Dagur - 27.08.1936, Blaðsíða 3

Dagur - 27.08.1936, Blaðsíða 3
35. tbl. DAGUR 147 að útlit og venjuleg radiotæki og starfa á bylgjulengd frá einum og upp í fimm metra. Þau eru að öllu leyti þannig útbúin, að hægt er að stilla þau eftir nákvæmustu þörfum. Hugsum okkur að lækn- ir, sem kann að beita þessum á- höldum, sé kallaður til sjúklings, er liggur með lungnabólgu. Lækn- irinn tekur tækið með sér að sótt- arsæng sjúklingsins og festir tvær málmplötur — sem hafa fóðrað yfirborð — á sjúklinginn, aðra plötuna á brjóst, en hina á bak; að því búnu hleypir læknirinn straumnum á. Það sem gerist er í raun og veru þetta: Sérstakur lágbylgju eða stuttbylgjustraum- ur fer gegnum líkama sjúklings- ins, lungun hlýna, og annarlegur hiti — „artificial fever“ — mynd- ast, en sem er að öllu leyti á valdi læknisins að auka eða minnka; á vissu stigi þessa framleidda hita dxæpast sóttkveikjurnar í líkam- anum, og maðurinn er læknaður. Tæki af mismunandi stærðum og gerð eru tengd við aðalbylgju- tækið og sett í samband við lík- ami sjúklinganna og valda hinum merkilegustu breytingum og bata. Blóðlausir kvikskurðir eru fram- kvæmdir með egglausum hnífi i einangruðu skafti, og hnífurinn snertir aldrei hörund sjúklingsins. Radio-handlæknirinn heldur hnífnum hálfan þumlung eða meira frá hörundinu, þá stillir hann tækið á hina hæfilegu bylgjulengd, allt eftir því hversu djúpt hann þarf að láta strauminn skera og einnig eftir því hvar á líkama mannsins að meinsemdin er. Svo hleypir hann straumnum á, og frá oddi þess áhalds, er til hægðarauka er nefndur hnífur og sem haldið er algjörlega á lofti, fara radiobylgjurnar í gegnum hörund og hold jafn visst og hníf- ur hins leiknasta skurðlæknis. Bylgjurnar deyfa taugar og hold- kerfi, svo enginn sársauki finnst, loka fyrir allar blóðæðar, svo hvergi er dropa spillt, og sótt- hreinsa sárið samtímis, svo að sótthætta er þann hátt burtnum- in. Þær aðgerðir, sem hér er lýst, eru ekki spádómur eða háfleygar vonir. Ég hefi sjálfur séð þær íramkvæmdar. Ég hefi horft á illkynjað æxli á mannshandlegg vera algjörlega numið burt með radiolækningum. Málmstöng með plötu á enda á stærð við tíeyring kom í staðinn fyrir skurðarhníf- inn, áhaldi þessu var haldið að æxlinu og á fám sekúndum var það soðið burt. Eftir nokkra daga sáust þess engin merki. Heita en sársaukalausa bakstra er hægt að veita sjúklingum með þessum áhöldum. í stað þess að draga skemmda tönn, sem hefir kýli við rótina, er hægt að lækna tannkýlið á örstuttum tíma með radiobakstri. Sjúkt nýra er hægt að lækna með „radio-therapy“ eins og það heitir á læknamáli, aðeins með því að senda radio- straum gegnum sjúklinginn, en sá straumur orkar þó aðeins á hið sýkta líffæri. F. H. Berg. JJ a snoppunyar sjálian siy. í 26. tölubl. Dags birtist grein með yfirskriftinni „Tvær ólíkar starfsaðferðir“, undirskrifuð J. J. Aðalefni greinarinnar er að sýna fram á hin ólíku vinnubrögð sam- vinnumanna og kommúnista. Þeir fyrrnefndu byggja upp, hinir síð- arnefndu rífa niður. Meðal annars er þar skýrt frá skrípalátum kommúnista við messugjörð, þar sem þeir gera sjálfa sig að fíflum, til þess að skaprauna gömlum heiðurspresti, sem er að kveðja söfnuð sinn. Þá er í greininni m. a. vikið að vinnudeilu í sveit einni norðanlands, og nær sú umsögn yfir nálega % úr