Dagur - 20.10.1948, Blaðsíða 1

Forustugremin:
Sýndarbaráttan fyrir
frjálsri verzlun.
Dagur
Fimmta síðan:
Jóhann Frímann skrif-
ar um nýjar bækur.
XXXI. árg.
Akureyri, miðvikudaginn 20. október 1948
41. tbl.
| Kommúnistar boða I
j nýtt ofbeldi gagnvart j
j verklýðssamtökunum j
í Þjóðviljanum, seni kom út :
; í gær, var loks kveðið upp úr ;
: af liálfu kommúnista um það, :
! að þeir hyggist ekki viður- j
; kcnna ósigur sinn í Alþýðu- :
; sambandskosningunum og ;
| muni leita nýrra ráða til að :
j lialda völdum, þrátt fyrir :
! minnihlutaaðstöðu á hinu :
I væntanlega Alþýðusambands- :
I þingi. Segir Þjóðviljinn að :
I lýðræðissinnar hafi „engan :
I löglegan meirihluta“ fulltrúa ;
j eftir kosningaúrslilin og full- j
j yrðir, að lýðræðissinnar muni j
; nú ætla að kljúfa samtökin! j
j Þessi ummæli blaðsins verða ;
; naumast skilin á annan hátt j
j en .þann, að kommúnistar séu ;
; að undirbúa jaröveginn fyrir j
j eigin klofningsstarfsemi og of- ;
; beklisaðgerðir. Fullvíst er að j
j Iýðræðissimiar hafa löglegan j
: meirihluta fulitrúa og meiri- ;
j hluti íslenzkra verkamanna j
j hefir þar með ákveðið að j
; svipta kommúnista því um- ;
j boði, sem þeir hafa farið með j
j að undanförnu í stjórn verk- ;
; lýðssamtakanna. En kommún- j
; istaforsprakkarnir eru ekki á ;
j því, að láta meirililuta verka- j
; manna ráða stjórn Alþýðu- j
j sambandsins. Þegar ósigur j
: þeirra er auðsær, taka þeir að :
j saka andstæðinga sína um ;
; ólöglegar aðfarir og síðan j
; fullyrða þeir, að meirihlutinn ;
j sé ólöglegur og muni ætla að j
: beita sér fyrir klofningi sam- ;
; takanna! Það er gamall siður ;
; cinræðis- og ofbeldismanna, j
j að saka aðra um fyrirætlanir, ;
j sem þeir hafa sjálfir á prjón- j
j unum. Skrif Þjóðviljans beuda i
; til þess, að kommúnistar séu :
j enn vel að sér í þeim fræðum. :
130 neinendur
í Iðnskóla Akureyrar
ISnskóli Akureyrar var settur
s. 1. föstudagskvöld af skólastjór-
anum, Jóhanni Frímann, að við-
stöddum nemendum, kennurum
og gestum. 130 nemendur stunda
nám í skólanum í vetur. Kenn-
araliðið er óbreytt. Starfa 13
kennarar við skólann auk skóla-
stjórans.
Símastöðin í Grenivík
opnuð aftur
Símastöðin og biéfhirðingin í
Grenivík, sem lokað var 1. okt.,
sbr. frásögn í síðast blaði, hef-
ur nú verið opnuð aftur. En stöð-
in verður 3. fl. stöð í vetur, var
áður 2. íl. stöð.
Endurbygging mjölskemmunnar
í sumar hefir verið unnið að endurbyggingu mjölskemmimnar miklu
í Siglufirði, sem hrundi í fyrra vetur. Eru þær framkvæmdir allar
orðnar gífurlega dýrar. Myndin hér að ofan er tékin inni í skemm-
uuni nú fyrir stuttu-Fjarst á myndinni má sjá hinar nýju stálsperr-
ur, sem eiga að bera þakið. Nær á myndinni eru gömlu sperrurnar
grönnu. sem ekki þnldu nýsköpunarþakiö. (Ljósm. G. Þórðarson).
Ný iiáiiisskrá í barnaskóltim nnrðan-
lands verður revnd í vetur
•>
Snorri Sigfússon, námsstjóri, hefur lialdið fundi
með kennurum og skólanefndum víðs vegar
í fjórðungnum
Námstjóri barnaskólanna hér
norðanlands, Snorri Sigfússon,
hefir síðan um miðjan september
verið á stöðugu ferðalagi um
Norðurland til viðræðu við
kennara og margar skólanefndir
um sitthvað er lýtur að vetrar-
starfi skólanna.
