Dagur - 11.10.1950, Blaðsíða 1

XXXIII. árg.
Akureyri, miðvikudaginn 11. október 1950
44. tbl.
Blaktir yfir Kóreu
Þetta er fáni Samcinuðu ])jóðanna. Undir merkjum hans berj-
ast hermenn lýðræðisþjóðanna í Kóreu. Grunnflöturinn er ljós-
blár, en merki Sameinuðu þjóðanna, í miðjunni, er hvítt.
Undirbúningi við nýju Laxár-
50 menn starfa að sprengingum og vegargerðum
Ástandi
í fóðurbirgðamálum Norðurlands hefur
stórversnað síðustu daga
Vetur genginn í garð, en mikil hey úti - Hætt
við að mikil verðmæti eyðileggist
í kartöflugörðunum
Undirbúningsvinnu þeirri, sem
liófst við Laxárorkuverið síðla
sumars, er bærinn gerði samning
við Stoð h.f. uin framkvæmd
verksins, hefur miðað vel áfram.
Vinna um þessar mundir 50
manns við sprengingar og vegar-
gerðir og annan undirbúning. —
Verkfræðingur sá, er stjórnar
verkinu er Eyvindur Valdimars-
son, en eftirlitsmaður af hálfu
bæjarins er Rögnvaldur Rögn-
valdsson verkfræðingur.
Vatnstum verður byggður.
Að mestu er lokið við að
sprengja gil fyrir vatnspípu þá,
sem koma á úr háum vatnsturni
að stöðvarhúsinu. Pípan frá
upþistöðunni verður svo víð og
hallinn svo mikill, að\iauðsyn er
að reisa háan stálturn til þess að
taka á móti þrýstingnum. Þá er
Minnismerki Stefáns
skóiameistara afhjúpað
Næstk. sunnudag verður
minnismerki það, sem reist
hefur verið af Stefáni skóla-
meistara á lóð Menntaskólans,
afhjúpað með hátíðlegri at-
höfn. Ilefst athöfnin kl. 1.30.
Öllum er heimill aðgangur. —
Skólinn býður af þessu tilefni
öllum nemendum Stefáns
skólameistara til kaffidrykkju
í hátíðasal skólans á sunnu-
dagskvöldið k!. 9. — Þess er
vænzt að þeir, sem geta sinnt
þessu boði, hringi í síma 1078,
1027 eða 1556 og tilkynni þátt-
töku sína, í síðasta lagi fyrir
föstudagskvöld.
verið að sprengja fyrir stöðvar-
húsinu. Hefur kvísl árinnar ver-
ið stífluð og öllu vatninu veitt í
aðra kvísl, meðan það verk
stendur yfir. Þá er verið að gera
bráðabirgðastíflu ofar við ána til
að undirbúa aðalstífluna. Sú
stífla kemur nokkuð neðan við
stöðvarhúsið gamla, og mun
uppistaðan verða allt upp undir
það hús. Vegurinn að því fer
undir vatn og verður að sprengja
nýjan veg í klettana við árbakk-
ann að því húsi. Þá er og byrjað
að sprengja gil fyrir vatnspípunni
frá stíflunni að vatnsturninum.
Ennfremur er unnið að vegar-
gerð og ýmsum öðrum undirbún-
ingi. Virðist verk þetta hafa sótzt
vel í sumar.
M. s. Snæfell, skip Útgerðar-
félags KEA, seldí um 100 smá-
lestir af bátafiski frá verstöðvum
hér nærlendis í Bremerhaven í
Þýzkalandi í lok s. 1. viku, fyrir
44.918 ríkismörk. Er þetta nokkru
lakari sala en búist hafði verið
við með því að markaður hafði
verið góður að undanfömu.
Flytur byggingarefni
Frá Bremerhaven fór Snæfell
til Aalborg í Danmörku og lestar
þar sement og síðan til Halmstad
Flokksþing Fram-
sóknarmanna 17.
nóv. næstkomandi
Ákveðið hefir verið, að flokks-
þing Framsóknarmanna, hið 19. í
röðinni, verði haldið í Reykjavík
nti í haust, og hefst það hinn 17.
nóv. næstkomandi. Á þinginu eiga
sæti kjörnir fiilltrúar flokksfélag-
anna, 'svo og miðstjórn flokksins.
Tólf manna nefnd undirbýr flokks-
þingið, en framkvæmdastjóri henn-
ar er Þráinn Valdemarsson, erind-
rcki flokksins. Flokksfélögin þurfa
að hafa tilkynnt fulltrúaval sitt og
fulltrúatölu fyrir 10. nóv. n. k.
Gert ráð fyrir
framlialdsfundi
um stjórnarskrár-
málið
Eins og greint var frá í síðasta
blaði, komu saman á fund hér
fulltrúar fjórðungssambandanna
til þess að ræða stjórnarskrár-
málið.
Fundinum lauk s. 1. miðviku-
dagskvöld. Var ákveðið að full-
trúarnir skyldu koma saman til
fundar á ný í- Reykjavík í veturr
Vestfirðingar höfðu nokkra sér-
stöðu á fundinum og verður nú
reynt að finna samkomulagsleið.
Norðlendingar munu boða til nýs
fundar. Nokkrar líkur eru til að
áður en sá fundur verður haldinn,
verði nýtt samband stofnað fyrir
miðhluta Vesturlands, þ. e. Borg-
arfjarðar-, Mýra-, Snæfells-, og
Dalasýslur, og að fulltrúar frá
þessum héruðum mætti á fund-
inum.
í Svíþjóð og lestar þar timbur.
Byg'gingarefni þetta losar skipið
mest allt í Seyðisfirði og fer það
til að endurbyggja hús og önnur
mannvirki, sem skemmdust í
skriðuföllunum miklu þar í sum-
ar.
