Dagur - 22.08.1946, Blaðsíða 3

Fimmtudagur 22. ágúst 1946
D AG U R
5
ERLENT YFIRLIT 21. ÁGÚST.
Rússar á friðarráðstefnu, í f/rsta
sinn síðan á Vínarfundinum.
Rússar sitja nú almenna friðarráðstefnu í París, í fyrsta sinni síð-
an 1815. Árið 1919 sömdu vesturveldin frið á eigin spýtur. Rússar
sem lrófu þátttöku í stríðinu við hlið Breba og Frakka, höfðu helzt
úr lestinni eftir byltinguna og Þjóðverjar höfðu þröngvað hörðum
friðarskilmálum upp á þá með samningagerðinni í Brest-Litovsk.
Rússar áttu því engan hlut að Versalafriðnum, enda var Savét-
stjórnin ekki í hávegum meðal sigurvegaranna þar.
---sj:-
í þetta simn lítur málið öðruvísi út. Rússland er í hópi voldug-
ustu sigurvegaranna, og stjórnmálamenn þess setja svip á ráðstefn-
una. Menn fylgjast með mikilli athygli með orðaskiptum og deilum
þeirra og talsmanna Vesturveldanna, í von um að geta í gegmum
þau samskipti eygt hina raunverulegu stefnu Rússa í utanríkismál-
um og fengið svör við ýmsum þeim sþurningum, sem vaknað hafa
á undanförnum mánuðum í sambandi við athafnir þeirra á lirifa-
svæðum sínum og utan við þau.
---*--
Þeir, sem hafa fylgst gaumgæfilega með störfum ráðstefnunnar í
París til þessa, telja Sovétstjórnina einkum liafa tvö takmörk fyrir
augurn. Hið fyrra, að mæta tortryggni Vesturveldanna fyrir opnuni
tjöldum, vinna gegn almenningsálitinu, s?m telur utanríkismál
Sovétstjórnarinnar vafin leynd og takmörkin hulin þoku. Molotov
kom fulltrúunum í París gjörsamlgea á óvart, Jregar hann krafðist
þess að blaðamenn fengju að sitja alla fundi ráðstefinunnar. Á slíku
áttu menn ekki von úr þeirri átt. Þá hafa fulltrúar Rússa barizt
gegn þeirri skóðun, að þeir séu talsmenn stórveldastefnu gegn rétt-
mætri hlutdeild smáþjóðanna. Sem dæmi um Jrað nrá nefna svar
Molotovs við ásökun dr. Evatts, utanríkisráðherra Ástralíu, í þá átt,
þar sem Molotov lrélt því franr, að Evatt væri áhrifalaust, brezkt
peð á taflborði stjórnmálanna og þess vegna ekki heppilegur tals-
nraður fyrir rétti smáþjóðanna. Sovétstjórnin berðist lrins vegar
gegn erlendum áhrifum í Dónárlöndum og væri þess vegna hinn
eini raunverulegi talsmaður snráríkjanna, sem þar eiga hlut að
máli. Þessir orðaleikir þykja þó harla gagnsæir og litlu hafa áorkað
unr að eyða tortryggni í garð Rússanna. Því að hitt takmarkið er
öllu gleggra og rneira áberandi. Það er að sleppa engum þeim fríð-
indurn eða þeirri aðstöðu,'sem Rússar áunnu sér á lokuðum, dipló-
matiskum ráðstefnunr, nefnilega í Telreran, Yalta, Potsdam og á
fundum utanríkisráðherranna, Baráttan, sem Sovétsendinefndin í
París háði unr fyrirkomulag atkvæðagreiðslna á ráðstefnunni, var
raunverulega til þess að undirstrika það, að ákvarðanir, sem þegar
lrefðu verið tekinar af stórveldiunum, áður en ráðstefnan kom sam-
an ,skyldu standa óhaggaðar, og til þess að fyrirbyggja að nokkur
veruleg tilslökun yrði gerð.
Það tná telja víst, að Sovétsendinefndin sé minnug á þau orð
Byrnes, utanríkisráðherra Bandaríkjanna, er hann viðhafði í ræðu
til amerísku þjóðarinnar, áður en lrann lagði af stað til Parísarráð-
stefnunnar, ,,að nefnd utanríkisráðherranna er skyld til þess að
lrafna ekki tillögum fr iðarráðstefnunnar“, þegar að því kemur að
utanríkisráðherrarnir gangi frá texta friðarsamninganna. Þetta var
loforð, senr Byrné's gaf amerísku þjóðinni og eftir efndunr mun
verða gengið. Það er þess vegna ekki að furða, þótt Rússamir vildu
fyrirbyggja — með fyrirkomulagi atkvæðagreiðslna — að nokkur
veruleg röskurr gæti orðið á ákvörðununr utanríkisráðherranna
nreð samþykktum íriðarráðstefnunnar.
