Dagur - 13.08.1942, Blaðsíða 3

Fimmtudaginn 13. ágúst 1942
3
vopnin betur næst, er honum leikur
hugur á að rægja samvinnufélögin
hér um slóðir, umfram það, lem
venja er frá hans hálfu.
Eru tækifærisvísur aö veröa úr
sögunrd?
gKÁLD þjóðarinnar munu nú leggja
miklum mun minni stund á þá
íþrótt en áður að mæla tækifærisvís-
ur af munni fram, sér og öðrum til
gamans og hugarhægðar. Ef til vill
þykjast þau nú orðin of „fín“ til þess,
en hitt mun þó ráða meiru um þetta,
að færri leggja nú eyrun við slíkum
kveðskap en áður, og vísunum er
miklu síður á lofti haldið, enda bár-
ust þær þá oft mann frá manni lands-
homanna á milli. Er þetta þó ein hin
skemmtilegasta og þjóðlegasta íþrótt,
og væri mjög illa farið, ef hún yrði
sjálfdauð með öllu. Sem betur fer er
enn ekki svo illa komið, og munu
þess mörg dæmi, að slíkar vísur verði
ennþá til, ekki hvað sízt á ferðalög-
um, og er oft hin mesta skemmtun og
dægradvöl að. Skulu hér til gamans
birtar fáeinar slíkar stökur, valdar af
handahófi úr stóru vísnasafni, er til
varð á skemmtiferðalagi nemenda og
kennara Gagnfræðaskóla Akureyrar
til Skagafjarðar s.l. vor. Var sú för
farin að afloknum prófum í skólan-
um, og var allmargt hagyrðinga með
í hópnum, eins og raun bar vitni um.
Bifreiöar og „postulahestar“.
jþAÐ bar til tíðinda í för þessari —
auk margra annarra æfintýra, —
að bifreiðamar biluðu oft og með
ýmsu móti ,og urðu verulegar tafir
af. Þegar komið var út í Blönduhlíð-
ina á vesturleið urðu t. d. farþegarnir
úr einum bílnum að ganga um stund.
Þótti það tafasamt, þótt ekki skyggði
það á gleði manna. Þá varð þessi
Btaka til, kveðin í stíl Jóns Arasonar,
en það þótti vel viðeigandi, þar sem
förinni var heitið að biskupssetri
hans:
„Þótt við komumst „heim að Hólum“,
og hírumst þar á næstu jólum,
víst mun það eigi verða á hjólum,
— það vondar nornir banna, —
eg held það verði á „hestum
postulanna“l“
þETTA reyndist orð að sönnu:
Þegar farið var yfir brúna á Víði-
nesá, brotnaði það mannvirki niður
undan fremsta bílnum, og varð hóp>-
urinn að halda fótgangandi heim á
Hólastað. — Þegar ekið var l\á þess-
ari brotnu brú aftur, áleiðis til Sauð-
érkróks, varð þessi vísa til:
„Svona stundum enda æfintýr
unglinga, er koma beint úr skóla:
Þeir fara geyst og brjóta allar brýr
að baki sér og „punktera" og spóla“.“
|f Ð LOKUM skal þessi staka fljóta
með, þar sem rúmið leyfir ekki
ag fleiri séu birtar að sinni. En hún
varð til, þegar stigið var út úr bif-
reiðunum á Sauðárkróki. Hafði þá
lengi verið mjög glatt á hjalla í
hópnum, en nú voru menn þó teknir
að dasast nokkuð eftir langt ferðalag
og ýmis æfintýri:
„Kollveltur ótal kroppinn lama,
kjólar og buxur hrukkaðar.
Strákunum hætt að standa á lama
og atelpumar „illa lukkaðar“.“
DanssHemmtun
verður haldin að Þverá nœstk.
laugardag, kl. 10 e. h. — Veit-
ingar. Nefndin.
Drengjaföt
nýkomin.
Kaupteiag verkamanna
Vefnaðarvörudeild.
DAGUR
CUNNAR JÓNSSON:
Vísítala og verðlag
(Framhald af 1. »íðu).
1938 1938 1938
Aurar Innlent Útlent
Brauð • 4.45 2.45 2.00
Kornvörur 7.56 7.56
Mjólk 30.90 30.90
Mjólkurvörur 9.10 9.10
Ostur 1.39 1.39
Smjör og annað feitmeti 8.10 5.00 3.10
Fiskur 9.21 9.21
Kjöt 30.62 30.62
Ofanáskurður 1.10 1.10
Þurkaðir ávextir 0.93 0.93
Grænmeti 10.01 10.01'
Egg 4.06 4.06
Kryddvörur 1.33 1.33
Saft 0.63 0.33 0.30
Sykur 4.06 4.06
Heitir diykkir 4.20 4 20
Samtals 127.65 104.17 23.48
Hér með tilkynnist, að sonur minn, Jóhann Sigurgeir Bald-
vinsson, andaðist 9. þ. m. Jarðarförin er ákveðin mánudaginn 17.
