Dagur - 17.05.1945, Blaðsíða 1

—
-ANNALL
DAGS
10. MAÍ. Göring handtekinn.
Ermarsundseyjar á valdí Breta.
Dunkirk á valdi Frakka. Banda-
menn handtaka Súdetaleiðtog-
ann Henlein og dr. Frank, land-
stjóra Þjóðverja í Póllandi. Þjóð-
verjar berjast enn í Tékkó-
Slóvakíu. 400 risaflugvirki ráðast
á Japan. Norskt og brezkt fall-
hlífalið kemur til Osló. Ter-
boven landstjóri Þjóðverja í Nor-
egi og Rediess, Gestapoforingi
þar, sagðir hafa framið sjálfs-
morð. Frakkar tilkynna, að þeir
taki þátt í stríðinu gegn Japan.
11. MAÍ. Tilkynnt í Washing-
ton, að 1,3 miilj. amerískra her-
manna verði leystar úr herþjón-
ustu á næstu 12 mánuðum. Setu-
lið Vesturveldanna í Þýzkalandi
verður 400 þúsund menn. Quisl-
ing og ráðherrar hans allir, nema
Jonas Lie og Risnes, fangar
norska heimahersins. Frakkar
handtaka Weygand hershöfð-
ingja. Danski flotinn kemur
lieim til Khafnar. 200 idsaflug-
virki ráðast á Japan.
12. MAÍ. Ennþá barizt í
Tékkó-Slóvakíu. Júgóslafar gera
tilkall til Trieste-borgar.
13. MAÍ. Churchlill flytur ræðu
í tilefni af 5 ára stjómarafmæli
sínu. Rekur gang styrjaldarinn-
ar og varar við bjartsýni. Mikið
starf óunnið enn í Evrópu og
Asíu. Bandamenn finna ger-
sémahirzlur nazista í saltnámu
hjá Salzburg. Kínverjar í sókn.
Ástralíumenn taka Wewak á
Nýju-Guineu.
14. MAÍ. Bandaríkjamenn
sækja fram á Okinawa. Rússar
hafa tekið meira en 1 millj. fanga
á 4 dögum. Endalok bardaga í
Tékkó-Slóvakíu. Bandamenn
taka Guderian hershöfðingja.
Matarskortur í Frakk'landi. 500
risaflugvirki ráðast á Japanseyj-
ar.
15. MAÍ. Churchill og Tm-
man telja líklegt, að fundur
þeirra Stalins verði brátt hald-
ínn. Störf San Fransisco-ráðstefn-
unnar ganga vel. Vesturveldin
senda Tito marskálki harðorðan
boðskap í tiléfni af framferði
Júgóslafa í Trieste.
16. MAÍ. Samningar um af-
hendingu Karpata-Ukrainu til
Rússlands fara fram milli Sovét-
stjómarinnar og tékknesku
stjómaránnar.
Barnaskóla Akureyrar
slitið.
100 börn tóku fullnaðarpróf.
Barnaskóla Akureyrar var slit-
ið 9. þ. m. Hannes J. Magnússon,
settur skólastjóri flutti tæðu og
gerði grein fyrir starfsemi skól-
ans. 703 börn stunduðu nám i
skólanum og skiptust þau í 27
deildir. Vegna þrengsla var 7.
bekkur til húsa í nýja Gagn-
fræðaskólahúsinu. Um 100 börn
tóku fullnaðarpróf.
Skólabörn söfnuðu samtals kr.
32 þús. kr. til hjálpar bágstödd-
um börnum á Norðurlöndum.
i. o. o. f. imism
XXVIII. árg. Akureyri, fimmtudaginn 17. maí 1945 20. tbl.
Skyndif jársöfnun um land allt til hjálpar nauð-
stöddum Norðurlandabúum
Snjóar loka landleiðinni
600 þús. kr. höf ðu safnazt er síðast fréttist
Almenn fjársöfnun á Akureyri næstkomandi
miðvikudag og fimmtudag.
Ríkisstjórn hefir gefið út svo-
hljóðandi ávarp til þjóðarinnar:
„Undanfarna daga hafa íslend-
ingar fagnað því, að bræðraþjóð-
irnar í Danmörku og Noregi
hafa endurhelimt frelsi sitt. Rík-
isstjórnin hefir ákveðið að minn-
ast þessara gleðitíðinda með því
að beita sér fyrir skyndifjársöfn-
un í því skyni að styrkja bágstatt
fólk í þessum löndum. Er ætlun-
in að senda matvörur og klæðnað
tiil Noregs og Danmerkur. Hafa
þegar verið gerðar ráðstafanir til
að útvega skip tiil þessara flutn-
inga. Söfnunin stendur aðeins yf-
ir í tvær vikur eða til laugardags-
ins 26. maí. Ríkisstjórnin hefiir
skipað fimm manna nefnd til að
annast framkvæmd málsins. í
nefndinni diga þessir menn sæti:
Gunlaugur E. Briem, formaður,
Birgir Thorfacius, Bjama Guð-
mundsson, Henrik Sv. Bjöms-
son, og Torfi Jóhannsson. Mun
nefndin tilkynna almenningi
allt, er varðar ti'lhögun söfnunar-
innar. Ríkisstjórnin skorar á alla
íslendinga, að verða fljótt og vel
viið tilmælum hennar um fjár-
framlög.“
í tilefni þessa voru formenn fé-
íaga í bænum og blaðamenn,
kallaðir á fund með bæjarfulltr.
