Dagur - 17.12.1947, Blaðsíða 2

2
D AGU R
Miðvikudaginn 17. desembcr 1947
Málflutningur og ferill kommúnisfa fyrr og síðar
„Dýrtíðarfrumvarp“ þeirra áframhald skrípa-
leiksins, sem þeir leika í landsmálunum
„Sameiningarflokkur alþýðu“.
Hér á árunum beittu kommún-
istar því bragði að breiða yfir
nafn og númer á flokki sínum og
skíra hann Sameiningarflokk al-
þýðu. Þessi nýja nafngift átti að
tákna það, að flokksforustan vildi
sameina alla alþýðu fslands til
hagsmunabaráttu sér til handa. —
En heilindin voru ekki meiri en
það, að þá höfðu fyrirliðar „Sam-
einingarflokksins" efst í huga að
sundra verkalýðssamtökunum,
senj þeim líka tókst furðu vel
vegna skammsýni og trúgirni
hrekklausra verkamanna, er síð-
an hafa látið kommúnista leiða sig
í hverja gildruna á fætur annarri.
Það hefur komið æ betur í ljós
eftir því. sem lengra hefir liðið,
'að fyrirliðar kommúnista hugsa
minna um að bæta kjör alþýð-
unnarr og efla atvinnuvegina
heldur en að efla flokkshagsmuni
sína. Þetta sýnir og sannar verk-
fallsbrölt þeirra fyrr og síðar. Á
síðastl. sumri stofnuðu þeir til
verkfalla víða um land í þeim til-
gangi að stöðva framleiðsluna.
Þeir sættu lægi þegar verst
gegndi, í byrjun síldarveiðitím-
ans. Þetta tilræði kommúnista
náði að vísu ekki því marki að
Stöðva framleiðsluna, en hafði
þinsvegar mikinn skaða í för með
sér, einkum fyrir sjómennina,
sem kommúnistar þóttust vera að
vinna fyrir.
„Sameiningarflokkur alþýðu“
lætur svo, sem hann vilji samstarf
við aðra stjórnmálaflokka í land-
inu. Eitt sinn þóttist hann vilja
stjórnarsamstarf til vinstri með
Framsóknarflokknum og Al-
þýðuflokknum, en þegar það kom
í ljós, að kommúnistar vildu miða
allt við hagsmuni Rússa en ekki
íslendinga, fór vitanlega allt út
um þúfur. Þá kenndu kommún-
istar hinum flokkunum um að
upp úr hefði slitnað, því að þeir
hefðu ekki viljað ganga óskorað
að öllum kröfum sínum!
Haustið 1944 tóku svo komm-
únistar þátt í stjórn „til hægri“,
sem þeir sjálfir kalla, en afleið-
ing þeirrar þátttöku hefur orðið
með þeim ósköpum, sem öllum
er kunnugt.
„Sameiningarflokkur alþýðu“
er algert rangnefni á kommúnist-
um, til þess gert að dylja sitt
innra eðli. Þeir vinna markvisst
að því að vekja sundrung og
skapa öngþveiti, því að allt slíkt
telja þeir beztan jarðveg til að
koma fram fyrirætlunum sínum,
sem eru þær, að koma íslandi
undir yfirráð Rússa. Það er
þeirra vökudraumur. En íslend-
ingar vita hvar þá væri komið
frelsi þeirra, jafnt þjóðfrelsi og
einstaklingsfrelsi.
Það er því skylda lýðræðis-
flokkanna þriggja, þrátt fyrir
ólík sjónarmið þeirra til ýmsra
innanlandsmála, að standa sam-
einaðir móti áhrifum kommúnista
og öllu skemmdarstarfi þeirra,
sem þeir vinna í þjónustu erlends
stórveldis og herveldis í austur-
átt. Enginn má láta blekkjast af
því, þó að kommúnistar tali fag-
urlega um lýðræði og frelsi og
annað það, er öllum frjálsum
mönnum á að vera dýrmætast,
því að bak við allt lýðræðisskraf
þeirra felst óskin um flokksein-
ræði eins og ríkir í Rússlandi, og
bak við frelsishjal þeirra býr
löngunin til að ofsækja alla and-
stæðinga með fangelsunum, pynt-
ingum og lífláti eins og tíðkast í
löndum fyrir „austan járntjaldið."
Landráðavinna — landvarnar-
vinna.