Nokkuð af timbrinu fer til Lax-
árvirkjunarinnar, og verður
sennilega losað í Húsavík.
Snæfell er væntanlegt heim úr
þessari ferð seinni hluta næstu
viku.
Um s. 1. hclgi lierti norðaustan-
garðinn, sem hér hcfur ríkt mest-
an liluta hausts, og gerði snjó-
komu, sem staðið hefur látlaust
síðan. Ilefur kyngt niður snjó hér
um Eyjafjörð og héruðin hér
austan við, svo að fjallvegir, t. d.
Vaðlaheiðarvegur, eru illfærir
eða ófærir bifreiðum, hcy hefur
fennt og kartöflur í görðum.
Hefur vetur gengið í garð miklu
fyrr en undanfarin ár og voru
menn ekki viðbúnir vetrarkom-
unni svo snemma, einkum bænd-
ur, sem átt hafa að stríða við sí-
fellda óþurrka í allt sumar og
höfðu gert sér nokkrar vonir um
að ná inn miklum heyum nú síðla
hausts ef veður skánuðu eitthvað.
Allar þær vonir eru nú að engu
orðnar og mikil hey liggja úti,
bæði flöt og uppsett, og nást ekki
héðan af. Er því auðsætt, að á-
standið í fóðurbirgðamálum
þeirra héraða, sem við erfiðast
tíðarfar hafa búið, er verra en
búist var við er sendimenn ríkis-
stjórnarinnar voru hér á ferð. Þá
var almennt reiknað með því að
nokkuð af heyjum, sem úti lágu,
mundu nást inn.
Sú verður nú ekki raunin á
og þar við bætist að vegna
fannkomunnar, og bleytuhríð-
ar og frosta til skiptis, í fjalla-
sveitum Þingeyjarsýslu, og etv.
víðar, hefur beit tekið af. Eru
komin jarðbönn í Mývatnssveit,
sums staðar í Bárðardal og e.
t. v. víðar og verða bændurnir
að liefja gjafir miklu fyrr en
venja er.
Er þetta hið mesta áfall, ofan á
lítinn heyfeng og' lélegan. Getur
svo farið, að enn verði að fækka
búfé frá því sem áður var ráðgert,
eða gera nýjar bjargráðaráðstaf-
anir.
Fóðurstkortur í Eyjafirði.
Allalvarlegt ástand mun hafa
skapast í sumum hreppum Eyja-
fjarðarsýslu vegna hinnar skjótu
vetrarkomu og verður heyfengur
manna mun minni en ráðgert var
um það bil er fóðurbirgðir voru
athugaðar, er sendimenn land-
búnaðarráðuneytisins voru hér á
ferð, enda var ekki gert ráð fyrir
neinni aðstoð við bændur hér.
Mikil hey liggja úti í mörg-
um hrcppum. Mun einna mest
véra úti í Saurbæjarhreppi. —
Þar mun á annað hundrað
hestar vera úti á sumum bæj-
um, bæði flatt og uppsett, en
hætt er við að hvort tveggja
verði ónýtt í þessu tíðarfari.
Enn er ekki búið að skoða fóð-
urbirgðir manna og setja á, en
verður því nú hraðað. Víða
skortir mjög á að menn hafi náð
inn heyjum handa nautpeningi
þeim, er þeir ætluðu að setja á.
Er talsvert um það þessa dagana
að kýr gangi kaupum og sölum.
Reyna þeir bændur, sem skortir
hey, að selja gripina þeim, sem
telja sig geta fóðrað þá, en hey-
skapur er víða misjafn í hérað-
inu og mun hann yfirleitt vera
lakari í innsveitunum en í sveit-
unum utar með firðinum. Þó
munu heyin víðast hvar vera lé-
legra fóður en í meðalári, og
nokkur brögð munu að því, að
mjólkurnyt hafi minnkað stórum
meira en venja er, er peningur er
tekinn á gjöf.
Mikil verðmæti í görðum.
Talsverð brögð munu að því,
að þeir, sem mest kartöfluland
höfðu undir, hafi ekki náð upp-
skerunni fyrir snjóana. Mun
ástandið að þessu leyti einna
verst á Svalbarðssti önd, þar sem
áætlað var í gær, að úti væri 20%
upspkerunnar, eða allt að 1000
tunnum. Er hér um mikið verð-
mæti að ræða, sem farið getur
forgörðum, ef frost herðir. — Á
nokkrum öðrum stöðum mun
eitthvað af kartöflum enn óupp-
tekið, t. d. í Bjarnastaðaflagi í
Mývatnssveit, en minni hætta á
skemmdum þar vegna jarðhitans.
En þótt takist að ná mestum
hluta uppskerunnar eða henni
allri, er starf við það erfiðara og
seinunnara nú, vegna snjóa og
bleytu.
Nauðsynlegt að hraða
skoðunaraðgerðum.
Fyrr en skoðun fóðurbirgða
hefur farið fram og ósetningur
ákveðinn, er ekki unnt að áætla
nákvæmlega, hve mikið skortir
á að heyfengur sé fyrir hendi til
að fóðra allan þann búpening,
sem ætlunin var að setja á í vet-
ur. Sýnist nauðsynlegt að hraða
skoðun, enda hefur nú verið
hafizt handa um það. Vel kann
svo að fara að sérstakar ráðstaf-
anir verði að gera til þess að
forða því, að fækka verði búfé
verulega frá því, sem áður var
ráðgert.
"Snæfeir flytur byggingarefni
til endurreisnar í Seyiisfiroi
Seldi fisk í Þýzkalandi í síðastliðinni viku