Dagur - 28.06.1946, Blaðsíða 1

Hverjir eru með „ný-
sköpun“ í atvinnulífi
bæjarins?
Stjórnarblöðin eru samtaka
im að falsa ummæli fram-
>jóðanda ' Framsóknarflokks-
ns í ræðu hans í Bíó á mánu-
lagskvöldið. Segja þau hann
rafa talað í móti „nýsköpun”
itvinnuveganna. Ræða Þor-
.teins var prentuð í síðasta
Degi og er því tilgangslaust
'yrir stjórnarliðið að halda
ressari blekkingu á lofti. Þor-
teinn lagði einmitt áherzlu á,
tð verja hæri fé til atvinnu-
légra framfara, en hann vítti
ihófseyðsluna á erlendum
gjaldeyri og allt dýrtíðarflan
itjórnarliðsins, sem á ekkert
skylt við raunhæfa framfara-
oólitík.
Það vakti sérstaka athygli á
iundinum, að stjórnarliðar
vörðu talsverðum tíma í að
reyna að sannfæra bæjarhúa
um að Akureyrarkaupstaður
væri ekki hæfur til þess að
taka við stórframkvæmdum
„nýsköpunarinnar“, svo sem
áhurðarverksmiðju og lýsis-
herzlustöð. Steingrímur Aðal-
steinsson og Sig. Hlíðar, töl-
uðu báðir gegn hagsmunum
bæjarfélagsins í þessum mál-
um, en með Reykjavíkurstefn-
unni, sem þeir liafa báðir
þjónað á þingi. Það var Þor-
steinn M. Jónsson, sem hélt
fast fram þéirri skoðun, og
rökstuddi ýtarlega, að bæði
þessi fyrirtæki mundirvel sett
hér í bænum og ætti Akureyri
að hreppa annað hvort þeirra
eða bæði, ef fast væri haldið á
málstað bæjarins á þingi. —
Framboðsfundurinn sannaði,
að þingmennirnÍT báðir hugsa
meira um að þjóna flokks-
stjórnunum í Reykjavík en
hagsmunum síns eigin kjör-
dæmis. Það voru því þeir, sem
töluðu gegn nýsköpun í at-
| vinnulífi bæjarins, en ekki
Þorsteinn M. Jónsson.
„Ríkisstjóm alþýð-
unnar44 auglýsir
skattlieimtu
Ríkisstjórnin, sem nú er oft
nefnd stjórn alþýðunnar af
stuðningsmönnum sínum, lofaði
að minnka skatta á Ifátæklingum,
en láta „breiðu bökin“ taka
þyngstu byrðarnar. Þessa dagana
eru skattskrár fyrir sl. ár birtar
almenningi og auglýstar til sýnis.
Þessar auglýsingar gefa góða
hugmynd um efndir loforðanna
um minnkandi skattheimtu af
almenningi. í síðasta tbl. Dags
birtist slík auglýsing. Hún hófst
með þessum orðum:
„Skrá yfir TEKJUSKATT
TEKJUSKATTSVIÐAUKA,
EIGNASKATT ÁSAMT
EIGNASKATTSVIÐAUKA,
STRÍÐSGRÓÐASKATT og
LÍFEYRISSJÓÐSGJALD fyrir
árið 1945. . . .“
Innihald skattskránna mun
tæpast vekja mikinn fögnuð í
brjósti jafnvel harðsvíruðustu
stuðningsmanna ríkisstjórnar
innar.
1
A G í U R
XXIX. árg.
Akureyri, föstudaginn 28. júní 1946
32. tbl.
Kosningin á sunnudaginn:
Baráffan sfendur milli dreiffaýlisins og höfuðsfaðarvaldsins
Ríkið reisir lýsisherzlustöð í Sigiuf.
Þingmanni Akureyrar finnst „hlægilegt“, að staðið
sé á verði um hagsmuni bæjarins, þegar „nýsköp-
unar“-fyrirtækjunum er valinn staður
framboðsfundinum á rnánu-
dagskvöldið benti Þorsteinn
M. Jónsson á, að ekki væri vit-
anlegt að þingmenn kaupstaðar-
ins hefðu látið sig nokkru skipta
umræður þær, sem orðið hefðu
um byggingu lýsisherzlustöðvar,
né heldur að þeir héfðu þar
haldið fram málstað bæjarfélags-
ins.
Sigurður Hlíðar svaraði þessu
aannig, að það væri „hlægilegt"
að tala um að lýsisherzlustöð
ætti að vera annars staðar en í
Útsvörin einni millj. kr.
hærri en í fyrra
Útsvarsskráin birt í gær
Útsvarsskrá Akureyrar fyrir
yfirstandandi ár var birt í gær.
