Dagur - 13.08.1947, Blaðsíða 1

XXX. árg. Akureyri, miðvikudaginn 13. ágúst 1947 31. tbl.
Horfur á, að síldveiðarnar muni enn bregðast
Enn vantar röskan helming þess lýsismagns, sem
þarf til að tryggja sölu á hraðfrysta fiskinum#
liræðslusíldaraflinn var um síðustu helgi aðeins 1.166 j)ús. hl. og
s'altsíldaraílinn aðeins 28294 tunnur, og er það mun minna en a
sama tíma í fyrra, en þá var talið, að síldveiðarnar hefðu brugðist
að verulegu leyti, enda aflaðist lítil sem engin síld eftir jiann tíma.
Um fyrri helgi munu síldarverksmiðjurnar hafa verið búnar að
framleiða um 16 þús. smál. af síldarlýsi, en það er tæpur helmingur
J>ess, sem j>arf að lást til að tryggja söluna á hraðfrysta fiskinum.
Síðan hefir verið sáralítil veiði, og mun llýsisframleiðslan J>ví ekki
hafa aukizt að verulegum mun.
Strangar ráðstafanir
Fjárhagsráðs til sparn-
aðar á gjaldeyrinum
; Skömintun á hvers konar;
! byggingarvöruin. — Gjaldeyr-;;
; ir fæst eigi lengur til ferðalaga ;
; né námsdvalar erlendis. —;!
; Vinnulaun erlends verkafólks, I;
; annarra en sérfræðinga, fástl;
I ekki yfirfærð, né heidur gjald-:
! eyrdr til erlendra listamanna;;
; og (íjnóttafólks. ;|
’ < i!
! Síðastl. mánudagskvöld voru ;;
; birtar í Ríkisútvarpinu tilkynning- ;l
! ar frá rikisstjórn og Fjárhagsráði, ;!
; þess efnis, að teknar skulu upp ■:
; mjög strangar reglur um sölu, af- !;
■ hendingu og notkun hvers konar !;
! byggingarvöru í landinu, svo som !;
:: timburs, einangrunarefna, stein-;;
!; lims og steypustyrktarjárns. Mega ;!
!; verzlanir ekki eftirleiðis selja ;!
!;meira en sem svarar 4% af um-;!
;! setningu sinnr á siðasta ári’án sér-1;
!; stakra leyfa Fjárhagsráðs, og mun ;;
!; það magn ætlað til viðhalds eldri ;;
r bygginga. ;;
;; Jafnframt þessu var tilkynnt, að ;i
;gjaldeyrir til ferðalaga erlendisl!
:! verði framvegis ekki fáanlegur,!;
:;nema mjög brýn þörf krefji, svo!;
!; sem viðskiptaerindi og opinber er-!;
;; indisrekstur. Sama gildir og um ;;
;; gjaldeyri til námsdvala erlendis;!
;! o. s. frv.
Þá fást hér eftir vinnulaun er- !
! lends verkafólks, er vinnur hér á !!
!; landi, — annarra en sérfræðinga !;
!; — ekki yfirfærð, né heldur fé það, ;;
I;er erlendir listamenn, íþróttafólk ;í
;; o. s. frv. kann að afla sér hér.
Afleiðingin af taumlausri gjald- ; I
;! eyriseyðslu síðustu ára er nú að!;
! koma æ berlegar í ljós, og mun ill !;
! ;»nauðsyn valda því, að það hefir !;
!; ekki mátt dragast deginum lengur ;;
;; að kippa þar röggsamlega í taum- ;!
;; ana, svo að allt fjárhagskerfið lendi;!
! ekki þegar í fullt hrun„ upplausn ;!
I og öngþveiti. En vafalaust koma !;
!; þessar nýju og ströngu ráðstafanir
!; mjög illa við marga og skapa mikla ;
; erfiðleika, truflanir og vandræði ;
; fram yfir það, sem þurft hefði að
;; vera, ef nógu snemma hefði verið ;
; til hóflegra takmarkana gripið.
Sjóður til hjálpar
blindum
Frú Unnur Ólafsdóttir hefir
afhent biskupsskrifstofu'nni sjóð
að upphæð kr. 27.207.08, og
nefnir hún sjóð þennan „Blindir
á íslandi". Sjóður þessi er að-
gangseyrir állur og óskiptur, er
inn kont á sýningu þeirri á
kirkjugripum og listmunum, er
frúin hélt fyrir skennnstu í kap-
ellu háskólans *í Reýkjavík, og
vakti sú sýning — að sögn sunn-
anblaðanna — aðdáun og hrifn-
ingu j>eirra, er háná sáu.
Svo sem getið var um í síðasta
blaði, er þessi sýning opin í gáer
og í dag í Akureyrarkirkju. Eng-
inn sérstakur aðgangseyrir er að
sýningu þessari, en gjöfum til
ofannefnds sjóðs til hjálpar
blindum verður veitt móttaka. —
Listmunir frúarinnar eru hinir
eftirtektarverðustu, og tilgangur
sýningarinnar vissulega verður
stuðnings allra góðra manna.