Hefir hann haldið fundi með
kennurum og náð til þeirra svo
að segja allra, sem starfa á þessu
svæði. Margt hefir verið rætt á
fundum þessum, er að fræðslu og
uppeldismálum lýtur, og gerðar
ýmsar áætlanir um vetrarstaríið.
Verða drög að nýrri námskrá
handa barnaskólunum reynd í
vetur, en gamla námskráin er frá
1929. Munu að vísu ekki miklar
breyting'ar á verða fyrst í stað,
en þó er ætlast til, að námsefni
barnanna verði nokki u minna en
nú er í lesgreinunum, en ungl-
inganáminu meira geymt af slíku,
og er það eðlileg afleiðing af
hinni mjög svo auknu unglinga-
fræðslu. Mun því ætlað, að störf,
a. m. k. þeirra barnaskóla, sem
hafa 6 mánaða skólaár eða lengra,
verði nokkuð frjálslegri en verið
hefir, og meira rúm ætlað til
Áfengisvarnanefnd
bæjarins boðar til
fundar
Áfen'gisvarnanefnd Akúreyrar
hefir ákveðið að halda almennan
fund um áfengismálin og
skemmtanalíf í bænum, með
skólastjórum, ráðamönnum bæj-
arins og fulltrúum ýmsra félaga.
Fundurinn verður í Gildaskála
KEA á morgun, kl. 8.30 síðdegis.
frjálsra starfa. Ætlast er og til, að
verklegt nám verði að nokkru
aukið í skólunum, þar sem ein-
hverjir möguleikar eru til þess,
en sem því miður mun allt of ó-
víða enn. Og víða mun aðstaðan
til alls skólahalds í sveitunum
ekki góð, en fer þó víðast smá-
batnandi, og skilningur manna
þar glæðist með hverju ári á því,
að þessa aðstöðu þurfi að bæta.
Rafveitan leggur fé tii
brnnastöðvarbyggmgar
Rafveitunefnd hefir boðið bæj-
arstjórninni 200 þús. kr. lán tii
byggingar hinnar nýju bruna-
stöðvar hér gegn því að Rafveit-
an fái geymslu- og verkstæðis-
pláss í hinni nýju byggingu. —
Bæjarráð hefir samþykkt að taka
þessu tilboði.
Amfsbókasafnið í vistlegu
bráðabirgðahúsnæði
ing fullkominnar bókhlöðu er enn mikil
nauðsyn fyrir menningarlíf bæjarins
Unnið fyrir 80 þúsund
kr. við íþróttasvæðið
í haust
Uppdráttur af hinu nýja
íþróttasvæði við Brekkugötu og
Klapparstíg, gerður af Gísla
Halldórssyni arkítekt, hefir nú
verið samþykktur af íþróttavall-
arnefnd bæjarins. Á fundi nefnd-
arinnar fýrir skemmstu var rætt
um byi-junarframkvæmdir í
haust, og samþykkt að láta vinna
fyrir handbært fé, en það er um
80 þús. kr., þar af er frámlag
bæjarins 50 þús. kr. Það, sem
fyrst liggur fyrir að g’ra á svæð-
inu, er framræzia cg tilfærsla.
Síðastl. fimmtudag var að fullu
lokið flutningi Amtsbókasafnsins
hér úr húsakynnum gamla
barnaskólans, þar sem safnið
hcfir verið til margra ára, og í
hið nýja húsnæði, sem keypt var
fyrir safnið á sl. vetri, í Hafnar-
stræti 81, 2. hæð. í tilefni af þess-
um vistaskiptum, bauð bóka-
safnsnefnd fréttamönnum og
nokkrum öðrum gestum að skoða
hið nýja húsnæði, sl. fimmtudag.
Ólafur Jónsson framkvæmda-
stjóri; formaður nefndarinnar,
rakti sögu bókasafnsmálsins frá
árinu 1935, en að ræðu hans lok-
inni var gestunum sýnt safnið og
síðan boðið. til kaffidrykkju að
Hótel KEA.
Bókhlöðufyrirætlanirnar 1935.
Ólafur Jónsson ræddi fyrst
fyrirætlanir þær um bókhlöðu-
byggingu, sem uppi voru árið
1935 og næstu árin þar á eftir, —
Stúdentafélag Akureyrar hafði
forgöngu um það mál. Áætlað
var, að hægt yrði að koma upp
bókhlöðunni fyrir 90 þúsund kr.
