Dagur - 28.05.1936, Blaðsíða 1

) DAOUR
iemur út á hverjum fimtu-
degi. Kostar kr. 6.00 árg.
Gjaldkeri: Árni Jóhanns-
son í Kaupfél. Eyfirðinga.
Gjalddagi fyrir 1. júlí.
Afgreiðslan
•r hjá JÓNI Þ. ÞÓR.
Norðurgötu3. Talsími 112-
Uppsögn, bundin við ára-
mót, sé komin til af-
greiðslumanns fyrir 1. des.
XIX.
ár. ^
Akureyri 28. maí 1936.
22. tbl.
Reykjavíkurbréf 18. maí.
SÍLDARVERKSMIÐJUR.
Svo sem kunnugt er, hóf Magnús
Kristjánsson með stuðningi flokks-
bræðra sinna á Alþingi baráttu fyrir
því að reist yrði síldarverksmiðja á
Siglufirði, til þess að hjálpa íslenzk-
um útgerðarmönnum og sjómönnum
til þess að fá sannvirði fyrir síldar-
framleiðslu sína. Ihaldið gerði allt,
er í þess vildi stóð, til þess að spilla
fyrir málinu á þingi og utan þess.
Framsóknarmenn komu samt af stað
“löggjöfinni um síldarverksmiðjurnar,
útveguðu peninga til að byggja þær
og stóðu fyrir framkvæmdinni. Það
er eitt af stórvirkjum flokksins, að
hafa komið þessum iðnaði á, útveg-
inum til bjargar.
Sveinn Benediktsson síldarspekú-
lant komst snemma inn í stjórn
verksmiðjunnar og hefir verið þar af
og til síðan. í fyrrasumar tókst hon-
uni að ná valdi yfir Jóni nokkrum
Sigurðssyni, sem þá var í stjórn-
inni, og var á góðurn vegi með að
eyðileggja fyrirtækið með allskonar
eymd og ræfilsskap.
BRÁÐABIRGÐALÖGIN.
Eftir þingslit sögðu fulltrúar Al-
þýðuflokksins af sér í stjórn verk-
smiðjanna. Voru þá með samþykki
beggja stjórnarflokkanna gefin út
bráðabirgðalög um að stjórnar-
nefndarmönnum skyldi fækkað úr 5
í 3 og allir vera stjórnskipaðir. Til-
gangur ríkisstjórnarinnar var, að I
stjórn verksmiðjanna yrði einn mað-
ur úr hverjum stjórnmálaflokki, en
valið þannig, að frá íhaldinu kæmi
sæmilegur maður.
Stjórnarflokkarnir völdu tvo álit-
lega inenn, þá Þorstein M. Jónsson
á Akureyri og Finn Jónsson á Isa-
firði, sem líklegir eru til dugnaðar
og góðrar samvinnu. Úr flokki í-
haldsins valdi ríkisstjórnin Sigurð
Kristjánsson á Siglufirði, sem sagð-
ur er vel starfhæfur maður. En þeg-
ar til kom, neitaði miðstjórn íhalds-
ins allri samvinnu og bannaði sín-
um mönnum að starfa í stjórn verk-
smiðjanna. Þrátt fyrir þessa gífur-
legu handjárnun buðust margir í-
haldsmenn til að taka að sér vand-
ann. En niðurstaðan varð þó sú, að
úr því að ráðamenn íhaldsins neit-
uðu allri samvinnu, þá væri rétt að
taka utanflokksmann þann þriðja í
stjórnina. Varð Þórarinn Egilsson
útgerðarmaður í Hafnarfirði fyrir
yalinu. Hann hefir til skamms tíma
verið opinber stuðningsmaður í-
haldsins, en er nú utan flokka eins
og svo margir aðrir, sem fylgt hafa
þeim flokki áður, en eru nú orðnir
trúlausir á málstað hans.
REIÐIR ÍHALDSMENN.
Ölafur Thors undi hið versta við
sinn hlut, er hann sá í iljar Sveins
Benediktssonar út úr verksmiðju-
stjórninni, og að þrátt fyrir bann
hans kom útgerðarmaður, sem verið
hafði í hans herbúðum, í stað Sig-
urðar Kristjánssonar. Var Ólafur
dapur í bragði daginn, sem fullvíst
var um komu Þórarins í verksmiðju-
stjórnina. Mbl. náði ekki upp í nef-
ið á sér af gremju og geðvonzku yf-
ir því, að svo nýtur maður eins og
Þórarinn skyldi koma þar til liðs við
Þorstein M. Jónsson og Finn Jóns-
son. íhaldið taldi hættu á, að hindr-
uð yrðu ógætileg síldarkaup. Braut-
ryðjendur verksmiðjumálsins ætluð-
ust til, að síldin yrði tekin í um-
boðssölu og unnin fyrir eigendurna.
En íhaldið vill ekkert nema ríkis-
rekstur og að síldin sé keypt svo
háu verði, að verksmiðjurnar lendi í
stórtapi, fari á höfuðið og lendi síð-
an í höndum spekúlanta. Er haft
eftir íhaldsmönnum að þeir ætli að
reyna að vinna að því, að tveggja
kr. tap verði á hverju síldarmáli í
sumar. Þykir þeim þá sennilegt, að
verksmiðjurnar lendi undir hamar-
inn i haust. Tapið á verksmiðjunum
í sumar sem leið var hátt á annað
hundrað þús. kr. Ef gætilega á að
fara, verður að vinna þetta tap upp
í sumar. Annars þykir öllum heiðar-
legum útgerðarmönnum vænt um að
vera lausir við Svein og Jón Sig-
urðsson úr stjórn fyrirtækisins.