Samkvæmt henni eru útsvör bæj-
arbúa og fyrirtækja í bænum
samtals um kr. 3.430.000.00, eða
um 1 rnillj. kr. hærri en í fyrra.
Gjaldendur eru 2143.
Hæstu útsvörin bera þessir
menn og fyrirtæki:
Amaro h.f.................... 17.000.00
Axel Kristjánsson h.f........ 11.350.00
Balduin Ryel h.f............. 12.200.00
Bifreiðástöð Akureyrar ...... 19.000.00
Brynjólfur Sveinsson h.f..... 12.200.00
Byggingarvöruverzl. T. Björnss. 12-500.00
Gunnar H. Steingrímsson .... 13.000.001
Helgi Skúlason, augnlæknir .. . 12.000.00
Hótel Norðurland ............ 12.100.00
Hvannbergsbræður ............ 14.000.00
1. Brynjóífsson & Kvaran...... 21.500.00
Jakob Karlsson, Lundi ....... 14.000.00
Jón E. Sigurðsson, kauprn..... 10.200.00
Kaffibrennsla Akureyrar h.f. . . 13.300.00
Kaupfélag Eyfirðinga ........ 97.300.00
Kristján Jónsson, bakari .... 11.000.00
Kristján Kristjánsson, bilaeig. . 14.120.00
Kr. Nói Kristjánsson, skipasm. 11.000.00
Bernharð Laxdal, klæðsk....... 12.000.00
Njörður h.f.................. 23.150.00
Norðri h.f................... 12.200.00
Nýja Bíó h.f................. 15.900.00
Olíuverzlun íslands h.f...... 14.000.00
Ólafur Ágústsson ............ 12.140.00
Óli. Konráðsson ........... 15,400.00
I’áll Sigurgeirsson, kaupm.... 12.670.00
Pétur H. Lárusson, kaupm...... 11.520.00
Ragnar Ólafsson h.f.......... 12.300.00
Balduin Ryel, katipm. ....... 10.200.00
Samband ísl1 samvinnufélaga .. 51.200.00
Samúel Kristbjarnarson ...... 11.300.00
Smjörlíkisgerð Akureyrar h.f. . . 16.800.00
Steindór K. Jónsson, skipstj. .. 11.000.00
I'orsteinn Thorlacius, kauprn. . 14.200.00
Útgerðarfélag KEA h.f........ 43.690.00
Valgarður Stefánsson, kaupm. . 13.900.00
Vigfús I>. Jónsson, kaupm..... 10.900.00
Þorsteinn.M. Jónsson, skólastj. . 15.800.00
Nánar verður rætt um útsvör-
in og skattana síðar hér í blað-
inu.
Siglufirði og taldi að allar síld-
arverksmiðjurnar væru þar!
í þessu sambandi benti Þor-
steinn M. Jónsson á eftirfarandi
atriði:
Það liggja sterk rök að því, að
lýsisherzlustöðin sé reist á Ak-
ureyri fremur en í Siglufirði.
Hún þarf mikið land. Það er til
hér, en í Siglufirði verður senni-
lega að búa til land — fylla ujojd
fyrir milljónir króna, til þess
að fá þar nægilegt landrými.
Verksmiðjan þarf rnikið raf-
rnagn. Hér getur það verið
miklu ódýrara en í Siglufirði
Akureyri er betri útskipunár
höfn en Siglufjörður. Lýsis
herzlustöðin herðir aldrei allt
það lýsi, sem framleitt er í land-
inu. Hér við Eyjafjörð eru stór-
ar síldarverksmiðjur. Líklegt er
að Akureyri kaupi Krossanes og
stækki verksmiðjuna í framtíð-
inni. Togaratitgerð og síldar-
verksmiðja, sem bærinn rekur,
og lýsisherzlustöð, sem ríkið á
og starfrækir, bindur hvað ann-
að. Og stærsta atriðið er, að Ak-
ureyri er miklu betur sett en
Siglufjörður til.þess að verða
stór bær, vegna Iegu sinnar,
veðráttu, hafnar og lífsskilyrða
allra. Ekkert af þessu virðist
þingmaður bæjarins hafa komið
Eru kjósendur úti um land líklegir til þess að votta
stjórriarstefnunni traust fyrir framkvæmd siglinga-
og innflutningsmálanna, ofbeldið í áburðarverk-
smiðjumálinu, hófleysi áfengissölunnar og
verndun íieildsalagróðans?