Hlægileg og átakanleg í senn
voru skoðanaskipti kommúnista
á styrjaldarárunum. Á meðan
Rússar voru í vinfengi við naz-
ista, voru kommúnistar hér einn-
ig vinveittir Þjóðverjum og
heimtuðu, að íslendingar gerðu
við þá verzlunarsamninga. Aftur
á móti hrakyrti kommúnistar þá
Breta og kölluðu vinnu íslend-
inga í þeirra þágu landráðavinnu.
Allt þetta snerist alveg við, eftir
að Rússar lentu í stríði við Þjóð-
verja. Þá varð landráðavinnan,
sem áður var nefnd, orðin að
landvarnarvinnu í munni komm-
únista af því einu, að þá var vin-
fengi Rússa við Þjóðverja komið
út um. þúfur. Með þenna hring-
snúning kommúnista fyrir augum
er öllum skyni bornum mönnum
vorkunnaralust að sjá, að afstaða
kommúnista í utanríkismálum er
ekki tekin frá íslenzku sjónar-
miði, heldur eingöngu frá hags-
munalegu sjónarmiði Rússa. En
úr því svo er með utanríkismálin,
má fara nærri um hvort hið sama
muni ekki gilda um alinnlend
mál.
•
Svo enduðu kommúnistar
þenna feril sinn með því að krefj-
ast þess í lok styrjaldarinnar, að
íslendingar brytu hlutleysi sitt
og segðu Þjóðverjum og Japön-
um stríð á hendur, eingöngu af
því að þeir héldu að Rússum væri
það að skapi.
Eitt sinn var spurt:
„Hver vill leggja framtíð ísland
í hendur manna, sem herfjötur
framandi stórþjóðar hvílir á, svo
að þeim er ekki sjálfrátt? Hver
vill leggja sjálfstæði íslendinga
og framtíð í hendur æðsta ráðs
Sovétríkjanna eða annarra út-
lendinga? Og hver vill eiga sæmd
og forystu þjóðar sinnar undir
þeim mönnum, sem afleggja þjóð-
erni og mannseðli til þess að
verða rússneskir veðurvitar?“
Þessum spurningum verða
áhangendur kommúnista að
svara.
Skrípaleikurinn.
Á undanförnum mánuðum hafa
kommúnistar haldið því fram
með miklum stóryrðaflaum, að
hér væri engin dýrtíð og verð-
bólga til. Aðgerða væri því ekki
þörf í þessum efnum Afurðir
sjávarútvegsins væri leikur einn
að selja með nægilega háu verði
fyrir austan járntjaldið, aðeins ef
ríkisstjórnin fengist til að bjóða
þær þar. Kommúnistar hafa
margstaglað það, að ríkisstjórnin
væri að ljúga upp dýrtíðar- og
verðbólguástandi, það væri einn
þátturinn í starfi hennar í þá átt
að skapa hér atvinnukreppu og
jitvinnuleysi, sem hún ætlaði svo
að nota til þess að kúga og svelta
verkalýðinn.
Mitt í öllu þessu heimsku-
skvaldri rjúka svo þingmenn
kommúnista til og bera fram á
Alþingi fyrirferðarmikið frum-
varp til laga „um ráðstafanir gegn
dýrtíðinni11, sem þeir segja að
ekki sé til, „og til að tryggja
rekstur útvegsins“, sem þeir þó
halda fram að tryggi sig sjálfur,
bara ef íslendingar láta svo lítið
að bjóða afurðir hans á áhrifa-
svæði Rússa.
Kommúnistar láta svo sem
framtíð þjóðarinnar sé í voða, ef
frumvarp þeirra verði ekki rekið
í gegn á þinginu.
Hvers konar skrípaleikur er
þetta? Fyrst er sagt, að engin
dýrtíð sé til í landinu. Síðan er
talið bráðnauðsynlegt að gera
skyndiráðstafanir gegn dýrtíð-
inni. Margan kann að furða á
þessu ofaníáti kommúnista. En
það er raunar ekkert undrunar-
efni. Þetta er ekki annað en einn
af mörgum skrípaleikjum þeirra,
hliðstæður því er landráðavinna
varð í einu vetfangi landvarnar-
vinna hér um árið.
En hvað er það þá sem komm-
únistar hafa til málanna að
leggja í frumv. sínu?
Fyrst ríkisábyrgð til að tryggja
góða afkomu útvegsins. Hins veg-
ar elckert um það, hvernig ríkis-
sjóður eigi að afla tekna til að
standa undir ábyrgðinni. Þetta
eru því bara pappírsplögg.
Ríkið á að fella niður tekjur af
aðflutningstollum. Þrátt fyrir
tekjumissinn á ekki að spara út-
gjöld ríkissjóðs eða afla nýrra
tekna í stað þeirra, er tapast.