Ráðstefnunni miðar hægt í störfum sínum óg því engan veginn
séð ennþá, hversu vel Rússunr tekst það hlutverk, að viðhalda raun-
verulegu einræði stórveldanna um skipan málanna og gera snrærri
ríkin áhrifalítil eða áhrifalaus um friðarmálin. Ekki er heldur ljóst,
hversu langt Bretar og Bandaríkjamenn nrunu teygja sig til þess að
„eining“ stórveldanna, sem svo er enn kölluð — lraldist. Dómar um
þau atriði verða að bíða betri tíma. En vert er að minna á, að Par-
ísarráðstefnam, starfsaðferðir hennar og ákvarðanir, þótt þær nái
aðeins til þeirra ríkja, er voru hjálparstyttur hinná raunverulegu
friðspilla, en ekki til aðalóvinaríkjanna — Þýzkalands og Japan —
rnunu þó skapa fordæmi um endanlegan lrið við þessi Öxulríki, er
fylling tímans er komin. Friður verður ekki kominn á í heiminum
þótt Parísarráðstefnunni ljúki með dansi, eins og Kongressinum í
Vín. Ennþá verður ófriður við Japan og Þýzkaland. En Parísar-
fundurinn mun gefa bendingu um á hvern hátt málum þessara
rikja — og friðnum ylirleitt — verður skipað um næstu framtíð.
Einangrunarefni
fyrirliggjandi

Kaupfélag Eyfirðinga
Byggingarvörudeild.
i(WWWHWH>SHWHKHHHÍSH«HKHKH>SH>SHHHKK?SHKHKHJSH>SH>SHKHHH>SBJSim
*RtíTTV2
N orðurlancLsmótið.
Vegna þess aS handknattleiksstúlk-
urnar — þrátt fyrir alla samkeppni —
aðeins jöfnuðu sakirnar, svona á víxl,
eins og frá var sagt í síðasta þætti,
varð að keppa að nýju um meistara-
titilinn hér norðan lands.
Til þess að létta ofurlítið fyrirhöfn
Völsunga, var samþykkt að KA og
Þór byrjuðu enn, og kepptu þau sl.
föstudagskvöld. — Framan af leik
virtist liðsmunur tiltakanlega mikill,
og fór Þór mjög halloka. Olli mestu
ónákvæmni í knattmeðferð hjá Þórs-
liði. Nálgaðist oft hirðuleysi, hvernig
skilað var knetti. En hvað það snertir
eru KA-stúlkurnar oftast til fyrir-
myndar. Við hálfleik hafði KA skorað
5 : 1 marki. Útlitið var — ja, ágætt,
eða ógurlegt, eftir því hvar menn
stóðu! Og stúlkurn:-T fengu víst orð
í eyrá!
Síðari hálfleikur var allur annar,
óvenju skarpur leikur, og þó sérstak-
lega hjá Þór. Vörnin var nú og sterk-
ari þeim megin og tók djarflegar á
móti eldhröðum upphlaupum og
næsta hörðum skotum KA-stúlkn-
anna, sem þó á síðustu mínútu lauk
með knetti í neti að baki markv. Þórs
— og var þar með kvittað fyrir því
síðasta hinum megin, og urðu leikslok
7 : 7!
Síðdegis á laugardag komu svo
Völsungar — og til leiks, svo að segja
beint úr bílnum. Léku fyrst, kl. 4.30,
móti KA. — Hafði KA þar yfirburði
sérstaklega framan af, og alltaf, hvað
snerti skot á mark. KA vann leikinn
með 5 : 3 mörkum.
Kl. 8 um kvölcflð kepptu svo Völs-
ungar og Þór. Lengst af leiktíma var
sóknin miklu harðari hjá Þór. Um
stund í síðari hálfleik snerist þó við.
Skoruðu Völsungar 3 mörk á 5 mín.
Gerðust Þórsstúlkurnar hálfráðvilltar
í bráðina, en áhorfendur báluðu upp
af áhuga. Gat skeð að Völsungar jöfn-
uðu hallann, sem á var orðinn, og
veittu K. A. þannig sigurinn án frekari
átaka? Nei, hallinn var orðinn of mik-
ill, Þórsstúlkurnar náðu öryggi sínu
aftur og unnu leikinn með 8 : 4 mörk-
um.
Eftir aðra umferð voru þá Völsung-
ar úr þessari sögu, en K. A. og Þór
stóðu enn með jöfn stig, 3 hvort.
Úrslitin komu svo á mánudags-
kvöld. Veður var kyrrt og blítt, fólkið
bara margt til staðar, stúlkurnar á
vellinum — sumar — haltar, vafðar
og reifaðar, magapíndar og hræddar
við úrslitin — en litu út eins og hetj-
ur — auðvitað — þrátt fyrir allt. —
K. A. hóf leik og þegar á 12. sek. valt
knötturinn eftir línunni i mark Þórs
eftir skot í hliðarstólpa. Áhorfendur
voru fljótir að dæma: „Mark“! —
„Ekki mark!“ og létu til sín heyra eft-
ir beztu getu. Markdómari kvað ekki
mark. En hættan sýndist nærri. Mark-
skot — °g í upphlaupinu, sem fylgdi,
lá knötturinn í neti K. A.-megin!