Nýr flugvallastjóri
skipaður
Sigurjón Sigurðsson settur
lögreglustjóri í Reykjavík
Agnar Kofoed-Hansen hefir
látið af embætti sem lögreglu-
stjóri í Reykjavík, eftir að hafa
verið skipaður flugvallastjóri rík-
isins. Sigurjón Sigurðsson, er ver-
ið hefir fulltrúi hans um nokk-
urra ára skeið að undanförnu.
hefir verið settur til þess að
gegna hinu fyrra embætti hans
frá 1. J>. mán að télja.
Vaxandi sjávarhiti kann
að valda aflabrestinuin
Vitað er, að sjávarhiti hefir
farið va^andi hér í norðurhöfum
undanfarin 20 ár, og er nú 8—10
stig hér við norður- og austur-
ströndina á sumrum, eða 2—3
stigum liærri en áður. Te'lja
fræðimenn, að líklegt sé, að þessi
bryvting valdi því, að ýmsar fiski-
tegundir, svo sem síld og þorsk-
ur, leiti burt frá ströndinni í
kaldari sjó. Styður það þessa til-
gátu, að fiskimagn hefir t. d.
mjög aukizt við vesturströnd
Grænlands á síðari áruyn, en sjáv-
arhiti hefir einnig farið vaxahdi
þar, og mun nú líkur því, sem
hér var áður.
Jökulsárbrúin nýja hjá Gríms-
stöðum á Fjöllum mun verða
Lengfsta brú á' landinu, eða 104
rnetrar milli stöpla. Er talið, að
hún verði tilbúin í september í
haust. Eins og stendur. vinna 50
menn að brúarsrníðinni. Þegar
brú þessi verður fullgerð og tek-
in til afnota, styttist bí'lvegurinn
ti! Austurlands um 70—80 km.
Vegurinn frá Revkjahlíð um
Námaskarð, austurað Jökúlsá, er
nú að mestu fullgerður, enda
allur sæmilega greiðfær yfirferð-
ar. Hefir sá h'luti hans, sem enn
er eigi lagður, verið jafnaður
með veghefli, og er nú auðvelt
að aka á einni klukkustund frá
Reykjahlíð austur að Jökulsár-
brúnni nýju, en sú leið er 38
km.
Gistihúsum fjölgar í
Mývatnssveit.
Fullvíst má telja, að ferða-
„Hinn staðfasti afneitari!“
Gromyko, fulltrúi Sovét-stjórnarinnar I
Öryggisráðúni, hefir nú beitt neitun-
arvnlditnt i sjöunda sinn til þess — i
nafni lýðrœðisinsf!) — að hindra það,-
að yfirgnœfandi meirihluti ráðsins
komi frarri vilja sinúm i þýðingarmikl-
um stórmálum. — / þetta sinn bannaði
hann algerlega, að Öryggisráðið hefði
eftirlitsnefnd á grisku landamarunum,
til að fylgjast með þvi, hvort lepjtríki
Rússa i norðri héldu áfram að senda
herafla ogvopn til stuðnings uppreisn-
armönnum i Grikklandi.
Er ný síldarganga að koma?
Þegar hlaðið er að lara í pressuna,
Xréttist, að nokkur sílcl hafi veiðzt í
nántl við Grímsey í fyrrinótt og mikill-
ar síldargöngu hafi orðið vart í Reyð-
arfirði og jafnvel víðar við Austurland.
mananstraumur um Mývatns-
sveit muni enn aukast ve'rulega,
eftir að hin nýja leið milli fjórð-
unganna er fær orðin, enda auka
nú Mývetningar ni'jög gistihúsa-
kost sinn. Hvorki meitia né
minna en þrjú íbúðarhús, sem
öll verða væntanlega notuð til
gistihússreksturs að meira eða
minna leyti, ertt nú í smíðum í
Reykjahlíð einni, og voru þar þó
t\ö ágæt gistihús lyrir. Pétur
Jónsson, hinn þjóðkunni dugn-
aðarmaðúr *— bóndi, veitinga-
maður og vegagerðarst jóri — er
rekið hefír greiðasöltt á nýbýli
sín u, Reynihlíð, undanfarin ár,
eðasíðan nýbýlið var upphaflega
reist í landi Reykjahlíðar, —
byggir nú ásamt sonum sínum
nýtt veitingahús þar á staðnum
til viðbótar húsakosti j>eim, sem
hann hefir þar fyrir. Verður hægt
að hýsa 30 næturgesti í hinum
nýju húsakynnum, en véitinga-
Auðvitað er engan Veginn
loku fyrir það skotið, að úr
kunni að rætást eftir J>etta, J>ví
að vitanlegá er það ekki dæma-
laust, að aðalveiðin hafi borizt á
land uni og eftir miðjan ágúst-
mánuð. F.n hinn vaxandi sjávar-
hiti hér við Norðurland spáir
hins vegar engu góðu, að áliti
fræðimanna, svo vissara er að
gera ekki alltof bjartar vonir um
áframháld síldveiðanna, úr því,
sem komið er. En fari svo, að
ekki rakni verulega úr að þessu
leyti, eru ]>að mjög alvarleg tíð-
indi, eins og fjárhag og gjaldeyr-
Fastar flugferðir milli
Reykjavíkur og Keflavíkur
Flugfélag íslands byrjaði ný-
lega fastar áætlunarferðir milli
Keflavíkur ,og Reykjavíkur.