Viðgerðarkostnaður véla og
skipa á lækka. Jafnframt á kaup
þeirra, sem að viðgerðunum
vinna, að hækka. M. ö. o.: Ut-
gerðarmaðurinn á að borga vél-
smiðjunni minna. Vélsmiðjan á
að borga starfsmönnum sínum
meira, en hafa þó meiri gróða
sjálf!
Þetta eru tilvalin sýnishorn af
málflutningi kommúnista.
Getur nokkur viti borinn mað-
ur tekið hérlenda þjóna Stalins
alvarlega eftir allan feril þeirra
og fáránleg skrípalæti?
Kirkjujörðin
FAGRANES
i Öxnadalshreþpi í Eyjafjárð-
yrsýslu er !aus til ábúðar í
fardögum 1948.
Upplýsingar um bygging
jiennar 1 ijá lu-eppstjóra Öxna-
d^lshrepps.
Efslalandskoli, 12. tics. 1917.
Brynjólfur Svcinsson.
SUNNAN FRÁ SUNDUM
Sveinn Suðrccni skrifar blaðinu úr Reykjavík.
ÞAÐ ER NÚ altalað mál hér í
borð, að „dýrtíðarfrumvarp“
stjórnarinnar muni sjá dagsins
ljós áður en langt um líður. Er
vitað, að forustumennirnir hafa
setið á fundum að undanförnu
lengi dags og nætur, og er það
talið íyrirboði nokkurra tíðinda.
Um þetta verður auðvitað ekki
með vissu sagt; en hitt mun óhætt
að fullyrða, að almenningur hér
er orðinn biðþreyttur eftir því, að
þingið sýni einhverja viðleitni til
aö ráða bót á dýrtíðarmálunum.
Er yfirleitt sama hvar maður
kemur, hvarvetna heyrist til orða
tekið því sem næst á þessa leið:
„Til hvers situr þetta blessaða
þing eiginlega á rökstólum? Ætla
fulltrúar þjóðarinnar að láta inn-
byrðis sundrung og flokkakrit og
óttann við það, að ráðstafanir
þeirra kunni að verða notaðar til
æsinga af ábyrgðarlitlum stund-
argengisspákaupmönnum, verða
þann dragbít, er hindri allar
raunhæfar aðgerðir til úrbóta?"
Þannig spyrja menn hér almennt.
Dýrtíðar- og verðbólguöngþveit-
ið er orðið hverjum manni hvim-
leið raun. Nema ef til vill þeim
fáu, sem enn telja í skammsýni
sinni, að gróði þeirra á öngþveit-
inu geti reynst þeim varanlegur
ábati. Áreiðanlegt má telja, að
allur almenningur hér, mundi
taka öllum sanngjörnum úrbóta-
ráðstöfunum með þökkum, jafn-
vel þótt nokkur stundaróþægindi
fylgdu.
BÓKAFORLAGIÐ Helgafell
hefir tekið upp þá nýbreytni, að
halda uppi bókmenntakynningu
á sunnudögum í Austurbæjarbíó,
og hafa beztu framsagnarmenn
bæjarins annast hana að öðru
veifinu, en höfundar sumra þeirra
bóka, er til kynningar hafa verið
valdar, hafa og komið þar fram,
enda margir þeirra vel að sér um
framsagnarlist. Ilafa skemmtanir
þessar verið mjög vel sóttar. Nú
um helgina verður höfð þar bók-
menntakynning fyrir börn og
með sama sniði.
í sambandi við bókmennta-
kynningu þessa vil eg geta bókar
einnar, sem þarna hefir verið
kynnt, vegna þess að heyrzt hefir
að útkoma hennar kunni að valda
nokkrum atburðum. Bók þessi er
3. bindi endurminninga séra Árna
Þórarinssonar. Skrásetjari þess-
ara endurminninga, Þórbergur
Þórðarson rithöfundur las úr
henni kafla við þetta tækifæri.
Þau tvö bindi þessara endur-
minninga, sem þegar hafa birzt
almenningi, hafa vakið mikla at-
hygli, einkum fyrir bersögli séra
Árna og stílsnilld Þórbergs. Lík-
legt er samt að hefti þetta „slái
öll met“ hvað það snertir, og er
sagt að víða sé þar þannig með
málin farið, að sjaldgæft hljóti að
teljast um þessa bókmenntagrein.