dálki. í 34. tölu- blaði Dags birtist svo grein eftir G. H., sem á að vera svar við þeim kafla úr grein J. J., sem fjallar um fyrrnefnda vinnudeilu. Grein þessi tekur yfir nálega 3 dálka og er því hér um bil 9 sinnum lengri en mál það, sem verið er að svara. í athugasemd, er ritstjórinn gerði, taldi hann máli þessu naumast hæfa svo langt skrif. í „Verkamaixninum“ er út kom 25. þ. m. er minnst á athugasemd þessa á þann hátt að sannleikan- um er alveg snúið við. Segir þar, að ritstjóri Dags hafi gefið J. J. mikið „kjaftshögg“ út af þessum % dálks um vinnudeiluna, enda vex Vm. í augum svo langt skrif um þetta mál! Ekki gat Vm. snoppungað sjálf- an sig eftirminnilegar en með því að misþyrma sannleikanum á þennan hátt. Og það var alveg óþarfi af kommúnistum þeim, er nánast standa að „Verkamanninum“, að vera að auglýsa ósannindahneigð sína. Öllum var það áður kunnugt að þeir eru lygnir. Kauptfélag Eyfirtllmga. hefir undanfarið haft í jrjónustu sinni enskan mann — Mr. T. R. Brown. — Hann hefir sérkunn- áttu og langa reynslu í að reykja síld og aðrar fiskitegundir. Eftir forsögn hans lét Kaupfélag Ey- firðinga byggja reykhús á slátur- hússlóð sinni á Oddeyri, og þar hefir verið reyktur lax, silungur, þorskur og ýsa með prýðilegum árangri. Sérstök áherzla hefir ver- ið lögð á að framleiða vöru þá er „Kippers“ er nefnd, en það er bnakkaflött og létt-reykt síld. Verkunaraðferðin er upprunalega ensk og þannig meðfarin hefir þessi vai’a um langt skeið verið eftirspurð á enskum og amerísk- um fiskimörkuðum. Þess er vert að geta, að síld þessi er ekki borð- uð sem reyktur lax eða silungur, heldur á að sjóða hann á pönnu í mjög litlu vatni, í 4—5 mínútur. Þannig matreidd er þessi síldar- tegund hið mesta hnossgæti. Akureyrardeild Ferdafélags Islands efnir til skemmtiferðar á Bleiks- mýrardal dagana 29.—30. þ. m. Lagt verður af stað frá Akur- eyri laugardagskvöldið 29. ágúst og ekið að Reykjum í Fnjóskadal. Á sunnudaginn 30. ágúst verður gengið á Bleiksmýrardal, en hann á merkilega sögu frá fyrri öldum. Talið er, að ■ þar hafi farið fram hið síðasta hestaát, er menn hafa sögur af. Þeir, sem þar leiddu hesta sína sarnan, voru bændur tveir, Sigmundur á Garðsá og Sveinn á Illugastöðum. Fór þar sem oftar, að fjandskapur magn- aðist með Sigmundi og Sveini, út af hestaatinu og telja munnmæli, að það yrði orsök að dauða Sveins og hests hans. — Á Bleiksmýrardal eru einnig nokkrar menjar fornrar byggðar, og hefir verið ritað um þær af Da- niel Bruun. Þeir, sem ekki treysta sér til að ganga á dalinn, munu hafa nóg að skoða í Fnjóskadalnum. Meðal annars er merkileg og mjög heit laug á Reykjum og garðrækt í sambandi við hana. Þeir, sem ekki hafa komið í Fnjóskadal, ættu að nota þetta tækifæri til að litast þar um. Yfirlýsing. Jónas Jónsson frá Hriflu, for- maður Framsóknarflokksins, skrif- ar grein í „Dag“ 25. júní 1936 út af verkfallinu í Reykjadal, sem hann nefnir „Tvær ólíkar starfs- aðferðir“. En þar sem ég, eins og aðrir, lít svo á, að Jónas Jónsson eigi við syni mína, er nú vinna fyrir bú- inu, vil ég leyfa mér að taka fram eftiríarandi: 1. Áð ég byggði hús hér í Hól- um fyrir lán úr Byggingar- og landnámssjóði, eftir byggingartil- lögum Jónasar í stjórnartíð hans og okkar Framsóknarmanna 1929. 