Sýnilega yrði leikurinn skarpur.
Fylgdu nú upphlaup á báða bóga,
skjót og oft hættuleg. Vöm Þórs
reyndist í þessum leik afgerandi — og
reyndar mjög sterk. Markvörður,
Gíslína Óskarsdóttir, var tvimæla-
laust ágætur á sínum stað. Nokkur
óheppni var og með K. A.-megin.
Bakverðir K. A. „dekkuðu“ heldur
ekki eins vel og stundum áður. Þeim
hættir og til að taka sér stöðu of
nærri markteigi — og lenda inn fyrir
í vörninni. — Leikurinn var hraður og
ákveðinn, en aldrei ljótur.
Úrslit urðu þau, að Þór sigraði með
6 : 1 marki og hlaut þar með titilinn:
Norðurlandsmeistari í handknattleik
kvannt 1946. — Dómari í þessum síð-
ari leikjum var Sverrir Magnússon, og
dæmdi hann röggsamlega.
Síðar um kvöldið var samdrykkja
fyrir viðstadda keppendur, starfs-
menn mótsins o .fl. að Hótel KEA. —
Formaður K. A., Árni Sigurðsson,
flutti ræðu og afhenti sigurvegurum
Baldur Guðjónsson
I •
KVEÐJA FRÁ ÁSTVINUM.
Fæddur 7. apríl 1920. — Dáinn 9. nóvember 1945.
Frá því að barnið byrjar íyrst að hjala
brosmildu augun, full af undrun tala.
Opnast því veröld, heimur ljóss og lita
löngun til þess að fá svo meira að vita.
Mamma og pabbi skilja brosin blíðu,
bezt geta túlkað augnamálin þýðu,
knýtist þá band, sem augað ekki lítur,
er þó svo sterkt að dauðinn það ei brýtur.
Sjá má hve þroskinn þokast fram án tafar.
Það er oft skámmt frá vöggunni til grafar,
allt sem að lifir stöðugt stríð má heyja,
stritar og hrörnar, fæðist til að deyja.
Baldur var einn, sem ungur féll í valinn,
ávallt var hann með góðum drengjum talinn,
foreldrum hlýðinn, sannur sonur, bróðir,
syrgir hann kona, barn og tengdamóðir.
Ljúf voru, Baldur, fáu æfiárin,
orðin ná skammt, en Drottinn þerrar tárin,
á heimili sjálfs þín, skarð er Ifyrir skildi,
skylt er að trúa, Drottinn þetta vildi.
Ástvinir þínir allir þakka vilja
umhyggju og tryggð, um stund verðið að skilja,
aftur þið mætist Guðs í himinhöllum.
hlustið á kallið: „Rúm handa ykkur öllum“.
Eins veit eg, Baldur, vel hvað viltu segja:
„Vinir! Mér fannst ei hryggilegt að deyja.
Á jörð erum við svo f jarri föðurlandi
fagna eg ykkur bráðum lofsyngjandi“.
H u g r ú n.
V a I b o r ð
til þiljunar og
Krossviðu r
fyrirliggjandi
Kaupféiag Eyfirðinga
Byggingarvörudeild
verðlaunagripinn ásamt heillaóskum.
Gripurinn er fagur bikar, gefinn af
Jóni Egils kanupmanni á Akureyri.
Var keppt um bikarinn í fyrsta sinni
1943, að Laugum, og þá unninn af K.
A. 1944 á Siglufirði, og þá unninn af
Völsungum. 1945 á Akureyri og þá
aftur unninn af K. A. Og svo nú af
Þór, eins og hér hefir verið frá skýrt.
Fleiri töluðu þarna og var kátt og
: skemmtilegt yfir borðum, sem vera
I ber, — þrátt fyrir harða keppni og
hita i hamsi umhverfis völlin á liðn-
um kvöldum. Samkomunni lauk með
| þeim gleðiboðskap, að síld væri
komin á bryggju — og var þá sumum
stúlkunum ekki til setu boðið lengur,
heldur til stöðu og starfa við síldina
og saltið. Og þar er nú keppt líka!
Framkvæmd mótsins var í hönd-
um K. A. og Þórs sameiginlega — og
mátti þó að finna einu og öðru!
Situr ekki á þeim, er þetta skrifar,
að gera það frekar, en mun heimilt
öðrum.
Nýkomið
mikið úrval af
DfimuTðsKum
Sportvöru- og
hl j óðí æra v erzlunin
Ráðhústorgi 5
Sími 510.
KR heimsækir Húsvíkinga.
Knattspyrnufélag Reykjavíkur mu
senda hóp frjáls-íþróttamanna t
Húsavíkur um næstu helgi. Teki
Iþrottafélagið Völsungar á móti þeii
og mun keppt í ýmsum íþróttum
laugardag og sunnudag.
Völsungar ráðgera og að fara í svij
aða heimsókn til Siglufjarðar — o
hafa þá helzt stúlkumar með sé
til keppni í handknattleik. Nánari fr;
sögn síðar.