Allir, sem vilja andmæla framkvæmd
þessar mála, kjósa með stiórnar-
andstöðiinni
Stjórarliðið um land allt
gengur til kosninganna á
sunnudaginn með fána
„nýsköpunar“ skrumsins
við hún. Hann á að nægja
til þess að breiða yfir allar
syndir þess. Með svo miklu
offorsi er „nýsköpunar-
trúnni haldið að fólkinu,
að jafnvel hér á Akureyri,
sem hefur farið varhluta af
öllum „nýsköpunar“-fram-
kvæmdum ríkisvaldsins, er
ætlazt til þess, að bæjarbú-
ar greiði atkvæði til þess
að Reykjavík fái nær alla
togarana, Reykjaví fái á-
Jburðarverksmiðjuna og se-
mentsverksmiðjuna, Rvík
fái að halda einokunarað-
stöðu sinni í siglinga- og
innflutningsmálunum
Kommúnisfar svívirða bindindismenn
Ottast stuðning bindindisfólks við Þorst. M. jonsson
Kommúnistar halda áfram
uppteknum hætti að ausa sví-
virðingum á bindindismenn í
bænum og sáka þá um lögbrot
vegna þess að fjöldi bindindis-
sinnaðra manna vinna nú ötul-
lega að kosningu Þorsteins ML
Jónssonar og skorar á aðra að
gera slíkt hið sama, en Þorsteinn
er svo sem kunnugt er, eini bind-
indismaðurinn sem í kjöri er hér
við kosninguná.
Bert er af þessu, að kommún-
istar óttast mjög afleiðingarnar
af stefnu ríkisstjórnarinnar í
áfengismálunum og það því
fremur, sem það er nú að verða
hljóðbært í bænum, að stjórnin
muni vera búin að veita einu
veitingahúsi bæjarins vínsölu-
leyfi, eftir kosningar. Þannig sé
svarið, sem bæjarbúar fá við
kröfunni um breytta liætti i
á f e n g ism á 1 u n um.
Nú er augljóst, að lögbrota-
brígsl kommúnista munu engin
áhrif hafa þeim í vil, heldur
munu þau þjappa bindindis-
mönnum ennþá þéttar saifian
um kosningu Þorsteins. Brígslin
um lögbrot eru og því fráleitari
frá kommúnistum en öðrum
mönnum, að þeir eru manna
sekastir um lögbrot innari félaga-
starlsemi og burðast með þunga
dóma á bakinu fyrir ofbeldis-
verkin í Siglufirði. Þeir ættu því
naumast að ásaka samtök bind-
indisntanna um lögbrot. Þar við
bætist, að það er ómótmælanleg
staðreynd, að kommúnistar þver-
(Framhald á 8. siðu).
og reykvískir heildsalar fái
enn um sinn að halda for-
réttindaaðstöðu sinni og
skattleggja allan landslýð-
inn svo að skiptir þúsund-
um króna á hverja meðal
fjölskyldu. Loks er ætlazt
til þess, að bæjarbúar votti
stjórninni traust fyrir „ný-
sköpun“ áfengissölunnar.
Naumast er hægt að hugsa sér
fráleitari vettvang fyrir stjórnar-
liðið til þess að berjast á til sig-
urs hér á Akureyri og í Eyjafjarð-
arsyslu en „nýsköpunar“-fram-
kvæmdir ríkisvaldsins. Öllu er
þar stefnt gegn dreifbýlinu, en
með vaxandi fólks- og fjárflótta
suður á bóginn. Hvorugur þing-
maður kauj^staðarins hafa borið
gæfu til þess að spyrna við fót-
um. Þeir hafa flotið sofandi með
og lagt blessun sína yfir hina
ríkjandi stefnu.
Nokkur dæmi nægja til þess að
sanna þetta:
Siglingamálin.
Síðan núverandi stjórn tók við
völdum, hefir ríkt eindæma
rangsleitni í framkvæmd sigl-
ingamálanna, þar til nú nokkr-
um dögum fyrir kosningar, að
sijórnarliðið brá við og gerði
nokkrar endurbætur, til þess að
sýnast. Heilir mánuðir liðu, án
þess að hingað kæmi nokkurt
skip. Öllum varningi, sem til
héraðsins flytzt, er skipað í land
í Reykjavík, og neytendur hér
\ erða síðan að greiða hafnar- og
umhleðslukostnað, sem nemur
ntiklu fé. Varningur, sem keypt-
ur er fyrir dýrmætan gjaldeyrir
og' ætlaður er þjóðinni allri,
verður Reykvíkingum einum að
gagni, vegna þess að hann liggur
undir skemmdum í langri bið í
höfuðstaðnum. Ávextirnir í vet-
ur eru nærtækt ’og frægt dæmi.
Allar horfur eru á því, að í sama
horfið sígi nú eftir kosningarnar.
(Framhald á 8. síðu).