2. Ég fékk heita vatnið í hús mitt hjá bóndanum á Stóru-Laug- um. En það er Laugaskóla alveg óviðkomandi. 3. Skuldir hafa fallið hjá mér í Kaupfélagi Þingeyinga, og hjá tveimur öðrum, gegnum Kreppu- lánauppgjör, eins og hjá fjölda bænda um allt land. Mun það því ekkert sérstakt með mig, enda þótt margra ára vanheilsa mín hafí valdið því, að meira var en ég vildi. 4. Að síðustu vil ég lýsa því yf- ir, að það eru tilhæfulaus ósann- indi, að hjá sonum mínum hafi fallið nokkrar skuldir. Einnig að þeir hafi skuldað eða skuldi þús- undir króna. Hólum, 30. júní 1936. Jakob Sigurjónsson. Árni Gudmuvdsson læknir er kominn heim úr sumarfríi og er byrjaður að taka á móti sjúklingum. KIRKJAN: Messað á Akureyri n. k. sunnudag kl. 2 e. h. Skipsbruni. Síðastl. fimmtudagskvöld kviknaði í norsku síldveiðiskipi á Siglu- fjarðarhöfn, og brann það að mestu næstu dægur. Eldurinn kom upp í véla- rúmi skipsins. Skipið var dregið að landi austan Siglufjarðar og' hélt þar áfram að brenna. Það hét »Skoger«, var 580 brúttótonn að stærð og voru í því 1900 saltsíldartunnur, 8 tonn af oJíu, 8 föt af smurningsolíu og töluvert af salti í tunnum. Talið er, að farmur- inn sé ónýtur m. a. vegna olíu, sem flæddi um skipið, þegar olíugeymar þess sprungu í eldinum. Allir skipsmenn björguðust í land, en fatalausir og allslausir. Sli/s vildi til á Siglufirði s. 1. föstu- dagsnótt. Maður féll niður á milli skips og bryggju og drukknaði. Var það skipstjórinn á skipinu »Svalan« frá ísafirði. Hét hann Finnur Guðmunds- son frá Görðum í Önundarfirði. Síldveiði í snui-punætur er nú talið Jokið, en fjöldi smærri skipa stunda á- fram reknetaveiðar. Sumir togararnir eru nú horfnir heim, en aðrir famir á karfaveiðar. Mun helmingur flotans stunda þær veiðar fram eftir haustinu. / Mývatnssveit er unnið að Austur- lands-bílvegi í sumar og mun veginum lokið að Vogum að þessu sinni. Er þá eftir leiðin frá Vogum að Reykjahlíð. Á þessu svæði er seinunnið og vinnan mest í því fólgin að ryðja hraun og slétta undir fyrir bíla. Frá Reykjahlíð er vegurinn sagður mjög fljótgerður og víða sjálfgeúður austur að Jökulsá, en yfir hana verður lögð brú í nánd við Grímsstaði. Gert mun ráð fyrir að leið þessi verði orðin bílfær seinni part næsta sumars og styttir það bílleiðina til Austurlands geysimikið frá því sem nú er. Embættaveitingar. Guðmundur Svein- björnsson skrifstofustjóri í dómsmála- ráðuneytinu hefir beðizt lausnar frá embætti sinu vegna heilsubrests. Hermann Jónasson dómsmálaráðherra hefir jafnframt ákveðið að skipa hinn setta lögreglustjóra í Reykjavík, Gúst- af Jónasson, skrifstofustjóra í stað Guðm. Sveinbjörnssonar. En í stað Gústafs Jónassonar verð- ui Jónatan Hallvarðsson, 1. fulltrúi lögreglustjóra, settur lögreglustjóri í Reykjavík: Jónatan Hallvarðsson hefir á síðarí árum verið rannsóknardómari í ýmsum umfangsmiklum og' erfiðum sakamál- um, en minnisstæðast af þeim mun mönnum togaranjósnamálið. Þeir Gúsaf Jónasson og Jónaan Hall- varðsson taka við hinum nýju embætt- um sínum um næstu mánaðamót. Isleifur Árnason lögfræðingur hefir vei'ið skipaður prófessor í lögum við Háskólann í stað Þórðar Eyjólfssonar hæstaréttardómara. Perla er komin á markaðinn. I

x

Dagur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagur
https://timarit.is/publication/256

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.