JARÐRÆKTARLÖGIN.
Þau eru merkasti lagabálkur
þingsins. Nú fær enginn meira en
5000 kr. rækturnarstyrk á eitt býli.
Thor Jensen hafði fengið 48 þús.
kr., Magnús á Blikastöðunr 10 þús.
og Pétur Ottesen nærri 5000 kr. I
stað þess á nú að hækka styrkinn
handa smábændum, meðan þeir eru
að koma fyrir sig ræktuðu landi.
Þúsundir smábænda fá nú aukna
hjálp við ræktunina, en spekúlantar
bæjanna, sem keppa við bændurna,
fá ekki neitt. Á þenna hátt á að end-
urbæta valdið í Búnaðarfélaginu.
Hingað til hefir búnaðarþingið verið
eins og stór nefnd og kosningafyr-
irkomulagið þannig, að algerlega
fylgislausir menn hafa komizt þar
inn með einskis vilja nerna sjálfra
sín. Með því kosningafyrirkomulagi,
sem nú er upp tekið, verða vafalaust
kosnir þeir bændur, sem mest sópar
að í búnaðarmálum, bæði í Fram-
sóknar- og íhaíclsflokknum. Vara-
liðsfólkið inun þurrkast út þar sem
annarstaðar, þar sem hreinar kosn-
ingar fara fram.
Löggjöf þessi er ein hin þýðing-
armesta, sem bændastéttin hefir
nokkurn tíma fengið.
Yfirlýsing.
/ grein Sv. G., »Merkisbóndi of-
sóttur« í 18. tölubl. Framsóknar þ.
á. standa meðal annars þessi orð:
»Annar þingmaður kjördæmisins
hefir kvartaö yfir því a'ö btaðpakkar
Dags lægju ýmist óhirtir á bréfhirð-
ingarstöðum, eða ólesnir þegar heim
kemur«. Þessi orð, e’ins og reyndar
öll greinin, eru bein ósannindi.
hvorugur okkar hefir nokkru sinni
látið slík ummæli falla.
P. t. Akureyri 24. mai 1936.
Bernli. Stefánsson.
0
Einar Arnason.
NYJAR KVÖLDVÖKUR, jan.—
marz 1936, eru nýútkomnar. Efni
sem hér segir:
Benjamín Kristjánsson: Matthías
Jochumsson. Aldarminning. Negra-
æfintýri. Jakob Ö. Pétursson þýddi.
Edgar Wallace: Sagan um snúna
kertið; leynilögreglu- og ástarsaga.
Helgi Valtýsson þýddi. Benjamín
Kristjánsson: Bókmenntir. Sigurður
Einársson: Konungur konunganna.
Steindór Steindórsson: Nytjajurtir
(framh.). Sköpun konunnar (Aust-
ræn helgisögn). Jakob Ó. Pétursson
þýddi. Að endingu eru nokkrar
skrítlur.
Samikoma í Zíon á Hvítasunnudag kl.
8% e. h. Sæmundur G. Jóhannesson
prédikar. Allir velkomnir.
NÝJA-BÍÓ
Föstudagskvöld kl. 9:
Dularfulli
Mr. X.
Afar spennandi leynilög-
reglumynd.
Börn fá ekki aðgang.
Alþýðusýning. Niðursett verð.
Sýnd í siðasta sinn.
MESSAÐ á Akureyri á hvítasunnu-
dag kl. 2 e. h. 1 Lömannshlíð á 2.
hvítasunnudag kl. 12 á hádegi.
Geysir. Söngsefing í Skjaldborg í
kvöld kl. 8%. Áríðandi að menn mæti
vel og stundvíslega.
Síra Benjamín Kristjánsson sigldi
með Gullfoss síðast, og verður ytra til
hausts. Sr. Friðrik J. Rafnar þjónar
Grundarþingum á meðan.
Kvenfélagið Hlif hefir nokkur und-
anfarin ár haft það á stefnuskrá sinni
að koma á fót sumarhæli fyrir veikluð
börn, og tvö undanfarin sumur hefir
það kostað slík börn austur í Axar-
firði, hefir það borið ágætan árangur.
Annar í hvítasunnu er einkum helgað-
ur þessu málefnj. Nú að þessu sinni
efnir félag'ið þann dag til fjölbreyttr-
ar kvöldskemmtunar í Samkomuhúsi
bæjarins, sem endar með dansi. Einnig
verður kaffisala 1 Skjaldborg frá kl. 2
og' merki seld á götunum allan daginn.
Er nú tækifæri fyrir bæjarbúa að sýna
þessu máli áhuga og veita því stuðning.
Hefl fil sölu
íslenzkar svipni
Verð trá kr. 5-18.0(1
Halldór
söðlasmiðui
I
i
EINARSSYNI.
úr alúmíníum
eru í óskilum
hjá BENEDIKT
Frá happdrættinu.
Euduinýjun til 4. flokks á að vera lokið 4. júní n.k. Annars
geta menn átt á hættu að númer þeirra verði seld öðrum.
Þeir, sem ekki gátu endurnýjað fyrir siðasta drátt (3. flokk)
geta það nú gegn kr. 1.00 endurgjaldi.
Nýir miðar seltlir til 9. júní. |HHI
Athagið! Enn er eftir að draga 4300 vinninga fyrir kr.
908.000.00. Það er því enn mjög arðvænlegt að kaupa nýja miða.