sl. þriðjud. til þess að ræða um,
hvernig haga skyldi fjársöfnun
hér. Var ákveðið að 9 manna
nefnd frá ýmsum félögum og
félagasamtökum í bænum hefði
framkvæmd á hendi. Nefndin
hefir gefið út ávarp til bæjarbúa
og er það svohljóðandi:
' Við undirrituð, sem kvödd
höfum verið í nefnd til að annast
framkvæmdir við skyndifjársöfn-
un til bágstaddra Dana og Norð-
manna, sem ríkisstjórnin gengst
fyrir, beinum þeirri áskorun til
Akureyringa að bregðast vel við,
þegar til þeirra verður leitað af
starfsliði fj ársöfnunarinnar.
Ekki þarf að fara mörgum orð-
um um það, hver þörf er fyrir fé
það, er safnast kann, og þótt
skerfur vor íslendinga hrökkvi
skammt, er hann vitni um það
hugarþel, er vér berum til hinna
norrænu frændþjóða vorra.
Akureyringar hafa sýnt það
fyrr, að þeir láta ekki sinn hlut
eftir liggja, þegar hjálpar þeirra
er leitað, og væntum við þess, að
svo verði enn. Veitt verður mót-
taka bæði peningum og fatnaði,
helzt nýjum. Okkur er kunnugt,
að ýmsir starfsmenn hafa þegar
heitið upphæð, er svarar launum
eins vinnudags, og vonum við að
fleiri muni eftir fara.
Fyrirkomulag söfnunarinnar
verður með þeim hætti, að mið-
vikudag og fimmtudag 23. og 24.
maí næstk. munu skátar fara í
hvert hús í bænum og safna því,
er menn vilja af mörkum láta.
Fara þeir á miðvikudagskvöldið
um innbæinn út að Grófargili,
en á fimmtudagskvöildið um út-
bæinn. Auk þess veitir pósthúsið
samskotum viðtöku daglega.
Akureyringar! Sýnið örlæti yð-
ar og bróðurþel til frændþjóð-
anna og takið vel erindi skát-
anna.
Steinn Steinsen, form. nefndarinnar.
Brynja Hlíðar, skátaforingi.
Guðmundur Karl Pétursson, frá
Rauða krossi Akureyrar.
Jóhann Þorkelsson, héraðslæknir.
Jón Ingimarsson, frá Fulltrúaráði
verklýðsfélaganna.
Jónína Steinþórsdóttir, frá Kvenfélag-
inu „Hlíf“.
Laufey Jóhannsdóttir, frá Kvenfélag-
inu „Framtíðin".
Steindór Steindórsson, frá Norræna
félaginu.
Tryggvi Þorsteinsson, skátaforingi.
Samkvæmt þessu verða aðal-
fjársöfnunardagarnir hér í bæn-
um næstk. miðvikudagur og
fimmtudagur. Er þess fastlega
vænzt, að allir bæjarbúar leggi
fram sinn skerf til þess að söfn-
unin megi verða myndarleg og
bænum til sóma. Ættu menn að
hafa gjafirnar tilbúnar, er skát-
arnir koma, svo að allt gangi
sem greiðlegast.
Þegar síðast fréttist höfðu
landsöfnunarnefndinni borizt
um 600 þúsund krónur. Mikið
af því fé eru stórgjafir frá fyrir-
tækjum og stofnunum. Talsverð-
ar gjafir hafa þegar borizt póst-
afgreiðslunni hér, t. d. hefir
starfsfólk Skinnaverksmiðjunnar
Iðunnar gefið eins dags laun til
söfnunarinnar og starfsfólk KEA
hefir hafið söfnun innan sinna
vébanda. Fleiri slíkar gjafir
munu vera í undirbúningi. Þá er
víst talið, að bæjarstjórn muni
ákveða að leggja eitthvað af
mörkum. Af þessu má þegar ráða
að söfnunin verði myndarleg, en
glæsilegastur verður árangurinn
ef þátttakan verður almenn, —
hver borgari lætur eitthvað af
hendi rakna, hvort sem það er
stórt eða smátt.
Lystigarðurinn opnaður
á hvítasunnudag.