þ. m. og hefst með húskveðju, kl. 1 e. h., að heimili mínu, Hjalt-
eyrargötu 1.
Fyrir mína hönd og annara vandamanna.
Margrét Jónsdóttir.
Eftir þeim upplýsingum, sem
eg hefi aflað mér, mun láta
mjög nærri, að fatnaður hafi
hækkað til jafnaðar um 120%.
Þó er rétt að geta þess, að hann
hefir hækkað mjög mismun-
andi, t. d. hafa vinnuföt karla
hækkað frá 200—300%. Raf-
orka til ljósa hér á Akureyri
hefir hækkað um 20%.
Sá kostnaðarliður í heimilis-
haldinu, sem mest er talinn
halda niðri verðlagsuppbótinni,
er húsaleiga, þar sem eigi má
hækka húsaleiguna nema um
14%, en sá hagnaður kemur
þeim auðvitað mest til góða,
sem voru svo heppnir að fá á
leigu góðar íbúðir fyrir stríð.
En svo eru það mjög margir,
sem verða að byggja ný hús, og
aðrir, sem kaupa gömlu húsin
á mjög háu verði. Húsnæðis-
leysið rekur á eftir mönnum að
byggja og kaupa. Hvaðan fá
þessir menn verðlagsuppbót á
hækkandi húsaleigu Vil eg í
þessu sambandi benda á, að
mjög mikið af þessum húsnæð-
isvandræðum stafar einmitt af
því, að húsaleigan má ekki
hækka til samræmis við aðrar
hækkanir. Af þessu stafar, að
húseigendur leggja sem allra
mest af því húsnæði, sem þeir
hafa áður leigt, við sína eigin
íbúð, vilja alls ekki leigja fyrir
þessa óeðlilega lágu húsaleigu.
Er eg þess fullviss, að mikið
mundi lagast með húsnæðis-
leysið í bæjunum, ef leyft yrði
að hækka húsaleiguna til sam-
ræmis við aðrar hækkanir og
verðlagsuppbótin síðan greidd
á hina hækkandi húsaleigu. —
Virðist það ekki fjarstæðara að
hækka leigu eftir hús, en t. d.
skip. Virðist lítil sanngirni í
því, að húseigendur hafi leigj-
endur að nokkru leyti é fram-
færi sínu.
Eg vil svo að endingu geta
þess, að það er eigi undarlegt,
þótt mörgum virðist eitthvað
bogið við það, að verðlagsupp-
bótin skuli ekki vera hærri en
hún er og eins hitt, að hún skuli
hafa staðið stöðug frá 1. jan. til
1. ágúst þetta ár. Væri það eigi
nema sanngjamt, þó að jafn-
mikill fjöldi, og vitað er að fær
laun sín greidd með þessari
verðlagsuppbót, fari fram á, að
útreikningur verðlagsuppbótar-
innar sé birtur í blöðunum,
minnsta kosti 4 sinnum á ári,
svo að menn viti eftir hvaða
reglum þeir fá laun sín greidd.
Ferðafé-
lag Akur-
eyrar
hefir efnt til ellmargra skemmtiferða
á þessu ári. Voru fyrst farnar þrjár
gönguferðir, — að nokkru leyti á
%
skíðum, — en síðan lengri ferðir á
bifreiðum. Lengsta ferðin að þessu
sinni var farin til Suðurlands dagana
4.—12. júlí. Var farið um Kaldadal
til Þingvalla, en þaðan víða um Suð-
urlandsundirlendið, allt austur í
Fljótshlíð. Fararstjóri var Bjöm Þórd-
arson. Samtímis var farin önnur för
á hestum, undir stjórn Þorst. Þor-
steinssonar, úr Eyjafirði suður Vatna-
hjallaveg, og meðfram Hofsjökli aust-
anverðum til Þjórsárdals. Mættust
hóparnir þar 8. júlí, og var skipt um
fólk ó hestunum, nema hvað Þor-
steinn var enn fararstjóri norður fjöll-
in aftur .Þátttakendur í fjallaförinni
voru suður 9 karlmenn og 2 stúlkur,
en 10 karlmenn og 1 stúlka norður.
Ferðin gekk vel og mun öllum þátt-
takendum ógleymanleg.
Af öðrum lengri ferðum mó geta
um Skagafjarðarför félagsins dagana
1.—3. ág. Var þá farið víða um hérað-
ið, út í Drangey og „heim að Hól-
um“. Rómar ferðafólkið gestrisni
Skagfirðinga, ekki sízt Jóns hrepp-
stjóra KonráSssonar að Bæ á HöiSa-
strönd og konu hans, og hjónanna að
Felli í SléttuhlíS, Siéurbjar&ar Tóm-
asdóttur og Björns Jónssonar bónda
þar.