Leið þ'essi er flogin tvisyar á
dag fram og aftur. Fyrri ferðin
er kl. 8 f. h. frá Rvík, en kl.
8.30 frá Keflavík. Síðari ferðin er
kl. 6.45 frá Rvík og 7.15 frá
Keflavik. Fargjöld á þessari leið,
sem er styzta áætlunarleiðin hér
á landi, er kr. 25.00 fyrir mann-
inn. — Mikil eftirspurn hefir til
þessa verið eftir sætum á þessari
leið.
fKVIKNUN
Rétt þegar blaðið er að fara í
pressuna, hafði orðið eldur laus
í húsi Kristjáns Árnasonar kaup-
manns (Verzl. Eyjafjörður). —
Óvíst er hvort takast muni að
bjarga húsinu, en slökkviliðið
vinnur ötullega að björgunar-
•ttarfinu.
GÓÐ AFLASALA HJÁ
KALDBAK.
Togarinn Káldbakur er ný-
kominn úr J>riðju söluferð sinni
til Énglands. Seldi hann 3700
kit fyrir 9700 sterlingspund.
salurinn á að rúma 1-200 manns.
Auk þess verða gestaherbergi í
hinu rtýja íbúðarhúsi, er Sigurð-
ur Einarsson bóndi í Reykjahlíð
á nú í smíðum, en hann er einn-
ig þjóðkunnur og ágætur bóndi
og gestgjafi.
isafkomu þjóðarinnar er nú
komið. Og að J>essu sinni var
raúnarmiklu meira undir síldar-
vertíðinni komið en nokkru
sinni áður, J>ví að með gerðum
samningum um sö'lu annarra
sjávarafurða okkar er sæmileg
sala á hraðfrysta fiskinum einnig
undir því komin, að helztu mark-
aðsþjóðir okkar geti fengið veru-
legt magn af síldarlýsi í föstu
hlutfalli við það, er þær kaupa
af okkur af hraðfrystum fiski.
Eins og kunnugt er, hafa Bret-
ar samið við okkur um kaup á 12
þús. smál. af síldarlýsi gegn því,
að }>eir fái U/2. smálest af lýsi
með hverri smál. af hraðfrystum
fiski, er {Æir kaupa hér. Þarf
þannig rúmar 18000 smál. af síld-
arlýsi til þess að tryggja }>essa
fisksöfu til Bret'lands.
Þá hafa Rússar einnig samið
við okkur urn kaup á 10 þús.
smál. af hraðfrystum fiski með
svipuðum skilmálum. Þarf J>ví
um 15 þús. smál. af síldarlýsi til
að tryggja þessa fisksölu þangað.
Þá }>arf ennfremur 4J/2 þús.
smá'l. af síldarlýsi til þess að
tryggja fisksölu til annarra landa,
sem gerðir hafa verið við svipað-
ir samningar. Lýsisframleiðslan
þarf þvf alltaf að verða 37JÚ þús.
smál. til þess að tryggja þá fisk-
sölu, sent búið er að semja um.
Okkar vantar því meira en hélm-
ing eða rúmlega 21 þús. smál. af
síldarlýsi til J>ess aðgeta fullnægt
gerðum samningum.
Ef við getum ekki aflrent um-
samið magn af síldarlýsi, eru
ltinir samningsaðilarnir ekki
skuldbundnu' til að kaupa þann
hluta af fiskinum, sem ekki er
hægt að láta síldarlýsi með. Og
þótt J>eir fengjust ril að kaupa
þannan lisk, myndu J>eir greiða
mun lægra verð fyrir hann, því
að hið umsamda, háa verð héfir
eingöngu byggzt á því, að þeir
fengju sildarlýsið.
Meðan ekki ggpgitr betur með
síldveiðarnar, er þannig allt í
óvisstt með mikinn hluta fisksöl-
unnar og horfur á, að hún ætli
að ganga mun verr en vonir hafa
staðið til. Sést vel á þessu, hve
mikið þjóðin á undir því, að bet-
ur rætist úr nreð síldveiðarnar en
nú er útlit fyrir.
Lengsta hengibrú á landinu — brúin á
Jökulsá á Fjöllum - vérður fullgerð
í september
Leiðin til Ansturlands styttist um 70—80 kílómetra