Dagur - 25.11.1937, Page 1

D AGU R
kemur út á hverjum fimtu-
degi. Kostar kr. 6.00 árg.
Gjaldkeri: Árni Jóhanns-
son í Kaupfél. Eyfirðinga.
Gjalddagi fyrir 1. júíf.
XX.
árg. {
Afgreiðslan
er hjá JÓNI Þ. ÞÓR, Norð-
urgötu 3. Talsími 112. Upp-
sögn, bundin við áramót, sé
komin til afgreiðslumanns
fyrir 1. des.
Akureyri 25 nóvember 1937.
* 56. tbl.
«>*■■**
Vinnuslöðvunin
h e ldur áf ra m.
Umboðsmaflur sáttasemjara ríkisins, í»or-
steinn M. Jónsson, ber fram fifllögu um
grundvöll til samninga miEIi „Iðju“ og SSS
um lausit á viniiudeilunni. Umboðsmenn
SIS samþykkja tillöguna, en „Iðja“ felflir
bana nær einróma.
Áður hefir verið frá því skýrt í
þessu blaði að samkomulag hefði
náðst milli umboðsmanna SÍS og
umboðsmanna „Iðju“ um kjör
starfsfólks í verksmiðjunum Gefj-
uni og Iðunni, en Iðjufundur síð-
an hrundið því samkomulagi, þó
að umboðsmenn félagsins hefðu
fullt vald til að ganga frá samn-
ingum. Kom þá í ljós að hér var
við alveg óvenjulegan samnings-
aðila að eiga, að því leyti, að ekki
var hægt að treysta á gjörðir hans
og gerða samninga. Þrátt fyrir
þetta hefir samningaumleitunum
haldið áfram síðan og hefir áður
verið skýrt frá því, hvern árangur
þær hafa borið í sambandi við
verksmiðjur þær, er KEA á eitt
eða að hálfu móti SÍS. Aftur á
móti hafa samningatilraunirnar
engan árangur borið í deilunni
um verksmiðjur SÍS, Gefjun og
Iðunni.
Síðastl. þriðjudag kom umboðs-
maður sáttasemjara ríkisins, Þor-
steinn M. Jónsson, fram með eft-
irfarandi
TILLÖGU
um grundvöll til samninga milli
félagsins „Iðju“ á Akureyri og
Sambands íslenzkra samvinnufé-
laga um lausn á vinnudeilunni
milli nefndra aðila:
1. Núverandi launastigi verk-
smiðjanna Gefjunar og Iðunnar
haldist með eftirtöldum breyting-
um:
a. Öll núverandi laun hækki um
12%, að undanskildum föstum
launum karlmanna 1. og 2.
starfsár, sem hækki um 17%.
b. Verksmiðjurnar ábyrgist sama
ágóðahlut og Gefjun greiddi
síðast og eftir sama kerfi.
c. Premía haldist óbreytt frá því,
sem verið hefir.
d. Ákvæðisvinna skal hafin sem
allra fyrst í skóverksmiðjunni
Iðunn, svo víðtæk sem við
verður komið, en þangað til
greiðist í skóverksmiðjunni
launauppbót.
Karlmönnum:
Síðari 6 mánuði 1. starfsárs
40.00 — fjörutíu — kr. á
mánuði, 2. starfsár 30.00 —
þrjátíu — kr. á mánuði og 3.
starfsár 20.00 — tuttugu —
kr. á mánuði.
Kvenmönnum:
Síðari 6 mánuði 1. starfsárs,
2. starfsárs og 3. starfsárs
5.00 — fimm — kr. á mánuði.
e. Fastakaup karlvefara á 3.
starfsári sé ekki lægra en
fastakaup karlvefara á 2.
starfsári.
2. Raunverulegur vinnutími
verði 8V2 stund að meðaltali á
dagvöktum en 8 stundir að með-
altali á næturvöktum.
3. Allir þeir, sem unnu í verk-
smiðjunum, þegar verkfallið hófst,
fái þar vinnu áfram, þegar starf-
ræksla hefst aftur.
4. Allt fólk, sem vinnur í verk-
smiðjunum, skal sjálfrátt um það,
hvort það gengur í félagið „Iðju“
eða ekki.