Jafnframt hinum ýmsu skemmti-
ferðum hafa verið farnar 5 vinnu-
ferðir til endurbóta ó Vatnahjallavegi.
Formaður ferðanefndar fél. hefir
stjórnað vinnunni.
Gert er ráð fyrir, að slíkar
vinnuferðir verði farnar um
hverja helgi fyrst um sinn, ef
þátttaka fæst og veður leyfir,
og þá alltaf unnið að framleng-
ingu vegarins suður f jöllin. Vert
er að minnast þess, að slíkar
vinnuferðir suður á fjöll eru
ávallt jafnframt skemmtiferðir.
Væntanlegir þátttakendur ættu
að gefa sig fram sem allra fyrst
við ferðanefndina.
Hinn kunni
íslandsvinur
og norrænalræðingDr
Sir uiiiiiom craigie
er 75 ara i dag
Því miður er, rúmsins vegna,
ekki hægt að minnast hér þessa
merkismanns og bráðsnjalla
málfræðings eins og vert væri.
En fjöldi einstakra manna og
opinberra stofnana á íslandi
mun vafalaust senda honum
kveðjur sínar og þakkir í dag,
ekki síður en á sjötugsafmæli
hans, en þá barst Sir Craigie
fjöldi heillaskeyta héðan, ávarp
ísl. menntamanna og málverk
frá þeim í haglega útskorinni
umgerð. Hangir málverk þetta
síðan yfir skrifborði hans. Þá
voru og Númarímur gefnar út
í mjög vandaðri útgáfu honum
til heiðurs. Varð sú útgáfa til
þess, að þá um haustið flutti
hann fyrirlestur í Oxford fyrir
enskum lærdómsmönnum um
skáldskaparíþróttina á íslandi,
og kunnugt er, að þau fimm ár,
sem síðan eru liðin, hefir hann
að staðaldri unnið að rannsókn
rímnakveðskaparins. —- Eftir-
farandi afmæliskvæði til Sir
Craigie’s hefir blaðinu borizt
frá hr. Snæbirni Jónssyni bók-
sala í Rvík, en hann er mikill
vinur og aðdáandi Craigie’s og
gaf m. a. fyrir 4 árum út sér-
prentaðan bækling, er hann
nefndi Skáldskaparíþróttin á
íslandi, og fjallar um þær skoð-
anir og athuganir Craigie’s á
þessum efnum, er fram komu í
áðumefndum fyrirlestri.
Sir William A. Craigie
75 ára 13. áéúst 1942.
Þú sem unnir íslands tungu,
íslands fjöllum, dal og strönd,
á því máli, er áður sungu
íslenzk skáldin vítt um lönd,
. sjálfur kvaðst með sama hreimi,
svo við heyrðum þjóðar lag
berast utan yzt úr heimi,
ísland hyllir þig í dag.
Fárra’ að ástum ísland náði
eins og þínum segjast ber;
enginn vann á Engla láði
íslands hróðri betur þér.
Skal í dag því Skotlands arfi,
skyldu gæta og minnast þes*,
er við þökkum þínu starfi:
þér skal velja æðstan ses*.
Innilegar enginn skildi
íslands barna þraut og striS,
eða meir af alhug vildi
ísland sæi betri tíð;
enginn meir af alhug þróði
eflast líta þjóðar mátt
og að sjá á legi og láði
lyftast íslands merki hátt
íslands skélda réðstu rúnir,
rökkri alda léztu dreift
Upp á fjallsins efstu brúnir
einum þér var löngum kleift
Frægða-jöfur, þakkir þjóðar
þiggðu gamla Klakalands;
þótt þær flestar ferðist hljóðar,
festa þeirra’ er handabands.
Þar sem Hekla hvítum tröfum
háan faldar brúna stall
— vakir yfir gleymdum gröfum
greppa’, er mærðu kóng og jarl —
fossinn prúði gulli grætur,
Grímsey bárum laugar sig,
íslands synir, íslands dætur,
alla daga blessi þig.
Sn. J.
Atwiniia
2—3 stúlkur geta fengið atvinnu
á Gildaskála K. E. A. Upplýsing-
ar á skrifstofum vorum.
Kaupfél. Gyfirðinga
Tilkynailng
frá rikisstjórniuni
Brezka flotastjórnin hefir tilkynnt ríkisstjórninni,
að þegar íslenzk skip eða hafnarmannvirki verða fyr-
ir skemmdum af völdum brezkra herskipa, þá sé
nauðsynlegt vegna væntanlegra skaðabóta, að tilkynn-
ing um tjónið sé tafarlaust send næsta hernaðaryfir-
valdi og að fulltrúa herstjórnarinnar verði veitt tæki-
færi til að athuga tjónið.
Atvinnu- og samgöngumálaráðuneytið
5. ágúst 1942.