Fékkst 30 þús. kr. framlag frá
ríkinu, 30 þús. kr. frá bænum og
félagið tók að sér að reyna að
safna 30 þús. kr. Þessi fjársöfn-
un hér náði þó aldrei þeirri upp-
hæð og varð ekki úr bygginga-
framkvæmdum fyrir stríðið, m.
a. af þeim sökum. Teikning hafði
þó verið gerð af bókhlöðunni og
samþykkt og lóð fengin fyrir
hana á ágætum stað, á gatnamót-
um Brekkugötu og Oddeyrar-
götu. Lá málið niðri þangað til
hafizt var handa um byggingu
Gagnfræðaskólahússins hér. —
Ætlaðist bæjarstjórnin til, að
safnið fengi húsnæði í skólanum,
þar sem hún taldi bygginguna
það stóra, að eigi yrði nauðsyn-
legt að nota hana alla til skóla-
halds. Bóka^fnsnefndin var
andvíg þessari hugmynd, m. a. af
því, að hún taldi að reynslan
mundi sýna, að skólinn þyrfti á
öllu sínu húsnæði að halda, sem
einnig kom á daginn. Eftir að
sýnt var að málið yrði ekki leyst
til bráðabirgða með þessum
hætti, tók bæjarstjórnin að leggja
árlega 50 þús. kr. til bókhlöðu-
byggingarinnar 'og voru um 300
þús. kr. handbærar á sl. vori í
byggingasjóðnum. Þótt þetta sé
álitleg upphæð, nægir hún
hvergi nærri til þess að koma upp
fullkominni bókhlöðu. Varð því
að svipast um eftir bráðabirgða-
lausn húsnæðisvandamála safns-
ins og það þá ákveðið á sl. vori,
að festa kaup á hæð í nýju verzl-
unar- og skrifstofuhúsi við
Hafnarstræti 81 og leggja nokkuð
af fé byggingasjóðsins í þau kaup.
Samþykkti bæjarstjórnin þessa
ráðstöfun. í sumar hefir verið
unnið að innréttingu hæðar þess-
arar, og er hún nú tekin í nötkun.
Góð bráðabirgðalausn.
Telja verður að bókasafnsnefnd
hafi gert góð kaup á húsnæði
þessu. Safninu er forðað úr eld-
hættunni, sem jafnan hefir vof-
að yfir.þvíví gamla barnaskólan-
um, það fær nýtt, vistlegt hús-
næði til starfsemi sinnar, all-
miklu rúmbetra en hið gamla
var. Þá er saí'nið og betur komið
hér í miðbænum, en það var í
gamla barnaskólanum. Þegar er
lokið við að koma öllu safninu
fyrir í hillum og er þá nokkurt
hillurúm ónotað enn, svo að ætla
verður að safnið geti vaxið á
eðlilegan hátt í nokkur ár.
Hins vegar er ljóst, enda skýrt
tekið fram af bókasafnsnefnd-
inni, að hér er ekki um neitt
lokatakmark að ræða í hús-
næðismálum bókasafnsins,
heldur aðeins bráðabirgða-
Iausn. Ilalda verður áfram að
vinna að byggingu fullkotninn-
ar bókhlöðu hér og hraða því
máli, svo sem frekast er unnt.
í því sambandi mun verða
nauðsynlegt að endurskoða
teikninguna frá 1935. Hús það,
sem þar er gert ráð fyrir, mun
of lítið og ófullkomið til þess
að svara kröfum tímans og
mjög aukinni þörf bæjarins
fyrir fullkomið bókasafn og
lesstofur, m. a. í sambandi við
hið stóraullna skólahald hér. —
Merkilegt blaðasafn.
í fjarveru bókavarðarins, Da-
víðs Stefánssonar frá Fagraskógi,
hefir Helgi Valtýsson rithöfund-
ur annast um flutning safnsins
og ráðið fyrirkomulagi þess í nýja
(Framhald á 8. síðu).
Góður afli hér nyrðra
og góður markaður
í Rretlandi
Síðastl. laugardag seldi m.s.
Straumey 3082 kit af bátafiski í
Fleetwood, á vegum Fisksölu-
samlags Eyfirðinga, fyrir 11.281
sterlingspund. M.s. Pólstjarnan
er nú á leið til Bretlands með
fullfermi fiskjar, og m.s. Snæfell
og m.s. Auður taka fisk hér í
firðinum. Afli er ágætur, en
gæftir stopular.