Séra Árni var þegar aldraður
orðinn, er tvö fyrri bindin voru
skrásett. Nú er honum tekið svo
mjög að hrörna, að sumir munu
telja, að vart sé honum sjálfrátt
um bersögli sína, hvað snertir
kynni hans af samferðamönnum
og viðskiptum hans við þá. Eru
því þegar uppi skiptar skoðanir,
— ekki hvað snertir frásagnarlist
Þórbcrgs, heldur hitt, hvort rétt-
mætt sé, bæði vegna séra Árna
og samferðamanna hans, að gefa
þetta bindi út; og hefir heyrzt, að
ráðstafanir séu á döfinni til þess
að það verði upptækt gert.
I FYRRADAG hitti eg að máli
skrautgripasala einn, sem eg er
málkunnugur. „Um þetta leyti í
fyrra og hittiðfyrra var þegar
tekinn að færast jólabragur á
viðskiptin,11 mælti hann. „Nú er
því ekki að heilsa. Fólk kemur
að vísu hingað inn og spyr um
verð á gripum og skoðar þá, — en
kaup eru sjaldgæf. í og með kann
þetta að stafa af því, að úr fáu og
litlu er að velja að þessu sinnL
Við skrautgripasalarnir erum á
svartalistanum, hvað allan inn-
flutning snertir.1
Hann bað mig ekki fyrir þetta,
enda fór svo, að eg sagði kunn-
ingja mínum, reyndum og dug-
miklum Vestmannaeyjaskipstjórá
þessi orð hans skömmu síðar, er
eg var á gangi við höfnina, þar
sem síldarbátarnir lágu með full-
fermi og biðu löndunar. Eg sá
ekki betur en að ánægjubros léki
um munn hans. „Bættur er skað-
inn!“ mælti hann og spýtti um
tönn. „Við erum nógu lengi bún-
ir að verja of miklum hluta þess
gjaldeyris, er við höfum aflað
með erfiði og áhættu, til kaupa á
slíkum og þvílíkum bölvuðum
óþarfa. Þetta hefir ríkisstjórnin
bezt ger, en hún á bara að halda
áfram og banna skilyrðislaust
innflutning á öllu glingri og
óhófsskarti Geri hún það ekki,
væri réttast að við sjómennirnir
legðum bátum okkar að bryggju
fyrir fullt og allt, — og hefðum
átt að gera það fyrir löngu.“ —
Svona geta menn haft ólík sjón-
armið.
Út um hvippinn og hvappinn
Guð vís til góðs.
Fljót í Skagafjarðarsýslu hafa
löngum verið talin mikil
óþurrkasveit. — Gamall maður,
sem lengi hafði alið aldur sinn
þar, sagði mér, að þau sumur
hefðu komið, að varlá hefði þorn-
að þar af strái svo vikum skipti
xíann sagði mér þessa sögu:
Bóndi einn, sem bjó þar í Fljót-
unum var búsýslumaður mikill,
og hinn mesti vinnugarpur, og
ákafamaður. Hafði hann stórt bú
og margt vinnuhjúa Meðal þeirra
var kona sú er Guðrún hét, og þá
hnigin að aldri. — Var það þá
eitt sumar, að miklir óþurrkar
gengu og náðust engin hey. —
Bóndi hafði slegið allt tún sitt, og
mikið af engjum, og lá allt það
hey flatt og undir skemmdum. —
Loks kom þó þat, að upp birti,
og rann á blásandi þerrir. Bóndi
hét nú á fólk sitt að duga vel við
heyþurrkinn og gekk sjálfur
rösklega að, eins og hans var
vandi. Hið sama gjörði og fólk
hans. En er leið að kvöldi dró
upp bakka svartan af hafi, og
þótti sumum tvísýnt hvernig veð-
ur mundi skipast næsta dag. —
Margt af fólkinu var nú örþreytt
og að þrotum komið, eftir svo
ákafa vinnu um daginn. Var þó
einkum Guðrún illa haldin, því
að mjög var hún slitin orðin og
lasburða. — Bóndi vildi halda
áfram að hlaða heyinu, og var
hinn ákafasti. Sagði Guðrún þá,
að ekki skildi hann láta svo, því
að jafnan væri Guð vís til góðs,
og mundi hann gefa þurrk næsta
dag. Lét þá bóndi sefast, og gekk
heim með fólk sitt.
Næsta morgun var hann
snemma á fótum og gekk út að
líta til veðurs. — Var þá komin
hellirigning. — Bóndi snaraðist
inn aftur, og að rúmi Guðrúnar,
en hún var þá ekki enn klædd.
Þréif harin harkalega f öxl henn-
ar, og sagði grimmdarlega: —
„Varst það ekki þú, helvílið þitt
Gunna, sem sagðir í gærkvöldi,
að Guð væri jafnan vís til góðs?“
H. J.