Dagur - 15.04.1937, Blaðsíða 2

Dagur - 15.04.1937, Blaðsíða 2
58 DAGUR 15. tbl. Hugsýki varaliðsins, Frá því segir í Sturlungasögu, að Sturla Þórðarson í Hvammi hafi, er hann heyrði lát Þorbjarg- ar húsfreyju í Reykholti, lagst í rekkju af hugsýki mikilli, og þótti mönnum þó ólíklegt að Sturia mundi syrgja hana. „Annað ber til þess,“ mælti Sturla, „því ég virði svo, að aldrei væri sakiaust við sonu Þorbjargar, meðan hún lifði. En nú samir eigi að veita þeim ágang, er hún er önduð.“ Þessi óróaseggur þoldi það ekki, að átylla fyrir fjandskap hans og ófriði á hendur Reykholtsmönnum væri burtu numin. Þess vegna tók hann hugsýki mikla. Það er orðið líkt ástatt í sálar- lífi varaliðs íhaldsins, er nefnir sig „Bændaflokk11. Liðið hefir tekið hugsýki þunga. Og ástæðan til þeirrar sýki er af svipuðum toga spunnin og hjá Hvamms-Sturlu. Varaliðið hefir lifað á því að of- sækja og rógbera sína fyrri sam- herja, Framsóknarmenn, sem það sveik í tryggðum. Róginn og of- sóknirnar hefir varaliðið byggt á þeim grundvelli, að Framsóknar- menn væru algerlega undir stjórn og aga sósíalista og yrðu að hlýða þeim í einu og öllu. Á þessu hafa ílokkssvikararnir klifað sí og æ, síðan flokksnefna þeirra varð til, og á þessum rógi ætluðu þeir að fleyta sér áfram við næstu kosn- ingar til Alþingis og efla þá flokk sinn. Með þenna róg að vopni ætl- uðu þeir að halda áfram að troða illsakir við Framsóknarflokkinn og afla sér fylgis á kostnað hans. En nú er þessi grundvöllur laus orðinn undir fótum varaliðs í- haldsins. Sósíalistar eru að slíta samvinnu við Framsóknarflokk- inn, af því að þeir þola það ekki lengur að flokkurinn fari sinna ferða í landsmálum, eins og hann hefir jafnan gert. Fram undan er því þingrof og nýjar kosningar. í sambandi við eða í tilefni af þessum samvinnuslitum stjórnar- flokkanna, sem hafa verið, leitar hugsýkin á varaliðið. Varaliðs- menn sjá það nú, að enginn leið er til þess að telja fólki, jafnvel ekki því grunnhyggnasta, trú um, að sósíalistar ráði stefnunni í Fram- sóknarflokknum. Skilyrðið fyrir rógsiðju þeirra á hendur Fram- sóknarmönnum finnst þeim sem burtu fallið. Þess vegna leitar hugsýkin á þá. Þeir eru meira að segja dauðskelkaðir út af því að augu þeirra manna, sem einhvern trúnað kunni að hafa lagt á orð þeirra, muni nú upp ljúkast, og þeir átti sig á þvi, að kenningar varaliðs-foringjanna um yfir- drottnun sósíalista og undirlægju- hátt Framsóknarmanna hafi aldrei verið annað en vísvitandi upp- spuni foringjanna. Sú hræðsla við skilning kjósendanna er heldur ekki ástæðulaus. Það getur heldur ekki hjá því farið, að skilningur ýmsra kjós- enda, sem glæpst hafa til fylgis við varaliðs-foringjana, skerpist hokkuð á því, hverrar pólitískrar tegundar þessir foringjar eru, þeg- ar það verður augljóst, sem nú er i undirbúningi, áð allsherjar sam- fylking verði við næstu kosningar meðal stóra og litla íhaldsins, þannig að t. d. hér í Eyjafirði verði Garðar Þorsteinsson og Ste- íán í Fagraskógi einir í kjöri í sameiningu fyrir litla og stóra í- haldið. Aðþrengdir af hugsýki ætla foringjar litla íhaldsins á þenna hátt að varpa liði sínu, eins og það er til hér í Eyjafirði, í fang stóra íhaldsins, opinberlega, fyrir opnum tjöldum. Hið pólitíska dað- ur milli íhaldanna beggja hefir að vísu verið á flestra vitund að und- Til er gömul sögn um tvær systur, er voru tvíburar, vaxnar saman á hryggnum, hétu báðar Þuríðar og áttu heima undir Eyja- fjöllum. Um þær var kveðið: Fyrir því kviðu Þuríðarnar tvær — samfastar á hryggnum voru svínnar mær, austur undir Eyja- fjöllum voru báðar þær — að önn- ur mundi deyja fyrr en önnur. Það er að verða svipað ástatt með íhaldið og hinn svokallaða „Bændaflokk“ hér í Eyjafirði og þessar systur. Nú fyrir næstu kosningar er verið að bræða þessa tvo flokka saman í einn flokk, gera þá samfasta á hryggnum. — Onnur ásjónan á þessari ófreskju á að vita að kaupsýslumönnum, bröskurum og spekúlöntum, hin á að brosa við saklausum bændalýð og leiða hann til fylgis við sam- bræðinginn. Þessar tvær pólitísku sambræðslu Þuríðar eru hræddar III. Árið 1929 kom K. E. A. á fót smjörlíkisgerð. Tók hún til starfa á öndverðu ári 1930. Var mjög vandað til