Undanfarið hafa farið fram,
fyrir milligöngu Vilhjálms Þór,
lánsútvegunartilraunir fyrir vænt-
anlega virkjun Laxárfossa fyrir
Rafveitu Akui'eyrar, bæði í Sví-
þjóð og í Bretlandi.
Hefir Sigursteinn Magnússon,
framkvæmdastjóri í Edinborg,
unnið að málinu í Bretlandi í sam-
ráði við Vilhjálm.
Um síðastliðin mánaðamót var
málið það á veg komið, að líkur
þóttu til að lánið myndi í'ást með
sæmilegum kjörum, og var enn
haldið áfram að vinna að þessu.
Um síðustu helgi barst V. Þ. til-
boð um lán að upphæð 80.000
—100.000 Sterlingspund, eða rúm-
lega 1 %—2,2 milj. króna, með 4%
procent ársvöxtum, affallalaust að
öðru leyti en því, að greiða þarf
stimpilgjald, umboðslaun og lán-
tökukostnað í Bretlandi, samtals
5. Öll málaferli og skaðabóta-
kröfur falli niður, þegar samning-
ar takast.
6. Samningarnir gilda til 31.
des. 1938.
Eins og sjá má við samanburð á
hinum fyrri samningi og tillögu
þessari er hér um talsverðar
kjarabætur að ræða. í fyrsta lagi
eru launauppbætur í Iðunni all-
mikið hækkaðar, og í öðru lagi er
vinnutími næturvakta færður nið-
ur í 8 stundir. Er þarna gengið
allverulega í áttina til hagsbóta
fyrir verkafólkið, bæði um kaup-
hækkun og styttan vinnutíma. En
þrátt *fyrir þetta verður þó enda-
lyktin sú, að umboðsmenn SÍS
samþykkja þessa tillögu sátta-
semjara, en Iðjufundur, haldinn í
fyrradag, fellir hana með 71 atkv.
gegn 3.
ekki yfir 5%. Lánið skyldi vera til
22 ára en skilyrði var ríkisábyrgð,
En ekki var þó hægt að fá ákveð-
in svör fyrr en ýmsar upplýsingar
höfðu verið látnar í té.
Með vitund rafveitunefndar og í
samráði við bæjarstjóra hafði ó-
nefndur maður leitazt við að fá
lán í Bretlandi í sama skyni og
var búizt við að hann myndi geta
gefið svör nú um mánaðamótin.
Var þó vitað að ef hans tilboð
sýnir fimtudaginn 25. þ.
m. kl. 9:
Síðustu
dagar
Pompeji
Niðursett verð.
Sýnd í síðasta sinn.
Á þessum aðförum er ekki ann-
að hægt að sjá en að félagið Iðja,
eða öllu heldur ráðamenn þess séu
ráðnir í því að standa í vegi fyrir
að samningar takizt, svo lengi,
sem kostur er á. Það lítur helztút
fyrir að forráðamönnum félagsins
sé mest í mun að halda sem flestu
verkafólki frá vinnu að því þver-
nauðugu og leggja á þann hátt
allt í auðn.
Hvað kemur næst? Treystir Al-
þýðusambandið sér til að bera
ábyrgð á eyðingarstarfi niðumfs-
manna?
Við bíðum og sjáum hvað setur.
mmmmm^mmmammmmm^^m^mmmmmm^mmmmmmmmmmmmmmm^mmmmm^mm
Dánardægur. Þann 18. þ. m. andaðist
hér á sjúkrahúsinu frú Lára Friðbjarn-
ardóttir, kona Eiðs Guðmundssonar
hreppstjóra á Þúfnavöllum.
kæmi fram, myndi það verða
bundið skilyrði um að efniskaup til
virkjunarinnar yrðu gerð í gegn-
um það félag, er peningana myndi
lána, og greidd af því umboðslaun.
Þar sem svo skammt var til að
þessi maður gæti lagt fram tilboð,
þótti bæjarstjóra rétt að honum
yrði gefinn kostur á að koma með
það, svo að bæði tilboðin gætu
(Framh. á 3. síðu).
Rafueittimál Ahureyrar
Góðar Imríiif um ffamkvæmilif.
Loforð um ríkisábyrgð fengið.
Fyrir milligöngu Vilhjálms Pór standa nú yfir
samningar um lán í Bretlandi til virkjunar Laxár.