Frú Margarethe Schiöth hefir
skýrt blaðinu frá því, að Lysti-
garðurinn muni verða opnaður
fyrir almenning á hvítasunnu-
dag ef veður leyfir. Garðurinn
var í mjög góðri framför áður en
núverandi kuldakast gekk í garð,
og gangi ekki frost þessa næstu
daga mun þess ekki langt að
bíða, að hann verði í fullum
skrúða.
Danska sýningin kemur
til Akureyrar.
Ákveðið hefir verið, að ljós-
myndasýningin frá frelsisbaráttu
Dana, sem haldin hefir verið í
Reykjavík að undanförnu, verði
opnuð hér nú um hvítasunnuna.
Ekki er ákveðið enn hvar sýning-
in verður til húsa og verður það
auglýst á götunum. Á sýning-
unni eru 150 ljósmyndir frá ýms-
um þáttum í baráttu danskra
föðurlandsvina fyrir frelsi lands
síns. Sýningin vakti mikla at-
hygli í Reykjavík.
til Reykjavíkur.
Aftaka norðanveður gerði um
Vestur- og N.-vesturland nú um
sl. helgi. Kyngdiniðursnjóogeru
margar heiðar ófærar bifreiðum.
Holtavörðuheiði er alveg ófær
vegna snjóa og ganga póstbílar
milli Rvíkur og Akureyrar ekki
að sinni. Búizt er við fjárfelli af
völdum veðurhörkunnar.
,,Mansöngvar
; og ;!
minningar" i;
“ Upplestur úr nýrri Ijóðabók. :
; STEINDÓR SIGURÐSSON, rit-:;
;; höf., flytur kvæði úr nýrri ljóða- i;
;: bók sinni „Mansöngvar og;:
minningar", í Nýja Bíó á annan 1 \
í hvítasunnu, kl. 1.30 e. h. Bókin ;:
; er nú í prentun og er líkleg til;;
: að vekja athygli. Steindór Sig-!;
urðsson mun hafa lagt tals- \\
;; verða stund á framsögn bund-;;
;: ins máls er hann dvaldi á;;
j Norðurlöndum, og naut hann ;|
;;þá tilsagnar ágætra kennara.!;
;; — Aðgöngu miðar verða seldir ;!
:;í bókaverzlunum bæjarins og ;|
; við innganginn. :;
Gagnfræðaskóla Akureyrar slifið
49 gagnfræðingar brautskráðir.
Skólahúsið nýja verður fullgert í sumar.
Gagnfræðaskóla Akureyrar var
slitið sl. laugardag, að viðstöddu
fjölmenni. Athöfnin hófst með
söng skólanemenda, undir stjórn
Áskels Jónssonar, söngkennara,
en að því búnu flutti Þorst. M.
Jónsson, skólastjóri, skýrslu um
starf skólans og síðan ávarpaði
hann gagnfræðinga með snjallri
ræðu.
í skýrslu sinni gat skólastjórinn
þess, að nú væri lokið 15. starfs-
ári skólans. Þau ár hefðu verið
frumbýlingsár skólans, en nú
mætti heita, að þeim væri lokið.
Skólinn hefði nú til umráða hið
nýja skólahús, að mestu fullgert,
en það sem á vantaði yrði unnið
í sumar. Áhöld vantaði skólann
enn tilfinnanlega, og mundi
reynt að bæta úr því svo fljótt
sem völ væri á. Skólinn hefir
komið sér upp skíðaskála í Hlíð-
arfjalli í samvinnu við Iðnskól-
ann. Hafa kennarar og nemend-
ur lagt fram fé til efniskaupa í
skálann. Þá gat skólastjóri þess
óhapps, er 10 nemendur urðu
húsnæðislausir er Hótel Gullfoss
brann. Varð tjón nemendanna
mjög mikið. Var hafin fjársöfn-
un innan skólans og nam hún kr.
5497. Þá sendi Gagnfræðaskóli
Reykvíkinga 2153 kr. og nokkrir
aðrir lögðu fram fé, svo að söfn-
unin nam alls kr. 9580.
(Framh. á 6. síðu).
17. maí.
í dag er þjóðhátíðardagur
Norðmanna, hinn fyrsti, er þeir
halda frjálsir í eigin landi, síðan
1939. — Mikil liátíðahöld fara
fram um öll Norðurlönd il tilefni
þess.
Tilkynning
um bifreiðaskoðun.
Skoðun bifreiða fer nú fram ciaglega
við lögregluvarðstofuna á Akureyri sam-
kvæmt áður auglýstri skrá.
Er hér með lagt fyrir þá bílaeigendur,
sem vanrækt hafa að koma á tilsettum
tíma, að koma nú þegar með bíla sína til
skoðunar. Enn frernur eru þeir bílaeig-
endur, sem eigi er enn komið að á
skránni, áminntir um að koma á tilsettum
t'íma. Vanræki menn þetta, verða þeir
látnir sæta ábyrgð samkvæmt bifreiða-
lögum. Akureyri, 16. maí 1945.
BÆJARFÓGETI