allra véla og áhalda. Þegar á fyrsta ári lækkaði félagið útsöluverð smjörlíkis um 20 aura kílóið. Árið 1933 lækkaði félagið útsöluverðið aftur um 20 aura hvert kg. og árið eftir enn um 15 aura. Hefir því stofnun og starf- ræksla verksmiðjunnar orðið neytendum mjög mikilsverð. Síðastliðið ár var íramleiðsla verksmiðjunnar 182,713 kg. (smjör- líki, bökunarfeiti og steikarfeiti) og var söluverðið um 243 þús. kr. Er framleiðslan um 22 þús. kg. meiri en árið 1935. Sannar það bezt gæði framleiðslunnar, að sal- an vex ár frá ári. Fastir starfsmenn í smjörlíkis- gerðinni eru 4. IV. Á öndverðu ári 1930 hóf K. E. anförnu, nema nokkurra auðtrúa sálna í liði varaliðsins sjálfs, sem í blindni hafa trúað því, að for- ingjar þess væru saklausir af af- skiptum við íhaldsflokkinn. Bráð- lega munu augu þessara manna opnast fyrir sannleikanum í þessu efni og má þá svo fara, að þeir þykist hafa verið illa sviknir og því ekki auðsveipir, þegar þeim verður skipað að kjósa Garðar Þorsteinsson og Stefán í Fagra- skógi í því augnamiði að fella frá kosningu samvinnuforingjana Ein- ar Árnason og Bernharð Stefáns- son. við hið sama og samvöxnu tvíbur- arnir, að önnur muni deyja fyrr en hin, þ. e. a. s., stóra íhaldið er hrætt um að sinn frambjóðandi falli, en frambjóðandi litla íhalds- ins k"nni að ná kosningu, og litla íhaldið óttast hið sama fyrir sitt leyti, að þess frambjóðandi falli, en hinn komist að. En þá verður annarhvor aðilinn að dragnast með pólitískt lík í lestinni. Þetta er óttaleg tilhugsun fyrir bæði í- höldin. En það er á valdi eyfirzkra kjós- enda að gera miskunnarverk á þessum brjóstumkennanlegu aum- ingjum, forða þeim frá að lenda í þessum voða með því að fella frambjóðendur beggja íhaldanna, láta báðar Þuríðarnar deyja á sama tíma, á kjördaginn í vor. Það ráð munu eyfirzkir kjós- endur taka. A. brauðgerð í brauðgerðarhúsi, sem leigt var af A. Schiöth, brauð- gerðarmeistara á Akureyri. Lækk- aði félagið þegar útsöluverð rúg- brauða um 12% og síðar á sama ári lækkaði það útsöluverð allra matarbrauða um 10%. Auk þess fengu íélagsbundnir viðskipta- menn 5% arð árið 1933, og síðan hafa þeir árlega fengið 10% arð af brauðúttekt sinni. Brauðgerðin var rekin í hinum leigðu húsakynnum til febrúar- loka árið 1935, er hún var flutt í hið nýja og íullkomna brauðgerð- arhús félagsins í Hafnarstr. 87. Framleiðsla og sala brauðanna hefir farið sívaxandi. Árið 1936 var framleiðsla brauðgerðarinnar seld fyrir um 150 þús. kr., og er það tæpum 45 þús. kr. meira en árið áður. Fastir starfsmenn Brauðgerðar K. E. A. eru 17. V. Árið 1932 stoínuðu K. E. A. og S. í. S. í félagi Sápuverksmiðjuna „Sjöín“ og kaffibætisverksmiðj- una „Freyju“. Sápuverksmiðjan var fyrst rekin í skúr, sem var reistur austan við smjörlíkisgerð- ina. En brátt gerðust húsakynnin alltoí' lítil, þar sem framleiðslan óx óðfluga. Sápugerðin var því flutt í önnur og stærri húsakynni árið 1934, sem eru í Grófargili norðanverðu. Hefir verksmiðjan verið rekin þar síðan. Framleiðsl- an hefir vaxið hröðum skrefum ár frá ári. Síðastliðið ár var söluverð framleiðsluvaranna um 203 þús. kr. og er það um 74 þús. kr. meira en árið 1935. Fastir starfsmenn Sápuverk- smiðjunnar eru 14. Kaffibætisgerðin „Freyja“ er rekin á efri hæð kornvöruhúss K. E. A. Gegnir sama máli um hana og aðrar verksmiðjur samvinnu- manna á Akureyri, að framleiðsl- an fer vaxandj, því Freyjukaffi* bætirinn flýgur út. Árið 1936 nam salan um 101 þús. kr. Er það um 24 þús. kr. meira en árið áður. Við verksmiðjuna vinna 5 fastir starfs- menn. (Framhald.) Iðnskóla Akureyrar verður slitið föstu- daginn 16. þ. m. (ekki laugardag), kl. 8.30 e. h. í Skjaldborg. Að skólaslitunum lcknum fer fram sameiginleg kaffi- drykkja nemenda kennara og gesta þeirra. Dans á eftir. Aðgöngumiðar seld- ir í Iðnskólanum á föstudaginn frá kl. 5.30—7 e. h. Áskriftarlisti í Electro Co. Reiðhjól karla og kvenna, ó d ý r. Aðeins litlar birgðir. Kaupfélag Eyfirðinga. Járn- og glervðrudeild. mmmmmmmui Þuríðarnar tvær. Iðnaður samvmnnmanna á Akureyri.

x

Dagur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagur
https://timarit.is/publication/256

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.