
og versnaði þvf efnahagurinn hjá
ákærðum C. Behrens svo, að
skuldir hans umfram eignir urðu
talsverðar, þótt gengið sé út frá
efnahagsreikningnum 28./10. og
eignirnar færðar með hinu óeðli-
lega háa verði eins og þar er gert.
En þó verður mismunur eigna og
skulda að sjálfsögðu ennþá meiri,
ef litið er á eignirnar með því
sannvirði, er ákærður Magnús
Guðmundsson hlýtur eftir fram-
angreinda athugun að hala gert,
sbr. og athugasemdimar í bréfi
hans og var þá gjaldþrotið yfir-
vofandi, þótt skuldum við skyld-
mennin og bankafirmað Bruhn &
Baastrup væri sleppt.
Eins og nú hefir verið sýnt,
skiftir það ekki afgerandi máli,
hvort skuldimar við skyldmennin
og bankafirmað Bruhn & Baastrup
eru taldar ákærðum C. Behrens til
skuldar 7. nóvember, er eigna-yf-
irfærslan fór fram. — En rétt
þykir þó að athuga þetta nánar,
þar sem hér er um að ræða aðal-
varnarástæðu ákærða Magnúsar
Guðmundssonar. —
Ef tekinn væri trúanlegur fram-
burður ákærðs Magnúsar Guð-
mundssonar sjálfs um það atriði
að hann hafi verið í góðri trú
(bona fide) og álitið, að rétt væri
að sleppa framangreindum skaid-
um 7. nóvember, er það þó sann-
að, með bréfinu, er hann sendi
skuldheimtumönnum ákærðs C.
Behrens, vorið 1930, að hann þá
hefir álitið, að taka ætti fullt til-
lit til þessara skuida og þannig
hefir hann í slæmri trú (mala
fide) haldið áfram að aðstoða á-
kærðan C. Behrens í þeim verkn-
aði sem hann drýgði með eigna-
yfirfærslunni 7. nóvember, með
því að reyna að koma því til leið-
ar, að skuldheimtumenn ákærðs
C. Behrens kepptu nú um greiðslu-
hluta við skyldmennin og Bruhn
& Baastrup, en sjálfur hefir á-
kærður Magnús Guðmundsson
játað, að hagsmunum skuld-
heimtumanna hefði því aðeins
verið borgið og eignayfirfærslan
7. nóvember hefði því aðeins verið
heimil, að ekkert tillit væri tekið
til þessara margnefndu skulda við
skyldmennin og Bruhn & Baa-
strup. ,
Það er því sannað, að þótt fram-
burður ákærðs Magnúsar Guð-
mundssonar væri tekinn trúanleg-
ur um þetta atriði, hefir þó ásetn-
ingur hans um að veita ákærðum
C. Béhrens aðstoð við brot hans
verið fyrir hendi ekki síðar en er
hann sendi skuldheimtumönnum
bréfið og er þá um eftirfarandi á-
setning (dolus superveniens) að
ræða og getur því staðhæfing hans
um góða trú 7. nóvember ekki
leyst hann undan refsingu fyrir
þessa síðari aðstoð hans við að
halda áfram broti ákærðs C. Beh-
rens gagnvart skuldheimtumönn-
unum.
En eins og upplýst er í málinu
hafði það við engin rök að styðj-
ast, að telja ekki með til skulda á-
kærðs C. Behrens 7. nóvember
skuldir skyldmennanna og skuld-
ina við Bruhn & Baastirup. Fyrir
þessu liggur aðeins eigín staðhæf-
ing hinna ákærðu, en hinsvegar
sannað, að engin loforð eða vil-
yrði lágu fyrir um eftirgjöf frá
skuldareigendum. Sú staðreynd, að
ákærður C. Behrens og Magnús
Guðmundsson telja skuldina ekki
niður fallna er þeir skrifa skuld-
heimtumönnunum og bjóða 25%
upp í skuldirnar sensi fullnaðar-
greiðslu, sýnir, að þefr hafa jafh*